ေဆြးေႏြးပဲြ မက်င္းပမီမွာ ႏိုင္/က်ဥ္း အေနနဲ႔ Facebook မွာ ဖိတ္စာတင္ခဲ့တယ္။ ဂ်ာနယ္ေတြကလည္း သတင္းအျဖစ္ ေဖၚျပခဲ့တယ္။ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ စိတ္ပါဝင္စားသူေတြ အမ်ားအျပားေပၚလာတယ္။ ဖုန္းဆက္ၿပီးေမးၾကတယ္။ အမွန္အတိုင္းဝန္္ခံရရင္ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ က်ေနာ္ေၾကာက္လာတယ္။ အမွားအယြင္းမ်ား လုပ္မိေျပာမိ ေလမလားေပါ့။ လုပ္မယ္လို႔လည္း လက္ခံၿပီးၿပီမို႔ ဘာမွလည္း မတတ္ႏို္င္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ကိုယ့္အားနည္းခ်က္က ေကာင္းေကာင္း မေဟာေျပာတတ္တာပါ။ တစ္ဖက္သားကုိ နားလည္ေအာင္ ရွင္းမျပတတ္တာပါ။ ေက်ာင္းၿပီးေတာ့ သူငယ္ခ်င္းေတြဖြင့္တဲ့ က်ဴရွင္မွာ အစမ္းသေဘာ စာသြားျပၾကည့္ေသးတယ္။ အဲဒီကတည္းက ကိုယ့္အရည္အခ်င္းကို ကိုယ္သိၿပီးသားပါ။ ၿပီးေတာ့ အခုတခါ ေျပာရမယ့္ ဘာသာရပ္ကလည္း ႏိုင္ငံေရးဘာသာရပ္၊ အထိအခိုက္မခံႏိုင္တဲ့၊ တစ္ခ်ိန္ကဆိုရင္ က်ိန္းေသေပါက္အဖမ္းခံရမယ့္ ဘာသာရပ္ျဖစ္ေနတယ္။
အခ်ိန္ေရာက္ေတာ့လည္း သြားရေတာ့တာေပါ့။ ေျပာလိုက္ ေဟာလိုက္ေတာ့လည္း အေကာင္းစားႀကီး မဟုတ္ေပမဲ့ ပုံဆိုးပန္းဆိုးႀကီးေတာ့ ျဖစ္မသြားဘူးေပါ့။ အၾကပ္ရိုက္ႏိုင္တဲ့ ေမးခြန္းေတြကိုလည္း သင့္သင့္ ေလွ်ာက္ပတ္ေအာင္ ေျဖခဲ့ပါတယ္။ စာေရးဆရာေတြထဲက ဆရာေဖျမင့္၊ ဆရာေအးေမာင္ေက်ာ္တို႔လာသလို အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္က ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္အဖဲြ႕ဝင္ ဦးထြန္းထြန္းဟိန္ တို႔လိုႏိုင္ငံေရးသမားေတြ လည္းလာပါတယ္။ NLD ေျမာက္ပိုင္းခရိုင္ ဥကၠဌ ဦးခင္ေမာင္ရွိန္ကိုလည္းေတြ႕ရတယ္။ တျခားစိတ္ဝင္စားသူ ေတြလည္း အေတာ္မ်ားပါတယ္။ အင္း...... ဖယ္ဒရယ္မူ ဆိုတာ တစ္ခ်ိန္က အင္မတန္ကိုမွ နာမည္ႀကီးခဲ့တာကိုး။ ဖယ္ဒရယ္မူေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္သြားခဲ့ရသူေတြ မေရမတြက္ႏိုင္ေအာင္ တကယ္လည္း ရွိခဲ့တာကိုး။
ကိုယ့္ကိုယ္ကို မိတ္ဆက္ေတာ့ က်ေနာ္ဟာ ျပည္မမွာ ေမြးၿပီး ယေန႔ထိ ျပည္မမွာဘဲ ေနထိုင္ႀကီးျပင္းခဲ့တဲ့အေၾကာင္းကို တမင္ထည့္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အခု က်ေနာ္ေျပာတာေတြဟာ SNLD ရဲ႕ သေဘာထား မဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း။ သို႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္ဟာ SNLD ရဲ႕ မူဝါဒခ်မွတ္သူေတြထဲမွာ ပါဝင္သူတစ္ဦးမို႕ အေတာ္နီးစပ္တယ္လို႔ ဆိုႏို္င္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဒီေန႔ လက္ခံထားတဲ့မူကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ေရးဆဲြထားတဲ့မူ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ျပည္နယ္ေပါင္းစုံအစည္းအေဝးႀကီးက ဆုံးျဖတ္ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးဆဲြေရး စာတမ္းပါ အခ်က္ေတြဘဲ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ လူႀကီးေတြရဲ႕ မၿပီးေသးတဲ့ ႏိုင္ငံေရးတာဝန္မ်ားကို လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ေဆာင္ျခင္းသာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ ထိုမူထဲမွာ ျပည္ေထာင္စုက ခဲြထြက္ဖို႔ဆိုတာ လုံးဝ မရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။
၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရး ရယူဖို႔အတြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ အဂၤလန္ကို သြားခဲ့တယ္။ ေအာင္ဆန္း-အက္တလီ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ရွမ္းျပည္နယ္က ေစာ္ဘြားေတြ အေနနဲ႔ သူတို႔ဘာမွ မသိရတဲ့အတြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ သူတို႔ကိုယ္စားလွယ္ မဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း ေၾကးနန္းရိုက္ကန္႔ကြက္ခဲ့တယ္။ အဂၤလန္မွာ အၾကပ္အတည္းေတြ႔ေနတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ကို အကူအညီေပးသူေတြကေတာ့ ရ-ပ-လ လို႔ေခၚတဲ့အဖဲြ႕က အဖဲြ႕ဝင္ေတြျဖစ္တဲ့ ဦးထြန္းျမင့္(ေတာင္ႀကီး)၊ ဦးခြန္ထီး၊ ဦးခြန္ေစာ၊ ဦးတင္ေအး၊ ဦးေက်ာ္စိန္ စတဲ့ တိုးတက္ေသာအယူရွိတဲ့ ရွမ္းလူငယ္ေတြ ျဖစ္တယ္။ သူတို႔က ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ေန ျပည္သူလူထုေတြကိုစုစည္းၿပီး ျပည္သူ႕ဆႏၵျပပဲြ ေတြလုပ္တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ကို ေထာက္ခံေၾကာင္းဆုံးျဖတ္တယ္။ အဲဒီအေၾကာင္းကို အဂၤလန္ကို တန္ျပန္ေၾကးနန္းရိုက္ခဲ့လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ အၾကပ္ရိုက္တာ သက္သာခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်က္ေတြေၾကာင့္ ေအာင္ဆန္း-အက္တလီ စာခ်ဳပ္မွာ လြတ္လပ္ေရးရယူဖို႔အတြက္ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္ လိုတယ္ဆိုတာ ပါလာတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ျမန္မာျပည္ျပန္လာေတာ့ ဒီကိစၥကို ေဆာင္ရြက္ရတယ္။ ပထမအႀကိမ္ ပင္လုံညီလာခံကို ပင္လုံမွာလုပ္ေတာ့ ဦးႏုတို႔ဘဲပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းမပါခဲ့ဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းပါတဲ့ ပင္လုံညီလာခံက ဒုတိယ ပင္လုံညီလာခံ ျဖစ္တယ္။
ပင္လုံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကို ျဖည့္စြက္ၿပီးေျပာခဲ့တယ္။ ပင္လုံလို ေတာၿမိဳ႕ကေလးမွာ ဘာလို႔ ခုလိုညီလာခံႀကီးကို က်င္းပရတာလဲဆိုတာ က်ေနာ္ အေတာ္ကို သိခ်င္ခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က က်ေနာ္တို႔တေတြ ပင္လုံၿမိဳ႕ကို ေရာက္ဖို႔ လမ္းၾကမ္းႀကီးေတြထဲ ခက္ခက္ခဲခဲ ျဖတ္သန္းသြားရတဲ့ကာလမို႔ သိခ်င္ခဲ့တာပါ။ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ကို ေရာက္တိုင္း ဦးတင္ေအး၊ ဦးထြန္းျမင့္၊ ဦးေက်ာ္စိန္၊ ဦးခြန္ထီး တို႕ဆီကို အၿမဲေရာက္ခဲ့တယ္။ သူတို႔ရဲ႕အေတြ႕အႀကံဳေတြကို ေမးရျမန္းရေအာင္ပါ။ သူတို႔ေတြကလည္း စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ေျဖေပးပါတယ္။ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ကို အဲဒီပင္လုံ အေၾကာင္းေမးၾကည့္ေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ရွမ္းျပည္တစ္ျပည္လုံးရဲ႕ ဗဟုိအက်ဆုံးက ပင္လုံျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း၊ က်ိဳင္းတုံကလာရင္ တစ္ရက္နဲ႔ေရာက္ေၾကာင္း၊ နမ့္ခမ္း/ လားရိႈးကလာရင္လည္း တစ္ရက္နဲ႔ေရာက္ေၾကာင္း၊ ေတာင္ႀကီးကလာရင္လည္း မၾကာတဲ့အေၾကာင္း ေတြကို ေျပာျပလို႔ သိခဲ့ရတယ္။ ဆိုလုိခ်င္တာက အဲဒီတုန္းက လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးဟာ အခုအခ်ိန္ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ သာလြန္တဲ့အေၾကာင္း သာဓက တစ္ခုအေနနဲ႔ ေျပာျပရတာပါ။
ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ နာမည္ေက်ာ္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္မွာ ရွမ္းေစာ္ဘြားေတြက ပါဝင္သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ေတာ့မဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖၚဝါရီလ (၇) ရက္ေန႔မွာ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုႀကီးထဲကို ပူးေပါင္းပါဝင္ျခင္း အထိမ္းအမွတ္အေနနဲ႔ အဲဒီ ေဖေဖၚဝါရီလ (၇) ရက္ေန႔ကို "ရွမ္းအမ်ိဳးသားေန႔" အျဖစ္သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး အဲဒီေန႔မွာဘဲ "ရွမ္းအမ်ိဳးသားသီခ်င္း" ဆိုတာနဲ႔ "ရွမ္းအမ်ိဳးသားအလံေတာ္" ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ခဲ့တာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ အဲဒီေန႔က ခ်မွတ္ခဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ "ပင္လုံစာခ်ဳပ္" ဆိုတာ ေပၚေပါက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ရွမ္းျပည္အေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုထဲကို ယုံယုံၾကည္ၾကည္နဲ႔ ဝင္ေရာက္လာတာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဲဒီအေၾကာင္းေတြကုိ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ အခုအခါမွာေတာ့ ရွမ္းအမ်ိဳးသားေန႔ ဆိုတာဟာ အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းတယ္ဆိုၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္ေန႔လို႔ ေျပာင္းလိုက္ၾကတယ္။ ရွမ္းအမ်ိဳးသားအလံကိုလည္း အခုေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္အလံ အျဖစ္ေျပာင္းလဲ ေခၚေဝါသုံးစဲြေနၾကတယ္...။
အဲဒီေနရာမွာ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ကို မေမ့မေလ်ာ့ေစရန္ ေျပာျပခ်င္ေၾကာင္း၊ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒထဲက အခန္း(၁၀) ေအာက္မွာ ရွမ္းျပည္အေနျဖင့္ ေနာင္ တစ္ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္လြန္ပါက ခဲြထြက္လိုက ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ ရွိေၾကာင္းဆိုတာ အတိအလင္း ေဖၚျပခဲ့ေၾကာင္း၊ အေျခခံဥပေဒလို အလြန္ခိုင္မာတဲ့ ဥပေဒမ်ိဳးမွာ ခြဲထြက္ခြင့္ကို ထည့္သြင္းထားျခင္းဟာ သာမန္လုပ္ရပ္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ပင္လုံသေဘာတူခ်က္ရရွိဖို႔ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့အခါ ႏွစ္ဖက္စလုံးက စာျဖင့္မေဖၚျပဘဲ စိတ္ဓါတ္အရ ေပးခဲ့ေသာ ႏႈတ္ကတိမ်ားရွိခဲ့ေၾကာင္းကို ထိုအခ်က္က အတိအလင္း ေဖၚျပေနေၾကာင္း၊ ထိုကတိကဝတ္မ်ားကို "ပင္လုံစိတ္ဓါတ္" ဟု ေခၚေဝၚခဲ့ၾကေၾကာင္း။ ပင္လုံစာခ်ဳပ္အရ Federated Shan State ႏွင့္ Burma Proper တို႔ တန္းတူရည္တူ ပူးေပါင္းခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း စကားတစ္ခြန္း ရွိခဲ့ေၾကာင္း ခြဲထြက္ခ်င္စိတ္ မရွိေအာင္ လုပ္ဖို႕က တို႕တေတြရဲ႕ တာဝန္ျဖစ္တယ္ ဆိုတာေျပာခဲ့ေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
အခု ခ်ဳပ္ဆိုေနၾကတဲ့ အပစ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ေတြထဲက တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ျပည္ေထာင္စုႀကီးထဲက ဘယ္ေတာ့မွ ခဲြမထြက္ပါ ဆိုတဲ့အခ်က္တစ္ခုကို ေရးသားၿပီး လက္မွတ္ထိုးထားၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အထူးအေထြ မေျပာလိုေပမဲ့ "ခဲြမထြက္ခ်င္ေအာင္ ဒီဖက္ကလည္း ဘာေတြ လုပ္ထားပါတယ္" ဆိုတဲ့ အခ်က္ေလးမ်ိဳးကိုလည္း ထည့္ေပးရင္ ပိုမေကာင္းဘူးလားလို႔ ေမးခ်င္ေၾကာင္း၊ တစ္ဖက္ကို တာဝန္ရွိေစၿပီး ကိုယ့္ဖက္ၾကေတာ့ ဘာတာဝန္မွ မယူတာမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ကဲ ...... ဖယ္ဒရယ္အေၾကာင္း ေျပာၾကရေအာင္။ က်ေနာ္တို႔ လက္ခံထားတဲ့ ဖယ္ဒရယ္ပုံစံကေတာ့ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္က ေတာင္ႀကီးမွာ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တဲ့ ျပည္နယ္ေပါင္းစုံမူ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ အခ်က္ႀကီး သုံးခ်က္ကိုသာ ျခံဳၿပီး ေျပာလိုေၾကာင္း၊
(တစ္) အခ်က္ကေတာ့ ပင္လုံစိတ္ဓါတ္ကို အေျခခံဖို႔လိုေၾကာင္း၊ ပင္လုံစိတ္ဓါတ္မွာ Federated Shan State ႏွင့္ Burma Proper တို႔ သေဘာတူ ပူးေပါင္းခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊
(ႏွစ္)ကေတာ့ တန္းတူေရး ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊
(သုံး)အခ်က္ကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ သာျဖစ္ေၾကာင္း။
အေရးအႀကီးဆုံး သတိျပဳဖို႕ကေတာ့ ဘယ္ကိစၥျဖစ္ျဖစ္ ရွမ္းေတြေတာင္းလို႔ ရွမ္းေတြဘဲ ရမွာမဟုတ္၊ တစ္ျပည္လုံးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္လည္း ရမယ္။ မႏၱေလးလည္း ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္မွာ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးထဲအတြက္ ေတာင္းဆိုရတဲ့ အခ်ိန္မဟုတ္ေတာ့၊ ျဖစ္လည္းမျဖစ္ထိုက္၊ ျဖစ္လည္းမျဖစ္ႏိုင္။ ဒီအခ်ိန္ ေတာင္းဆိုခ်က္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားဟာ အားလုံးအတြက္သာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ဖယ္ဒရယ္စနစ္ကို လက္ခံပါက ရန္ကုန္၊ ဧရာဝတီ စတဲ့ က်န္ေဒသအားလုံးမွာလည္း ဖယ္ဒရယ္ကို က်င့္သုံးရမည္သာျဖစ္ပါေၾကာင္း။ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ ရွမ္းျပည္ နဲ႔ ျပည္မ ပူးေပါင္းဖို႔ကို ရွမ္းျပည္ဖက္ကေန အဓိက ႀကိဳးစားခဲ့ၾကတဲ့ ရွမ္းျပည္ ရ-ပ-လ လူငယ္မ်ားဟာ တစ္ခ်ိန္တုန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ေထာက္ခံခ်က္ရေအာင္ ရွမ္းလူထုကို လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵထုတ္ေဖၚပဲြေတြ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ သူတို႔ ျဖစ္ေစခ်င္ခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စုႀကီးလည္း အမွန္တကယ္ ေပၚေပါက္ ခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ပူးေပါင္းခဲ့ၾကၿပီး ေနာင္ တစ္ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္လာတဲ့အခါမွာေတာ့ သူတို႔ ေတြးထင္ခဲ့သလို တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေတြ မရခဲ့ဘူးဆိုတာ သူတို႔ကိုယ္တုိင္သိလာခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီအခါမွာ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ကဘဲ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔လိုတယ္ဆိုတဲ့ အသိနဲ႔ ျပင္ဆင္ေရးစာတမ္းေတြကို သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ကမကထျပဳ ဦးစီးဦးကိုင္ျပဳ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီတုန္းက သူတို႔ေရးခဲ့တဲ့ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး စာတမ္းဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုကို အသိေပးခဲ့ၿပီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုဆီက ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႕ ေရးဆဲြခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ရွမ္းလူငယ္ေတြေနရာကို ဝင္ၾကည့္လိုက္ရင္ သူတို႔ရင္ထဲမွာ ဘယ္ေလာက္မ်ား ခံစား ေနရမလဲဆိုတာ အလြန္စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္တစ္ခုပါ။ မၾကာပါဘူး။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ ျပည္ေထာင္စုထဲက ခဲြထြက္ဖို႔ ႀကိဳးစားတယ္ဆိုၿပီး အဲဒီလူငယ္ေတြကိုပါ စစ္တပ္က ဖမ္းဆီးလိုက္ေတာ့တာပါဘဲ။ ျပည္ေထာင္စုထဲကို ပါဝင္ပူးေပါင္းဖို႔ ရွမ္းျပည္ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ လူထုဆႏၵထုတ္ေဖၚပဲြေတြ က်င္းပခဲ့တဲ့ လူငယ္ေတြဟာ အခုေတာ့ ခဲြထြက္ေရး ျဖစ္ရျပန္ပါၿပီတဲ့။ အဲဒီစြပ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ အဖမ္းခံခဲ့ၾကရတယ္။
အမွန္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာျပည္မွာ ေရွ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြေနရာကို ေနာက္ေရာက္လာတဲ့ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဆိုးေမြေကာင္းေမြ မခံတတ္ခဲ့ၾကဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္အေနနဲ႔ ေပးခဲ့တဲ့ ကတိေတြကိုလည္း ေနာက္လူေတြက မလိုက္နာၾကဘူး။ ဒါ အေတာ္ကို ဆိုးပါတယ္။ ေနာင္အခါေတြမွာ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ကတိကဝတ္ေတြကို ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ယုံၾကည္ရမလဲ။ ၈၈ တုန္းက ေခါင္းေဆာင္လုပ္သူက ေပးခဲ့တဲ့ ကတိေတြကို ေရြးေကာက္ပဲြမွာ သူတို႔ထင္သလိုျဖစ္မလာတဲ့အခါ ေနာက္လူေတြက မလိုက္နာေတာ့တာ သမိုင္းတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့တယ္။ မျငင္းႏိုင္တဲ့ အခ်က္ျဖစ္ခဲ့တယ္။
ဒါေတြကို ခဏ ထားလိုက္ပါအုန္းမယ္။
ဖယ္ဒရယ္ဆိုတာ အလြန္က်ယ္ျပန္႔တာေၾကာင့္ အေသးစိတ္ မေျပာလုိပါ။ အဓိကအားျဖင့္ အာဏာခဲြေဝေရး ႏွင့္ ဘ႑ာေငြ ခဲြေဝေရး ႏွစ္ခ်က္ဟာ အေရးႀကီးပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေျပာတဲ့ဖယ္ဒရယ္က ျပည္ေထာင္စု အစိုးရကို သတ္မွတ္ထားတဲ့ အာဏာမ်ား အပ္ႏွင္းၿပီး ကၽြင္းက်န္အာဏာ residue ကို ျပည္နယ္ေတြက ရယူျခင္းျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ယခု ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပုံမွာကေတာ့ ျပည္နယ္ေတြကို သတ္မွတ္အာဏာ ေပးထားၿပီး ကၽြင္းက်န္အာဏာကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ရယူထား၍ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနေၾကာင္း။ ဘ႑ာေငြခဲြေဝေရး ဆိုတာကို ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ေတြက ဥပေဒျဖင့္ျပဌာန္းရေသာေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္သည္ အေရးပါေသာ အခန္းတြင္ ရွိေၾကာင္း၊ လူဦးေရကို အေျခခံၿပီး ကိုယ္စားလွယ္ေရြးခ်ယ္ ဖဲြ႕စည္းေသာ လႊတ္ေတာ္ကို ယခု ၂၀၀၈ အရဆိုလွ်င္ ျပည္သူ႔လႊတ္္ေတာ္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ ဗမာလူမ်ိဳးက အမ်ားစုျဖစ္မည္ဆိုတာ ေသခ်ာေၾကာင္း၊ ထိုအခါ လူနည္းစု လူမ်ိဳးမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ လုိအပ္လာေၾကာင္း။ ထို႕ ေၾကာင့္ အထက္လႊတ္ေတာ္၊ ယခုအေခၚ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကို ဖဲြ႔စည္းရပါေၾကာင္း၊ ၂၀၀၈ တြင္ ျပည္နယ္တစ္ခု (သို႔) တိုင္းေဒသႀကီးတစ္ခု စီက အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ (၁၂) ဦးစီျဖင့္ ဖဲြ႕စည္းေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ တိုင္းေဒသႀကီး ခုနစ္ခု ဖဲြ႕စည္းထားေသာေၾကာင့္ ကိုယ္စားလွယ္အားလုံးတြင္ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးစီျဖင့္ ယွဥ္လိုက္လွ်င္ ဗမာလူမ်ိဳးကသာ အမ်ားစုျဖစ္ေနျပန္ေၾကာင္း၊ အမွန္စင္စစ္ တိုင္းေဒသႀကီး ခုနစ္ခုေပါင္းက တစ္ယူနစ္သာယူရမည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ဒါမွသာလွ်င္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္မွာ လူမ်ားစုမ်ားက မဲခဲြၿပီး ျပဌာန္းလာေသာ ဥပေဒတစ္ရပ္ကို ျပည္နယ္မ်ားအေနျဖင့္ check and balance လုပ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားက ခုနစ္ယူနစ္ကို ရယူထားတာေၾကာင့္ check and balance မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း။ က်ေနာ္တို႔ ေျပာေနတဲ့ ရွစ္ယူနစ္ ဆိုတာ ဒါကို ဆိုလိုျခင္းသာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ အမ်ားေျပာေနသလို ရွစ္ျပည္နယ္မူ မဟုတ္ပါ ေၾကာင္း။ စနစ္ကိုသာ ေျပာျခင္းျဖစ္လို႔ ယူနစ္ကိုေျပာျခင္း ျဖစ္ပါေၾကာင္း။ ယခုလို check and balance မလုပ္ႏိုင္ေသာ အထက္လႊတ္ေတာ္မ်ိဳး ျဖစ္ေနလွ်င္ ေငြကုန္ အခ်ိန္ကုန္ရုံသာ ျဖစ္မွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ ဖဲြ႕စည္းထားျခင္းသည္ အဓိပၸါယ္ မရွိဘဲ ျဖစ္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လိုခ်င္ေသာ လႊတ္ေတာ္မွာ check and balance လုပ္ႏိုင္ေသာ အာဏာတူ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ တန္းတူေရး ေတာင္းဆိုေနတာကို အထင္မမွားေစလိုေၾကာင္း၊ တစ္ခ်ိဳ႕က အခြင့္အေရးပိုေတာင္းေနတယ္ဟု ထင္ေနၾကေၾကာင္း။ က်ေနာ္တို႔က ပိုမလိုခ်င္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္လည္း ေလွ်ာ့ ၿပီးလည္း မရခ်င္ေၾကာင္း။ တန္းတူရည္တူသာ ျဖစ္ေစခ်င္ေၾကာင္း။ ယခင္က ရွိခဲ့ဖူးေၾကာင္း၊ ျပည္နယ္ေတြကို ဦးစားေပးပါ ဦးစားေပးပါ ဆိုၿပီး ဘယ္လိုဦးစားေပးသလဲဆိုေတာ့ - တိုင္းနဲ႔ျပည္နယ္ ေဘာ္လုံးပဲြ နာမည္ကို -ျပည္နယ္နဲ႔တိုင္း ေဘာ္လုံးပဲြ ဆိုၿပီး နာမည္ေျပာင္းခဲ့ေၾကာင္း၊ ျပည္နယ္နာမည္ကို အေရွ႕တြင္ ထားလုိက္ရုံျဖင့္ ျပည္နယ္ေတြကို ဦးစားေပးတာ ဘယ္လိုေျပာႏိုင္ပါ့မလဲ။ ယခင္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ၿပီးခါစမွာ အထိမ္းအမွတ္ ေက်ာက္တိုင္ႀကီး စိုက္ထူၿပီး စာတမ္းထိုးထားတာက "ေတာင္တန္း- ျပည္မ ပူးေပါင္းေရးစာခ်ဳပ္ ေက်ာက္တိုင္" ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အခု ျပန္ျပင္ထားတဲ့ေက်ာက္တုိင္မွာေတာ့ "ျပည္မ-ေတာင္တန္း ပူးေပါင္းေရးစာခ်ဳပ္ ေက်ာက္တိုင္" ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ေနရတာေၾကာင့္ ဦးစားေပးျခင္းနည္းကို စဥ္းစားသင့္ပါေၾကာင္း ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။
အဓိကကေတာ့ (၁) ပင္လုံ စိတ္ဓါတ္ (၂) တန္းတူေရး နဲ႔ (၃) ကိုယ္တုိင္ျပဌာန္းခြင့္ တို႔ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ယခု ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒဟာ ျပင္ဆင္ရန္ အလြန္ခက္ေအာင္ ေရးဆဲြထားတာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ တစ္ခ်ိဳ႕ပညာရွင္မ်ားအဆိုအရ ကမၻာေပၚတြင္ ျပင္ရန္အခက္ဆံုးထဲတြင္ ပါဝင္သည္ဟု ဆိုထားေၾကာင္း၊ က်ေနာ္တို႔ အေျခခံထားေသာ မူသေဘာေဘာင္အတြင္း ထိုမူထက္ ေကာင္းေသာ ၊ ထုိမူထက္ ပိုမိုသင့္ေလွ်ာ္ေသာ၊ ထိုမူထက္ အက်ိဳးပိုရွိေသာ စနစ္မ်ား ရွိပါက ဖိတ္ေခၚပါေၾကာင္း။ က်ေနာ္တို႔ ေလ့လာၿပီး ယုံၾကည္လွ်င္ ေထာက္ခံမည္သာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ က်ေနာ္တို႔သည္ တစ္ယူသန္ ေခါင္းမာၾကသူမ်ား မဟုတ္ပါေၾကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုႀကီး၏ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာျဖစ္ႏိုင္မည့္အေရးကိုလည္း အေလးထားပါေၾကာင္း။ ျပည္ေထာင္စုႀကီး သာယာဝေျပာမွ ျပည္နယ္မ်ားလည္း သာယာဝေျပာ မည္ဆုိတာကုိ သိထားပါေၾကာင္း။ ထို႔အတူ ျပည္နယ္မ်ား သာယာဝေျပာမွသာလွ်င္ ျပည္ေထာင္စုႀကီးလည္း ေကာင္းမြန္မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း။ တစ္ခ်ိန္က ျပည္ေထာင္စုက ခဲြထြက္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္သည္ဟု လိမ္လည္ေျပာၾကား စြပ္စဲြခဲ့ျခင္းမ်ားသည္ အလြန္ကို ဝမ္းနည္းဖြယ္ေကာင္းခဲ့ပါေၾကာင္း။ အမွန္တကယ္ မရွိခဲ့ေသာ ထိုအခ်က္မ်ားကို အေၾကာင္းျပၿပီး အာဏာသိမ္းခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ ၏ ပထမဆုံးသမၼတႀကီးမွာ ေထာင္ထဲတြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ရေၾကာင္း။ သီေပါေစာ္ဘြား သည္လည္း ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရၿပီး ယေန႔တုိင္ ေသသည္ ရွင္သည္ အသိအမွတ္ မျပဳႏိုင္ေသးတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါေၾကာင္း။ က်ေနာ္တို႔သည္ ထိုသို႔ေသာ အမွားမ်ားကို ေနာင္အခါတြင္ လက္ဆက္မျဖစ္ေပၚေစရန္ ႀကိဳးစားသင့္ၾကပါေၾကာင္း။ က်ေနာ္ အတတ္ႏို္င္ဆုံး ရွင္းလင္းခဲ့ပါတယ္။
ေမးခြန္းေတြ ေမးလာတဲ့အခါမွာ တစ္ခ်ိဳ႕က ဒီမိုကေရစီလမ္းစဥ္ကို သြားေနခိုက္ ဖယ္ဒရယ္ေၾကာင့္ ဒီမုိကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပ်ာက္သြားမွာ စိုးရိမ္ေၾကာင္း ေျပာၾကပါတယ္။ က်ေနာ္ ျပန္ရွင္းတာကေတာ့ ဒီမိုကေရစီ မရွိဘဲ ဖယ္ဒရယ္ဆိုတာလည္း မျဖစ္ႏို္င္ပါဘူး။ ဖယ္ဒရယ္စနစ္ကိုသာ က်င့္သုံးရင္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကိုလည္း ေရွာင္လဲြလို႔ မရပါဘူးဆိုတာကို ယုံၾကည္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ယခင္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ စကားကို ယူၿပီးေျပာျပရရင္ သူတို႔က ဒီမုိကေရစီအေရးနဲ႔ တိုင္းရင္းသားအေရးကို တစ္ၿပိဳင္နက္ထဲ ထမ္းေဆာင္မယ္။ ဒီမိုကေရစီအေရးနဲ႔ တိုင္းရင္းသားအေရးဟာ ဒဂၤါးတစ္ျပားရဲ႕ ေခါင္းနဲ႔ပန္း လိုတစ္ခုထဲဘဲ ဆိုတာကိုလည္း ယူသုံးျပခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ မသြားႏိုင္ဘူးလား လို႔လည္း ေမးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေတာ့ ဘယ္သိႏိုင္ပါ့မလဲ။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ ကိုယ္ယုံၾကည္တာကို ကုိယ္ရွင္းျပရမွာပါဘဲ။ တိုင္းျပည္ကို ဒုကၡေပးေနတာမွ မဟုတ္ဘဲ။ ေနရာေဟာင္းကို ျပန္ေရာက္သြားဖို႔ ဆိုရာမွာ ေနာက္ျပန္လွည့္မွ ျပန္ေရာက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ အေရွ႕ကို တည့္တည့္ သြားေနရင္းက U-turn ေနရာေကြ႕လိုက္ရင္ ေနာက္ျပန္မလွည့္ဘဲ နကိုယ္ေနရာကို ျပန္ေရာက္တာေတြလည္း ရွိႏို္င္ပါတယ္လို႔ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ကေတာ့ စက္ဝိုင္းအတိုင္းသာ တစ္စိုက္မတ္မတ္ လိုက္သြားေနရင္ တစ္ခ်ိန္မဟုတ္ တစ္ခ်ိန္မွာေတာ့ နကိုယ္ေနရာကို မလြဲမေသြ ျပန္ေရာက္သြားမယ္ဆိုတဲ့ ဥပမာ ေလးကိုေတာင္ ထည့္ေျပာခဲ့သင့္တယ္လို႔ ေနာင္အခါၾကမွ ျပန္စဥ္းစားခဲ့မိေသးတယ္။
အခုေတာ့ အသံေတြ မ်ိဳးစုံၾကားေနရတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ၁၄-ျပည္နယ္ လုပ္ပါလို႔ေျပာတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ၁၄-တိုင္း လုပ္ပါလို႔ေျပာေနၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ျပည္နယ္ေတြကို နာမည္ေျပာင္းလိုက္ပါ လို႔ေျပာတယ္။ ျပည္နယ္ေတြကို နာမည္ေျပာင္းဖို႕ ကိစၥကေတာ့ ပင္လုံစိတ္ဓါတ္ကို ေမ့ေလွ်ာ့ ပစ္ပယ္ရာ ေရာက္တာမို႔လို႔ က်ေနာ္တို႔ SNLD ကေတာ့ ေက်ညာခ်က္ထုတ္ၿပီး တိတိက်က် ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ပါေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ထားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၄ ျပည္နယ္ျဖစ္ျဖစ္ ၁၄ တိုင္း ျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္ယုံၾကည္တာကို တင္ျပခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကုိယ္လိုခ်င္တာ တစ္ခုထဲကို ၾကည့္ၿပီး ေျပာေနတာေတာ့ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ အက်ိဳးသင့္အေၾကာင္းသင့္ ျဖစ္ဖို႔လိုသလို ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထိုက္ဖို႕လည္း လိုပါတယ္။ ခိုင္လုံတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ ရွိဖို႔လည္းလိုပါတယ္။ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြကို လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ေျပာဖို႔လိုပါတယ္။
ဒါမွသာလွ်င္ က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုႀကီးအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ ရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ အသုံးတည့္တဲ့ အေျဖေတြ ရလာမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းပါဗ်ာ ။