ယေန႔ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလာကကို ျပန္လည္ဆန္းစစ္သုံးသပ္ၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ႀကီးေျပာင္းလဲေနၿပီလို႔ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေျပာၾကပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဘာမွထူးမလာပါဘူးလို႔
ဘူး ခံၿပီး ျငင္းဆိုေနၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲကို စီးပြါးေရး
ေရခ်ိန္နဲ႔ တြက္ခ်က္ တာလည္း ေတြ႔ဖူးခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္
ၿပီး လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္သြားတာကို ၾကည့္ၿပီး ေျပာင္းေနၿပီလို႔ေျပာၾကပါတယ္။ ေျပာၾကတာကေတာ့
အမ်ိဳးမ်ိဳးအဖုံဖုံပါဘဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လက္ေတြ႔နယ္ပယ္မွာ ရွိေနလုပ္ေနသူေတြေတာင္မွ ဘာေျပာရမွန္း
မသိေလာက္ေအာင္ ေ၀ဖန္ေနၾကတာပါ။ ဒီလို စိတ္၀င္တစားနဲ႔ သုံးသပ္ေ၀ဖန္လာၾကတာဟာ တကယ္ေတာ့
အားတက္စရာ ျဖစ္ရပ္ေတြပါ။ အရင္ကဆိုရင္ ေ၀ဖန္သုံးသပ္ဖို႔ မေျပာနဲ႔။ အေၾကာင္းအ ရာေလာက္ကိုေတာင္
တိုးတိုးတိတ္တိတ္ေျပာၾကရတာပါ။
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ အခ်ဳပ္ကို စိစစ္ၾကည့္လိုက္ရင္
ဒီကေန႔ အဓိကလုိအပ္ခ်က္ကေတာ့ "အမ်ိဳး သားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး" နဲ႔ "
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိေရး " တို႔ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိဖို႔ကိုေတာ့ အစိုးရက ေဆာင္ရြက္ေနတာ
ထင္သာျမင္သာပါတယ္။ အစိုးရ အဆိုအရဆိုရင္ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕အစည္း တစ္ဆယ့္တစ္ဖဲြ႕ ရွိတာမွာ
အခုဆို KIO တစ္ဖဲြ႔ဘဲ အပစ္ အခတ္ရပ္စဲဖို႔ လိုေတာ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ထူးဆန္းတာက ဒီေလာက္အဖဲြ႔ေတြအမ်ားႀကီးကို
အပစ္ ရပ္ဖို႔ေဆြးေႏြးရာမွာ တစ္ဖဲြ႕စီ သီးျခားစီ ခဲြၿပီး ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးအပစ္ရပ္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုၾကတာပါဘဲ။ အမ်ားကေတာ့ အေထြေထြလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေက်ညာၿပီး ေဆြးေႏြးလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ထားခဲ့တာပါ။
အားလုံးေလာက္နီးပါး အဆင္ေျပခဲ့ၿပီးမွ KIO
နဲ႔ၾကေတာ့ ထစ္ေနရပါတယ္။ KIO က ၁၇ ႏွစ္ အပစ္ရပ္စဲခဲ့ၿပီးၿပီမို႔ ႏိုင္ငံေရးကိစၥကိုဘဲ
စေဆြးေႏြးမယ္ေျပာပါတယ္။ အစိုးရကေတာ့ အပစ္ရပ္စဲၾကၿပီး ေတာ့မွ ႏိုင္ငံေရးကိစၥေဆြးေႏြးမယ္ဆိုၿပီး
ကဲြျပားေနၾကပါတယ္။
အစိုးရဖက္က ျပည္နယ္အဆင့္ မူ၀ါဒလုပ္ငန္းတာ၀န္
(၅) ရပ္နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ မူ၀ါဒ လုပ္ငန္းတာ၀န္ (၈) ရပ္ဆိုၿပီးခ်မွတ္ထားပါတယ္။ အဲဒီမွာ
ျပည္နယ္အဆင့္မူ၀ါဒကို ခ်န္ထားၿပီး ျပည္ ေထာင္စုအဆင့္ မူ၀ါဒ လုပ္ငန္းတာ၀န္ (၈) ရပ္ကိုေတာ့
ဆန္းစစ္ႏိုင္ဖို႔ ေဖၚျပလုိက္ပါတယ္။
(၁) ျပည္ေထာင္စုအတြင္း အၿမဲအတူတကြ ပူးေပါင္းေနထိုင္ေရး
(ခဲြမထြက္ေရး)
(၂) ျပည္ေထာင္စု
မၿပိဳကဲြေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္မႈ မၿပိဳကဲြေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တ့ံခိုင္ၿမဲေရး
တို႔ကို သေဘာတူေရး (ဒို႔တာ၀န္အေရးသုံးပါးကို လက္ခံေရး)
(၃) စီးပြါးေရးလုပ္ငန္း၊
ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ဥပေဒနဲ႔အညီ ႏွစ္ဖက္ပူးတဲြ၍ တရား၀င္ ေဆာင္ရြက္ေရး။
(၄) မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္
စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆး၀ါးမ်ားတိုက္ဖ်က္ေရးအား ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ေရး။
(၅) ပါတီ
ထူေထာင္၍ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္ေရး။
(၆) ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအား
လက္ခံရန္ႏွင့္ ျပင္ဆင္လိုသည့္ ကိစၥမ်ားရွိပါက လႊတ္ေတာ္ အတြင္း၌ အမ်ားသေဘာတူဆႏၵနဲ႔အညီ
ေဆာင္ရြက္ေရး။
(၇) ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္
ဥပေဒေဘာင္အတြင္းသို႔ အၿပီးအပိုင္၀င္ၿပီး ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒနဲ႔အညီ တန္းတူ ေနထိုင္၊ သြားလာ၊ လုပ္ကိုင္၊ စားေသာက္ေရး။
(၈) ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ႔အညီ
တစ္ခုတည္းေသာ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕အစည္းအျဖစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေရး။
အထက္ပါ
အခ်က္ေတြကို ေက်ညာလိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေ၀ဖန္ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးေလာက
ကေရာ၊ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္သူေတြကေရာ ေ၀ဖန္ၾကတာပါ။ နံပါတ္စဥ္ ေလးအထိ ကေတာ့ ေဆြးေႏြးစရာသိပ္မရွိေပမဲ့
နံပါတ္ငါးအဆင့္က စၿပီးေတာ့ ေျပာၾကဆိုၾကရလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာ ေနၾကပါတယ္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မတိုင္မီမွာ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံပါ၀င္ေသာ
အစည္းအေ၀းႀကီးတစ္ရပ္ ကို ေနျပည္ေတာ္တြင္ က်င္းပသြားမည္လို႔လည္း ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး
ဦးေအာင္မင္းက ေျပာပါတယ္။ All inclusive အားလုံးပါ၀င္ၾကရမယ္လို႔
ေျပာပါတယ္။
သာမန္အားျဖင့္ေတာ့ အလြန္အားတက္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။
သို႔ေသာ္ လက္ေတြ႕စဥ္းစားၾကည့္ လိုက္တဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ့္မ်က္စိထဲမွာ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္က က်င္းပခဲ့တဲ့
အမ်ိဳးသားညီလာခံႀကီးကိုဘဲ မ်က္စိထဲျပန္ျမင္ေနမိပါတယ္။ အဲဒီလို ညီလာခံမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့
" အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး" ဆိုတာ အေတာ္ခက္ခဲေနပါလိမ့္မယ္။ All
inclusive ဆိုၿပီး ေတြ႕သမွ်ကို ေခၚၿပီးလုပ္တဲ့
အစည္းအေ၀း ညီလာခံမ်ိဳးဆိုတာ လက္ေတြ႕မွာ အေျဖမွန္ရဖို႔ အလြန္တရာခက္ခဲလွပါတယ္။ အဲဒီအစည္းအေ၀းႀကီး
မ်ိဳးမတိုင္မီမွာ အစည္းအေ၀းကေလးေပါင္းမ်ားစြာ၊ ညွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈေပါင္းမ်ားစြာကို
ေက်ာ္ျဖတ္ဖို႔ လိုေနပါေသးတယ္။ အဲဒီအဆင့္ကို ေက်ာ္လႊားသြားလို႔မရပါဘူး။ အားလုံးပါ၀င္တဲ့
အဆင့္ကို ေရာက္ဖို႔ ရာ ၾကားထဲမွာ ေလွခါးထစ္္ေပါင္းမ်ားစြာကို နင္းေက်ာ္ျဖတ္သန္းရပါအုန္းမယ္။
အဲဒီလို ေလွခါးထစ္ ေပါင္းမ်ားစြာကို ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ၿပီးမွသာ အားလုံးပါ၀င္ေသာ အစည္းအေ၀းႀကီးမွာ
အမ်ားသေဘာတူညီ တဲ့ အေျခခံမူမ်ားကို ခ်မွတ္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ တင္ျပေနတာက
လက္ေတြ႕သေဘာနဲ႔ပါ။
ေလာေလာဆယ္ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြကို
ဆန္းစစ္ၾကည့္လိုက္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တစ္၀ွမ္း ျပည္တြင္းျပည္ပ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕အစည္း
အႀကီးအေသး အားလုံးေပါင္း ႏွစ္ဆယ့္တစ္ဖဲြ႕ လို႔ သိရပါတယ္။ စက္တင္ဘာလ ၁၄-၁၆ အထိ ဇင္းမယ္ၿမိဳ႕မွာ
က်င္းပခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသား ညီလာခံ ဆိုတဲ့အစည္းအေ၀း ဖိတ္ၾကားသူစာရင္းမွာ ေတြ႕မိပါတယ္။
ျပည္ပမွာ ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအဖဲြ႕အ စည္းေတြ၊ လူထုအေျချပဳအဖဲြ႕အစည္းေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။
ျပည္တြင္းမွာကေတာ့ ႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြ မွတ္ပုံတင္ထားၾကတာမုိ႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရွိပါတယ္။
ပါတီေပါင္း ေျခာက္ဆယ္ေလာက္ ရွိေနပါတယ္။ ၈၈
မ်ိဳးဆက္ အဖြဲ႕တို႔ ၊ Myanmar Egress တို႔
ဆိုတာလည္း ႏိုင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ မွတ္ ပုံတင္မထားေပမဲ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလာကထဲမွာ ႏွက္ႏွက္ရိႈင္းရိႈင္း
ေနရာယူထားၾကပါတယ္။ လူထုအေျချပဳအဖဲြ႕အစည္း တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ေနၾကတာ
ရွိေနပါတယ္။
စာရင္းျပဳစုၾကည့္ရုံနဲ႔တင္ ေခါင္းမူးသြားႏုိင္ပါတယ္။
ဟုတ္ပါတယ္။ All inclusive ဆိုတဲ့မူကို အေျခခံၿပီး
မွ်မွ်တတ စဥ္းစားၾကည့္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အခုဟာက အဖဲြ႕အစည္း အမည္ေတြဘဲ ရွိပါေသးတယ္။ သေဘာထားေတြက
အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေနပါေသးတယ္။ ဇင္းမယ္မွာ က်င္းပသြားခဲ့တဲ့
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ညီလာခံ ဆိုတဲ့အစည္းအေ၀းကေန အဆင့္(၆)ဆင့္ပါတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး
စီမံခ်က္နဲ႔ လမ္းျပေျမပုံ ဆိုၿပီး ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။
သူတို႔ေျပာတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို
ၾကည့္လိုုက္ရင္ -
တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ အစိုးရရဲ႕ ထိုးစစ္ဆင္မႈေတြကို
ခ်က္ခ်င္းရပ္တန္႔ေပးၿပီး ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား လိုက္နာရမယ့္ က်င့္၀တ္ (Military code of
conduct) ကို ျပဌာန္းဖို႔။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားတဲ့ကာလမွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ လုံျခံဳေရးနဲ႔
လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ အာမခံခ်က္ေပးဖို႔။ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းဖို႔ အာမခံခ်က္ပါတဲ့ သေဘာတူညီ ခ်က္ရွိရမယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႕
ပါ၀င္ ေစာင့္ၾကည့္မႈကို ခြင့္ျပဳရမယ္။ ေျမယာအပါအ၀င္ သဘာ၀အရင္းျမစ္ေတြကို အသုံးျပဳၿပီး
လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ မဟာဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းႀကီးေတြကို ရပ္တန္႔တားျမစ္မႈ လုပ္ရမယ္ စတဲ့
ပဏာမ ေဆြးေႏြးေရး၊ ပဏာမ ဘုံသေဘာတူခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖၚေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပဲြ
ျပဳလုပ္ေရး အဆင့္ေတြ ဆိုၿပီး ထုတ္ျပန္ခဲ့တာ ေတြ႕ရပါတယ္။
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္
(၆) ခ်က္ မွာေတာ့ .......
(၁) တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊
ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ လူငယ္ထုအပါအ၀င္ Civil Societies တို႔ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပဲြ
က်င္းပၿပီး "ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြဆိုင္ရာ မူေဘာင္ "(Framework for
Political Dialogue) တြင္ ပါ၀င္မည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို သေဘာတူ ခ်မွတ္ရန္။
(၂) ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ လက္နက္ကိုင္
တိုင္းရင္းသား ေတာ္လွန္္ေရးအဖဲြ႕ အစည္းမ်ား၏ စုစည္းထားေသာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအၾကား ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြး၍
"ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေရး ဆိုင္ရာ မူေဘာင္သေဘာထား" ( The Framework of
Political Dialogue) သေဘာတူညီခ်က္ရရွိရန္။
ထိုသို႔ ျပဳလုပ္ရာတြင္ -
(က) ဘက္ႏွစ္ဘက္မွ
လက္ခံႏိုင္ေသာေနရာတြင္ ေဆြးေႏြးရန္။
(ခ) ေဆြးေႏြးစဥ္
ႏွင့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖၚရာတြင္ ဘက္မ လိုက္ေသာ ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႕
ထားရွိရန္ ႏွင့္ သေဘာ တူညီခ်က္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူသိရွိေအာင္ လြတ္လပ္ေသာ မီဒီယာမ်ားမွ
တဆင့္ ပူးတဲြထုတ္ျပန္ရန္။
(၃) ျပည္ေထာင္စုအစိုးရႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ားအၾကား
ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပဲြမွ "ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေရးဆိုင္ရာ မူေဘာင္သေဘာထား" ( The
Framework of Political Dialogue) သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိၿပီးမွ သက္ဆိုင္ရာျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းအလိုက္ေသာ္လည္း
ေကာင္း၊ လူမ်ိဳးအလုိက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ညီလာခံမ်ားက်င္းပၿပီး ရွင္းလင္းညွိႏိႈင္း
သေဘာထား ရယူသြားရန္။
(၄) တစ္ႏိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာျဖင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏
လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႕ အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊
အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ လူငယ္အဖြဲ႔ အစည္း မ်ားအပါအ၀င္ civil societies အဖဲြ႕အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္
အသိပညာရွင္၊ အတတ္ပညာရွင္မ်ား ပါ၀င္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုံ ညီလာခံတစ္ခုကို ေခၚယူက်င္းပသြားရန္။
(၅) တိုင္းရင္းသားအင္အားစုမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊
ဒီမိုကေရစီနည္းအရ လႈပ္ရွားေနၾကေသာ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အစိုးရ
ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အခ်ိဳးညီပါ၀င္ၿပီး အင္အားစု သုံးခုစလုံး လက္ခံႏိုင္ေသာပုံစံျဖင့္
ပင္လုံစိတ္ဓါတ္ကို အေျခခံေသာ ျပည္ေထာင္စုညီလာခံႀကီး
တစ္ရပ္ က်င္းပသြားရန္၊ ထို ညီလာခံႀကီးမွ ခ်မွတ္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို "တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဆိုင္ရာ ျပည္ေထာင္စု
သေဘာတူညီခ်က္" (Union Accord) အျဖစ္ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရး ထုိးရန္။
(၆) သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို "တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဆိုင္ရာ
ျပည္ေထာင္စု သေဘာ တူညီခ်က္" (Union Accord) ကို
အခ်ိန္အတိအက် သတ္မွတ္ၿပီး အေကာင္အထည္ေဖၚ ေဆာင္ရြက္ သြားရန္။
ဆိုၿပီး
အင္တာနက္ထဲမွာ ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။
တစ္ဖက္ကလည္း ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရ
ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ အစိုးရအဖဲြ႕ပုံစံကို ေလ့လာၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ မ႑ိဳင္ႀကီး ေျခာက္ရပ္ကို
ေတြ႕ရပါလမ့္မယ္။
-
ဥပေဒျပဳ မ႑ိဳင္ (ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္)
-
တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္ (တရားလႊတ္ေတာ္ အဆင့္ဆင့္)
-
အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မ႑ိဳင္ (သမၼတမ်ားနဲ႔ အစိုးရအဖဲြ႕ အဆင့္ဆင့္ )
-
သတင္းနဲ႔ စာနယ္ဇင္း မ႑ိဳင္ (စတုတၳ မ႑ိဳင္ ဟုဆိုၾကသည္)
-
ျပည္သူလူထု မ႑ိဳင္
-
တပ္မေတာ္ မ႑ိဳင္ ဆိုၿပီးေတြ႕ရမွာပါ။
ဒီေနရာမွာ တပ္မေတာ္ မ႑ိဳင္ဆိုၿပီး သုံးႏႈန္းလိုက္တာကို
ေတြ႕ရေတာ့ အ့ံၾသေနပါလိမ့္မယ္။ အမွန္ကေတာ့ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ေလ့လာလိုက္ရင္ တပ္မေတာ္ရဲ႕
အခန္းက႑က သိပ္ကို ႀကီးေနတာေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ အခု ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမွာ တပ္မေတာ္ဟာ
မိမိတပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကိစၥေတြကို မိမိဖာသာ လြတ္လပ္စြာ ဆုံးျဖတ္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ေပးထားပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး အဆင့္ဆင့္ေတြမွာ ေရြးေကာက္ပဲြ
၀င္ေရြးစရာမလိုဘဲ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အခ်ိဳးက် ပါ၀င္ခြင့္ ရထားပါတယ္။ အဲဒီ အဖဲြ႕အစည္းအဆင့္ဆင့္မွာ
ပါ၀င္တဲ့ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို လိုအပ္တဲ့အခ်ိန္္မွာလိုအပ္သလို ျပန္ေခၚၿပီး
လိုအပ္တဲ့သူနဲ႔ အစားထုိးခြင့္လည္း ရွိေနတာကို သတင္းစာေတြမွာ ျမင္ေနၾကရမွာပါ။ အဲဒီလို
အခြင့္အေရးမ်ိဳးကို အာဏာရ ၾကံ့ခိုင္ဖံြ႕ၿဖိဳးေရး ပါတီမွာေတာင္ အခြင့္အေရးမရွိပါဘူး။
တစ္ျခားေနရာ ေတြမွာလည္း ေျပာရင္ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ တပ္မေတာ္ရဲ႕ အေရးပါမႈကို
ေျပာခ်င္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိ အေျခအေနမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိက မ႑ိဳင္ႀကီးေတြထဲမွာ
ထည့္မထားလို႔ မရႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာလိုတာပါ။
ဇူလိုင္လ(၃)ရက္ေန႔မွာ
အစုိးရအေနနဲ႔ ထိပ္ဆုံးက အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္တဲ့ " ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖၚေဆာင္ေရး
ဗဟိုေကာ္မတီ" ဆိုတာကို ဖဲြ႕စည္းလိုက္ပါတယ္။ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္က ဥကၠဌ အျဖစ္ပါ၀င္ၿပီး
အဖဲြ႕၀င္ အားလုံး (၁၁) ဦးပါ၀င္ပါတယ္။ သမၼတ ၊ ဒုတိယသမၼတ ႏွစ္ဦး ၊ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ
၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ ၊ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ၊ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီး ၊ ကာကြယ္ေရး
၀န္ႀကီး ၊ နယ္စပ္ေရးရာ ၀န္ႀကီး ၊ ျပည္ေထာင္စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ၊ သမၼတရုံး ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္
တို႔ပါ၀င္ပါတယ္။ အဲဒီ ဗဟိုေကာ္မတီထဲမွာ
"အမ်ိဳးသား ကာကြယ္ေရး နဲ႔ လုံျခံဳေရးေကာင္စီ " ၀င္ (၁၁) ဦးထဲက အဓိကက်သူ
(၉) ဦးပါ၀င္ေနပါတယ္။ " ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး
ေဖၚေဆာင္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီ" ဟာ "အမ်ိဳးသား ကာကြယ္ေရးနဲ႔ လုံျခံဳေရးေကာင္စီ
" နဲ႔ သိပ္ျခားနားမႈ မရွိဘူးလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။
သေဘာကေတာ့ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အျမင့္ဆုံး အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုကေန
တိုက္ရိုက္ကိုင္တြယ္တဲ့ သေဘာမ်ိဳး မွတ္ယူႏိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ဆိုခ်င္တာက ၾကားမွာေနေပးတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းမ်ိဳး
မဟုတ္ေတာ့ဘဲ အစိုးရရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။ အစိုးရဘက္က ေဆြးေႏြးမဲ့အဖဲြ႕အစည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။
ဒါဆိုရင္
အဲဒီ အုပ္စုႀကီးေတြရဲ႕ၾကားကို ၾကား၀င္ေစ့စပ္ေပးသူ ( facilitator ) လုပ္ေပးမယ့္ အဖဲြ႕အစည္း သို႕မဟုတ္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ိဳး
ရွိဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႕ ယူဆရပါတယ္။ ကမၻာ့ ပဋိပကၡတ္ ေတြမွာ မွတ္သားဖူးတာကေတာ့ ၾကား၀င္ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့
အဖဲြ႕အစည္း သို႔မဟုတ္ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ပါ၀င္တာက ေ၀ဒနာ ပြန္းတီးမႈ နည္းတယ္လို႔ မွတ္သားဖူးပါတယ္။
ေစ့စပ္ေဆြေႏြးတဲ့
ကိစၥမ်ိဳးဟာ သိပ္ျမန္လို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ ေႏွးေနလို႔လည္း မျဖစ္ပါဘူး။ အေျခ အေန၊ အခ်ိန္အခါ
နဲ႔အညီ ဘယ္ဘက္ကိုမွ မ်က္ႏွာမလိုက္ဘဲ တစ္ထစ္ျခင္း၊ တစ္ဆင့္ျခင္း၊ တစ္လွမ္း ျခင္း သြားရမွာ
ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ဖက္ကလည္း
ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းလုံး အင္နဲ႔အားနဲ႔ ျပည္သူေတြက ၀ိုင္း၀န္းအားေပးထား ျခင္းခံရတဲ့
ပါတီျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ကိုလည္း ေမ့ခ်န္ထားလို႔ မရပါဘူး။ တိုင္းရင္း
သားလူမ်ိဳးစုပါတီတစ္ခ်ိဳ႕က အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
ကို ပင္လုံ ကဲ့သို႔ေသာ ဒုတိယ ပင္လုံညီလာခံ ေခၚယူက်င္းပႏိုင္ဖို႕ တာ၀န္ေပးအပ္ေၾကာင္း
ေၾကညာၿပီး တာ၀န္ ေပးအပ္ခဲ့တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း လက္ခံယူခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီတာ၀န္က
ႀကီးေလး လြန္းလုိ႔ က်န္လူေတြကလည္း ၀ိုင္း၀န္းကူညီေပးဖို႔ ေျပာခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ
အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္ၿပီး
အေရြးခ်ယ္ခံရ ၊ လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္ေနၾကပါၿပီ။ အလုပ္အကိုင္မ်ားေနလို႔မ်ားလား မသိ။
ပင္လုံကဲ့သို႔ေသာ ညီလာခံႀကီးဆိုတာကေတာ့ ခုထိ ျပန္ေပၚ မလာေသးဘူး။ ေလသံလည္း မၾကားရပါဘူး။
ၿပီးသြားတာေတာ့ ဟုတ္ဟန္မတူပါဘူး။
၈၈
မ်ိဳးဆက္အဖဲြ႕ကေတာ့ အခုေလာေလာဆယ္ဆယ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အပစ္ရပ္စဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ
တတ္ႏိုင္သေလာက္ ၀င္ေရာက္ေဆာင္ရြက္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ေကာင္းပါ တယ္။ မၾကာမီ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရးကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးၾကေတာ့မယ္ဆိုရင္
သူတို႔ကို ဘယ္လို အေနအထား ဘယ္လိုပုံစံနဲ႔ ျမင္ရမလဲ ဆိုတာ စဥ္းစားစရာ တစ္ခုပါဘဲ။
Myanmar egress ကေတာ့ အခုကိုဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ိဳးေဆာင္ ဆိုၿပီး အစိုးရအဖဲြ႕ထဲကို
ေရာက္ေနတာေတြ႕ရပါတယ္။ သူတို႕ကို အစိုးရအဖဲြ႕တစ္ခုထဲက ယုံၾကည္ေနတာမ်ိဳးထက္ က်န္တဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြကလည္း
ယုံၾကည္မယ္ဆိုရင္ သူတို႔ေတြဟာ ၾကား၀င္အက်ိဳးေဆာင္သူေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုခ်ိန္
အထိေတာ့ အားလုံးက သူတို႔ကို အစိုးရအက်ိဳးေဆာင္အေနနဲ႔ အစိုးရလူေတြ အျဖစ္ျမင္ေနတယ္လို႔
ေျပာဆိုေဆြးေႏြးေနတာ ၾကားေနရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးေလာကမွာ
အထင္ခံရတာမ်ိဳး အေတာ္ကို သတိထားၾကရပါတယ္။ ေလေသနတ္နဲ႔ အပစ္ခံရတာလို႔ တင္စားျပၾကပါတယ္။
ေျဖရွင္းဖို႔ အေတာ္ကို ခက္တတ္ပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕
ဦး၀ိစာရလမ္းမွာ Peace Center ဆိုၿပီး ရုံးတစ္ခုကို ျပင္ဆင္ဖြင့္လွစ္ထားေၾကာင္း သိရပါတယ္။
သူတို႔ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကိုေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိရေသးပါဘူး။ ဘယ္သူေတြ ပါ၀င္တယ္ဆိုတာလည္း
ရွင္းရွင္္းလင္းလင္း မသိရေသးပါဘူး။ ႏိုင္ငံျခားသား အေတာ္မ်ားမ်ား ပါ၀င္တယ္လို႔ေတာ့
ၾကားေနရပါတယ္။ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္္းေရး ကိစၥကို
လုပ္မယ္ကိုင္မယ္ ၀င္ကူညီၾကမယ္ဆိုရင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ၊ ထင္သာျမင္သာရွိမႈက အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။
အခုဆိုရင္
စကား၀ိုင္းေတြမွာ ေမးေနၾကတဲ့ ေမးခြန္းတစ္ခ်ိဳ႕ကို ကၽြန္ေတာ္ မေျဖႏိုင္ဘူးျဖစ္ေန ပါတယ္။
သူတို႔ေမးခြန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကိစၥက ၿပီးသြားၿပီလား
? ဆိုတာျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕အစည္းေတြနဲ႔ ကိစၥကေတာ့ မၿပီးေသးတာ
ေသခ်ာပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုေတြၾကားထဲမွာေတာ့ မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ အားလုံးက ေရာေႏွာသြား
ၾကတာကိုး။ ၿပီးသြားၿပီလား ။ မၿပီးေသးဘူးလား အေျဖရခက္ပါတယ္။ အားလုံးဟာ တစ္ခုထဲ ျဖစ္သြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ ၀မ္းသာစရာေပါ့။
အမ်ိဳးသား ရင္ၾကားေစ့ေရးကိစၥ ေအာင္ျမင္သြားၿပီလို႔ ဆိုႏိုင္ပါ လိမ့္မယ္။ အဲဒီလို ေမးခြန္းေတြက ကၽြန္ေတာ့္ကို အခက္အခဲျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။
မေျဖတတ္ဘူးေလ။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥနဲ႔
ပတ္သက္လာရင္ ေခါင္းမူးစရာေတြလည္း ရွိေနပါေသးတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရွမ္းျပည္နယ္တစ္ခုထဲမွာဘဲ
လက္နက္ကိုင္ျပည္သူ႔စစ္အဖဲြ႕ေပါင္း ေျခာက္ဆယ္ေလာက္ရွိေနပါတယ္။ သူတို႔တေတြက အစိုးရနဲ႔
အပစ္ရပ္ၿပီး ျပည္သူ႔စစ္လုပ္ေနတာမို႔ အပစ္ရပ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေတာ့ ေျပာ စရာမရွိပါဘူး။
ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရးကိစၥေတြ စကားေျပာၾကမယ္ ဆိုတဲ့အခါ သူတို႔တေတြကို ပါ၀င္ခြင့္ မေပးခဲ့ရင္ေတာင္
သူတို႔ကိစၥက မျဖစ္မေနေဆြးေႏြးရမယ့္ ကိစၥ ျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္။
ေဒသတစ္ခုမွာ
လက္နက္ကိုင္ဆိုလို႔ တပ္မေတာ္ကလဲြၿပီး ရဲတပ္ဖဲြ႕တစ္ခုတည္းသာ ရွိေနတာ အေကာင္းဆုံးလို႔
ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥ စဥ္းစားရင္
ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေတာ္ႀကီးကို ႀကိဳးစားအားထုတ္ဖို႔ လိုေနေသးေၾကာင္း ေျပာခ်င္ပါတယ္။ လုပ္ရမယ့္
အလုပ္ေတြ အေတာ္ႀကီးကို က်န္ေနပါေသးတယ္။
အခုအေျခအေနက
အပစ္ရပ္ရုံ ရပ္ထားၾကတဲ့ အေျခအေနပါ။ ေတြ႔ဆုံစကားေျပာဖို႔ ျပင္ဆင္ ေနၾကတဲ့အခ်ိန္ပါ။ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္
တံခါးစဖြင့္တဲ့ ကာလတစ္ခုပါ။ ဘက္ေတြအားလုံးက စိတ္ေကာင္းေစတနာေကာင္းထားၾကၿပီး ႏိုင္ငံေရးအရ
ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးၾကမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရႏိုင္မွာပါ။ အမ်ိဳးသားခ်င္း ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့
သင့္ျမတ္္ႏို္င္မွာပါ။
တစ္ဖဲြ႕နဲ႔
တစ္ဖဲြ႕၊ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ အေတြးအျမင္ ၊ ခံယူခ်က္ ၊ ယုံၾကည္ခ်က္ေတြ မတူ ကြဲျပားၾကတာဟာ
အဆန္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္လိုလုပ္ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္း ေဆြးေႏြးၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ အတြက္
ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္မယ့္ အေျဖထုတ္ႏိုင္ၾကဖို႔ကသာ အဓိက လိုရင္းျဖစ္ေၾကာင္းပါ။
စိုင္းညြန္္႔လြင္
(၂၀၁၂
စက္တင္ဘာ-၂၅)
Myanmar Independent Journal
အတဲြ(၂၁) ၂၀၁၂ ေအာက္တိုဘာ (၄) ရက္ေန႔ထုတ္
တြင္ ေဖၚျပပါသည္။
