အိုက္ပန္ဆိုတာ ဒီကေန႔ လူ႔ေလာကႀကီးထဲမွာ သက္ရွိထင္ရွား ရွိေနေသးတဲ့ လူသားတစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ႀကီးက ထူးထူးျခားျခား ျဖစ္ေနတာမို႔ သူ႔အေၾကာင္းကို တင္ျပခ်င္စိတ္က ေလးေလး နက္နက္ ျဖစ္ေနတာနဲ႔ဘဲ သူ႔အေၾကာင္းကို ေရးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၁-ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၁၀) ရက္္ေန႔ ၊ နံနက္ပိုင္း (၁၀း၃၀)နာရီအခ်ိန္ စစ္တိုင္းမွဴးဟာ သူ႔ရဲ႕လက္ေအာက္ ခံတပ္ရင္းတပ္ဖဲြ႕ေတြကို စစ္ေဆးဖို႔အသြား ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း နမ့္စန္ၿမိဳ႕အနီးမွာ ေစာင့္ႀကိဳမိုင္းေထာင္တိုက္ခိုက္မႈကို ခံခဲ့ ရပါတယ္။ အဲဒီမွာ လုံျခံဳေရးလိုက္ခဲ့တဲ့ စစ္သည္တစ္ဦးက်ဆုံးခဲ့ရၿပီး ႏွစ္ဦးဒါဏ္ရာ ရရွိခဲ့တယ္။
နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးကိုေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာမွာ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ပြါးခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၉- ရက္အၾကာ (စက္တင္ဘာလ ၁၉-ရက္) မွာ စြပ္စဲြခံရသူ အိုက္ပန္ ကို "ကုန္းမြတ္ရြာ" အနီးတြင္ မသကၤာသျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ တရားရုံးမွာ မတရားအသင္းမ်ား အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ-၁၇(၁) အရ တရားစဲြဆိုခဲ့ပါတယ္။ တရားစဲြဆိုတဲ့ေန႔ဟာ ၂၀၁၃-ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ (၉)ရက္ေန႔ျဖစ္တဲ့အတြက္ အခင္းျဖစ္ၿပီး ေလးလအၾကာမွာ တရားစဲြဆိုခဲ့ေၾကာင္း တရားစီရင္ခ်က္စာရြက္စာတမ္းမ်ားအရ သိရွိခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီအမႈမွာ အိုက္ပန္ဟာ သူ႕အတြက္ ေရွ႕ေနေရွ႕ရပ္ မရွိခဲ့ဘဲ ကိုယ္တိုင္ထုေခ်တယ္လို႔ ေဖၚျပထား ပါတယ္။
အဲဒီအမႈမွာ နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဝမ္ပန္ေက်းရြာေန (ဘ) ဦးလုံးဝန္း၏ သားျဖစ္သူ တရားခံအိုက္ပန္ (အသက္-၂၂ ႏွစ္) သည္ ၁၉၀၈ ခုႏွစ္ မတရားအသင္းမ်ား အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ-၁၇(၁)ကို က်ဴးလြန္သျဖင့္ အလုပ္ႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ (၂) ႏွစ္ (ႏွစ္ႏွစ္) တိတိ က်ခံေစ။ ခ်ဳပ္ရက္ထုတ္ႏႈတ္ခံစားေစ။ ..... ..... ...... ဆိုၿပီး စီရင္ခ်က္ခ်ထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ မၿပီးေသးပါဘူး။ ေတာင္ႀကီးခရိုင္တရားရုံးေတာ္ မွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ျပစ္မႈႀကီးမႈ အမွတ္ (၁၁၁/၁၁၃) ကို ဆက္လက္ၿပီး ရင္ဆိုင္ရျပန္ပါတယ္။ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ - ၁၂၂(၁) နဲ႔ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ - ၃၀၂ (၂)/ ၃၂၆ တို႕ ကို ဆက္လက္ရင္ဆိုင္ ေျဖရွင္းရျပန္ပါတယ္။ အဲဒီအမႈေတြမွာေတာ့ ေသဒဏ္က်ခံရႏို္င္တာမို႔ ဥပေဒအရ တရားခံအတြက္ အစိုးရက ေရွ႕ေနငွါးရမ္းေပးလို႔ ေဒၚေမခလာ (အထက္တန္းေရွ႕ေန)က သူ႔အတြက္ ေရွ႕ေနလိုက္ေပးခဲ့ပါတယ္။
အမႈက စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတာမို႔ ေတာင္ႀကီးခရိုင္တရားရုံးက စီရင္ခ်က္ကို ေလ့လာႏို္င္ဖို႔ေဖၚျပလိုက္ပါတယ္။
၂၀၁၁-ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၁၀) ရက္္ေန႔ ၊ နံနက္ပိုင္း (၁၀း၃၀)နာရီအခ်ိန္ စစ္တိုင္းမွဴးဟာ သူ႔ရဲ႕လက္ေအာက္ ခံတပ္ရင္းတပ္ဖဲြ႕ေတြကို စစ္ေဆးဖို႔အသြား ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း နမ့္စန္ၿမိဳ႕အနီးမွာ ေစာင့္ႀကိဳမိုင္းေထာင္တိုက္ခိုက္မႈကို ခံခဲ့ ရပါတယ္။ အဲဒီမွာ လုံျခံဳေရးလိုက္ခဲ့တဲ့ စစ္သည္တစ္ဦးက်ဆုံးခဲ့ရၿပီး ႏွစ္ဦးဒါဏ္ရာ ရရွိခဲ့တယ္။
နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးကိုေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာမွာ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ပြါးခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၉- ရက္အၾကာ (စက္တင္ဘာလ ၁၉-ရက္) မွာ စြပ္စဲြခံရသူ အိုက္ပန္ ကို "ကုန္းမြတ္ရြာ" အနီးတြင္ မသကၤာသျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ တရားရုံးမွာ မတရားအသင္းမ်ား အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ-၁၇(၁) အရ တရားစဲြဆိုခဲ့ပါတယ္။ တရားစဲြဆိုတဲ့ေန႔ဟာ ၂၀၁၃-ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ (၉)ရက္ေန႔ျဖစ္တဲ့အတြက္ အခင္းျဖစ္ၿပီး ေလးလအၾကာမွာ တရားစဲြဆိုခဲ့ေၾကာင္း တရားစီရင္ခ်က္စာရြက္စာတမ္းမ်ားအရ သိရွိခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီအမႈမွာ အိုက္ပန္ဟာ သူ႕အတြက္ ေရွ႕ေနေရွ႕ရပ္ မရွိခဲ့ဘဲ ကိုယ္တိုင္ထုေခ်တယ္လို႔ ေဖၚျပထား ပါတယ္။
အဲဒီအမႈမွာ နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဝမ္ပန္ေက်းရြာေန (ဘ) ဦးလုံးဝန္း၏ သားျဖစ္သူ တရားခံအိုက္ပန္ (အသက္-၂၂ ႏွစ္) သည္ ၁၉၀၈ ခုႏွစ္ မတရားအသင္းမ်ား အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ-၁၇(၁)ကို က်ဴးလြန္သျဖင့္ အလုပ္ႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ (၂) ႏွစ္ (ႏွစ္ႏွစ္) တိတိ က်ခံေစ။ ခ်ဳပ္ရက္ထုတ္ႏႈတ္ခံစားေစ။ ..... ..... ...... ဆိုၿပီး စီရင္ခ်က္ခ်ထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ မၿပီးေသးပါဘူး။ ေတာင္ႀကီးခရိုင္တရားရုံးေတာ္ မွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ျပစ္မႈႀကီးမႈ အမွတ္ (၁၁၁/၁၁၃) ကို ဆက္လက္ၿပီး ရင္ဆိုင္ရျပန္ပါတယ္။ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ - ၁၂၂(၁) နဲ႔ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ - ၃၀၂ (၂)/ ၃၂၆ တို႕ ကို ဆက္လက္ရင္ဆိုင္ ေျဖရွင္းရျပန္ပါတယ္။ အဲဒီအမႈေတြမွာေတာ့ ေသဒဏ္က်ခံရႏို္င္တာမို႔ ဥပေဒအရ တရားခံအတြက္ အစိုးရက ေရွ႕ေနငွါးရမ္းေပးလို႔ ေဒၚေမခလာ (အထက္တန္းေရွ႕ေန)က သူ႔အတြက္ ေရွ႕ေနလိုက္ေပးခဲ့ပါတယ္။
အမႈက စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတာမို႔ ေတာင္ႀကီးခရိုင္တရားရုံးက စီရင္ခ်က္ကို ေလ့လာႏို္င္ဖို႔ေဖၚျပလိုက္ပါတယ္။
ရက္စဲြ။ ။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမလ (၁၀) ရက္
အမႈမွာ (၁၀-၉-၂၀၁၁) ရက္ေန႔ နံနက္ (၀၉း၀၀) နာရီခန္႔တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းမွဴးသည္ ခိုလမ္မွ နမ့္စန္သို႔ ယာဥ္တန္းျဖင့္ ထြက္ခြါလာစဥ္ (၁၀း၃၀) အခ်ိန္ခန္႔ နမ့္စန္ၿမိဳ႕အနီး (ld ၆၉၄၂၁၂၄၉) အေရာက္တြင္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားမွ ေစာင့္ႀကိဳ မိုင္းေထာင္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ စစ္သည္တစ္ဦးက်ဆုံး ၊ ႏွစ္ဦး ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့၍ နယ္ေျမခံ လကတ(၃၀၀၉) မွ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ မေပါက္ကဲြေသးသည့္ လက္လုပ္မုိင္း ႏွစ္လုံးအား သိမ္းဆည္းရမိၿပီး လႈပ္ရွားတပ္မ်ားျဖင့္ စုံစမ္းေထာက္လွမ္းစဥ္ ( ၁၉-၉-၂၀၁၁ ) ရက္ေန႔ (၁၀) နာရီ အခ်ိ္န္ခန္႔တြင္ မသကၤာဖြယ္ အိုက္ပန္ ဆိုသူအား ဖမ္းဆီးရမိ၍ စစ္ေၾကာေဖၚထုတ္ခ့ဲရာ အိုက္ပန္သည္ SSA (ရြက္ဆစ္) ေသာင္းက်န္းသူ အဖဲြ႕မွ ျဖစ္ၿပီး ၎ပါဝင္ က်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း သက္ေသခံပစၥည္း လက္လုပ္မိုင္း ႏွစ္လုံးႏွင့္အတူ ဥပေဒအရ အေရးယူေပးရန္ လဲြအပ္ခ်က္အရ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီးရုံး၏ ( ၂၅-၁-၂၀၁၂ ) ရက္စဲြပါ စာအမွတ္- ပဆရ / ၂-၆ / ဦး ၄ ျဖင့္ ခြင့္ျပဳမိန္႔ ရရွိသျဖင့္ အိုက္ပန္အား ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ- ၁၂၂ (၁) ျဖင့္ တစ္မႈ ၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ -၃၀၂ ႏွင့္ ၃၀၇ အရ တစ္မႈ ၊ နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖဲြ႕ စခန္းမွဴးမွ လြိဳင္ေကာ္ခရိုင္ တရားရုံးတြင္ တရားစဲြဆိုတင္ပို႔ခဲ့ရာ လိြဳင္ေကာ္ခရိုင္ တရားရုံးမွ ေတာင္ႀကီးခရိုင္ တရားရုံးသို႔ ရုံးေျပာင္းေရာက္ရွိလာေသာ အမႈမ်ားျဖစ္သည္။ ဤအမႈမ်ားမွာ အခ်င္းျဖစ္ အေၾကာင္းအရာ တစ္ရပ္ထဲမွ ေပၚေပါက္သည့္ အမႈမ်ား ျဖစ္သည့္ အျပင္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒတစ္ခုတည္းျဖင့္ စဲြဆိုေသာအမႈမ်ားျဖစ္၍ ဤစီရင္ခ်က္သည္ အမႈႏွစ္မႈလုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေစရမည္။
ဤ အမႈတြင္ တရားလိုျပသက္ေသ (၁၀)ဦး ႏွင့္ တရားခံျပ သက္ေသ (၅) ဦးကို စစ္ေဆးခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
တရားလို ရဲအုပ္ေအာင္ဇင္က ပထမသတင္းေပးတိုင္ခ်က္ပါအတိုင္း ထြက္ဆိုၿပီး အိုက္ပန္ကို တပ္မေတာ္မွ လဲြေျပာင္းေပးအပ္၍ လက္လုပ္မိုင္း ႏွစ္လုံး ၊ အိုက္ပန္၏ တပ္မေတာ္အရာရွိထံ အစစ္ခံခ်က္တို႕ႏွင့္အတူ လက္ခံရရွိ၍ အမႈဖြင့္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ပထမ သတင္းေပးတိုင္ခ်က္ကို သက္ေသခံ (က) ၊ တရားစဲြဆို ခြင့္ျပဳမိန္႔ကို သက္ေသခံ (ခ) ၊ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ႏွစ္လုံးအား လက္ခံထုတ္ေပး/ လဲြေျပာင္းေျပစာကို သက္ေသခံ (ဂ) ၊ အိုက္ပန္၏ တပ္မေတာ္ အရာရွိထံ ထြက္ဆိုခဲ့သည္ဆိုသည့္ စစ္ေၾကာခ်က္မိတၱဴကို သက္ေသခံ (ဃ/င) ၊ အခင္းျဖစ္ရပ္ မွတ္တမ္းဓါတ္ပုံမ်ားအား သက္္ေသခံ (ဆ) မွ (ဆ-၄) ၊ အခင္းျဖစ္ရပ္ ေျမပုံၾကမ္းကို သက္ေသခံ (ဇ) အျဖစ္ တင္သြင္းသည္။ လက္လုပ္မုိင္းႏွစ္လုံးကို အိုက္ပန္ထံမွ သိမ္းဆည္းျခင္း မဟုတ္ဘဲ နယ္ေျမရွင္းလင္းသည့္ အဖဲြ႔မ်ားမွ ရွာေဖြေတြ႕ရွိိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
ဦးသိန္းေအာင္ လိုျပ (၂) က အိုက္ပန္ကို တပ္မေတာ္မွ စစ္ေဆးထားသည့္ စစ္ေၾကာခ်က္မိတၱဴကို တပ္ၾကပ္ေမာင္တိုး မွ ရွာေဖြပုံစံျဖင့္ အပ္ေပး၍ စခန္းမွဴးက သိမ္းဆည္းစဥ္က ရွာေဖြသက္ေသအျဖစ္ မိမိႏွင့္ ဦးေက်ာ္သူတို႔ ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ေၾကာင္း၊ မွတ္တမ္းဓါတ္ပုံမ်ားႏွင့္ အခင္းျဖစ္ရပ္ ေျမပုံၾကမ္း ရိုက္ယူေရးဆဲြရာ၌လည္း မိမိတို႔မွ သက္ေသအျဖစ္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
လိုျပ (၃) ဗိုလ္ႀကီးၿငိမ္းထက္က အခ်င္းျဖစ္ (၁၀-၉-၂၀၁၁) ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းမွဴး၏ ယာဥ္တန္းအား ေသာင္းက်န္းသူမ်ားမွ ေစာင့္ႀကိဳမိုင္းေထာင္ ေဖါက္ခဲြရာ ပိြဳင့္ကားအား ထိမွန္ၿပီး စစ္သည္တစ္ဦးက်ဆုံး ႏွစ္ဦးဒဏ္ရာ ရခဲ့ေၾကာင္း ၊ အခင္းျဖစ္ေနရာ အနီးအနားရွိ ပတ္ဝန္းက်င္ေဒသမ်ား၏ လမ္းလုံျခံဳေရးကို မိမိဦးေဆာင္သည့္ စစ္သည္ (၁၉) ဦးက အဖဲြ႕ခဲြ၍ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ မိမိႏွင့္ တပ္မေတာ္သား သုံးဦးတို႔က တာဆိုင္းလမ္းဆုံကို အေျချပဳေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ ကုန္းပိုရြာလမ္းဆုံ၌ အေျခခ်ေဆာင္ရြက္သည့္ အဖဲြ႕မွ တပ္ၾကပ္ျမခိုင္ ေရာက္ရွိလာၿပီး ကုန္းပိုရြာ လမ္းဆုံတြင္ မသကၤာဖြယ္တစ္ဦးအား ဖမ္းဆီးထားေၾကာင္း သတင္းပို႔၍ လိုက္သြားရာ ဖမ္းဆီးထားသူကို ေတြ႕ရွိရေၾကာင္း ၊ အမွတ္ (၃၀၀၉) ေလေၾကာင္း ရန္ကာကြယ္ေရးတပ္ရင္းမွဴးထံ ဖုန္းျဖင့္ဆက္သြယ္အေၾကာင္းၾကားၿပီး ထိုသူအား နမ့္စန္တပ္ရင္းမွဴးရုံး အပ္ႏွံခဲ့ေၾကာင္း ၊ ထိုသူမွာ ရြက္ဆစ္အဖဲြ႕မွ ျဖစ္သည္ ဟု သိရေၾကာင္း၊ မိမိတို႔အဖဲြ႕ လမ္းရွင္းလင္းေရးေဆာင္ရြက္စဥ္ မေပါက္ကဲြေသးသည့္ လက္လုပ္မိုင္းႏွစ္လုံးကို သိမ္းဆည္းရမိခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
ဦးအိုက္လူ လိုျပ (၄) က မိမိမွာ နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္ မက္မြန္ကုန္းေက်းရြာအုပ္စု ကုန္းပိုရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအဖဲြ႕ဝင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လြန္ခဲ့သည့္ တစ္ႏွစ္ ေက်ာ္ခန္႔က မိိမိတို႔ရြာသို႔ နမ့္စန္ရွိ ခမရ (၅၁၆) တပ္ႏွင့္ အျခားတပ္ဖဲြ႕ဝင္မ်ား ေရာက္ရွိလာကာ မိမိတို႔ရြာတြင္ အိုက္ပန္ ဆိုသူရွိသလားဟု ေမးေၾကာင္း ၊ ၎ တို႔မလာမီ ရက္အနည္းငယ္ခန္႔က တိုင္းမွဴးယာဥ္တန္းအား မိုင္းေထာင္ေဖါက္ခဲြျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ လာေရာက္ရွာေဖြသည္ဟုေျပာသျဖင့္ အိုက္ပန္ဆိုသူ ေသာ္လည္းေကာင္း ၊ နာမည္တူေသာ္လည္းေကာင္း ၊ မိမိတို႔ရြာတြင္ မရွိဟု ေျပာျပခဲ့ေၾကာင္း၊ အဆိုပါသူမွာ ဒီတီ ဆိုင္ကယ္ႏွင့္ စီးလာျခင္း ရွိ မရွိ ေမးျမန္းရာတြင္လည္း မိမိတို႔ရြာတြင္ တရုတ္မိန္းမစီး ဆုိင္ကယ္သာရွိၿပီး အျခားဆိုင္ကယ္မရွိဟု ေျပာျပခဲ့ေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္မွ ရြာထဲတြင္လည္း ရွာေဖြခဲ့ ေသးေၾကာင္း ၊ ထိုေနာက္ ရြာတြင္းသို႔ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား ဝင္ထြက္သြားလာမႈ ရွိပါက သတင္းပို႔ရန္မွာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ၊ မိမိတို႔ ကုန္းပိုရြာမွာ ဝမ္ပန္ရြာ ႏွင့္ အေတာ္ေဝးေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။ ဦးလုံခ်န္ (ကုန္းမြတ္ေက်းရြာ လူႀကီး) လိုျပ (၅) ကလည္း (လိုျပ-၄ )ႏွင့္ အလားတူ ထြက္ဆိုသည္။
ဦးလွသိန္း လိုျပ(၆) က (၂၂-၁၁-၂၀၁၁) ေန႔က ခိုလမ္ၿမိဳ႕ရွိ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ၊ စစ္ဖက္ေရးရာ လုံျခံဳေရးတပ္ဖဲြ႕မွ ဗိုလ္ႀကီး ေက်ာ္ေက်ာ္လင္းက ၎တို႔ဖမ္းဆီးရမိထားေသာ အိုက္ပန္ဆိုသူကို လဲြေျပာင္းေပးအပ္ရာတြင္ ေမာင္ပုဆိုသူႏွင့္အတူ အသိသက္ေသအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ ေၾကာင္း ၊ လက္လုပ္မိုင္းႏွစ္လုံး ေပးအပ္ရာတြင္လည္း သက္ေသအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
လိုျပ (၇) ဦးသိန္းျမင့္ေအာင္ နမ့္စန္ၿမိဳ႕တပ္မေတာ္စစ္ေဆးရုံမွ အထက္တန္းသူနာျပဳ-၂ က(၁၀-၉-၂၀၁၁) ရက္ေန႔ ေန႔လယ္ အခ်ိန္တြင္ ဒဏ္ရာရ စစ္သည္သုံးဦး မိမိတို႔ စစ္ေဆးရုံသို႔ေရာက္ရွိလာပါေၾကာင္း၊ ၎တို႔မွာ ရွမ္းျပည္နယ္ တုိင္းမွဴး၏ ခိုလမ္း-နမ့္စန္ ခရီးစဥ္တြင္ လုံျခံဳေရးတာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ရသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ခရီးစဥ္တြင္ မိုင္းထိမွန္၍ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္ဟု သိရေၾကာင္း၊ ၎တို႔ သုံးဦးအနက္ စစ္သည္ႏိုင္လင္းေအာင္ ႏွင့္ ထြန္းေအာင္တို႔မွာ ဝဲဖက္လက္ က်ည္ေဖါက္ဝင္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ၿပီး တပ္သားဝင္းဆန္းမွာ ယာလက္ဖ်ံတြင္ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေၾကာင္း ၊ ဒုတပ္ၾကပ္ ႏိုင္လင္းေအာင္ႏွင့္ တပ္သားထြန္းေက်ာ္တို႔မွာ ဒဏ္ရာျပင္းထန္၍ ေအာင္ပန္းၿမိဳ႕ တပ္မေတာ္ေဆးရုံသို႔ ပို႔ေဆာင္ကုသခဲ့ေၾကာင္း ၊ ဒုတပ္ၾကပ္ ႏို္င္လင္းေအာင္ ေအာင္ပန္း မေရာက္မီ လမ္းတြင္ပင္ ဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆုံးသြားခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
ဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္ေက်ာ္လင္း လိုျပ (၈) က မိမိမွာ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ စစ္ဘက္ေရးရာ လုံျခံဳေရးတပ္တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရေၾကာင္း ၊ အခင္းျဖစ္ပြါးၿပီး (၁၀) ရက္ခန္႔အၾကာတြင္ ဗိုလ္ႀကီးၿငိမ္းထက္တို႔အဖဲြ႕မွ မေပါက္ကဲြေသးသည့္ မိုင္းႏွစ္လုံးကို လာေဖၚစဥ္ တရားခံအား အခ်င္းျဖစ္ေနရာအနီးတြင္ မသကၤာဖြယ္ေတြ႕ရွိ၍ မိမိတို႔ထံ ဖမ္းဆီးပို႔အပ္ခဲ့ေၾကာင္း ၊ တရားခံအား ခိုလမ္တြင္ တစ္ႀကိမ္ ၊ နမ့္စန္တြင္ တစ္ႀကိမ္ ႏွစ္ႀကိမ္စစ္ေဆးခဲ့ေၾကာင္း ၊ မိမိမွ ဦးစီးစစ္ေဆးေသာ္လည္း တပ္ၾကပ္ေမာင္တိုးမွ ေမးျမန္းခဲ့ေၾကာင္း ၊ သက္ေသခံ (ဃ/ဂ) မွာ ပဏာမ စစ္ေၾကာခ်က္မ်ားကို ေရးမွတ္ရယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ယခု အမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ လက္လုပ္မိုင္းႏွစ္လုံးအား တရားခံႏွင့္အတူ ရဲအုပ္ေအာင္ဇင္သို႔ လဲြေျပာင္းေပးအပ္ခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။ ရဲအုပ္ေဇာ္မင္း လိုျပ (၉) က အမႈစစ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္မ်ားကို ထြက္ဆိုသည္။
တပ္ၾကပ္ေမာင္တိုး လိုျပ (၁၀) က အခ်င္းျဖစ္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ မသကၤာတရားခံ အိုက္ပန္အား နကတ (၃၀၀၉) မွ ဖမ္းဆီးေပးပို႔ခဲ့၍ ဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္ေက်ာ္လင္းမွ ႀကီးၾကပ္ၿပီး မိမိႏွင့္တပည့္တစ္ဦးက စစ္ေဆးခဲ့ေၾကာင္း ၊ စစ္ေမးစဥ္က စကားျပန္ႏွင့္ စစ္ေမးခဲ့ေၾကာင္း ၊ စစ္ေမးရာတြင္ အိုုက္ပန္သည္ ရြက္ဆစ္အဖဲြ႕တြင္ ပါဝင္ျခင္း ရွိ မရွိ ၊ တိုင္းမွဴး၏ ယာဥ္တန္းတြင္ မိုင္းေဖါက္ခဲြမႈကို ကိုယ္တိုင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ရွိ မရွိ ၊ စစ္ေဆးရာ အိုက္ပန္ က အဆိုပါအဖဲြ႕တြင္ ပါဝင္ေၾကာင္း ၊ ယာဥ္တန္းအား မိုင္းေထာင္ေဖါက္ခဲြခဲ့သည္မွာ မွန္ကန္သည္ဟု ထြက္ဆိုခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
တရားလုိဖက္ သက္ေသခံခ်က္မ်ားအရ ... တရားခံ အိုက္ပန္အား ျပစ္မႈႀကီးမႈ အမွတ္ (၁၁၁/၂၀၁၁) တြင္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ-၁၂၂(၁) ျဖင့္လည္းေကာင္း ၊ ျပစ္မႈႀကီးမႈ အမွတ္ (၁၁၃/၂၀၁၁)တြင္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ - ၃၀၂ (၂) ၊ ၃၂၆ တို႕အရ စြဲခ်က္တင္၍ စဲြခ်က္ကို ရွင္းျပေမးျမန္းရာ ရြက္ဆစ္အဖဲြ႕က မိုင္းေထာင္သည့္ကိစၥကို မသိေၾကာင္း ၊ ၎အဖဲြ႕တြင္ ပါဝင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း ၊ ဖခင္ျဖစ္သူ ေနထိုင္သည့္ ကုန္းပိုရြာသို႔ အလည္သြားစဥ္ စစ္သားမ်ားက ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ မိမိမွ က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္း မရွိ၍ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ထုေခ်သည္။
အိုက္ပန္က သက္ေသအျဖစ္ အစစ္ခံရာတြင္ နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္ ဝမ္ပန္ေက်းရြာတြင္ မိခင္ႏွင့္အတူ ေနထိုင္ၿပီး ေတာင္ယာလုပ္ကိုင္ေၾကာင္း ၊ ေက်ာင္းေနဖူးျခင္း မရွိ၍ စာမတတ္ေၾကာင္း ၊ အခ်င္းျဖစ္ေန႔က ကုန္းပိုရြာရွိ ဦးေလးထံ အလည္သြားရင္း အျပန္တြင္ ဖခင္ျဖစ္သူအိမ္သို႔အသြား လမ္းတြင္ စစ္သားသုံးေယာက္ေတြ႕ၿပီး အဖမ္းခံရေၾကာင္း ၊ စစ္သားမ်ားက မိုင္းျမႇဳပ္ထားသည္ဆိုသည့္ ေနရာမ်ားသုိ႔ ေခၚသြားၿပီး မိုင္းေၾကာင့္ ဖမ္းသည္ဟုေျပာ၍ မိမိ မလုပ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ေသာ္လည္း မိုင္းေထာင္သည့္ကိစၥ လုပ္သည္ဟု လက္မွတ္ထိုးခိုင္းေၾကာင္း ၊ အက္စ္အက္စ္ေအအဖဲြ႕ဆိုသည္ကိုလည္း မိမိမသိေၾကာင္း ၊ ၎အဖဲြ႕တြင္လည္း ပါဝင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း ၊ မိမိတစ္စုံတစ္ရာ က်ဴးလြန္ရျခင္း မရွိဘဲ ဖခင္ထံလည္ရန္ သြားစဥ္ အဖမ္းခံရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
စိုင္းဆိုင္ႏြံ (ခ) လုံုုုးငဲ (ခံျပ-၂) က အိုက္ပန္ႏွင့္ တစ္ရြာတည္းျဖစ္၍ သိေၾကာင္း ၊ မိမိမွာ ဝမ္ပန္ေက်းရြာတြင္ အတြင္းေရးမွဴးျဖစ္ေၾကာင္း ၊ လြန္ခဲ့ သည့္တစ္ႏွစ္ခန္႔က မိမိဝမ္ပန္ရြာသို႔ စေရာက္ခ်ိန္ထဲက အိုက္ပန္ကို သိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အိုက္ပန္ အိမ္ႏွင့္ မိမိအိမ္မွာ ႏွစ္လမ္းျခားျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ကုန္းပုတ္ရြာရွိ အိုက္ပန္၏ ဖခင္က အိုက္ပန္အဖမ္းခံရေၾကာင္း ၎၏မိခင္ထံ အေၾကာင္းၾကားမွ အိုက္ပန္အဖမ္းခံရသည္ဟု သိရေၾကာင္း ၊ အိုက္ပန္မွာ ေန႔စားလုပ္ကိုင္ၿပီး ရြာထဲတြင္ ေန႔စဥ္သြားလာေနသည္ကို ေတြ႕ရေၾကာင္း ၊ မိမိတို႔ရြာ အနီးတြင္ စစ္တပ္မွ တပ္စဲြထား၍ မိမိတို႔ရြာမွ မည္သူမွ် ရြက္ဆစ္အဖဲြ႕ႏွင့္ ပတ္သက္ႏိုင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း ၊ ရုံးေရွ႕ရွိ အိုက္ပန္ဆိုသူကို ဦးေႏွာက္မျပည့္ဟု သိထားၾက၍ ရြာကလူမ်ားက အိုက္ေကာ ဟုသာေခၚၾကေၾကာင္း ၊ ဖမ္းဆီးျခင္း မခံရမီ အခ်ိန္အထိ အိုက္ပန္မွာ ရြာမွ ထြက္သြားျခင္းမ်ိဳး မရွိခဲ့ဖူးေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
ဦးလုံးေခါင္ (ခံျပ-၃) မွာ ဝမ္ပါရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ျဖစ္သည္။ ၎မွ အိုက္ပန္မွာ နည္းနည္းေၾကာင္သူျဖစ္ေၾကာင္း ၊ အိုက္ပန္မွာ မိခင္ႏွင့္ အတူ ေနၿပီး ေတာင္ယာအငွါးလိုက္သည့္ အလုပ္ကိုသာ လုပ္ေၾကာင္း ၊ အလုပ္ကိုလည္း စိတ္ပါမွ သြားေလ့ရွိေၾကာင္း ၊ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀)က မိမိရြာသို႔ အိုက္ပန္တို႔ သားအမိ ေရာက္လာကတည္းက သိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၊ အိုက္ပန္မွာ ရြာမွ ေပ်ာက္သြားျခင္းမ်ိဳး မရွိေၾကာင္း ၊ ၎ဖခင္ရွိရာ ကုန္းပုတ္ရြာသို႔သာ တစ္ခါတစ္ရံ သြားတတ္ေၾကာင္း ၊ အခ်င္းျဖစ္ ယာဥ္တန္းဗံုးကဲြသည္ဟု သိရွိစဥ္က အိုုက္ပန္မွာ မိခင္အိမ္တြင္ပင္ ရွိေနခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
ဦးလုံးထြန္း (ခံျပ-၄) က ရုံးေရွ႕ရွိ အိုက္ပန္ဆိုသူမွာ ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ျဖစ္၍ ရြာတြင္ အိုက္ေကာ ဟုသာေခၚေၾကာင္း ၊ အိုက္ေကာမွာ မိခင္ႏွင့္အတူလိုက္၍ အလုပ္လုပ္ခ်င္သည့္အခါလုပ္ၿပီး မလုပ္ခ်င္လွ်င္လည္း မလုပ္ဘဲေနတတ္ေၾကာင္း ၊ ၎မွာ ရြက္ဆစ္အဖဲြ႕ႏွင့္ ပတ္သက္သည္ဟု မၾကားဖူးေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
အမႈမွာ (၁၀-၉-၂၀၁၁) ရက္ေန႔ နံနက္ (၀၉း၀၀) နာရီခန္႔တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းမွဴးသည္ ခိုလမ္မွ နမ့္စန္သို႔ ယာဥ္တန္းျဖင့္ ထြက္ခြါလာစဥ္ (၁၀း၃၀) အခ်ိန္ခန္႔ နမ့္စန္ၿမိဳ႕အနီး (ld ၆၉၄၂၁၂၄၉) အေရာက္တြင္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားမွ ေစာင့္ႀကိဳ မိုင္းေထာင္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ စစ္သည္တစ္ဦးက်ဆုံး ၊ ႏွစ္ဦး ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့၍ နယ္ေျမခံ လကတ(၃၀၀၉) မွ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ မေပါက္ကဲြေသးသည့္ လက္လုပ္မုိင္း ႏွစ္လုံးအား သိမ္းဆည္းရမိၿပီး လႈပ္ရွားတပ္မ်ားျဖင့္ စုံစမ္းေထာက္လွမ္းစဥ္ ( ၁၉-၉-၂၀၁၁ ) ရက္ေန႔ (၁၀) နာရီ အခ်ိ္န္ခန္႔တြင္ မသကၤာဖြယ္ အိုက္ပန္ ဆိုသူအား ဖမ္းဆီးရမိ၍ စစ္ေၾကာေဖၚထုတ္ခ့ဲရာ အိုက္ပန္သည္ SSA (ရြက္ဆစ္) ေသာင္းက်န္းသူ အဖဲြ႕မွ ျဖစ္ၿပီး ၎ပါဝင္ က်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း သက္ေသခံပစၥည္း လက္လုပ္မိုင္း ႏွစ္လုံးႏွင့္အတူ ဥပေဒအရ အေရးယူေပးရန္ လဲြအပ္ခ်က္အရ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီးရုံး၏ ( ၂၅-၁-၂၀၁၂ ) ရက္စဲြပါ စာအမွတ္- ပဆရ / ၂-၆ / ဦး ၄ ျဖင့္ ခြင့္ျပဳမိန္႔ ရရွိသျဖင့္ အိုက္ပန္အား ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ- ၁၂၂ (၁) ျဖင့္ တစ္မႈ ၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ -၃၀၂ ႏွင့္ ၃၀၇ အရ တစ္မႈ ၊ နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖဲြ႕ စခန္းမွဴးမွ လြိဳင္ေကာ္ခရိုင္ တရားရုံးတြင္ တရားစဲြဆိုတင္ပို႔ခဲ့ရာ လိြဳင္ေကာ္ခရိုင္ တရားရုံးမွ ေတာင္ႀကီးခရိုင္ တရားရုံးသို႔ ရုံးေျပာင္းေရာက္ရွိလာေသာ အမႈမ်ားျဖစ္သည္။ ဤအမႈမ်ားမွာ အခ်င္းျဖစ္ အေၾကာင္းအရာ တစ္ရပ္ထဲမွ ေပၚေပါက္သည့္ အမႈမ်ား ျဖစ္သည့္ အျပင္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒတစ္ခုတည္းျဖင့္ စဲြဆိုေသာအမႈမ်ားျဖစ္၍ ဤစီရင္ခ်က္သည္ အမႈႏွစ္မႈလုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေစရမည္။
ဤ အမႈတြင္ တရားလိုျပသက္ေသ (၁၀)ဦး ႏွင့္ တရားခံျပ သက္ေသ (၅) ဦးကို စစ္ေဆးခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
တရားလို ရဲအုပ္ေအာင္ဇင္က ပထမသတင္းေပးတိုင္ခ်က္ပါအတိုင္း ထြက္ဆိုၿပီး အိုက္ပန္ကို တပ္မေတာ္မွ လဲြေျပာင္းေပးအပ္၍ လက္လုပ္မိုင္း ႏွစ္လုံး ၊ အိုက္ပန္၏ တပ္မေတာ္အရာရွိထံ အစစ္ခံခ်က္တို႕ႏွင့္အတူ လက္ခံရရွိ၍ အမႈဖြင့္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ပထမ သတင္းေပးတိုင္ခ်က္ကို သက္ေသခံ (က) ၊ တရားစဲြဆို ခြင့္ျပဳမိန္႔ကို သက္ေသခံ (ခ) ၊ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ႏွစ္လုံးအား လက္ခံထုတ္ေပး/ လဲြေျပာင္းေျပစာကို သက္ေသခံ (ဂ) ၊ အိုက္ပန္၏ တပ္မေတာ္ အရာရွိထံ ထြက္ဆိုခဲ့သည္ဆိုသည့္ စစ္ေၾကာခ်က္မိတၱဴကို သက္ေသခံ (ဃ/င) ၊ အခင္းျဖစ္ရပ္ မွတ္တမ္းဓါတ္ပုံမ်ားအား သက္္ေသခံ (ဆ) မွ (ဆ-၄) ၊ အခင္းျဖစ္ရပ္ ေျမပုံၾကမ္းကို သက္ေသခံ (ဇ) အျဖစ္ တင္သြင္းသည္။ လက္လုပ္မုိင္းႏွစ္လုံးကို အိုက္ပန္ထံမွ သိမ္းဆည္းျခင္း မဟုတ္ဘဲ နယ္ေျမရွင္းလင္းသည့္ အဖဲြ႔မ်ားမွ ရွာေဖြေတြ႕ရွိိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
ဦးသိန္းေအာင္ လိုျပ (၂) က အိုက္ပန္ကို တပ္မေတာ္မွ စစ္ေဆးထားသည့္ စစ္ေၾကာခ်က္မိတၱဴကို တပ္ၾကပ္ေမာင္တိုး မွ ရွာေဖြပုံစံျဖင့္ အပ္ေပး၍ စခန္းမွဴးက သိမ္းဆည္းစဥ္က ရွာေဖြသက္ေသအျဖစ္ မိမိႏွင့္ ဦးေက်ာ္သူတို႔ ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ေၾကာင္း၊ မွတ္တမ္းဓါတ္ပုံမ်ားႏွင့္ အခင္းျဖစ္ရပ္ ေျမပုံၾကမ္း ရိုက္ယူေရးဆဲြရာ၌လည္း မိမိတို႔မွ သက္ေသအျဖစ္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
လိုျပ (၃) ဗိုလ္ႀကီးၿငိမ္းထက္က အခ်င္းျဖစ္ (၁၀-၉-၂၀၁၁) ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းမွဴး၏ ယာဥ္တန္းအား ေသာင္းက်န္းသူမ်ားမွ ေစာင့္ႀကိဳမိုင္းေထာင္ ေဖါက္ခဲြရာ ပိြဳင့္ကားအား ထိမွန္ၿပီး စစ္သည္တစ္ဦးက်ဆုံး ႏွစ္ဦးဒဏ္ရာ ရခဲ့ေၾကာင္း ၊ အခင္းျဖစ္ေနရာ အနီးအနားရွိ ပတ္ဝန္းက်င္ေဒသမ်ား၏ လမ္းလုံျခံဳေရးကို မိမိဦးေဆာင္သည့္ စစ္သည္ (၁၉) ဦးက အဖဲြ႕ခဲြ၍ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ မိမိႏွင့္ တပ္မေတာ္သား သုံးဦးတို႔က တာဆိုင္းလမ္းဆုံကို အေျချပဳေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ ကုန္းပိုရြာလမ္းဆုံ၌ အေျခခ်ေဆာင္ရြက္သည့္ အဖဲြ႕မွ တပ္ၾကပ္ျမခိုင္ ေရာက္ရွိလာၿပီး ကုန္းပိုရြာ လမ္းဆုံတြင္ မသကၤာဖြယ္တစ္ဦးအား ဖမ္းဆီးထားေၾကာင္း သတင္းပို႔၍ လိုက္သြားရာ ဖမ္းဆီးထားသူကို ေတြ႕ရွိရေၾကာင္း ၊ အမွတ္ (၃၀၀၉) ေလေၾကာင္း ရန္ကာကြယ္ေရးတပ္ရင္းမွဴးထံ ဖုန္းျဖင့္ဆက္သြယ္အေၾကာင္းၾကားၿပီး ထိုသူအား နမ့္စန္တပ္ရင္းမွဴးရုံး အပ္ႏွံခဲ့ေၾကာင္း ၊ ထိုသူမွာ ရြက္ဆစ္အဖဲြ႕မွ ျဖစ္သည္ ဟု သိရေၾကာင္း၊ မိမိတို႔အဖဲြ႕ လမ္းရွင္းလင္းေရးေဆာင္ရြက္စဥ္ မေပါက္ကဲြေသးသည့္ လက္လုပ္မိုင္းႏွစ္လုံးကို သိမ္းဆည္းရမိခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
ဦးအိုက္လူ လိုျပ (၄) က မိမိမွာ နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္ မက္မြန္ကုန္းေက်းရြာအုပ္စု ကုန္းပိုရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအဖဲြ႕ဝင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လြန္ခဲ့သည့္ တစ္ႏွစ္ ေက်ာ္ခန္႔က မိိမိတို႔ရြာသို႔ နမ့္စန္ရွိ ခမရ (၅၁၆) တပ္ႏွင့္ အျခားတပ္ဖဲြ႕ဝင္မ်ား ေရာက္ရွိလာကာ မိမိတို႔ရြာတြင္ အိုက္ပန္ ဆိုသူရွိသလားဟု ေမးေၾကာင္း ၊ ၎ တို႔မလာမီ ရက္အနည္းငယ္ခန္႔က တိုင္းမွဴးယာဥ္တန္းအား မိုင္းေထာင္ေဖါက္ခဲြျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ လာေရာက္ရွာေဖြသည္ဟုေျပာသျဖင့္ အိုက္ပန္ဆိုသူ ေသာ္လည္းေကာင္း ၊ နာမည္တူေသာ္လည္းေကာင္း ၊ မိမိတို႔ရြာတြင္ မရွိဟု ေျပာျပခဲ့ေၾကာင္း၊ အဆိုပါသူမွာ ဒီတီ ဆိုင္ကယ္ႏွင့္ စီးလာျခင္း ရွိ မရွိ ေမးျမန္းရာတြင္လည္း မိမိတို႔ရြာတြင္ တရုတ္မိန္းမစီး ဆုိင္ကယ္သာရွိၿပီး အျခားဆိုင္ကယ္မရွိဟု ေျပာျပခဲ့ေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္မွ ရြာထဲတြင္လည္း ရွာေဖြခဲ့ ေသးေၾကာင္း ၊ ထိုေနာက္ ရြာတြင္းသို႔ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား ဝင္ထြက္သြားလာမႈ ရွိပါက သတင္းပို႔ရန္မွာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ၊ မိမိတို႔ ကုန္းပိုရြာမွာ ဝမ္ပန္ရြာ ႏွင့္ အေတာ္ေဝးေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။ ဦးလုံခ်န္ (ကုန္းမြတ္ေက်းရြာ လူႀကီး) လိုျပ (၅) ကလည္း (လိုျပ-၄ )ႏွင့္ အလားတူ ထြက္ဆိုသည္။
ဦးလွသိန္း လိုျပ(၆) က (၂၂-၁၁-၂၀၁၁) ေန႔က ခိုလမ္ၿမိဳ႕ရွိ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ၊ စစ္ဖက္ေရးရာ လုံျခံဳေရးတပ္ဖဲြ႕မွ ဗိုလ္ႀကီး ေက်ာ္ေက်ာ္လင္းက ၎တို႔ဖမ္းဆီးရမိထားေသာ အိုက္ပန္ဆိုသူကို လဲြေျပာင္းေပးအပ္ရာတြင္ ေမာင္ပုဆိုသူႏွင့္အတူ အသိသက္ေသအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ ေၾကာင္း ၊ လက္လုပ္မိုင္းႏွစ္လုံး ေပးအပ္ရာတြင္လည္း သက္ေသအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
လိုျပ (၇) ဦးသိန္းျမင့္ေအာင္ နမ့္စန္ၿမိဳ႕တပ္မေတာ္စစ္ေဆးရုံမွ အထက္တန္းသူနာျပဳ-၂ က(၁၀-၉-၂၀၁၁) ရက္ေန႔ ေန႔လယ္ အခ်ိန္တြင္ ဒဏ္ရာရ စစ္သည္သုံးဦး မိမိတို႔ စစ္ေဆးရုံသို႔ေရာက္ရွိလာပါေၾကာင္း၊ ၎တို႔မွာ ရွမ္းျပည္နယ္ တုိင္းမွဴး၏ ခိုလမ္း-နမ့္စန္ ခရီးစဥ္တြင္ လုံျခံဳေရးတာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ရသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ခရီးစဥ္တြင္ မိုင္းထိမွန္၍ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္ဟု သိရေၾကာင္း၊ ၎တို႔ သုံးဦးအနက္ စစ္သည္ႏိုင္လင္းေအာင္ ႏွင့္ ထြန္းေအာင္တို႔မွာ ဝဲဖက္လက္ က်ည္ေဖါက္ဝင္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ၿပီး တပ္သားဝင္းဆန္းမွာ ယာလက္ဖ်ံတြင္ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေၾကာင္း ၊ ဒုတပ္ၾကပ္ ႏိုင္လင္းေအာင္ႏွင့္ တပ္သားထြန္းေက်ာ္တို႔မွာ ဒဏ္ရာျပင္းထန္၍ ေအာင္ပန္းၿမိဳ႕ တပ္မေတာ္ေဆးရုံသို႔ ပို႔ေဆာင္ကုသခဲ့ေၾကာင္း ၊ ဒုတပ္ၾကပ္ ႏို္င္လင္းေအာင္ ေအာင္ပန္း မေရာက္မီ လမ္းတြင္ပင္ ဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆုံးသြားခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
ဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္ေက်ာ္လင္း လိုျပ (၈) က မိမိမွာ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ စစ္ဘက္ေရးရာ လုံျခံဳေရးတပ္တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရေၾကာင္း ၊ အခင္းျဖစ္ပြါးၿပီး (၁၀) ရက္ခန္႔အၾကာတြင္ ဗိုလ္ႀကီးၿငိမ္းထက္တို႔အဖဲြ႕မွ မေပါက္ကဲြေသးသည့္ မိုင္းႏွစ္လုံးကို လာေဖၚစဥ္ တရားခံအား အခ်င္းျဖစ္ေနရာအနီးတြင္ မသကၤာဖြယ္ေတြ႕ရွိ၍ မိမိတို႔ထံ ဖမ္းဆီးပို႔အပ္ခဲ့ေၾကာင္း ၊ တရားခံအား ခိုလမ္တြင္ တစ္ႀကိမ္ ၊ နမ့္စန္တြင္ တစ္ႀကိမ္ ႏွစ္ႀကိမ္စစ္ေဆးခဲ့ေၾကာင္း ၊ မိမိမွ ဦးစီးစစ္ေဆးေသာ္လည္း တပ္ၾကပ္ေမာင္တိုးမွ ေမးျမန္းခဲ့ေၾကာင္း ၊ သက္ေသခံ (ဃ/ဂ) မွာ ပဏာမ စစ္ေၾကာခ်က္မ်ားကို ေရးမွတ္ရယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ယခု အမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ လက္လုပ္မိုင္းႏွစ္လုံးအား တရားခံႏွင့္အတူ ရဲအုပ္ေအာင္ဇင္သို႔ လဲြေျပာင္းေပးအပ္ခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။ ရဲအုပ္ေဇာ္မင္း လိုျပ (၉) က အမႈစစ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္မ်ားကို ထြက္ဆိုသည္။
တပ္ၾကပ္ေမာင္တိုး လိုျပ (၁၀) က အခ်င္းျဖစ္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ မသကၤာတရားခံ အိုက္ပန္အား နကတ (၃၀၀၉) မွ ဖမ္းဆီးေပးပို႔ခဲ့၍ ဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္ေက်ာ္လင္းမွ ႀကီးၾကပ္ၿပီး မိမိႏွင့္တပည့္တစ္ဦးက စစ္ေဆးခဲ့ေၾကာင္း ၊ စစ္ေမးစဥ္က စကားျပန္ႏွင့္ စစ္ေမးခဲ့ေၾကာင္း ၊ စစ္ေမးရာတြင္ အိုုက္ပန္သည္ ရြက္ဆစ္အဖဲြ႕တြင္ ပါဝင္ျခင္း ရွိ မရွိ ၊ တိုင္းမွဴး၏ ယာဥ္တန္းတြင္ မိုင္းေဖါက္ခဲြမႈကို ကိုယ္တိုင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ရွိ မရွိ ၊ စစ္ေဆးရာ အိုက္ပန္ က အဆိုပါအဖဲြ႕တြင္ ပါဝင္ေၾကာင္း ၊ ယာဥ္တန္းအား မိုင္းေထာင္ေဖါက္ခဲြခဲ့သည္မွာ မွန္ကန္သည္ဟု ထြက္ဆိုခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
တရားလုိဖက္ သက္ေသခံခ်က္မ်ားအရ ... တရားခံ အိုက္ပန္အား ျပစ္မႈႀကီးမႈ အမွတ္ (၁၁၁/၂၀၁၁) တြင္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ-၁၂၂(၁) ျဖင့္လည္းေကာင္း ၊ ျပစ္မႈႀကီးမႈ အမွတ္ (၁၁၃/၂၀၁၁)တြင္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ - ၃၀၂ (၂) ၊ ၃၂၆ တို႕အရ စြဲခ်က္တင္၍ စဲြခ်က္ကို ရွင္းျပေမးျမန္းရာ ရြက္ဆစ္အဖဲြ႕က မိုင္းေထာင္သည့္ကိစၥကို မသိေၾကာင္း ၊ ၎အဖဲြ႕တြင္ ပါဝင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း ၊ ဖခင္ျဖစ္သူ ေနထိုင္သည့္ ကုန္းပိုရြာသို႔ အလည္သြားစဥ္ စစ္သားမ်ားက ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ မိမိမွ က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္း မရွိ၍ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ထုေခ်သည္။
အိုက္ပန္က သက္ေသအျဖစ္ အစစ္ခံရာတြင္ နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္ ဝမ္ပန္ေက်းရြာတြင္ မိခင္ႏွင့္အတူ ေနထိုင္ၿပီး ေတာင္ယာလုပ္ကိုင္ေၾကာင္း ၊ ေက်ာင္းေနဖူးျခင္း မရွိ၍ စာမတတ္ေၾကာင္း ၊ အခ်င္းျဖစ္ေန႔က ကုန္းပိုရြာရွိ ဦးေလးထံ အလည္သြားရင္း အျပန္တြင္ ဖခင္ျဖစ္သူအိမ္သို႔အသြား လမ္းတြင္ စစ္သားသုံးေယာက္ေတြ႕ၿပီး အဖမ္းခံရေၾကာင္း ၊ စစ္သားမ်ားက မိုင္းျမႇဳပ္ထားသည္ဆိုသည့္ ေနရာမ်ားသုိ႔ ေခၚသြားၿပီး မိုင္းေၾကာင့္ ဖမ္းသည္ဟုေျပာ၍ မိမိ မလုပ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ေသာ္လည္း မိုင္းေထာင္သည့္ကိစၥ လုပ္သည္ဟု လက္မွတ္ထိုးခိုင္းေၾကာင္း ၊ အက္စ္အက္စ္ေအအဖဲြ႕ဆိုသည္ကိုလည္း မိမိမသိေၾကာင္း ၊ ၎အဖဲြ႕တြင္လည္း ပါဝင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း ၊ မိမိတစ္စုံတစ္ရာ က်ဴးလြန္ရျခင္း မရွိဘဲ ဖခင္ထံလည္ရန္ သြားစဥ္ အဖမ္းခံရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
စိုင္းဆိုင္ႏြံ (ခ) လုံုုုးငဲ (ခံျပ-၂) က အိုက္ပန္ႏွင့္ တစ္ရြာတည္းျဖစ္၍ သိေၾကာင္း ၊ မိမိမွာ ဝမ္ပန္ေက်းရြာတြင္ အတြင္းေရးမွဴးျဖစ္ေၾကာင္း ၊ လြန္ခဲ့ သည့္တစ္ႏွစ္ခန္႔က မိမိဝမ္ပန္ရြာသို႔ စေရာက္ခ်ိန္ထဲက အိုက္ပန္ကို သိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အိုက္ပန္ အိမ္ႏွင့္ မိမိအိမ္မွာ ႏွစ္လမ္းျခားျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ကုန္းပုတ္ရြာရွိ အိုက္ပန္၏ ဖခင္က အိုက္ပန္အဖမ္းခံရေၾကာင္း ၎၏မိခင္ထံ အေၾကာင္းၾကားမွ အိုက္ပန္အဖမ္းခံရသည္ဟု သိရေၾကာင္း ၊ အိုက္ပန္မွာ ေန႔စားလုပ္ကိုင္ၿပီး ရြာထဲတြင္ ေန႔စဥ္သြားလာေနသည္ကို ေတြ႕ရေၾကာင္း ၊ မိမိတို႔ရြာ အနီးတြင္ စစ္တပ္မွ တပ္စဲြထား၍ မိမိတို႔ရြာမွ မည္သူမွ် ရြက္ဆစ္အဖဲြ႕ႏွင့္ ပတ္သက္ႏိုင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း ၊ ရုံးေရွ႕ရွိ အိုက္ပန္ဆိုသူကို ဦးေႏွာက္မျပည့္ဟု သိထားၾက၍ ရြာကလူမ်ားက အိုက္ေကာ ဟုသာေခၚၾကေၾကာင္း ၊ ဖမ္းဆီးျခင္း မခံရမီ အခ်ိန္အထိ အိုက္ပန္မွာ ရြာမွ ထြက္သြားျခင္းမ်ိဳး မရွိခဲ့ဖူးေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
ဦးလုံးေခါင္ (ခံျပ-၃) မွာ ဝမ္ပါရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ျဖစ္သည္။ ၎မွ အိုက္ပန္မွာ နည္းနည္းေၾကာင္သူျဖစ္ေၾကာင္း ၊ အိုက္ပန္မွာ မိခင္ႏွင့္ အတူ ေနၿပီး ေတာင္ယာအငွါးလိုက္သည့္ အလုပ္ကိုသာ လုပ္ေၾကာင္း ၊ အလုပ္ကိုလည္း စိတ္ပါမွ သြားေလ့ရွိေၾကာင္း ၊ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀)က မိမိရြာသို႔ အိုက္ပန္တို႔ သားအမိ ေရာက္လာကတည္းက သိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၊ အိုက္ပန္မွာ ရြာမွ ေပ်ာက္သြားျခင္းမ်ိဳး မရွိေၾကာင္း ၊ ၎ဖခင္ရွိရာ ကုန္းပုတ္ရြာသို႔သာ တစ္ခါတစ္ရံ သြားတတ္ေၾကာင္း ၊ အခ်င္းျဖစ္ ယာဥ္တန္းဗံုးကဲြသည္ဟု သိရွိစဥ္က အိုုက္ပန္မွာ မိခင္အိမ္တြင္ပင္ ရွိေနခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
ဦးလုံးထြန္း (ခံျပ-၄) က ရုံးေရွ႕ရွိ အိုက္ပန္ဆိုသူမွာ ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ျဖစ္၍ ရြာတြင္ အိုက္ေကာ ဟုသာေခၚေၾကာင္း ၊ အိုက္ေကာမွာ မိခင္ႏွင့္အတူလိုက္၍ အလုပ္လုပ္ခ်င္သည့္အခါလုပ္ၿပီး မလုပ္ခ်င္လွ်င္လည္း မလုပ္ဘဲေနတတ္ေၾကာင္း ၊ ၎မွာ ရြက္ဆစ္အဖဲြ႕ႏွင့္ ပတ္သက္သည္ဟု မၾကားဖူးေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
ေဒၚပါဦး (ခံျပ-၅) မွာ အိုုက္ပန္၏ မိခင္ျဖစ္သည္။ ၎က သားျဖစ္သူမွာ ၎ႏွင့္အတူ ေနထိုင္ၿပီး အိုက္ပန္၏ ဖခင္ျဖစ္သူမွာ ကုန္းပုတ္ရြာႏွင့္ ကုန္းလမ္းရြာၾကားအစပ္တြင္ ေနထိုင္ေၾကာင္း ၊ ခုႏွစ္မမွတ္မိ (၁၀)လပိုင္း လကြယ္ရက္တြင္ အိုက္ပန္အိမ္မွ ထြက္သြားရာ မိမိကိုေခၚေသာ္လည္း အလုပ္ရွိ၍ လိုက္မသြားခဲ့ေၾကာင္း ၊ မည္သည့္ေနရာသြားမည္ဟုေတာ့ မေျပာေၾကာင္း ၊ ထြက္သြားၿပီး (၅) ရက္ခန္႔ အၾကာတြင္မွ အိုက္ပန္၏ ဖခင္ျဖစ္သူလာေျပာ၍ အိုက္ပန္ အဖမ္းခံရသည္ဟု သိရေၾကာင္း ၊ အိုက္ပန္မွာ စိတ္မႏွံ႔သူျဖစ္၍ ရြက္ဆစ္အဖဲြ႕ႏွင့္ ပတ္သက္ျခင္း မရွိေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္။
တရားခံ အက်ိဳးေဆာင္က အမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အၿပီးသတ္ေလွ်ာက္လဲရာတြင္ တရားလိုႏွင့္ တရားလိုျပ သက္ေသထြက္ဆိုခ်က္မ်ားအရ အိုက္ပန္ကို မသကၤာ၍ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု ေပၚေပါက္ေၾကာင္း ၊ ယာဥ္တန္းအား ေစာင့္ႀကိဳမိုင္းေထာင္ တိုက္ခိုက္သည္ဆိုသည့္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားတြင္ ပါဝင္သည္ဆိုေသာ္လည္း ထိုအခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အေထာက္အထား တစ္စုံတစ္ရာ ေပၚေပါက္မႈ မရွိေၾကာင္း ၊ အိုက္ပန္ကို အခ်င္း ျဖစ္ၿပီး (၉) ရက္ၾကာမွ ကုန္းပုတ္ရြာအနီးတြင္သာ ေတြ႕၍ မသကၤာသျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ၿပီး ၊ အခင္းျဖစ္သည့္ေနရာအနီးတြင္ ေတြ႕ရွိျခင္း မဟုတ္ဟု လည္းေပၚေပါက္ေၾကာင္း ၊ တရားခံအား စစ္ေၾကာေမးျမန္းခ်က္ သက္ေသခံ (ဃ) အရ တရားခံသည္ အက္စ္အက္စ္ေအ ရြက္ဆစ္အဖဲြ႕ဝင္ ျဖစ္ေၾကာင္း စသည့္အခ်က္မ်ားမွာလည္း ျပစ္မႈဆိုင္ရာ က်င့္ထုံးဥပေဒ ပုဒ္မ - ၁၆၂ (၁) အရ ႏွင့္ သက္ေသခံ ဥပေဒပုဒ္မ -၂၅ ၊ ၂၆ တို႔အရ သက္ေသခံအျဖစ္ အသုံးျပဳ ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ၊ ထိုအခ်က္မ်ားအတြက္ သီးျခားကင္းလြတ္သည့္ သက္ေသခံအေထာက္အထား တစ္စုံတစ္ရာမွ် မရွိေၾကာင္း ၊ တရားခံက ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ျခင္း မရွိေၾကာင္း သက္ေသျပရန္ တာဝန္မရွိဘဲ တရားလိုဘက္ကသာ တရားခံျဖစ္သူ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း သံသယကင္းရွင္းစြာျဖင့္ သက္ေသထင္ရွားျပရန္ တာဝန္ရွိေၾကာင္း ၊ ယခုအမႈတြင္ တရားခံျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ခိုင္လံုသည့္ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ား တင္ျပႏိုင္ျခင္း မရွိ၍ တရားခံ အား ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ-၂၅၈ (၁) အရ အၿပီးအျပတ္ လႊတ္သင့္ေၾကာင္း၊ ေမာင္တိုးလူ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုဆိုရွယ္လစ္သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ၁ ၊ စိန္လွ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ၂ ၊ ေမာင္ႀကီးေမာင္ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ၃ ၊ စီရင္ထုံးမ်ား ကိုးကားေလွ်ာက္လဲသည္။
တရားလိုဘက္မွ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေသာ ဥပေဒအရာရွိက တရားခံမွ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ခံျပသက္ေသမ်ားျဖင့္ တင္ျပထြက္ဆုိထားေသာ္လည္း စစ္ေၾကာခ်က္အရ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၁၀)ရက္ေန႔ နံနက္ (၁၀း၃၀) နာရီအခ်ိန္ နမ့္စန္ၿမိဳ႕အနီးတြင္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား၏ ေစာင့္ႀကိဳမိုင္းေထာင္တိုက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ စစ္သည္တစ္ဦးက်ဆုံးၿပီး ႏွစ္ဦးျပင္းထန္စြာ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေၾကာင္း ၊ နယ္ေျမခံ လကက (၃၀၀၉) မွ နယ္ေျမရွင္းလင္းရာ မေပါက္ကဲြေသးသည့္ လက္လုပ္မိုင္းႏွစ္လုံး သိမ္းဆည္းရမိၿပီး ၊ လႈပ္ရွားတပ္မ်ားျဖင့္ စုံစမ္းေထာက္လွမ္းစဥ္ (၁၉-၉-၂၀၁၁) ရက္ေန႔ (၁၀း၀၀) နာရီအခ်ိန္ အုိက္ပန္အား ဖမ္းဆီးရမိ၍ စစ္ေဆးရာ အိုက္ပန္သည္ အက္စ္အက္စ္ေအ (ရြက္ဆစ္) အၾကမ္းဖက္ ေသာင္းက်န္းသူအဖဲြ႕မွ ျဖစ္ၿပီး ၎ကိုယ္တိုင္ ပါဝင္က်ဴးလြန္ေၾကာင္း စစ္ေၾကာခ်က္ ရရွိ၍ အိုက္ပန္အား စဲြခ်က္တင္ထားသည့္ ျပစ္မႈဆိုင္ဥပေဒ ပုဒ္မ-၁၂၂(၁) ၊ ၃၀၂ ၊ ၃၂၆ အရ ထိုက္သင့္သည့္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ေပး ရန္ ေလွ်ာက္လဲသည္။
ယခုအမႈတြင္ တရားခံအိုက္ပန္သည္ အခ်င္းျဖစ္ ေစာင့္ႀကိဳမိုင္းေထာင္တိုက္ခိုက္မႈတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္ဆိုသည့္ အခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တစ္ခုတည္းေသာ ၿငိစြန္းခ်က္မွာ တပ္ၾကပ္ေမာင္တုိးက အိုက္ပန္အား စစ္ေၾကာခဲ့သည္ဆိုသည့္ စစ္ေၾကာခ်က္ မိတၱဴ သက္ေသခံ "ဂ" တစ္ခုတည္းျဖစ္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အုိက္ပန္သည္ အက္စ္အက္စ္ေအ ရြက္ဆစ္ ေသာင္းက်န္းသူအဖဲြ႕တြင္ ပါဝင္ေၾကာင္း သီးျခားကင္းလြတ္သည့္ အေထာက္အထား တစ္စုံတစ္ရာ မေတြ႔ရွိရေပ။
ဦးအိုက္လူ (လိုျပ-၄) ႏွင့္ ဦးလုံခ်န္ (လိုျပ-၅) တို႕၏ ထြက္ခ်က္မ်ားအရ အခ်င္းျဖစ္ကိစၥအတြက္ ယခုအမႈမွ တရားခံအိုက္ပန္ကို ဖမ္းဆီးျခင္း မျပဳမီကပင္ အိုက္ပန္အမည္ႏွင့္ ဒီတီဆိုင္ကယ္ႏွင့္ လူကို တပ္မေတာ္မွ လုိက္လံရွာေဖြခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ အိုက္ပန္ဆိုသူမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ရာတြင္ ပါဝင္သည္ဟု တပ္မေတာ္မွ ဦးစြာသတင္းရထား၍သာ အိုက္ပန္ဆိုသူကို လိုက္လံရွာေဖြခဲ့ျခင္း ျဖစ္မည္ဟု သုံးသပ္သည္။ တရားခံ သက္္ေသထြက္ခ်က္မ်ားအရ ယခုအမႈမွ တရားခံကို ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ ျဖစ္၍ ရြာတြင္ အိုက္ေကာ ဟုသာေခၚဆိုၾကေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။ ထိုျပင္ ယခုအမႈမွ တရားခံတြင္ မွတ္ပုံတင္မရွိ၍ ၎၏အမည္မွာ အိုက္ပန္ ျဖစ္သည္ သို႔မဟုတ္ အိုက္ေကာ ျဖစ္သည္ဆိုသည့္ အခ်က္ကိုု ကဲြျပားသိျမင္ႏိုင္ျခင္း မရွိေပ။
သို႕ရာတြင္ တရားခံကိုယ္တိုင္က တပ္ၾကပ္ေမာင္တိုးထံတြင္ ေပးခဲ့သည္ဆိုသည့္ စစ္ေၾကာခ်က္မိတၱဴ .... သက္ေသခံ " ဂ " အရ တရားခံမွာ အက္စ္အက္စ္ေအ ရြက္ဆစ္ ေသာင္းက်န္းသူအဖဲြ႕တြင္ အဖဲြ႕ဝင္အျဖစ္ပါဝင္ခဲ့ၿပီး အခ်င္းျဖစ္ ေစာင့္ႀကိဳမိုင္းေထာင္ ဗုံးခဲြသည့္ ကိစၥတြင္ ကိုယ္တိုင္ပါဝင္ခဲ့ ေၾကာင္း ေပၚေပါက္သည္။
တပ္မေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရးတပ္ဖဲြ႕ဝင္တို႔ ေရွ႕တြင္ အစစ္ခံခ်က္ (စစ္ေၾကာခ်က္) သည္ ေသြးေဆာင္ျခင္း၊ ၿခိ္မ္းေျခာက္ျခင္း၊ ကတိျပဳျခင္း တို႕ေၾကာင့္ ျပဳလုပ္ေၾကာင္း မထင္ရွားလွ်င္ ယင္းစစ္ေၾကာခ်က္ကုိ သက္ေသခံအျဖစ္ လက္ခံရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏွင့္ ရဲေနာင္ ပါ-၂ ၄၊ စီရင္ထုံးတြင္ လမ္းညႊန္ခ်က္အရ သက္ေသခံ (ဃ/င) စစ္ေၾကာခ်က္အရ တရားခံအား စဲြခ်က္တင္ထားသည့္ ပုဒ္မမ်ားျဖင့္ အျပစ္ေပးရန္သာရွိသည္။
၁။ ၁၉၈၀ - ခုႏွစ္ ၊ မတစ ၊ စာ- ၇
၂။ ၁၉၅၁ - ခုႏွစ္ ၊ မတစ ၊ တရားလႊတ္ေတာ္ ၊ စာ- ၂၈၉
၃။ ၁၉၆၈ - ခုႏွစ္ ၊ မတစ ၊ စာ- ၅၂
၄။ ၁၉၉၁ - ခုႏွစ္ ၊ မတစ ၊ စာ- ၆၃
နမ္စန္ၿမိဳ႕နယ္ ၊ ဝမ္ပန္ ေက်းရြာေန (ဘ) ဦးလုံးဝန္း ၏သား အသက္ (၂၅) ႏွစ္ရွိ တရားခံ အိုက္ပန္သည္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ- ၁၂၂(၁) အရ အျပစ္ရွိ၍ တစ္သက္တစ္ကၽြန္းဒဏ္ က်ခံေစ ၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ- ၃၀၂ (၂) အရ အျပစ္ရွိ၍ တစ္သက္တစ္ကၽြန္း ဒဏ္က်ခံေစ ၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ-၃၂၆ အရ အျပစ္ရွိ၍ အလုပ္ႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ (၅-ႏွစ္) က်ခံေစ ၊ ျပစ္ဒဏ္မ်ားကို တစ္ေပါင္းတည္း က်ခံေစ ။ ေထာင္ဒဏ္မွ ခ်ဳပ္ရက္မ်ားကို ထုတ္ႏႈတ္ခံစားေစ ။
သက္ေသခံ ပစၥည္းမ်ားအား သက္ဆုိင္ရာသို႔ ပို႔အပ္ေစ ။
ဒါကေတာ့ ေတာင္ႀကီးခရိုင္တရားရုံးတရားသူႀကီးက (၁၀-၅-၂၀၁၃) ရက္စဲြနဲ႔ လက္မွတ္ထိုး ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ အမိန္႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္ကေတာ့ ဒီလိုတိုက္ရုိက္ႀကီး ကူးထည့္လိုက္ရတာကေတာ့ သိပ္ေတာ့မေကာင္းဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမဲ့ ဒီထက္မက ပိုမိုတိက်ေအာင္ကလည္း မေရးႏိုင္ေတာ့တာမို႔ပါ။ မေရးတတ္ေတာ့လို႔ပါ။ ကိုင္းဗ်ာ .... အဲဒီအမႈမွာ တရားခံ ေရွ႕ေနျဖစ္တဲ့ ေဒၚေမခလာရဲ႕ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ပုဒ္မ-၁၂၂(၁) အရ စဲြဆိုမႈအေပၚ စဲြခ်က္ေလွ်ာက္လဲခ်က္ကိုလည္း ဖတ္ၾကည့္မွ ျပည့္စုံမွာမို႔ ဖတ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။
အမႈမွာ ( ၁၀ - ၉ -၂၀၁၁ ) ရက္ေန႔ ( ၉း၀၀ ) နာရီ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ (ရ-လ-ခ) တပ္မွဴးသည္ လက္ေအာက္ခံတပ္မ်ားအား စစ္ေဆးရန္အတြက္ ခိုလမ္မွ နမ့္စန္သို႔ ယာဥ္တန္းျဖင့္ ထြက္ခြါလာစဥ္ (၁၀း၃၀) အခ်ိန္ခန္႔ ၊ နမ့္စန္ၿမိဳ႕အနီး (ld ၆၉၄၂၁၂၄၉) အေရာက္တြင္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားမွ ေစာင့္ႀကိဳ မိုင္းေထာင္တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ စစ္သည္တစ္ဦး က်ဆုံး ႏွစ္ဦးဒဏ္ရာရခဲ့၍ နယ္ေျမခံ (လ.က.သ) (၃၀၀၉) မွ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းျခင္း ေဆာင္ရြက္ရာ မေပါက္ကဲြေသးသည့္ လက္လုပ္မုိင္း (၂)လုံးအား သိမ္းဆည္းရမိၿပီး လႈပ္ရွားတပ္မ်ားျဖင့္ စုံစမ္းေထာက္လွမ္းစဥ္ (၁၉-၉-၂၀၁၁) ရက္ေန႔ (၁၀း၀၀) အခ်ိန္ခန္႔ တြင္ ေဖါက္ခဲြရာတြင္ ပါဝင္ေသာ မသကၤာဖြယ္ အိုုက္ပန္အား နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္ ကုန္းမုတ့္ ေက်းရြာအနီးတြင္ ဖမ္းဆီးရမိ၍ ဥပေဒအရ အေရးယူေပးပါရန္ တိုင္တန္းရာမွ ေပၚေပါက္လာေသာ အမႈ ျဖစ္ပါသည္။
အမႈတြင္ တရားလို ၊ တရားလိုျပ သက္ေသမ်ား၏ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားအရ အိုက္ပန္ကို မသကၤာ၍ ဖမ္းဆီး စစ္ေဆးခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚေပါက္လ်က္ ရွိပါသည္။ ယာဥ္တန္းအား ေစာင့္ႀကိဳ မိုင္းေထာင္တိုက္ခိုက္သည္ဆိုသည့္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားတြင္ ပါဝင္သည္ဟု အေထာက္အထား တစ္စုံတစ္ရာ ေပၚေပါက္မႈ မရွိပါ။
အိုက္ပန္ကို အခင္းျဖစ္သည့္ ေနရာအနီးတြင္ ေတြ႕ရွိရျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္းလည္း ေပၚေပါက္ၿပီး ၎အား ဖမ္းဆီးသည္မွာလည္း အခ်င္းျဖစ္ၿပီး (၉) ရက္ၾကာမွ ကုန္းမုတ္ရြာ အနီးတြင္ ေတြ႕၍ မသကၤာသျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚေပါက္လ်က္ရွိပါသည္။
တရားလိုဘက္က စြပ္စဲြလွ်င္ တာဝန္ေက်ၿပီးဆုံးၿပီ ၊ စြပ္စဲြခံရသူဘက္က မဟုတ္လွ်င္ ခိုင္လုံစြာေခ်ပရမည္ဟု တာဝန္ ပခုံးေျပာင္း၍ မရေခ် ။ ျပည့္စုံစြာ စုံစမ္း၍ ခိုင္လုံစြာ သက္ေသထူရန္မွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ တရားလုိေပၚတြင္ တည္ေနသည္ဟု "ေမာင္ႀကီးေမာင္ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ (၁၉၆၈ မတစ ၊ စာ- ၅၂ ) " တြင္ လမ္းညႊန္ထုံးဖဲြ႕ထားပါသည္။
ထိုသို႔ အိုက္ပန္အေပၚ စဲြခ်က္တင္ႏိုင္ရန္ ခိုင္လုံေသာ သက္ေသအေထာက္အထားတင္ျပရန္ တာဝန္မွာ တရားလိုတို႕၏ တာဝန္သာ ျဖစ္ပါလ်က္ တရားလုိတို႔မွ တိက်ခိုင္လုံေသာ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ တင္ျပႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္ အေနအထားတြင္ အိုက္ပန္အေပၚ စဲြဆိုထားသည့္ ပုဒ္မ -၁၂၂(၁) အရ စဲြခ်က္ မတင္သင့္ပါေၾကာင္း ေလးစားစြာျဖင့္ ေလွ်ာက္ထားတင္ျပ အပ္ပါသည္။
ထိုကဲ့သို႔ စဲြခ်က္မတင္မီ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ က်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ-၂၅၃(၁) အရ လႊတ္ေပးပါရန္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ပါသည္။
သူ၏ အၿပီးသတ္ေလွ်ာက္လဲခ်က္မိတၱဴကို မရခဲ့ပါ။ ၃၀၂ လူသတ္မႈအတြက္ ေလွ်ာက္ထားခ်က္မိတၱဴမ်ားကိုလည္း မရရွိ ခဲ့လို႔ မတင္ျပႏိုင္ပါ။ ပုဒ္မ-၁၂၂(၁) ႏိုင္ငံေတာ္ပုန္ကန္မႈႀကီးကို ဘယ္ပုံဘယ္နည္း ေခ်ပေလွ်ာက္ထားခဲ့တယ္ ဆိုတာကိုလည္း အမႈတဲြမ်ား မရရွိတဲ့အတြက္ မေဖၚျပႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လည္း အဲ့ဒီတရားရုံးရဲ႕စာႏွစ္ေစာင္ကိုၾကည့္ရုံနဲ႔တင္ အဲဒီအမႈအေပၚ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ား ေပးႏိုင္ေလာက္ပါၿပီလို႔ ယူဆမိပါတယ္။ ခရိုင္တရားရုံးမွာ စဲြခဲ့တဲ့ ပုဒ္မေတြဟာ အင္မတန္မွ ႀကီးေလးတဲ့ျပစ္မႈမ်ိဳးကိုမွ စဲြဆိုေလ့ရွိတဲ့ ပုဒ္မမ်ိဳးပါ။ ျပစ္ဒဏ္က်ေတာ့လည္း ေသဒဏ္အထိအျပစ္ေပးႏိုင္ ပါတယ္။ အခုအမႈႏွစ္မႈအတြက္ကေတာ့ တစ္သက္တစ္ကၽြန္း ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္ေအာင္ ခ်မွတ္ခံလိုက္ရတာပါ။
အခ်င္းျဖစ္တဲ့အခ်ိန္ဟာ လက္ရွိအစိုးရ လက္ထက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ထူးျခားခ်က္တစ္ခုပါ။
ယာဥ္တန္းတိုက္ခိုက္ခံရတဲ့အခ်ိန္တုန္းက အဲဒီေဒသတစ္ဝိုက္မွာ ဖမ္းဆီးမႈေတြ အမ်ားအျပား ရွိခဲ့ပါတယ္။ ေဒသခံ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးရဲ႕အဆိုအရဆိုရင္ လူေပါင္း ၇၄ ေယာက္ အဖမ္းခံရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါကလည္း အလြန္ကို သဘာဝက်ပါတယ္။ အဲဒီအမႈ ျဖစ္ၿပီးေနာက္မွာ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ရွိ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ကေနၿပီး အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို သတင္းေပးပါတယ္။ ဒါကို ႏိုင္/က်ဥ္း အဖဲြ႕က လူလႊတ္ၿပီး ေတာင္ေလးလုံးအက်ဥ္းေထာင္ မွာ စုံစမ္းေတာ့ အိုက္ပန္ဆိုတာ အမွန္ရွိေနေၾကာင္း သိခဲ့ရတယ္။
အဲဒီ အိုက္ပန္ ကိစၥကို လက္က်န္ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မတီမွာ အမႈတဲြကုိေတာင္းလိုက္ေတာ့ ေဖၚျပခဲ့တဲ့ အမႈတဲြႏွစ္ခုကို အစိုးရဖက္က ရွာေဖြေပးပါတယ္။ အမႈေတြက ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ၁၇ (၁) နဲ႔ ၁၂၂ (၁) ဆိုတာ တကယ့္ႏိုင္ငံေရး ျပစ္မႈေတြျဖစ္ပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တာမို႔ က်ေနာ္က တာဝန္ယူစိစစ္ေပးခဲ့ ပါတယ္။ စိစစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သိရသေလာက္ အျဖစ္မွန္ကို အစည္းအေဝးမွာ တင္ျပေပးခဲ့ပါတယ္။
၃၁-၁၂-၂၀၁၃ ေန႔မွာ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ငါးဦးလႊတ္တဲ့အထဲမွာ အိုက္ပန္ ပါလာပါတယ္။ SB ရဲသတင္းတပ္ဖဲြ႕က ေထာင္ကေနေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ကို ပို႔ေပးပါတယ္။ သူလႊတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ ေတာင္ႀကီးမွာ ရွိေနလုိ႔ အိုက္ပန္နဲ႔ စကားေျပာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အမွန္ဘဲ အိုက္ပန္ဟာ ဘာမွ နားလည္ဟန္မတူပါဘူး။ ကယန္းလူမ်ိဳးနဲ႔ ရွမ္းလူမ်ိဳး ကျပားျဖစ္ပါတယ္။ ေထာင္ထဲမွာ ႏွစ္ႏွစ္ခဲြေလာက္ေနခဲ့လို႔ ဗမာစကားနည္းနည္း နားလည္လာပုံရပါတယ္။ သူ႔ကို ဂရုဏာသက္ၿပီး မုန္႔ဖိုးေတြ ဝိုင္းေပးၾကပါတယ္။ SNLD ေတာင္ႀကီး ဥကၠဌကိုယ္တိုင္ ဝမ္ပန္ရြာ အေရာက္ ရပ္မိရပ္ဖေတြ ေရွ႕ သူ႕အေဖနဲ႔အေမဆီ အပ္ႏွံေပးခဲ့ပါတယ္။
ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ အိုက္ပန္ဟာ သူစြပ္စြဲခံရတဲ့ ျပစ္မႈမ်ိဳးကို က်ဴးလြန္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အရည္အေသြး မရွိတာေတာ့ ေသခ်ာတယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ ယုံၾကည္မိတယ္။ အိုက္ပန္မွာ အမ်ိဳးသားမွတ္ပုံတင္လည္း မရွိပါဘူး။ ရြာကလူေတြရဲ႕ အဆိုအရ သူဟာ စာလည္းမတတ္ပါဘူး။ ဗမာစကားလည္း မတတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ၁၇(၁) အမႈရဲ႕ စြဲခ်က္ေတြကို ေရွ႕ေနမပါဘဲ ကိုယ္တိုင္ထုေခ်တယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုမ်ား ထုေခ်ပါလိမ့္လုိ႔ က်ေနာ္အေတာ္ကို စိတ္ဝင္စားမိတယ္။ သူနဲ႔စကားေျပာခြင့္ရေတာ့လည္း ေမးျဖစ္ေအာင္ေမးၾကည့္ပါေသးတယ္။ က်ေနာ္ေမးတာကိုေတာင္ သူရွင္းရွင္းလင္းလင္း နားမလည္ပါဘူး။ တရားရုံးမွာ သူဘယ္လို ထုေခ်ခဲ့တယ္ဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ့္ကို ဘယ္လိုလုပ္ရွင္းျပ ႏိုင္ေတာ့မလဲဗ်ာ....။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ အိုက္ပန္ဟာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား တစ္ဦးအျဖစ္နဲ႔ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ အိုက္ပန္ဟာ ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ေယာက္လည္း မဟုတ္ျပန္ဘူး။ သို႔ေပမဲ့ သူ႔ကို စြပ္စဲြ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ပုဒ္မႀကီးေတြက ႏိုင္ငံေရးပုဒ္မႀကီးေတြ ျဖစ္ေနျပန္တယ္။ အိုက္ပန္အဖို႕ ပထမပိုင္းမွာ အဲဒီျပစ္မႈႀကီးေတြနဲ႔ ခ်မွတ္ခံရတာ အလြန္ထိတ္လန္႔စရာ ျဖစ္ခဲ့မွာပါ။ သို႔ေသာ္လည္း အဲဒီ ပုဒ္မႀကီးေတြေၾကာင့္ဘဲ အိုက္ပန္ဟာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအျဖစ္နဲ႔ ျပန္လႊတ္ခဲ့ရတာမို႔ သူ႔ကိုတဖန္ ျပန္ကယ္တင္သြားခဲ့တာလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။
ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီဖက္ေခတ္မွာေတာ့ ဒါေတြ ထပ္မျဖစ္ဖို႔ကို ဝိုင္းဆုေတာင္းေပးဖို႔ ၊ ဝိုင္းကာကြယ္ေပးဖို႕ လိုတယ္လို႔ ေတာင္းဆိုခ်င္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသမား မဟုတ္တဲ့ အိုက္ပန္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေခါင္းစဥ္နဲ႔ ျပန္လႊတ္လာခဲ့ပါၿပီ။ ႏိုင္ငံေရးပုဒ္မနဲ႔ တရားမစဲြခဲ့ဘဲ အျခားပုဒ္မေတြနဲ႔ တရားစဲြခံရၿပီးေတာ့ ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရတဲ့ တကယ့္ႏိုင္ငံေရး သမားေတြအတြက္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အဖို႔ အခုထိကို အိပ္မက္ဆိုးႀကီးတစ္ခုလို ျဖစ္ေနပါေသးတယ္။ စိတ္ထဲမွာ ပူပန္မႈေတြျဖစ္ၿပီး အိပ္မေပ်ာ္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ဆဲ ျဖစ္ေနေၾကာင္းပါဗ်ာ ။
တရားခံ အက်ိဳးေဆာင္က အမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အၿပီးသတ္ေလွ်ာက္လဲရာတြင္ တရားလိုႏွင့္ တရားလိုျပ သက္ေသထြက္ဆိုခ်က္မ်ားအရ အိုက္ပန္ကို မသကၤာ၍ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု ေပၚေပါက္ေၾကာင္း ၊ ယာဥ္တန္းအား ေစာင့္ႀကိဳမိုင္းေထာင္ တိုက္ခိုက္သည္ဆိုသည့္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားတြင္ ပါဝင္သည္ဆိုေသာ္လည္း ထိုအခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အေထာက္အထား တစ္စုံတစ္ရာ ေပၚေပါက္မႈ မရွိေၾကာင္း ၊ အိုက္ပန္ကို အခ်င္း ျဖစ္ၿပီး (၉) ရက္ၾကာမွ ကုန္းပုတ္ရြာအနီးတြင္သာ ေတြ႕၍ မသကၤာသျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ၿပီး ၊ အခင္းျဖစ္သည့္ေနရာအနီးတြင္ ေတြ႕ရွိျခင္း မဟုတ္ဟု လည္းေပၚေပါက္ေၾကာင္း ၊ တရားခံအား စစ္ေၾကာေမးျမန္းခ်က္ သက္ေသခံ (ဃ) အရ တရားခံသည္ အက္စ္အက္စ္ေအ ရြက္ဆစ္အဖဲြ႕ဝင္ ျဖစ္ေၾကာင္း စသည့္အခ်က္မ်ားမွာလည္း ျပစ္မႈဆိုင္ရာ က်င့္ထုံးဥပေဒ ပုဒ္မ - ၁၆၂ (၁) အရ ႏွင့္ သက္ေသခံ ဥပေဒပုဒ္မ -၂၅ ၊ ၂၆ တို႔အရ သက္ေသခံအျဖစ္ အသုံးျပဳ ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ၊ ထိုအခ်က္မ်ားအတြက္ သီးျခားကင္းလြတ္သည့္ သက္ေသခံအေထာက္အထား တစ္စုံတစ္ရာမွ် မရွိေၾကာင္း ၊ တရားခံက ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ျခင္း မရွိေၾကာင္း သက္ေသျပရန္ တာဝန္မရွိဘဲ တရားလိုဘက္ကသာ တရားခံျဖစ္သူ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း သံသယကင္းရွင္းစြာျဖင့္ သက္ေသထင္ရွားျပရန္ တာဝန္ရွိေၾကာင္း ၊ ယခုအမႈတြင္ တရားခံျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ခိုင္လံုသည့္ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ား တင္ျပႏိုင္ျခင္း မရွိ၍ တရားခံ အား ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ-၂၅၈ (၁) အရ အၿပီးအျပတ္ လႊတ္သင့္ေၾကာင္း၊ ေမာင္တိုးလူ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုဆိုရွယ္လစ္သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ၁ ၊ စိန္လွ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ၂ ၊ ေမာင္ႀကီးေမာင္ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ၃ ၊ စီရင္ထုံးမ်ား ကိုးကားေလွ်ာက္လဲသည္။
တရားလိုဘက္မွ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေသာ ဥပေဒအရာရွိက တရားခံမွ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ခံျပသက္ေသမ်ားျဖင့္ တင္ျပထြက္ဆုိထားေသာ္လည္း စစ္ေၾကာခ်က္အရ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၁၀)ရက္ေန႔ နံနက္ (၁၀း၃၀) နာရီအခ်ိန္ နမ့္စန္ၿမိဳ႕အနီးတြင္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား၏ ေစာင့္ႀကိဳမိုင္းေထာင္တိုက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ စစ္သည္တစ္ဦးက်ဆုံးၿပီး ႏွစ္ဦးျပင္းထန္စြာ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေၾကာင္း ၊ နယ္ေျမခံ လကက (၃၀၀၉) မွ နယ္ေျမရွင္းလင္းရာ မေပါက္ကဲြေသးသည့္ လက္လုပ္မိုင္းႏွစ္လုံး သိမ္းဆည္းရမိၿပီး ၊ လႈပ္ရွားတပ္မ်ားျဖင့္ စုံစမ္းေထာက္လွမ္းစဥ္ (၁၉-၉-၂၀၁၁) ရက္ေန႔ (၁၀း၀၀) နာရီအခ်ိန္ အုိက္ပန္အား ဖမ္းဆီးရမိ၍ စစ္ေဆးရာ အိုက္ပန္သည္ အက္စ္အက္စ္ေအ (ရြက္ဆစ္) အၾကမ္းဖက္ ေသာင္းက်န္းသူအဖဲြ႕မွ ျဖစ္ၿပီး ၎ကိုယ္တိုင္ ပါဝင္က်ဴးလြန္ေၾကာင္း စစ္ေၾကာခ်က္ ရရွိ၍ အိုက္ပန္အား စဲြခ်က္တင္ထားသည့္ ျပစ္မႈဆိုင္ဥပေဒ ပုဒ္မ-၁၂၂(၁) ၊ ၃၀၂ ၊ ၃၂၆ အရ ထိုက္သင့္သည့္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ေပး ရန္ ေလွ်ာက္လဲသည္။
ယခုအမႈတြင္ တရားခံအိုက္ပန္သည္ အခ်င္းျဖစ္ ေစာင့္ႀကိဳမိုင္းေထာင္တိုက္ခိုက္မႈတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္ဆိုသည့္ အခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တစ္ခုတည္းေသာ ၿငိစြန္းခ်က္မွာ တပ္ၾကပ္ေမာင္တုိးက အိုက္ပန္အား စစ္ေၾကာခဲ့သည္ဆိုသည့္ စစ္ေၾကာခ်က္ မိတၱဴ သက္ေသခံ "ဂ" တစ္ခုတည္းျဖစ္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အုိက္ပန္သည္ အက္စ္အက္စ္ေအ ရြက္ဆစ္ ေသာင္းက်န္းသူအဖဲြ႕တြင္ ပါဝင္ေၾကာင္း သီးျခားကင္းလြတ္သည့္ အေထာက္အထား တစ္စုံတစ္ရာ မေတြ႔ရွိရေပ။
ဦးအိုက္လူ (လိုျပ-၄) ႏွင့္ ဦးလုံခ်န္ (လိုျပ-၅) တို႕၏ ထြက္ခ်က္မ်ားအရ အခ်င္းျဖစ္ကိစၥအတြက္ ယခုအမႈမွ တရားခံအိုက္ပန္ကို ဖမ္းဆီးျခင္း မျပဳမီကပင္ အိုက္ပန္အမည္ႏွင့္ ဒီတီဆိုင္ကယ္ႏွင့္ လူကို တပ္မေတာ္မွ လုိက္လံရွာေဖြခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ အိုက္ပန္ဆိုသူမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ရာတြင္ ပါဝင္သည္ဟု တပ္မေတာ္မွ ဦးစြာသတင္းရထား၍သာ အိုက္ပန္ဆိုသူကို လိုက္လံရွာေဖြခဲ့ျခင္း ျဖစ္မည္ဟု သုံးသပ္သည္။ တရားခံ သက္္ေသထြက္ခ်က္မ်ားအရ ယခုအမႈမွ တရားခံကို ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ ျဖစ္၍ ရြာတြင္ အိုက္ေကာ ဟုသာေခၚဆိုၾကေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။ ထိုျပင္ ယခုအမႈမွ တရားခံတြင္ မွတ္ပုံတင္မရွိ၍ ၎၏အမည္မွာ အိုက္ပန္ ျဖစ္သည္ သို႔မဟုတ္ အိုက္ေကာ ျဖစ္သည္ဆိုသည့္ အခ်က္ကိုု ကဲြျပားသိျမင္ႏိုင္ျခင္း မရွိေပ။
သို႕ရာတြင္ တရားခံကိုယ္တိုင္က တပ္ၾကပ္ေမာင္တိုးထံတြင္ ေပးခဲ့သည္ဆိုသည့္ စစ္ေၾကာခ်က္မိတၱဴ .... သက္ေသခံ " ဂ " အရ တရားခံမွာ အက္စ္အက္စ္ေအ ရြက္ဆစ္ ေသာင္းက်န္းသူအဖဲြ႕တြင္ အဖဲြ႕ဝင္အျဖစ္ပါဝင္ခဲ့ၿပီး အခ်င္းျဖစ္ ေစာင့္ႀကိဳမိုင္းေထာင္ ဗုံးခဲြသည့္ ကိစၥတြင္ ကိုယ္တိုင္ပါဝင္ခဲ့ ေၾကာင္း ေပၚေပါက္သည္။
တပ္မေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရးတပ္ဖဲြ႕ဝင္တို႔ ေရွ႕တြင္ အစစ္ခံခ်က္ (စစ္ေၾကာခ်က္) သည္ ေသြးေဆာင္ျခင္း၊ ၿခိ္မ္းေျခာက္ျခင္း၊ ကတိျပဳျခင္း တို႕ေၾကာင့္ ျပဳလုပ္ေၾကာင္း မထင္ရွားလွ်င္ ယင္းစစ္ေၾကာခ်က္ကုိ သက္ေသခံအျဖစ္ လက္ခံရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏွင့္ ရဲေနာင္ ပါ-၂ ၄၊ စီရင္ထုံးတြင္ လမ္းညႊန္ခ်က္အရ သက္ေသခံ (ဃ/င) စစ္ေၾကာခ်က္အရ တရားခံအား စဲြခ်က္တင္ထားသည့္ ပုဒ္မမ်ားျဖင့္ အျပစ္ေပးရန္သာရွိသည္။
၁။ ၁၉၈၀ - ခုႏွစ္ ၊ မတစ ၊ စာ- ၇
၂။ ၁၉၅၁ - ခုႏွစ္ ၊ မတစ ၊ တရားလႊတ္ေတာ္ ၊ စာ- ၂၈၉
၃။ ၁၉၆၈ - ခုႏွစ္ ၊ မတစ ၊ စာ- ၅၂
၄။ ၁၉၉၁ - ခုႏွစ္ ၊ မတစ ၊ စာ- ၆၃
အမိန္႔
နမ္စန္ၿမိဳ႕နယ္ ၊ ဝမ္ပန္ ေက်းရြာေန (ဘ) ဦးလုံးဝန္း ၏သား အသက္ (၂၅) ႏွစ္ရွိ တရားခံ အိုက္ပန္သည္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ- ၁၂၂(၁) အရ အျပစ္ရွိ၍ တစ္သက္တစ္ကၽြန္းဒဏ္ က်ခံေစ ၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ- ၃၀၂ (၂) အရ အျပစ္ရွိ၍ တစ္သက္တစ္ကၽြန္း ဒဏ္က်ခံေစ ၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ-၃၂၆ အရ အျပစ္ရွိ၍ အလုပ္ႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ (၅-ႏွစ္) က်ခံေစ ၊ ျပစ္ဒဏ္မ်ားကို တစ္ေပါင္းတည္း က်ခံေစ ။ ေထာင္ဒဏ္မွ ခ်ဳပ္ရက္မ်ားကို ထုတ္ႏႈတ္ခံစားေစ ။
သက္ေသခံ ပစၥည္းမ်ားအား သက္ဆုိင္ရာသို႔ ပို႔အပ္ေစ ။
ဒါကေတာ့ ေတာင္ႀကီးခရိုင္တရားရုံးတရားသူႀကီးက (၁၀-၅-၂၀၁၃) ရက္စဲြနဲ႔ လက္မွတ္ထိုး ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ အမိန္႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္ကေတာ့ ဒီလိုတိုက္ရုိက္ႀကီး ကူးထည့္လိုက္ရတာကေတာ့ သိပ္ေတာ့မေကာင္းဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမဲ့ ဒီထက္မက ပိုမိုတိက်ေအာင္ကလည္း မေရးႏိုင္ေတာ့တာမို႔ပါ။ မေရးတတ္ေတာ့လို႔ပါ။ ကိုင္းဗ်ာ .... အဲဒီအမႈမွာ တရားခံ ေရွ႕ေနျဖစ္တဲ့ ေဒၚေမခလာရဲ႕ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ပုဒ္မ-၁၂၂(၁) အရ စဲြဆိုမႈအေပၚ စဲြခ်က္ေလွ်ာက္လဲခ်က္ကိုလည္း ဖတ္ၾကည့္မွ ျပည့္စုံမွာမို႔ ဖတ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။
အထက္ပါအမႈတြင္ တရားခံ၏ ေရွ႕ေနက ေလးစားစြာျဖင့္
စဲြခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေအာက္ပါအတိုင္း ေလွ်ာက္ထား
အပ္ပါသည္။
အမႈမွာ ( ၁၀ - ၉ -၂၀၁၁ ) ရက္ေန႔ ( ၉း၀၀ ) နာရီ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ (ရ-လ-ခ) တပ္မွဴးသည္ လက္ေအာက္ခံတပ္မ်ားအား စစ္ေဆးရန္အတြက္ ခိုလမ္မွ နမ့္စန္သို႔ ယာဥ္တန္းျဖင့္ ထြက္ခြါလာစဥ္ (၁၀း၃၀) အခ်ိန္ခန္႔ ၊ နမ့္စန္ၿမိဳ႕အနီး (ld ၆၉၄၂၁၂၄၉) အေရာက္တြင္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားမွ ေစာင့္ႀကိဳ မိုင္းေထာင္တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ စစ္သည္တစ္ဦး က်ဆုံး ႏွစ္ဦးဒဏ္ရာရခဲ့၍ နယ္ေျမခံ (လ.က.သ) (၃၀၀၉) မွ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းျခင္း ေဆာင္ရြက္ရာ မေပါက္ကဲြေသးသည့္ လက္လုပ္မုိင္း (၂)လုံးအား သိမ္းဆည္းရမိၿပီး လႈပ္ရွားတပ္မ်ားျဖင့္ စုံစမ္းေထာက္လွမ္းစဥ္ (၁၉-၉-၂၀၁၁) ရက္ေန႔ (၁၀း၀၀) အခ်ိန္ခန္႔ တြင္ ေဖါက္ခဲြရာတြင္ ပါဝင္ေသာ မသကၤာဖြယ္ အိုုက္ပန္အား နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္ ကုန္းမုတ့္ ေက်းရြာအနီးတြင္ ဖမ္းဆီးရမိ၍ ဥပေဒအရ အေရးယူေပးပါရန္ တိုင္တန္းရာမွ ေပၚေပါက္လာေသာ အမႈ ျဖစ္ပါသည္။
အမႈတြင္ တရားလို ၊ တရားလိုျပ သက္ေသမ်ား၏ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားအရ အိုက္ပန္ကို မသကၤာ၍ ဖမ္းဆီး စစ္ေဆးခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚေပါက္လ်က္ ရွိပါသည္။ ယာဥ္တန္းအား ေစာင့္ႀကိဳ မိုင္းေထာင္တိုက္ခိုက္သည္ဆိုသည့္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားတြင္ ပါဝင္သည္ဟု အေထာက္အထား တစ္စုံတစ္ရာ ေပၚေပါက္မႈ မရွိပါ။
အိုက္ပန္ကို အခင္းျဖစ္သည့္ ေနရာအနီးတြင္ ေတြ႕ရွိရျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္းလည္း ေပၚေပါက္ၿပီး ၎အား ဖမ္းဆီးသည္မွာလည္း အခ်င္းျဖစ္ၿပီး (၉) ရက္ၾကာမွ ကုန္းမုတ္ရြာ အနီးတြင္ ေတြ႕၍ မသကၤာသျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚေပါက္လ်က္ရွိပါသည္။
တရားလိုဘက္က စြပ္စဲြလွ်င္ တာဝန္ေက်ၿပီးဆုံးၿပီ ၊ စြပ္စဲြခံရသူဘက္က မဟုတ္လွ်င္ ခိုင္လုံစြာေခ်ပရမည္ဟု တာဝန္ ပခုံးေျပာင္း၍ မရေခ် ။ ျပည့္စုံစြာ စုံစမ္း၍ ခိုင္လုံစြာ သက္ေသထူရန္မွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ တရားလုိေပၚတြင္ တည္ေနသည္ဟု "ေမာင္ႀကီးေမာင္ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ (၁၉၆၈ မတစ ၊ စာ- ၅၂ ) " တြင္ လမ္းညႊန္ထုံးဖဲြ႕ထားပါသည္။
ထိုသို႔ အိုက္ပန္အေပၚ စဲြခ်က္တင္ႏိုင္ရန္ ခိုင္လုံေသာ သက္ေသအေထာက္အထားတင္ျပရန္ တာဝန္မွာ တရားလိုတို႕၏ တာဝန္သာ ျဖစ္ပါလ်က္ တရားလုိတို႔မွ တိက်ခိုင္လုံေသာ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ တင္ျပႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္ အေနအထားတြင္ အိုက္ပန္အေပၚ စဲြဆိုထားသည့္ ပုဒ္မ -၁၂၂(၁) အရ စဲြခ်က္ မတင္သင့္ပါေၾကာင္း ေလးစားစြာျဖင့္ ေလွ်ာက္ထားတင္ျပ အပ္ပါသည္။
ထိုကဲ့သို႔ စဲြခ်က္မတင္မီ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ က်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ-၂၅၃(၁) အရ လႊတ္ေပးပါရန္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ပါသည္။
သူ၏ အၿပီးသတ္ေလွ်ာက္လဲခ်က္မိတၱဴကို မရခဲ့ပါ။ ၃၀၂ လူသတ္မႈအတြက္ ေလွ်ာက္ထားခ်က္မိတၱဴမ်ားကိုလည္း မရရွိ ခဲ့လို႔ မတင္ျပႏိုင္ပါ။ ပုဒ္မ-၁၂၂(၁) ႏိုင္ငံေတာ္ပုန္ကန္မႈႀကီးကို ဘယ္ပုံဘယ္နည္း ေခ်ပေလွ်ာက္ထားခဲ့တယ္ ဆိုတာကိုလည္း အမႈတဲြမ်ား မရရွိတဲ့အတြက္ မေဖၚျပႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လည္း အဲ့ဒီတရားရုံးရဲ႕စာႏွစ္ေစာင္ကိုၾကည့္ရုံနဲ႔တင္ အဲဒီအမႈအေပၚ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ား ေပးႏိုင္ေလာက္ပါၿပီလို႔ ယူဆမိပါတယ္။ ခရိုင္တရားရုံးမွာ စဲြခဲ့တဲ့ ပုဒ္မေတြဟာ အင္မတန္မွ ႀကီးေလးတဲ့ျပစ္မႈမ်ိဳးကိုမွ စဲြဆိုေလ့ရွိတဲ့ ပုဒ္မမ်ိဳးပါ။ ျပစ္ဒဏ္က်ေတာ့လည္း ေသဒဏ္အထိအျပစ္ေပးႏိုင္ ပါတယ္။ အခုအမႈႏွစ္မႈအတြက္ကေတာ့ တစ္သက္တစ္ကၽြန္း ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္ေအာင္ ခ်မွတ္ခံလိုက္ရတာပါ။
အခ်င္းျဖစ္တဲ့အခ်ိန္ဟာ လက္ရွိအစိုးရ လက္ထက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ထူးျခားခ်က္တစ္ခုပါ။
ယာဥ္တန္းတိုက္ခိုက္ခံရတဲ့အခ်ိန္တုန္းက အဲဒီေဒသတစ္ဝိုက္မွာ ဖမ္းဆီးမႈေတြ အမ်ားအျပား ရွိခဲ့ပါတယ္။ ေဒသခံ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးရဲ႕အဆိုအရဆိုရင္ လူေပါင္း ၇၄ ေယာက္ အဖမ္းခံရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါကလည္း အလြန္ကို သဘာဝက်ပါတယ္။ အဲဒီအမႈ ျဖစ္ၿပီးေနာက္မွာ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ရွိ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ကေနၿပီး အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို သတင္းေပးပါတယ္။ ဒါကို ႏိုင္/က်ဥ္း အဖဲြ႕က လူလႊတ္ၿပီး ေတာင္ေလးလုံးအက်ဥ္းေထာင္ မွာ စုံစမ္းေတာ့ အိုက္ပန္ဆိုတာ အမွန္ရွိေနေၾကာင္း သိခဲ့ရတယ္။
အဲဒီ အိုက္ပန္ ကိစၥကို လက္က်န္ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မတီမွာ အမႈတဲြကုိေတာင္းလိုက္ေတာ့ ေဖၚျပခဲ့တဲ့ အမႈတဲြႏွစ္ခုကို အစိုးရဖက္က ရွာေဖြေပးပါတယ္။ အမႈေတြက ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ၁၇ (၁) နဲ႔ ၁၂၂ (၁) ဆိုတာ တကယ့္ႏိုင္ငံေရး ျပစ္မႈေတြျဖစ္ပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တာမို႔ က်ေနာ္က တာဝန္ယူစိစစ္ေပးခဲ့ ပါတယ္။ စိစစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သိရသေလာက္ အျဖစ္မွန္ကို အစည္းအေဝးမွာ တင္ျပေပးခဲ့ပါတယ္။
၃၁-၁၂-၂၀၁၃ ေန႔မွာ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ငါးဦးလႊတ္တဲ့အထဲမွာ အိုက္ပန္ ပါလာပါတယ္။ SB ရဲသတင္းတပ္ဖဲြ႕က ေထာင္ကေနေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ကို ပို႔ေပးပါတယ္။ သူလႊတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ ေတာင္ႀကီးမွာ ရွိေနလုိ႔ အိုက္ပန္နဲ႔ စကားေျပာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အမွန္ဘဲ အိုက္ပန္ဟာ ဘာမွ နားလည္ဟန္မတူပါဘူး။ ကယန္းလူမ်ိဳးနဲ႔ ရွမ္းလူမ်ိဳး ကျပားျဖစ္ပါတယ္။ ေထာင္ထဲမွာ ႏွစ္ႏွစ္ခဲြေလာက္ေနခဲ့လို႔ ဗမာစကားနည္းနည္း နားလည္လာပုံရပါတယ္။ သူ႔ကို ဂရုဏာသက္ၿပီး မုန္႔ဖိုးေတြ ဝိုင္းေပးၾကပါတယ္။ SNLD ေတာင္ႀကီး ဥကၠဌကိုယ္တိုင္ ဝမ္ပန္ရြာ အေရာက္ ရပ္မိရပ္ဖေတြ ေရွ႕ သူ႕အေဖနဲ႔အေမဆီ အပ္ႏွံေပးခဲ့ပါတယ္။
ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ အိုက္ပန္ဟာ သူစြပ္စြဲခံရတဲ့ ျပစ္မႈမ်ိဳးကို က်ဴးလြန္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အရည္အေသြး မရွိတာေတာ့ ေသခ်ာတယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ ယုံၾကည္မိတယ္။ အိုက္ပန္မွာ အမ်ိဳးသားမွတ္ပုံတင္လည္း မရွိပါဘူး။ ရြာကလူေတြရဲ႕ အဆိုအရ သူဟာ စာလည္းမတတ္ပါဘူး။ ဗမာစကားလည္း မတတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ၁၇(၁) အမႈရဲ႕ စြဲခ်က္ေတြကို ေရွ႕ေနမပါဘဲ ကိုယ္တိုင္ထုေခ်တယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုမ်ား ထုေခ်ပါလိမ့္လုိ႔ က်ေနာ္အေတာ္ကို စိတ္ဝင္စားမိတယ္။ သူနဲ႔စကားေျပာခြင့္ရေတာ့လည္း ေမးျဖစ္ေအာင္ေမးၾကည့္ပါေသးတယ္။ က်ေနာ္ေမးတာကိုေတာင္ သူရွင္းရွင္းလင္းလင္း နားမလည္ပါဘူး။ တရားရုံးမွာ သူဘယ္လို ထုေခ်ခဲ့တယ္ဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ့္ကို ဘယ္လိုလုပ္ရွင္းျပ ႏိုင္ေတာ့မလဲဗ်ာ....။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ အိုက္ပန္ဟာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား တစ္ဦးအျဖစ္နဲ႔ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ အိုက္ပန္ဟာ ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ေယာက္လည္း မဟုတ္ျပန္ဘူး။ သို႔ေပမဲ့ သူ႔ကို စြပ္စဲြ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ပုဒ္မႀကီးေတြက ႏိုင္ငံေရးပုဒ္မႀကီးေတြ ျဖစ္ေနျပန္တယ္။ အိုက္ပန္အဖို႕ ပထမပိုင္းမွာ အဲဒီျပစ္မႈႀကီးေတြနဲ႔ ခ်မွတ္ခံရတာ အလြန္ထိတ္လန္႔စရာ ျဖစ္ခဲ့မွာပါ။ သို႔ေသာ္လည္း အဲဒီ ပုဒ္မႀကီးေတြေၾကာင့္ဘဲ အိုက္ပန္ဟာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအျဖစ္နဲ႔ ျပန္လႊတ္ခဲ့ရတာမို႔ သူ႔ကိုတဖန္ ျပန္ကယ္တင္သြားခဲ့တာလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။
ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီဖက္ေခတ္မွာေတာ့ ဒါေတြ ထပ္မျဖစ္ဖို႔ကို ဝိုင္းဆုေတာင္းေပးဖို႔ ၊ ဝိုင္းကာကြယ္ေပးဖို႕ လိုတယ္လို႔ ေတာင္းဆိုခ်င္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသမား မဟုတ္တဲ့ အိုက္ပန္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေခါင္းစဥ္နဲ႔ ျပန္လႊတ္လာခဲ့ပါၿပီ။ ႏိုင္ငံေရးပုဒ္မနဲ႔ တရားမစဲြခဲ့ဘဲ အျခားပုဒ္မေတြနဲ႔ တရားစဲြခံရၿပီးေတာ့ ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရတဲ့ တကယ့္ႏိုင္ငံေရး သမားေတြအတြက္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အဖို႔ အခုထိကို အိပ္မက္ဆိုးႀကီးတစ္ခုလို ျဖစ္ေနပါေသးတယ္။ စိတ္ထဲမွာ ပူပန္မႈေတြျဖစ္ၿပီး အိပ္မေပ်ာ္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ဆဲ ျဖစ္ေနေၾကာင္းပါဗ်ာ ။