Trip of Siem Reap

“စီယမ္ရိဗ္” ခရီးစဥ္ အမွတ္တရ

ကၽြန္ေတာ္ဟာ ခရီးသြားစာေပေတြ အေရးေကာင္းလွတဲ့ ဆရာသိန္းေဖျမင့္ နဲ႔ ဆရာ ျမသန္းတင့္ တို႔ကို အားက်တာလဲ ပါပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္အျမင္ေတြကို မွတ္တမ္းတင္ထားခ်င္ခဲ့တာလည္း တစ္မ်ိဳး ပါဝင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မွတ္တမ္းလိုလို  ခရီးသြားေဆာင္းပါးလိုလိုနဲ႔   ဒီစာစုကို ေရးသားျဖစ္လိုက္တာပါဘဲ။

CPCS ဆိုတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုက ကၽြန္ေတာ့ကို Transformative Peace Leadership ေဆြးေႏြးပဲြ ႏွစ္ရက္တာ အစီအစဥ္နဲ႔ ကေမၺာဒီးယားႏိုင္ငံက Siem Reap ၿမိဳ႕ကေလးကို လာဖို႔ ဖိတ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ လဲ မေရာက္ဖူးတ့ဲ ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနတဲ့အျပင္ killing field  ရုပ္ရွင္ေမြးဖြားရာ ။ မင္းသားႀကီး သီဟာႏုတို႔ ၊ ေတာ္လွန္ေရးသမား “ ပိုေပါ့ ” တို႔ ေခါင္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ႏိုင္ငံ ၊ ခမာနီတို႔ရဲ႕ ေတာ္လွန္ေရးနယ္ေျမစတဲ့ ေက်ာ္ၾကားလွတဲ့ ႏိုင္ငံကို ေရာက္ဖူးခ်င္ခဲ့တယ္။ ကမၻာေက်ာ္ Angkor Wat ဘုရားေက်ာင္းႀကီးဆီကို ေရာက္ႏိုင္မဲ့ အခြင့္အေရး တစ္ခုလဲ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္လိုမွ မျငင္းဆန္သင့္တဲ့ အေျခအေနေတြပါဗ်ာ။

ဝမ္းသာအားရနဲ႔ဘဲ အဲဒီေန႔ရက္ေတြအတြက္ ကၽြန္ေတာ့္ အခ်ိန္ေတြကို ခ်န္ထားခဲ့တယ္။  4^th September 2017  to  7^th September 2017 အထိ စုစုေပါင္း အသြား အျပန္ခရီးအတြက္ ႏွစ္ရက္နဲ႔ ေဆြးေႏြးပဲြႏွစ္ရက္ သတ္မွတ္ထားခဲ့တယ္။   ဒီၾကားထဲက ကၽြန္ေတာ့္ခရီးစဥ္ေတြထဲမွာ 8^th September 2017 ေန႔ ကၽြန္ေတာ္က ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕ကို အေရာက္သြားရမဲ့ အစီအစဥ္က မူလရွိၿပီးသား ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ 7^th ေန႔ ရန္ကုန္ျပန္ၿပီး ေနာက္တစ္ေန႔ 8^th ေန႔ကို ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕ကို ျပန္ထြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေသခ်ာစဥ္းစားလိုက္ေတာ့ ရန္ကုန္ကိုမျပန္ဘဲ အဲဒီ Siem Reap ၿမိဳ႕မွာဘဲ တစ္ရက္ပိုၿပီး ေနထိုင္ ၊ လည္စရာ ရွိတာ လည္ၿပီး ေနာက္တစ္ေန႔မွာမွ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕ကို တိုက္ရိုက္သြားလိုက္တာက ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ တစ္ေန႔တာ လည္ပတ္ခ်ိန္ရဖို႔ အခြင့္အေရးတစ္ခု ျဖစ္လာတယ္။ ဒါနဲ႔ဘဲ ကိုယ့္စရိတ္နဲ႔ကိုယ္ တစ္ရက္တာ ဆက္ေနဖို႔ ဆုံးျဖတ္ လိုက္ပါတယ္။

တကယ္တမ္း ခရီးစဥ္ကို စီစဥ္လိုက္ေတာ့ CPCS က တာဝန္ခံေတြက ကားတစ္စီး စီစဥ္ေပးတာေတြ ၊ guide တစ္ေယာက္စီစဥ္ေပးတာေတြေၾကာင့္ အေတာ္ကို အဆင္ေျပသြားခဲ့ရပါတယ္။  တကယ္လို႔သာ မူလက စိတ္ကူး အတိုင္း ကိုယ့္အစီအစဥ္နဲ႔ကိုယ္ တစ္ေယာက္ထဲသြားလည္ျဖစ္လိုက္ရင္ေတာ့ ေသၿပီဆရာလို႔ ေအာ္ရမွာ ေသခ်ာ ပါတယ္။ ရွင္းျပေပးမဲ့လူလည္း မရွိလို႔ ဘာကိုမွလည္း နားလည္သေဘာေပါက္ဖို႔ မရွိႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။  က်ယ္ျပန္႔ၿပီး ျပန္႔က်ဲေနတဲ့ လည္စရာ အေနအထားေတြကို ရသေလာက္အခ်ိန္မွာ စနစ္တက် လည္ပတ္ဖို႔ဆိုတာလဲ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ မဟုတ္ပါဘူး ။

တကယ္ စိတ္လႈပ္ရွားစရာေကာင္းတဲ့ ခရီးစဥ္ကို စက္တင္ဘာလ ၇-ရက္ေန႔ မနက္ ေျခာက္နာရီခဲြမွာ စတင္ ခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ကို လိုက္ပို႔တဲ့ လမ္းျပနာမည္က Mot Samnang လို႔ ေခၚပါတယ္။ အသက္သုံးဆယ္ ေက်ာ္အရြယ္ အမ်ိဳးသားေလးမို႔ အဆင္ေျပလွပါတယ္။ သူကဘဲ ခရီးစဥ္ကို အစ-အဆုံး ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့အျပင္ သိသင့္သိထိုက္တဲ့ သမိုင္းေၾကာင္းေတြကိုလဲ ရွင္းျပခဲ့တာမို႔ အေတာ္အဆင္ေျပခဲ့ပါတယ္။

Angkor Wat ဘုရားေက်ာင္းႀကီးဆိုတာ ကမၻာေက်ာ္ပါ။ လူသိမ်ားတဲ့ ခရီးသြားေနရာပါ။ ၁၂-ရာစု ေစာေစာပိုင္းမွာ ခမာေတြက ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းႀကီးအေနနဲ႔ တည္ေဆာက္ခဲ့တာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပုဂံဘုရားေတြက ၁၁-ရာစုမို႔ ေခတ္ၿပိဳင္လို႔ ေျပာႏိုင္မယ္ ထင္ပါတယ္။  ေဘးပတ္လည္မွာ မႏၱေလးနန္းၿမိဳ႕လိုဘဲ က်ံဳးပတ္လည္နဲ႔ ကာရံထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားေက်ာင္းဆိုေပမဲ့ က်ံဳးပတ္လည္နဲ႔ လုံျခံဳေရးလုပ္ထားတာကေတာ့ အ့ံၾသစရာ တစ္ခုပါဘဲ။  လမ္းျပရဲ႕ ေျပာျပခ်က္ကေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ဗီယက္နမ္ဖက္က လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးရဲ႕ ရန္ကို ကာကြယ္ဖို႔လုပ္ထားတာလို႔ ေျပာျပပါတယ္။

အလြန္ႀကီးက်ယ္လွပၿပီး ဆန္းက်ယ္တဲ့ အမြန္းအေျပာက္ေတြနဲ႔ မြမ္းမံထားတဲ့ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းႀကီးကို ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ဗုဒၶဘာသာဘုရားေက်ာင္းအျဖစ္ေျပာင္းလဲ ခဲ့တယ္လို႔လည္း ရွင္းျပပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ့္မ်က္စိ ထဲမွာေတာ့ ႀကီးမားလွတဲ့ သဲေက်ာက္တုံးေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ အေဆာက္အဦ ဆီက မခြါႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။

အားလုံးကို သဲေက်ာက္တုံးေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တံခါးေပါက္ေတြ ၊ ျပဴတင္းေပါက္ေတြ မွာ ထည့္ထားတဲ့ ပြတ္လုံးေတြကအစ သဲေက်ာက္တုံးေတြနဲ႔ ထုလုပ္ထည့္သြင္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။  အစစအရာရာ အားလုံးဟာ သဲေက်ာက္တုံးေတြနဲ႔ဘဲ ထုလုပ္ထားတာကေတာ့ အေတာ္ကိုထူးျခားတယ္လို႔ ေျပာရမယ္ထင္ပါတယ္။

စုလစ္မြမ္းခၽြန္ေတြ ၊ ကႏႈတ္ပန္းေတြ အားလုံးဟာ ေက်ာက္သားကိုဘဲ ထြင္းထုထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။   တစ္ခ်ိဳ႕ သဲေက်ာက္နံရံခ်ပ္ႀကီးေတြအေပၚမွာ အဲဒီေခတ္က လူေနမႈပုံစံေတြ ၊ ဇာတ္လမ္းေတြကို ပုံေတြနဲ႔ ထြင္းထုထားတာ လည္း ကမၻာေက်ာ္ေလာက္တဲ့ လက္ရာလို႔ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီ Angkor Wat ဘုရားေက်ာင္းအေၾကာင္းကေတာ့ ေျပာမဆုံးေပါင္ ေတာသုံးေထာင္ ေျပာလို႔ကုန္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။  ကၽြန္ေတာ္ ဘယ္ေလာက္ဘဲ ႏွံ႔စပ္ေအာင္ေရးလဲ Wikipedia ေလာက္ စံုေအာင္ ေဖၚျပႏိုင္မယ္ မဟုတ္ပါ ဘူး။  အခု ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းေတြက ကၽြန္ေတာ္ျမင္ခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ စိတ္ကူးေတြကိုဘဲ အဓိကထားေျပာ ခ်င္တာပါဘဲ။

နာမည္ႀကီးလွတဲ့ ဘုရားေက်ာင္းမို႔ ေရာက္ျဖစ္ေအာင္သြားခဲ့တယ္။ အလယ္ဗဟိုက ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးေပၚကို တက္ျဖစ္ေအာင္ တက္ခဲ့တယ္။ ဘာကို သတိထားမိလဲဆိုေတာ့ တက္ဖို႔ ေလွခါးကို တကယ့္မူရင္းေလွခါးအေပၚမွာ သတ္သတ္ထပ္ထိုးထားတာပါဘဲ။  တကယ္လို႔သာ မူလေလွခါးက တက္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္သူမွ တက္ႏုိင္မယ္ မထင္ပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ မူလေလွခါးဟာ ၇၅-ဒီဂရီေလာက္ မတ္ေစာက္ေနလို႔ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေလာက္ေတာင္ မတ္ေစာက္ေနေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္တက္မလဲ လို႔ လမ္းျပကို ေစာဒကတက္လိုက္မိေတာ့ သူက ေျခေရာလက္ေရာ သုံးၿပီးတက္ရတဲ့ပုံမ်ိဳးကို လုပ္ျပပါတယ္။ ကုပ္ကပ္တြယ္တက္ရတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးနဲ႔ တက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆို အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္သူေတြ ၊ မိန္းမေတြ ၊ ခေလးေတြ ၊ မသန္စြမ္းသူေတြ တက္ဖို႔ကေတာ့ ဘယ္လိုမွ အဆင္မေျပာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ တမင္သက္သက္ကို လုပ္ထားတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဘာအေၾကာင္းလဲ ဆိုတာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္လဲ မေျပာတတ္ပါဘူး။ ေဘးရန္တစ္ခုခုကို ကာကြယ္ထားတာလား။ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ခုခု တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ကန္႔သတ္ထားခ်င္ခဲ့တာလားေတာ့ မသိပါဘူး။

ေလွခါးေတာ့ လုပ္ထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ လြယ္လြယ္ကူကူတက္မရေအာင္လည္း လုပ္ထားျပန္တယ္။

ကၽြန္ေတာ္ တို႔ဆီက ကန္ထရိုက္တိုက္ေတြ ေဆာက္ေတာ့ ေနာက္ေဖးမွာတပ္တဲ့ အေရးေပၚေလွခါးေတြကို မ်က္လုံးထဲမွာ ေျပးျမင္ လိုက္မိတယ္။

ထြင္းထုထားတဲ့ ပုံေတြ ၊ ကႏုတ္ေတြအမ်ားႀကီးထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္ သတိထားမိတဲ့ အရုပ္ကို လက္ညိွဳးထုိးျပ ေတာ့ လမ္းျပမ်က္ႏွာပ်က္သြားပါတယ္။ ကေခ်သည္မိန္းမပုံေတြလို႔ လမ္းျပက ေျပာျပပါတယ္။ ေထာင့္ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ ထြင္းထုထားတာပါ။  ထူးတာက ဘယ္သူေတြမွန္း မသိရတဲ့ လူေတြက ကိုင္တြယ္ပြတ္သပ္သြားၾကလို႔ အဲဒီအရုပ္မရဲ႕ ႏို႕ႏွစ္ဖက္ဟာ မဲေျပာင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္က လမ္းျပ Mot Samnang ကို ရွင္းျပပါတယ္။ ဒို႔ ျမန္မာထဲက မႏၱေလးၿမိဳ႕မွာ မင္းတို႔ ကေမၺာဒီးယား က ေၾကးရုပ္ႀကီးေတြ ရွိတယ္။ ထိုင္းေတြက စစ္ႏိုင္ၿပီး ယူလာတာ။ အဲဒါကို ျမန္မာေတြက စစ္ႏိုင္ေတာ့ ထုိင္းဆီကေန ျမန္မာကို ယူေဆာင္လာခဲ့တာ။ အခုထိ ရွိေနတုန္းဘဲ။ ျမန္မာေတြက သူတို႔ဗိုက္နာရင္ အဲဒီအရုပ္ေတြရဲ႕ ဗိုက္ကို လာပြတ္ၾကတယ္။ ရင္ဘတ္နာရင္ ေၾကးရုပ္ရင္ဘတ္ကို လာပြတ္ၾကတယ္။ ေရာဂါေပ်ာက္တယ္လို႔ ယုံၾကည္ၾကတယ္။ 

အခု ဒီကေခ်သည္မိန္းမေတြရဲ႕ ရင္သားေတြကို လူေတြကိုင္သြားၾကတာလဲ အဲဒီလို သေဘာမ်ားလားလို႔ ေမး ၾကည့္္ေတာ့ သူက ေခါင္းခါပါတယ္။ ဘာမွလဲ ဆက္မေျပာေတာ့ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ သေဘာေပါက္သြားပါတယ္။ ဆိတ္ကြယ္ရာမွာ လူေတြ ေဖါက္ျပန္တတ္ပုံမ်ား    သဲေက်ာက္မွာ ထြင္းထုထားတဲ့ ကေခ်သည္အရုပ္မေတြေတာင္ အလြတ္မေပးၾကပါကလား။  အဲဒီလို မဲေျပာင္ေနတဲ့ ကေခ်သည္အရုပ္မေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။

Angkor Wat ဘုရားဆီကို လာတဲ့ ဧည့္သည္ေတြဟာ တစ္ႏွစ္ကို ႏွစ္သန္းေက်ာ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အခုဆိုရင္ သုံးသန္းေက်ာ္လာႏိုင္ေအာင္ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ ႀကိဳးပမ္းေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒီေလာက္မ်ားမွေတာ့ ေဖါက္ျပန္တဲ့လူေတြလဲ အေတာ္မ်ားမ်ားပါလာႏိုင္တယ္လို႔ဘဲ ယူဆလိုက္မိပါေတာ့တယ္။

Angkor Wat ဘုရားေက်ာင္းႀကီးဟာ လူေတြမ်က္စိေအာက္က ႏွစ္ေပါင္းေလးရာေက်ာ္ေပ်ာက္ကြယ္ေနခဲ့ၿပီးမွ ျပန္ေတြ႕ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ေနထိုင္ခဲ့တဲ့လူေတြ ဘယ္လိုေပ်ာက္သြားၾကသလဲ။ ဘယ္ကို ေျပာင္းသြား ၾကသလဲဆိုတာ အခုထိ ေျခရာခံေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။  လူသူနဲ႔ ကင္းေဝးေနခဲ့တဲ့ကာလေတြမွာေတာ့ သဘာဝ ေဘးအႏၱရာယ္ ကလဲြရင္ ဘာမွမရွိေလာက္ပါဘူး။ ခုလို လူေတြနဲ႔ ျပန္နီးစပ္လာေတာ့ သဲေက်ာက္ရုပ္ ကေခ်သည္ အရုပ္မေတြ ဒုကၡေရာက္ရတာကို စဥ္းစား မိၿပီး ျပဳံးရပါေသးတယ္။

ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးရဲ႕ တစ္ေနရာမွာေတာ့ ထင္မွတ္မထားတဲ့ ျမန္မာစာစု တစ္စုကို ေက်ာက္နံရံမွာ ထြင္းထု ထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ စာကို ဖတ္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ၁၂၈၈ ခုႏွစ္က ထိုးထားတာ အခုဆိုရင္ ၉၁-ႏွစ္ ရွိခဲ့ၿပီဆိုတာ သိလိုက္ရတယ္။ ပိုၿပီးထူးတာက အဲဒီစာမွာပါတဲ့ လုံးကုႏၷ ဆိုတာပါဘဲ။  ရွမ္းအဖိုးႀကီးေတြကို “လုံး”  ဆိုၿပီး တပ္ေခၚၾက ပါတယ္။ ပတၱေပါင္ၿမိဳ႕က လုံးကုႏၷ ဆိုတဲ့ ရွမ္းအဖိုးႀကီးပါ။  ပတၱေပါင္ၿမိဳ႕ဆိုတာကေတာ့ ဘယ္မွာလဲ ကၽြန္ေတာ္ မသိပါဘူး။

ကၽြန္ေတာ့္ ဦးေလးဟာ ၁၉၅ဝ ေက်ာ္ေလာက္မွာ ဘန္ေကာက္ ၊ ကလကတၱား ၊ ပိုင္းလင္း ဆိုတဲ့ၿမိဳ႕ေတြကို လွည့္သြားၿပီး အေရာင္းအဝယ္လုပ္ခဲ့တဲ့ ေက်ာက္ကုန္သည္ တစ္ဦးပါ။  သူတို႔အဖဲြ႕ေတြက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ၊ စမ္းေခ်ာင္းမွာ ေနတဲ့ ရွမ္းအုပ္စုေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က ရွမ္းလမ္းဆိုတာ ရွမ္းေတြအမ်ားႀကီးေနခဲ့တဲ့ သေဘာပါ။ ဦးဂြယ္လမ္းမွာ ရွိခဲ့တဲ့ ရွမ္းအသင္းတိုက္ကို ကၽြန္ေတာ္ငယ္ငယ္က အေဖနဲ႔ လိုက္သြားဖူးလို႔ မွတ္မိေနပါေသးတယ္။

အဲဒီ စမ္းေခ်ာင္းက ရွမ္းေတြဟာ ကၽြန္ေတာ့္လိုဘဲ ဗမာနာမည္ေပးထားၾကတာ မ်ားပါတယ္။ သူတို႔တေတြဟာ အခု ကေမၺာဒီးယား “ပိုင္းလင္း” ေဒသမွာ ေက်ာက္လာတူးသလို ေက်ာက္အေရာင္းအဝယ္လုပ္ၾကပါတယ္။ အေျခခ် ေန ထိုင္သူေတြလည္း အေတာ္မ်ားတယ္လို႔ ဦးေလးက ေျပာျပဖူးပါတယ္။ စမ္းေခ်ာင္းက ရွမ္းေတြဟာ အဲဒီ ပိုင္းလင္းေဒသ ကို အကုန္ေျပာင္းသြားၾကသလားလို႔ေတာင္ ထင္မွတ္ရပါသတဲ့။  လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ေလာက္က ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ နာမည္ႀကီး ေက်ာက္သူေဌးႀကီး ဦးရိုးထင္း ဆိုတာ ရွိခဲ့တယ္။ တကယ့္နာမည္က ဦးမ်ိဳးတင့္ လို႔လဲ ဆိုၾကပါတယ္။ သူလဲ ဘဲ ပိုင္းလင္းေဒသမွာ ႀကီးပြါးခဲ့တာလို႔ သိရပါတယ္။ ရွမ္းေတြက အဲဒီေဒသကို “ေမာ္ဖိုင္းလိုင္း” လို႔ ေခၚပါတယ္။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ မီးလင္းတဲ့တြင္း လို႔ရပါတယ္။  Mot Samnang ကို ကၽြန္ေတာ္ရွင္းျပေတာ့ အေတာ္ကို အ့ံအားသင့္ေန ပါတယ္။ ပိုင္းလင္းေဒသကိုလဲ သူက ဂူးဂဲေျမပုံမွာ ရွာၿပီး ကၽြန္ေတာ့္ကို ျပပါတယ္။

အဲဒီအေၾကာင္းေတြ ေျပာျပေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္က Guide ျပန္ျဖစ္သြားေတာ့တာေပါ့ ။

၁၂၈၈ ခု ။ ဏယုံလၦဳပ္ ၁ ရက္ စေနေန႔ ပတၱေပါင္ၿမိဳ႕ေန လုံးကုႏၷ ။ ဇနီး မအိမ္ ၊ တူမ မယ္က်င္ ။ ေမါင္ထြန္းလူ ဇနီး မယ္ဆစ္ ။ သားေမါင္ထြန္းစိန္ ။ သမီး မသိမ္းခင္။

Angkor Tom ဆိုတဲ့ ဘုရားကိုလဲ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဝင္ဝတံတားမွာ ေျမြႀကီးတစ္ေကာင္ကို လူ ၅၄ ေယာက္က  တန္းစီၿပီး မထားတဲ့ပုံ တစ္ဖက္ တစ္ခ်က္စီမွာ ထုလုပ္ထားပါတယ္။ ၅၄ ဆိုတာ ေပါင္း လို္က္ရင္ ( ၉ )  ဂဏန္းျဖစ္တယ္လို႔ လမ္းျပကေျပာျပပါ တယ္။  အထဲကို ေရာက္ၿပီး ဘုရားကိုသြားေတာ့လဲ မ်က္ႏွာပုံ ေလးခုစီပါတဲ့ ပုထိုးေတာ္က စုစုေပါင္း ၅၄-ခုလို႔ေျပာျပန္ပါတယ္။  ၅၄ ဆူကို မ်က္ႏွာေလးခုဆီနဲ႔ ေျမွာက္ၾကည့္လိုက္ရင္ ၂၁၆ ရပါတယ္တဲ့။ အဲဒါေတြ ေပါင္းလိုက္ရင္လဲ  ၉ - ဂဏန္း ရျပန္ပါသတဲ့။   ကိုးနဝင္းဘုရား ျဖစ္ပါတယ္။ ဟိႏၵဴ ယဥ္ေက်းမႈ လား ၊ ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈ လားေတာ့ မသိပါဘူး။  

၉ ဂဏန္းကို ႀကိဳက္ၿပီး  ၉-ရက္ေန႔ ၉-နာရီမွာ ကိုယ္စားလွယ္ေပါင္း ၇ဝ၂-ေယာက္နဲ႔ စခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသားညီလာခံကို ျပန္သတိရမိပါေသးတယ္ဗ်ာ ။

ဒါေပမဲ့လဲ သခၤါရ တရားကိုေတာ့ မေက်ာ္လြန္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ အဲဒီမွာ ပ်က္စီးေနတဲ့ အပ်က္အစီးပုံႀကီးေတြက ျပသေနတာမို႔  သံေဝဂတရား ပြါးမ်ားမိပါေသးတယ္။

ညဖက္ေရာက္ေတာ့ တစ္ေယာက္ထဲ ညေစ်းကို ညစာထြက္စားပါတယ္။  အကင္ဆိုင္တစ္ဆိုင္မွာ ကင္းၿမီး ေကာက္ ၊ ပင့္ကူ ၊ ေျမြ စတဲ့အေကာင္ေတြကို တုတ္ထုိးကင္ေရာင္းေနတာေတြ႕လို ဓါတ္ပုံတစ္ပုံ ရိုက္ခဲ့ပါတယ္။

ကေမၺာဒီးယားတစ္ႏိုင္ငံလုံးက Angkor Wat ဘုရားေက်ာင္းနဲ႔ လုပ္စားေနၾကတာပါ။ သူတို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ အလံမွာေတာင္ ဘုရားေက်ာင္းပုံထည့္ထားတာကို ၾကည့္ရင္ သိသာလွပါတယ္။  Siem Reap  တစ္ၿမိဳ႕ ထဲမွာတင္ ဟိုတယ္ေတြခ်ည္း ရွစ္ရာေက်ာ္ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။  ေငြေၾကးဆိုရင္လဲ ေဒၚလာဘဲ သုံးပါတယ္။ ေဒၚလာနဲ႔ဘဲ ႏႈန္းကိုေရးထားပါတယ္။ သူတို႔ေငြက တစ္ေဒၚလာနဲ႔လဲရင္ ၄ဝဝဝ ရပါသတဲ့။ ေငြေဖါင္းပြႏႈန္းျမင့္တယ္လို႔ ဆိုရပါမယ္။ ကၽြန္ေတာ္တည္းတဲ့ ဟိုတယ္ကေနၿပီး ညေစ်းကို သုံးဘီးဆိုင္ကယ္ငွါးစီးတာ ႏွစ္ေဒၚလာေပးရပါတယ္။ ဘီယာတစ္ခြက္ ဆင့္ငါးဆယ္ ဆိုေတာ့ ေစ်းသိပ္မႀကီးဘူးလို႔ ေျပာရမွာပါ။

ၿမိဳ႕ထဲကုိ တစ္ပတ္လွည့္ေမာင္းခိုင္းၿပီး ေလၽွာက္ၾကည့္ေတာ့ သူတို႔သာမန္ အရပ္သားအိမ္ေတြက ေမာ္လၿမိဳင္ ဖက္က မြန္အိမ္ေတြလိုမ်ိဳး ေျခတန္ရွည္ ရွည္ေျမာေျမာပုံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။  မြန္ခမာ မ်ိဳးဆက္ေတြမို႔ တူတာျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ စကားေျပာတဲ့ ေလသံလဲ အေတာ္တူပါတယ္။ ဆရာႏိုင္ဟံသာကို ေမးၾကည့္ေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕စကားလုံးေတြ တူပါတယ္တဲ့။ ဒါေပမဲ့ ေသေသခ်ာခ်ာ စကားေျပာၾကည့္ေတာ့လဲ သေဘာမေပါက္ၾကပါဘူးတဲ့။

သုံးဘီးဆိုင္ကယ္သမား ၊ ဟိုတယ္တံခါးေပါက္ေစာင့္ ၊ လမ္းျပ  Samnang ၊ ကားေမာင္းတဲ့ ကားသမား တို႔ကို စပ္စုၾကည့္ပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ အစိုးရအေပၚ ဘယ္လိုျမင္သလဲ။ လူထုေထာက္ခံမႈ ရွိသလားလို႔ ေမးေတာ့ တစ္ေယာက္ မွ ေထာက္ခံတာကို မေျပာပါဘူး။ မႀကိဳက္ၾကတဲ့ သေဘာပါဘဲ။  သူတို႔ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္က သူမႀကိဳက္ရင္ အကုန္တြယ္တတ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။  

ျမန္မာျပည္မွာ ျမန္မာတိုင္းမ္ ဂ်ာနယ္လာထုတ္တဲ့ ၾသစီႏိုင္ငံသား ဒန္ကေလ ဟာ ျမန္မာျပည္ထက္အရင္ ေစာၿပီး ကေမၺာဒီးယားမွာ အဂၤလိပ္သတင္းစာ ဖႏြန္းပင္တိုင္းမ္ ကိုထုတ္ေဝခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ သတင္းစာ အေျခအေနေကာင္းသလားလို႔ ကၽြန္ေတာ္က စပ္စုၾကည့္လိုက္ေတာ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စီယမ္ရိဗ္ၿမိဳ႕ ေရာက္တဲ့ေန႔မွာဘဲ ပိတ္သိမ္းလိုက္တယ္လို႔ ေဒသခံတစ္ေယာက္က ကၽြန္ေတာ့္အေမးကို ျပန္ေျဖခဲ့ပါတယ္။  ဘာျဖစ္လို႔လဲလို႔ ဆက္ေမးလိုက္ေတာ့ အစိုးရကို ေဝဖန္တာမ်ားလို႔ ဆိုၿပီးေျပာျပပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္လဲ ဘာမွ ဆက္မေမးလိုက္ေတာ့ပါဘူး။

ယူကရိန္းၿမိဳ႕ေတာ္ ကိယဖ္ၿမိဳ႕မွာ ေလ့လာေတြ႕ရသမၽွ

ယူကရိန္းၿမိဳ႕ေတာ္ ကိယဖ္ၿမိဳ႕မွာ ေလ့လာေတြ႔ရသမၽွ

By စိုင္းညြန႔္လြင္ 16 July 2017


အေရွ႕ဥေရာပက ယူကရိန္း ဆိုတာ သာမန္ျမန္မာနိုင္ငံသားတေယာက္အတြက္ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ေရာက္ဖို႔ အေတာ္ခက္တာမို႔ ဆရာ ေဒါက္တာေက်ာ္သူ စေခၚကတည္းက စိတ္ဝင္စားၿပီး ခ်က္ခ်င္းပဲ လိုက္ဖို႔ သေဘာတူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အတူသြားရမယ့္ လူေတြကလည္း ရင္းႏွီးၾကၿပီးသားမို႔ ခရီးစဥ္ကို မစမီကတည္းက အလိုလို ေပ်ာ္ရႊင္ေနမိပါတယ္။

က်ေနာ့္ စိတ္ကူးထဲမွာ ယူကရိန္းဆိုတာ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုႀကီးထဲက ခြဲထြက္လာတယ္။ ခြဲထြက္ခဲ့ၿပီး သူ႔နိုင္ငံထဲမွာ အႏုျမဴဒုံး လက္နက္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနခဲ့တယ္။ ခ်ာနိုဘိုင္း အႏုျမဴ ယိုစိမ့္မွု ျဖစ္ခဲ့တယ္။ သူ႔ရဲ့ေဆာက္လက္စ ေလယာဥ္တင္ စစ္သေဘၤာႀကီးကို တ႐ုတ္နိုင္ငံဆီ ေရာင္းခ်ခဲ့တယ္။ ၂၀၀၄ မွာ ကမၻာေက်ာ္ လိေမၼာ္ေရာင္ေတာ္လွန္ေရးကို ဆင္ႏြဲခဲ့ၾကတယ္။ ၁ဝ ႏွစ္အၾကာမွာ ၂၀၁၄ ေမဒမ္ျပည္သူ႔ေတာ္လွန္ေရးႀကီးကို ထပ္ ဆင္ႏြဲခဲ့ၾကတယ္။ ခရိုင္းမီးယားေဒသကို အိမ္နီးခ်င္း ႐ုရွားနိုင္ငံက စစ္အင္အားနဲ႔ သိမ္းပိုက္ျခင္း ခံရတယ္။ သိပ္မၾကာခင္ကပဲ မေလးရွား ခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္ကို စစ္သုံးဒုံးကၽည္နဲ႔ ပစ္ခၽခံရတယ္။ ကိယက္ဖ္ဆိုတာ ကၽေနာ္ ငယ္ငယ္တုန္းက ေအာင္ဆန္းကြင္းမွာ လာကန္တဲ့ “ဒိုင္နမို” ေဘာ္လုံးအသင္းရဲ့ ၿမိဳ႕ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေလာက္ပဲ သိထားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကၽဆုံးသြားခဲ့ေသာ သူရဲေကာင္းမၽား၏ ပုံေတြကို တပုံခၽင္းစီ စီတန္းၿပီး ျပသထားသည္ (ဓာတ္ပုံ - ရဲနည္/ဧရာဝတီ)

တကယ္လက္ေတြ႕ေရာက္သြားေတာ့လည္း ထင္ထားတဲ့အတိုင္း ဆိုဗီယက္လကၡဏာေတြ လႊမ္းမိုးေနဆဲျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕လိုက္ရတယ္။ က်ေနာ့္ ေလ့လာမွုက လူကို အေျချပဳၿပီးပဲ ေလ့လာဖို႔ စိတ္ကူးၿပီး အကဲခတ္ခဲ့တယ္။ သူမၽားနဲ႔ေတာ့ မတူဘူးလို႔ ေျပာနိုင္ပါတယ္။ ပညာရပ္ေတြကိုကၽေနာ္ကိုယ္တိုင္က မနိုင္နင္းတာရယ္ ကိုယ့္ထက္ေတာ္တဲ့လူေတြက ေလ့လာေပးေနမွာမို႔ သိပ္ၿပီး အဓိက မထားခဲ့ေတာ့ပါဘူး။ လူေတြကို ေလ့လာၿပီး ကိုယ့္နိုင္ငံအတြက္ ဘယ္လို အသုံးခၽမယ္ဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႔ဘဲ ေလ့လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလယာဥ္ကြင္းေရာက္ၿပီး taxi ဒရိုင္ဘာက ကိုယ့္ကားေပၚပါလာတဲ့ ခရီးသည္ကို ကားရပ္ၿပီး ဆင္းခိုင္းလိုက္ကတည္းက သူတို႔တေတြရဲ့ စိတ္ဆတ္ပုံကို သိျမင္ခဲ့တယ္။ သူတို႔ taxi စီးေတာ့ ေမာင္းပုံေမာင္းနည္းကို ထိတ္လန႔္မိတယ္။ အေတာ္ကို စည္းကမ္းမဲ့တာ ေတြ႕ရတယ္။ ျမန္မာျပည္က taxi ဆရာေတြထက္ ပိုဆိုးတယ္လို႔ ထင္မိတယ္။ ထူးတာက ယာဥ္ထိန္းရဲလည္း သိပ္မေတြ႕ရပါဘူး။ ရွိခဲ့ရင္လည္း ဖမ္းလို႔ ျဖစ္မယ္ မထင္ပါဘူး။ ဖမ္းခဲ့ရင္လည္း အေတာ္ကို ရန္ျဖစ္ရမယ့္ကိန္းမ်ိဳး။ အားလုံးက ခပ္မိုက္မိုက္ပုံစံေတြနဲ႔ပါ။

ေနာက္ၿပီး ခရီးစဥ္တေလၽွာက္ သတိထားမိတာက ခပ္တည္တည္ လာမိတ္ဆက္ၿပီး ေငြေၾကး နည္းနည္းေလး ေတာင္းတဲ့ ေကာင္မေလးေတြပါ။ ဓါတ္ပုံအရိုက္ခံဖို႔ အ႐ုပ္ပုံ အဝတ္ဝတ္ၿပီး ဆရာေကၽာ္သူကို သူေဌးထင္လို႔ ေငြလိုက္ေတာင္းတာေတြက သူတို႔မွာ ေငြရွာရတာ မလြယ္ကူတဲ့သေဘာေတြကို ျပသေနတာပါ။ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုကေန ၿပိဳကြဲလာတဲ့နိုင္ငံေတြဆီက မိန္းမပၽိဳေတြဟာ တျခား ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး နိုင္ငံေတြဆီသြားၿပီး ခႏၶာကိုယ္ေရာင္းၾကတယ္ဆိုတာ ဟုတ္ေလာက္တယ္လို႔ မွတ္ခၽက္ေပးနိုင္ပါတယ္။

ေရငတ္ ဘီယာေသာက္ဆိုတာ ကိယက္ဖ္ေရာက္မွ တကယ္ၾကဳံရေတာ့တယ္။ ဘီယာထုတ္လုပ္ရတာက ေရသန႔္ထုတ္လုပ္ရတာထက္ ပိုလြယ္ စရိတ္ပိုနည္းလို႔ ေရသန႔္က ဘီယာထက္ ေဈးႀကီးေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ေရသန႔္တစ္ဗူး သူတို႔ေငြ UAH-20 ေပးရၿပီး ဘီယာက UAH-11 ပဲေပးရတယ္။ UAH- တစ္ကၽပ္က အၾကမ္းအားျဖင့္ ျမန္မာေငြ ၅ဝ ေက်ာ္ေလာက္ တန္ဘိုးရွိပါတယ္။ ဥေရာပဘီယာကို ျမန္မာေငြ ၅၀၀ ေကၽာ္ပဲ ေပးရတယ္။

ေနရာလြတ္ေကာင္းေကာင္းေတြနဲ႔ အရိပ္ေကာင္းေကာင္းေတြမွာ ေယာကၤ်ားမိန္းမ ထိုင္ၿပီး ဘီယာအရက္ေသာက္ ေနၾကတာ ေနရာတိုင္းလိုလို ေတြ႕ရတယ္။ ယူကရိန္းျပည္သူေတြဟာ စိတ္ဓာတ္ပၽက္စီးေနတာလား။ ကိုယ့္စိတ္ကို ကိုယ္ကုစားေနၾကတာလား။ ထြက္ေပါက္ေတြ ပိတ္ေနၾကလို႔လား။ ျမန္မာျပည္ အေျခအေန၊ ျမန္မာျပည္ အေတြ႕အၾကဳံနဲ႔ စဥ္းစားမိပါတယ္။

ျမန္မာျပည္လည္းပဲ ၁၉၉ဝ ျပည့္ေနာက္ပိုင္းေရာက္မွ လူမၽားစုႀကီးဟာ ဘီယာ အရက္ အႀကီးအကၽယ္ ေသာက္လာၾကတာ သတိထားမိရင္ သိနိုင္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ယူကရိန္းေတြလို ျမန္မာေတြလည္း ဘီယာအရက္ အႀကီးအကၽယ္ကို ေသာက္ေနၾကတာ အတူတူပဲမို႔ အဲလို ေမးခြန္းထုတ္မိတာပါ။ ျမန္မာက ယူကရိန္းထက္ သာနိုင္တာ တစ္ခုေတာ့ရွိပါတယ္။ ကၽေနာ္႕ တစ္သက္ ေလယာဥ္ေပၚမွာ အရက္အလြန္မူးေနတဲ့ခရီးသည္မၽိဳး ျမန္မာျပည္မွာ မေတြ႕မိတာပါ။

အခု ယူကရိန္းေလယာဥ္ေပၚမွာ မူးေနသူကို ၾကဳံခဲ့ရတယ္။ သူတို႔ေလယာဥ္က သူတို႔လူမ်ိဳးကို အေတာ္ဂ႐ုစိုက္ပါတယ္။ အမူးလြန္ေနတဲ့ သူတို႔လူကို ေလယာဥ္ေပၚပါလာတဲ့ ခရီးသည္ ဆရာဝန္နဲ႔ သူနာျပဳဆရာမကို ေခၚၿပီး ေမးျမန္းကုသေနလိုက္တာ အမူးသမားေဘးထိုင္ၿပီး အေငြ႕နဲ႔လိုက္မူးေနတဲ့ ကိုမင္းဇင္ကိုေတာ့ လုံးဝေမးျမန္းေဖၚ မရတာကေတာ့ မၽက္ကန္းမၽိဳးခၽစ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကို ေဖၚေဆာင္ေနသလိုပါပဲ။

ကၽေနာ္တို႔ထက္ သူတို႔သာတာကေတာ့ လမ္းကို ျမန္ျမန္ေလၽွာက္တတ္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမေအာက္ရထား ဒီဇိုင္းပုံစံဟာ ေမာ္စကိုက ဒီဇိုင္းအတိုင္း အားလုံးအတူတူပဲလို႔ ဒီခရီးကို ဖိတ္တဲ့ ခၽက္နိုင္ငံသား မိတ္ေဆြ အီေဂါက ကၽေနာ္႔ကို ေျပာျပတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ ေနာက္မွာ လူေတြက တုန႔္တုန႔္ဆိုင္းဆိုင္းနဲ႔ တန္းစီလိုက္ေနၾကတာ သတိထားမိတယ္။  ကၽေနာ္တို႔ ေလၽွာက္တဲ့ႏွုန္းက သိသိသာသာႀကီး ေႏွးေကြးေနလို႔ လမ္းပိတ္သလို ျဖစ္ေနတာပါ။ ဒီေလာက္မၽားျပားတဲ့ လူအုပ္ႀကီးမွာ ေအးေအးေဆးေဆး လမ္းေလၽွာက္ေနတာ ကၽေနာ္တို႔ တစ္အုပ္စုပဲ ရွိပါတယ္။ အားထုတ္မွုခ်င္း ကြာျခားေနသလားလို႔ေတာင္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ေဝဖန္မိေသးတယ္။

မတူတာတစ္ခုကေတာ့ ေလယာဥ္အဆင္းမွာ ျမန္မာေတြက သမၺဳေဒၶ ဂါထာနဲ႔ အဆုံးသတ္တတ္ၾကၿပီး ယူကရိန္းေတြကေတာ့ ေလယာဥ္မွူးကို လက္ခုပ္တီး ခၽီးၾကဴးၾကတာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔လည္းပဲ ဘုရားစာေတြ မရြတ္ဘူးလို႔ေတာ့ အာမ မခံနိုင္ျပန္ပါဘူး။ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕ရဲ့ ၾကည့္ရွုစရာေတြထဲမွာ မသြားမျဖစ္တဲ့ေနရာေတြက ဘုရားေကၽာင္းေတြ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ အခုလိုေျပာရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽေနာ္တို႔ဆီမွာလို လည္ပတ္စရာေတြထဲမွာ အမ်ားစုက ဘာသာေရးနဲ႔ သက္ဆိုင္ေနတဲ့ေနရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဘုရားေက်ာင္းေတြဟာ ပုဂံေခတ္နဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ေတြဆိုတာလည္း ေတြ႕ရတယ္။ ေရွးအယူကို စြဲစြဲျမဲျမဲ က်င့္သုံးခဲ့ၾကတဲ့၊ ဆက္ခံခဲ့ၾကတဲ့လူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ေတြရဲ့ ဘာသာေရးအေပၚ ခံယူခၽက္ေတြက ေလးစားေလာက္တဲ့ အေျခအေနမၽိဳး ျဖစ္ပါတယ္။

ေဆးလိပ္ေသာက္တာေတာ့ ျမန္မာထက္ ပိုမၽားတယ္လို႔ ထင္မိတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့ မိန္းကေလးေတြမၽားသလို ငယ္ရြယ္တဲ့ မိန္းမပၽိဳ အားလုံးဟာ ေခၽာေမာတာ သတိထားမိတယ္။ သူတို႔ဖက္ရွင္ကလည္း အမိုက္စားလို႔ ေျပာနိုင္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္တဲ့ မိန္းမႀကီးေတြကို သတိထားၾကည့္လိုက္ျပန္ေတာ့ အားလုံးလိုလိုက ဝတုတ္တုတ္ ႐ုပ္ဆိုးဆိုးေတြ ျဖစ္ေနျပန္ပါေရာ။ ကိုမင္းဇင္က ဒီမွာေျပာင္းေနရင္ ေကာင္းမလား မသိဘူးလို႔ ေျပာလိုက္ခ်ိန္မွာ စဥ္းစားမိတာက ယူကရိန္းသူေတြဟာ ငယ္ရြယ္ခ်ိန္မွာ ေခၽာေမာလွပၿပီး အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ခ်ိန္မွာ အ႐ုပ္ဆိုး တတ္ၾကတယ္လို႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။ ကိုမင္းဇင္ကိုလည္း ယူကရိန္းမွာ ေနမယ္ဆိုရင္ ၁၅-ႏွစ္ထက္ ပိုၿပီး မေနဖို႔ အႀကံျပဳမိပါေသးတယ္။ အ႐ုပ္ဆိုးဆိုး အဖြားႀကီးနဲ႔ တသက္လုံးဆက္ေပါင္းေနရမွာ ပူပန္မိလို႔ပါ။ ၿမိဳ႕ထဲမွာ Men’s Club ဆိုၿပီး ေရးထားတဲ့ အေဖာ္အခၽြတ္ဆိုင္ေတြကလည္း အေတာ္မ်ားတာ သတိျပဳမိပါတယ္။

ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕ထဲမွာ ဘတ္စ္ကားလိုင္း မေတြ႕မိလို႔ ကြီးၿဖိဳးကိုေတာင္ မဆီမဆိုင္ သတိရမိပါေသးတယ္။ YBS အတြက္ ေလ့လာခၽင္တယ္ဆိုရင္ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕မွာ အဆင္မေျပပါဘူး။ ေျမေအာက္ရထားရဲ့ အစြမ္းေၾကာင့္လားေတာ့ မသိပါဘူး။ ရန္ကုန္မွာလို ဘတ္စ္ကားေတြ ပၽားပန္းခတ္ တိုးေဝွ႕ေနတာမ်ိဳး မေတြ႕ခဲ့ပါဘူး။ ဓာတ္ရထားေတြကလည္း ကၽေနာ္တို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အလုံ ေထာ္လီေကြ႕ကေန သိမ္ႀကီးေဈး၊ စေကာ့ေဈး၊ ရန္ကုန္အေရွ႕ပိုင္းအထိ စစ္ႀကိဳေခတ္က ရွိခဲ့သလိုမ်ိဳးလို႔ ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ပ်က္စီးသြားၿပီး သူတို႔ကေတာ့ အေဟာင္းအတိုင္း ယေန႔တိုင္ဆက္ကၽန္ေနတယ္လို႔ ေတြးမိတယ္။ ရန္ကုန္မွာ taxi ငါးေသာင္းေလာက္ရွိတယ္ဆိုတာေၾကာင့္ ကိယဖ္ၿမိဳ႕နဲ႔ ယွဥ္လိုက္ေတာ့ အံ့အားသင့္စရာ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ ရန္ကုန္တစ္ၿမိဳ႕လုံးမွာ ေလၽွာက္ေမာင္းေနတဲ့ taxi ေတြဟာ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕နဲ႔ေတာ့ ဘာမွမဆိုင္ဘူးလို႔ေတာင္ ေျပာနိုင္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့ အငွါးယာဥ္စနစ္က Uber တို႔လို Oway တို႔လို ေနာက္ဆုံးေပၚ တက္စီစနစ္ကိုပဲ သုံးေနၾကတယ္လို႔ ထင္ရပါတယ္။ လမ္းေပၚမွာ ေလၽွာက္ေမာင္းေနၿပီး ဓာတ္ဆီကုန္တာထက္စာရင္ ပိုၿပီး ထိေရာက္မွု ရွိနိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔လို ဧည့္သည္ေတြအဖို႔ကေတာ့ အိမ္ရွင္ရဲ့ အကူအညီမပါဘဲနဲ႔ taxi စီးရဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။

အထိမ္းအမွတ္ ေၾကး႐ုပ္ေတြကို သတိထားၾကည့္ေတာ့ တစ္႐ုပ္မွ ေဆးမသုတ္ထားပါဘူး။ ေရႊခ်ထားတာလည္း မေတြ႕ရပါဘူး။ ေၾကး႐ုပ္ကို ေၾကး႐ုပ္ပီပီျပင္ျပင္ ဒီအတိုင္း ထားတာ သတိထားမိတယ္။ ေၾကးသြန္းပညာကေတာ့ သိၾကတဲ့အတိုင္း အလြန္ကို အႏုပညာလက္ရာ ေျမာက္လွပါတယ္။ အခၽိဳးအစား ဟန္ပန္အမူအရာ သူတို႔ေျပာခၽင္တဲ့ အဓိပၸါယ္ကို ျမင္လိုက္႐ုံနဲ႔ တန္းၿပီး သေဘာေပါက္နိုင္ပါတယ္။ အခုတေလာ ျမန္မာျပည္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေၾကး႐ုပ္စိုက္ထူပြဲေတြ ေခတ္စားေနလို႔ သတိထားၾကည့္မိတာပါ။ ျမန္မာျပည္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေၾကး႐ုပ္ေတြကေတာ့ ေရႊပိန္းသုတ္ထားၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေၾကး႐ုပ္ကို ေရႊပိန္းခ်ၿပီး ျပည္သူေတြကို လွည့္လွည္ျပသတာကို က်ေနာ့္ အသက္အရြယ္နဲ႔ အခု ပထမဆုံး ျမင္ဖူးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕မွာ ကၽေနာ္ထင္ထားသလို လီနင္ စတာလင္တို႔ရဲ့ ေၾကး႐ုပ္ေတြကို မေတြ႕ခဲ့ရပါဘူး။ ဒါမွမဟုတ္ လမ္းျပလုပ္တဲ့ အီေဂါကိုယ္တိုင္က မျပခၽင္လို႔ မပို႔ေပးတာလည္း ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။

အႏုပညာေျမာက္ ေၾကး႐ုပ္ေတြအျပင္ သံထည္ေလာင္း ပစၥည္းေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားေတြ႕ရေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ရန္ကုန္က ရိုးကုမၸဏီလိုမၽိဳး ကိုလိုနီေခတ္ အေဆာက္အဦေတြကို ျပန္သတိရမိတယ္။ ဓာတ္တိုင္ကိုလည္း သံပန္းသံထည္ပုံ သြန္းေလာင္းထားတာ ေတြ႕ရတယ္။ ပန္းၿခံထဲ ခုံတန္းရွည္ကအစ ေရေျမာင္းအဖုံး အဆုံး သံနဲ႔ ပုံေလာင္းထားတာမ်ိဳး ထုနဲ႔ ထည္နဲ႔ ခိုင္ခိုင္ခန္႔ခန္႔ႀကီး လုပ္ထားတယ္။ ဒါက ခုေခတ္ေတာ့ မလုပ္ေလာက္ေတာ့လို႔ ေရွးက အေမြေတြပဲ ျဖစ္နိုင္မယ္လို႔ ထင္မိတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဘာသာေရး အေဆာက္အအုံေတြမွာ သံပုံေလာင္းပစၥည္းေတြ ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ေခတ္ အဆက္ဆက္ ျပင္းထန္တဲ့ စစ္ပြဲေတြၾကားမွာ ထိန္းသိမ္းနိုင္ခဲ့တာကေတာ့ ခၽီးကၽဴးစရာျဖစ္ပါတယ္။ သံနိုင္ေတာ့ တစ္ျပည္ဝ ဆိုတာ အမွန္ပါဘဲ။

ေၾကး႐ုပ္ဆိုလို႔ ဒီနိပရို (Dnipro) ျမစ္ကို မၽက္ႏွာမူထားတဲ့ ေၾကး႐ုပ္ (သူတို႔ေရးထားတာကေတာ့ သတၱဳသြန္း အ႐ုပ္) ကို အေဝးကေနလွမ္းၾကည့္မိတယ္။ အဲဒီေနရာကို အီေဂါက တမင္သက္သက္ မပို႔တာ ျဖစ္မယ္။ ဒီသတၱဳသြန္း႐ုပ္ႀကီးကေတာ့ဗၽာ ေရႊေရာင္နဲ႔ ေတာက္ပေနလို႔ ကိုျမင့္ေဇာ္ဆီက guidebook ကိုေတာင္းၾကည့္မိတယ္။ ၃၆ မီတာ အျမင့္ရွိတဲ့ ခုံေပၚမွာ အျမင့္ဆုံးအထိ ၁ဝ၂ မီတာ အျမင့္ရွိတဲ့ အ႐ုပ္ႀကီးဗၽ ။ Mother motherland လို႔ ေခၚပါသတဲ့။ ဘယ္လက္က ဒိုင္းကိုကိုင္ ၿပီး ညာလက္က ဓါးရွည္ကိုကိုင္၊ လက္ႏွစ္ဖက္ကို ေျမႇာက္ၿပီး ဒီနိပရို ျမစ္ဖက္ကို မ်က္ႏွာမူထားပါတယ္။ အ႐ုပ္ရဲ့ အေလးခ်ိန္က တန္ ၄၅ဝ ျဖစ္ပါသတဲ့။ တြက္ၾကည့္ေတာ့ ပိႆာခ်ိန္ ၂၇,ဝဝဝ ေက်ာ္ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒီအ႐ုပ္ႀကီးရဲ့ သတၱဳခ်ိန္ဟာ ပိႆာခ်ိန္ ၁၃ဝ ေက်ာ္နဲ႔ သြန္းခဲ့ၾကတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေၾကး႐ုပ္ေပါင္း ၂ဝဝ ေက်ာ္ ရနိုင္တယ္လို႔ ေတြးမိပါတယ္။ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္မွာ ဆိုဗီယက္ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဘရက္ဇညက္ ကိုယ္တိုင္လာဖြင့္သြားတယ္ ဆိုပါတယ္။

သိမ္းပိုက္အုပ္ခ်ဳပ္သြားသူေတြရဲ့ အထိမ္းအမွတ္ျဖစ္ေပမယ့္ သူတို႔ ဘာေၾကာင့္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားသလဲ ဆိုတာ စဥ္းစားၾကည့္ဖို႔ လိုမယ္ ထင္ပါတယ္။ ေကၽာင္းသားသမဂၢအေဆာက္အဦ ေနရာေဟာင္းအေပၚမွာ အသစ္ျပန္ေဆာက္မယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ကူးနဲ႔ မတူဘူးေနာ္။ ကၽေနာ္သာဆိုရင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢအေဆာက္အဦ အုတ္ျမစ္ေတြကို ျမင္သာေအာင္ ေဖာ္ထားၿပီး ၿခံခတ္ထားလိုက္ပါမယ္။ သမိုင္းမွတ္တမ္းတခုေပါ့။ ဘာလို႔ ဖုံးကြယ္လိုက္မလဲ။ အခု ေကၽာင္းသားေတြအတြက္ သမဂၢ အေဆာက္အဦ အသစ္ကို ေခတ္မီတဲ့ အေဆာက္အဦတခု တျခားေနရာတခုမွာ အသစ္ေဆာက္လုပ္ေပးလိုက္မယ္။ အရင္ဆုံးကေတာ့ အေဆာက္အဦထက္ သမဂၢကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ဖြဲ႕ခြင့္ရဖို႔က ပိုအေရးႀကီးတယ္။ သမဂၢေတြက အစိုးရဘက္ ယိုင္တဲ့သမဂၢေတြ မျဖစ္ဖို႔လိုတယ္။ ေမြးစားသားမျဖစ္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္။ စဥ္းစားမိတာကို ေျပာတာပါ။

ေမာ္စကိုၿမိဳ႕ကအတိုင္း အတူတူပဲလို႔ဆိုတဲ့ ေျမေအာက္ရထားလမ္းေတြမွာေတာ့ လူေတြဟာ ပၽားပန္းခတ္ ေနတာပါပဲ။ ကၽေနာ္ေရာက္ဖူးသမၽွ ေျမေအာက္ရထားေတြထဲမွာေတာ့ ကိယဖ္ၿမိဳ႕ရဲ့ ေျမေအာက္ရထားက အျမန္ဆုံးပါပဲ။ ပထမ ထင္မိတာက ေမာင္းတဲ့လူမၽား အရက္မူးေနသလား ေတြးမိတယ္။ အရက္မူးသမားေမာင္းသလို ထြက္ေတာ့ ေဆာင့္ထြက္၊ ရပ္ေတာ့ ေဆာင့္ရပ္။ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ အရက္မူးေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ရထားအစင္းတိုင္း အားလုံး တစ္ပုံတည္းပါပဲ။ စထြက္တာနဲ႔ ဂၽံဳးဂၽံဳးဂၽက္ဂၽက္ အသံႀကီး ျမည္ဟီးၿပီး အရွိန္ျမႇင့္လိုက္တာ ကၽေနာ္႔အထင္ ၁၅ စကၠန႔္အတြင္း တစ္နာရီ မိုင္ ၄ဝ ႏွုန္းေလာက္ ေရာက္သြားတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ သိပ္ကိုျမန္ပါတယ္။ ရပ္ေတာ့လည္း ဘရိတ္အတင္းနင္းၿပီး အျမန္ရပ္လိုက္တာပါဘဲ။ အထြက္လည္းျမန္ အရပ္လည္းျမန္ အေတာ္ကို ျမန္လွပါတယ္။ တစ္လမ္းသြားေတြမို႔လားမသိပါဘူး။ အရွိန္ကိုေတာ့ လုံးဝမေလၽွာ႔ပါဘူး။ အေတာ္ကို စိတ္ျမန္လက္ျမန္တဲ့ ရထားပါ။

ကၽေနာ္တို႔ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕ရဲ့ အနက္ဆုံး အနက္ေပေပါင္း ၃၄၆ ေပရွိတဲ့ ေျမေအာက္ရထားဘူတာကို သြားၾကည့္ေတာ့ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ေျပာတဲ့ ေျမေအာက္ၿမိဳ႕ေတာ္ကို သြားသတိရမိတယ္။ စက္ေလွခါးနဲ႔ အဆင္းအတက္ကို အၾကာဆုံးစီးခဲ့ရတာ အမွတ္တရပါပဲ။ ေနာက္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လူစု ေျမေအာက္က ထြက္လာတဲ့ ရထားေပၚကအဆင္း ဒီနိပရိုျမစ္ကူးတံတားကို ေတြ႕ေတာ့လည္း ရန္ကုန္-ဒလ ျမစ္ကူးတံတားကို ျမင္ေယာင္မိတယ္။ မတူေပမယ့္ အဲဒီလိုျဖစ္ရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပဲလို႔ မဆီမဆိုင္ စိတ္ကူးယဥ္မိခဲ့ပါတယ္။ သူမၽားေတြလုပ္ထားတာကို ျမင္ေတာ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ျပန္ျမင္မိတာ၊ ျပန္ဆင္ျခင္မိတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကၽေနာ္တို႔ ေရာက္ခဲ့တာ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕ရဲ့ ငါးရာခိုင္ႏွုန္းေတာင္ ရွိမယ္မထင္ပါဘူး။ ေရာက္ခဲ့သေလာက္နဲ႔ သုံးသပ္ေတာ့ မွားတာေတြ ပါနိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ႏွိုင္းယွဥ္ၿပီး ၾကည့္တာက ပိုအကၽိဳးရွိမယ္ ထင္မိလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့ ပါတီစုံကို ကၽေနာ္တို႔ မျမင္ခဲ့ပါဘူး။ သူတို႔ရဲ့ အေဆာက္အအုံေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ အျပင္ပန္းက အိုမင္းေဟာင္းႏြမ္းေနေပမယ့္ အတြင္းမွာေတာ့ အေတာ္ကို ေခတ္မီတာ ေတြ႕ရမွာပါ။ အဲဒီလိုမၽိဳး သူတို႔ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ့ သစ္လြင္တဲ့ အတြင္းပိုင္းေတြကိုေတာ့ တိုေတာင္းတဲ့အခ်ိန္အတြင္းမွာ သိရွိနိုင္ဖို႔ကေတာ့ မလြယ္လွပါဘူး။ ေသခၽာတာကေတာ့ သူတို႔ဟာ ဥေရာပပုံစံ အတိုင္း ဘယ္အရာမဆို သြက္သြက္လက္လက္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ တိတိကၽကၽ လုပ္တတ္တာကေတာ့ အတုယူစရာပါ။ ကၽေနာ္တို႔ရဲ့ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးဟာ ႏွုန္းေျမသဲေျမေတြနဲ႔ ဝါထိန္ေနသလိုပဲ သူတို႔ရဲ့ ဒီနိပရိုျမစ္ႀကီးဟာလည္း ဆီေခၽးေတြလို ျပာႏွမ္းႏွမ္းနဲ႔ ညစ္ေထးေနတာေတြ႕ရေတာ့ အဲဒီ “ျပာႏွမ္းႏွမ္း” နဲ႔ “ဝါထိန္ထိန္” ေတြရဲ့ ေနာက္ကြယ္က အျဖစ္အပၽက္ေတြကို မိတ္ေဆြ စဥ္းစားၾကည့္လိုက္ပါလား။ ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္က ေသေသခၽာခၽာ ရွိေနၾကတာ ျမင္လာပါလိမ့္မယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းကၽင္ဆရာ ကိုျမင့္ေဇာ္ကေတာ့ Climate change ေၾကာင့္ ကမၻာပၽက္ေတာ့မွာမို႔ ဘာလုပ္လုပ္ မထူး၊ ျမစ္ေဘးမွာ ဘီယာေသာက္ရင္း အလွအပေတြ ေငးေမာျခင္းအားျဖင့္ ဘဝကို ျဖတ္သန္းသင့္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

ယူကရိန္းေတြရဲ့ ခက္ခဲတဲ့ ျဖတ္သန္းမွုမ်ားဟာ ကၽေနာ္တို႔ ျဖတ္သန္းမွုေတြနဲ႔ ခက္ခဲပုံခၽင္း သိပ္မကြာျခားပါဘူး။ သူတို႔ဟာ နိုင္ငံေရးအရ ေအာင္ျမင္ေနၿပီလို႔လည္း ကၽေနာ္တို႔နည္းတူ မဆိုနိုင္ေသးပါဘူး။ ကၽေနာ္တို႔နိုင္ငံက ၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပုံႀကီးဟာ ကမၻာမွာ ေကၽာ္ၾကားခဲ့တယ္။ ကမၻာႀကီးကို ေျပာင္းလဲဖို႔ “အစျပဳ” ခဲ့တယ္လို႔ေတာင္ ေျပာနိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းၾကမွ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုၿပိဳကြဲတာေတြ၊ ဘာလင္တံတိုင္းၿပိဳဆင္းတာေတြ တစ္မၽ်ိဳးၿပီးတစ္မၽိဳး ျဖစ္လာခဲ့ တာ သိထားၾကတဲ့အတိုင္းပါဘဲ။ ဒါေပမယ့္ ကၽေနာ္တို႔ ျမန္မာနိုင္ငံကေတာ့ ေအာင္ျမင္တယ္လို႔ မေျပာနိုင္ပါဘူး။ စစ္အစိုးရ တက္လာၿပီး ေနာက္ထပ္ ၂၂ ႏွစ္တိုင္ေအာင္ လူထုႀကီးဟာ ဆက္ၿပီး ႀကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့ရတယ္။ အားထုတ္ေနရဆဲလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ကၽေနာ္တို႔ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕ကိုေရာက္ေတာ့ မျဖစ္မေနသြားခဲ့ၾကတဲ့ေနရာကေတာ့ Revolution of Dignity လို႔ နာမည္ႀကီးခဲ့တဲ့ “ေမဒမ္ ေတာ္လွန္ေရး အေရးေတာ္ပုံ” ျဖစ္ပၽက္ခဲ့တဲ့ ေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလမ္းကို ကားသြားခြင့္ပိတ္ ထားပါတယ္။ လမ္းေဘးအုတ္ရိုးတေလၽွာက္မွာ ကၽဆုံးသြားခဲ့တဲ့ သူရဲေကာင္းေတြရဲ့ ပုံေတြကို တပုံခၽင္းစီ စီတန္းၿပီး ျပသထားပါတယ္။ အဲဒီပုံေတြေရွ႕ကို မီးလာထြန္းတဲ့လူ ၊ ပန္းလာခၽတဲ့ လူေတြလည္း တစ္ဖြဲဖြဲေတြ႕ရတယ္။ ၃ ႏွစ္ၾကာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေပမယ့္လည္း မေန႔တေန႔က ျဖစ္ပၽက္ခဲ့သလိုမၽိဳး အားလုံးဟာ တိတ္ဆိတ္ၿပီး ဝမ္းနည္းေၾကာင္း ေဖၚျပေနသလိုပါဘဲ။ ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ စြန႔္လႊတ္စြန႔္စားမွုမ်ိဳး ျဖစ္ေအာင္ ဂုဏ္ျပဳထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လည္း ဂုဏ္ယူစရာေကာင္းေအာင္ လက္မရြံ့လုံထိန္းေတြ၊ လက္ေျဖာင့္တပ္သားေတြ၊ သံခ်ပ္ကာကားေတြနဲ႔ ကၽည္ဆံေတြ၊ မၽက္ရည္ယိုဗုံးေတြၾကား ၃ လၾကာေအာင္ ႀကံ့ႀကံ့ခံ အၾကမ္းမဖက္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာအတြက္ ကေလး လူႀကီး စစ္သား ဘုန္းႀကီးေတြရဲ့ တိုက္ပြဲ ဗီဒီယိုမွတ္တမ္းကို ၾကည့္ရၿပီး အခုလို သူတို႔ကၽဆုံးခဲ့တဲ့ေနရာကို ေရာက္ေတာ့ စိတ္ထဲမွာ တစ္မၽိဳးႀကီး ခံစားရတယ္။

သူတို႔ဟာ စြန႔္လႊတ္သြားခဲ့တဲ့လူေတြကို အဓိပၸါယ္ျပည့္ျပည့္ဝဝ ေလးေလးနက္နက္ ဂုဏ္ျပဳထားၾကပါလား။ ၁၉၈၈ တုန္းက ကၽေနာ္တို႔ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ စြန႔္လႊတ္သြားၾကတဲ့လူေတြအတြက္ ေတြးမိၿပီး စိတ္ထဲမွာ အေတာ္ေလး ဝမ္းနည္းမိပါတယ္။ “ေမဒမ္” အေရးအခင္းကလူေတြလို ကၽေနာ္တို႔ လူေတြကို ဂုဏ္မျပဳနိုင္ေသးပါဘူး။ ထုတ္ေဖၚေျပာၾကားၿပီး ေၾကညာဖို႔ေတာင္ မလြယ္ေသးပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ဆို ဂုဏ္ျပဳခံရဖို႔ ေနေနသာသာ စာရင္းေပၽာက္ အင္းေပၽာက္ ဘယ္ေရာက္လို႔ ဘယ္ေပါက္ကုန္မွန္း မသိခဲ့ရဘူး။ ထင္ရွားတဲ့ ကိုဖုန္းေမာ္ ၊ ကိုစိုးနိုင္ ၊ မဝင္းေမာ္ဦး တို႔ေလာက္ပဲ လူသိခဲ့ၾကရတယ္။ ကိုမင္းဇင္စကားနဲ႔ဆို ၈၈ က ဝိညာဥ္ေတြ အခုထိ နားခိုရာ မရၾကေသးဘူးလို႔ ေျပာရမယ္။ အဲဒီတုန္းက မေသဘဲ ကၽန္ရစ္သူတခၽိဳ႕ဟာ ဒီကေန႔မွာ အာဏာပိုင္ႀကီးေတြအျဖစ္ ေရာက္ရွိေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္နဲ႔ ရင္းၿပီး စြန႔္လႊတ္ခဲ့တဲ့သူေတြအတြက္ သူတို႔ ဘယ္လိုမၽား ခံစား စဥ္းစားၾကသလဲဆိုတာ ကၽေနာ္ေတြးၾကည့္ေနမိပါတယ္။ ဘုရားၿပီး ျငမ္းဖၽက္ခဲ့ၾကၿပီလား မသိႏိုင္ေတာ့ပါ။

လူထုလွုပ္ရွားမွုေတြဟာ ေတာ္႐ုံအရည္အခၽင္းနဲ႔ ေအာင္ျမင္တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ လူညီဖို႔လိုသလို အေျမာ္အျမင္ႀကီးတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မၽိဳး လိုအပ္ပါတယ္။ ကၽေနာ္တို႔ အားထုတ္မွုနဲ႔ စြန႔္လႊတ္မွုေတြဟာ သူတို႔ရဲ့အားထုတ္မွုနဲ႔ စြန႔္လႊတ္မွုေတြေလာက္ကို တူညီေကာင္းတူညီနိုင္ေပမယ့္ ထိေရာက္ေအာင္ျမင္မွုေတြမွာေတာ့ ကြာျခားေနသလိုမ်ိဳး ခံစားမိခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဟာ အင္အားအလြန္ႀကီးတဲ့ အိမ္နီးနားခ်င္း ရွိေနၾကတာခ်င္းလည္း တူပါတယ္။ ယူကရိန္း အေရွ႕ဘက္ျပည္နယ္ေတြမွာ ေနေနတဲ့ ႐ုရွလူမ်ိဳးေတြကို ႐ုရွက ကၽားကန္ေပးသလို ကၽေနာ္တို႔ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲမွာလည္း အလားတူပါပဲ။ တျဖည္းျဖည္း တစိမ့္စိမ့္နဲ႔ လႊမ္းမိုးခံရတာခ်င္းလည္း တူနိုင္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ နိုင္ငံျခားသားေတြ အေသအခၽာရွိေနေပမယ့္ FRC ဆိုတာကေတာ့ မရွိသေလာက္ ျဖစ္သြားၿပီဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ၾကည့္ရင္ပဲ သိနိုင္ပါတယ္။

ကၽေနာ္တို႔နဲ႔တူတာ ေနာက္တစ္ခုက ယူကရိန္းမွာလည္းပဲ ေအာ္လီဂါ (Oligarch) လို႔ေခၚတဲ့ ခရိုနီေတြ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါသတဲ့။ သူတို႔ဟာ ႐ုရွားမွာ ခရိုနီေတြ ေပၚေပါက္လာခ်ိန္မွာ ေပၚလာၾကၿပီး တိုင္းျပည္စီးပြားေရးကို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ထားၾကပါသတဲ့။ ယူကရိန္း စီးပြားေရး မဖြံ႕ၿဖိဳးရျခင္းဟာ ဒီေအာ္လီဂါေတြေၾကာင့္ဆိုတာ ကၽေနာ္တို႔ ေရာက္ေနခ်ိန္ ကိယက္ဖ္ ေဘာဂေဗဒေကၽာင္းမွာ သူတို႔ ဥေရာပ အေရွ႕ဖၽားနိုင္ငံေတြက သုေတသီေတြ စုၿပီး လက္ခၽာရိုက္တာ ေဆြးေႏြးတာေတြ လုပ္ေနၾကလို႔ ဝင္နားေထာင္ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က ခရိုနီေတြကေတာ့ လူအမၽားအကၽိဳးရွိနိုင္မယ့္ အလုပ္မၽိဳးေတြကို ခုထိ လုပ္ကိုင္ၾကတာ မေတြ႕ရေသးပါဘူး။ ေရသန႔္လုပ္မယ္။ အခ်ိဳရည္လုပ္မယ္။ ဘဏ္လုပ္ငန္းလုပ္မယ္။ သစ္ခုတ္မယ္။ ေရႊတူးမယ္။ ေငြရလြယ္ၿပီး ျမန္တဲ့အလုပ္ေတြကိုဘဲ လုပ္ကိုင္ေနဆဲျဖစ္တယ္။ လူထု (အလုပ္သမား) အလုပ္မ်ားမ်ားရမယ့္ (လူထုအကၽိဳးကိုၾကည့္တဲ့) အလုပ္မၽိဳး လုပ္ကိုင္တဲ့ ခရိုနီ မေတြ႕မိေသးပါဘူး။ ခပ္ငယ္ငယ္က ဆရာျမသန္းတင့္ စာအုပ္ “ေလ႐ူးသုန္သုန္” လို႔ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ေငြရွာလို႔ အလြယ္ဆုံး၊ သူေဌးျဖစ္ဖို႔ အလြယ္ဆုံးအခ်ိန္ကေတာ့ တိုင္းျပည္ပၽက္ခၽိန္ ၊ တိုင္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္တဲ့အခ်ိန္ ဆိုၿပီး ေျပာျပထားတာကို ျပန္လည္အမွတ္ရမိပါတယ္။ ျမန္မာလိုကေတာ့ ေခတ္ပၽက္သူေဌးလို႔ ဆိုၾကေလမလား။

ယူကရိန္းခရီးစဥ္က အကၽိဳးရွိခဲ့ပါတယ္။ တစ္ေန႔ေန႔ေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံအတြက္ လက္ေတြ႕အကၽိဳးျပဳနိုင္လိမ့္မယ္လို႔လည္း ယူဆပါတယ္။ ဒီခရီးကို စီစဥ္ေပးတဲ့ အီေဂါကို အထူးေကၽးဇူးတင္ပါတယ္။ ကိုေကၽာ္သူ ဖၽားေပးတဲ့အတြက္ လမ္းမၽားမၽား မေလၽွာက္ရလို႔ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ မွတ္မွတ္သားသား ဆိုးဝါးမွုကေတာ့ တစ္ပတ္ေကၽာ္ကိုင္တြယ္ သုံးစြဲခဲ့တဲ့ ယူကရိန္းေငြ (အတိုေကာက္ UAH) ကို ဘယ္လို အသံထြက္ရမယ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွ မတတ္ခဲ့ျခင္းပါပဲ။

(စိုင္းညြန႔္လြင္သည္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွူး ျဖစ္သည္)

ရွမ္းျပည္က အေလာသုံးဆယ္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ

၁၉ ရက္ေန႔မွာ သတင္းစၾကားရတယ္။ RCSS ကို ရွမ္းျပည္နယ္ ေဒသဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသားအဆင့္ နိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲကို တက္ေရာက္ဖို႔ ဖုန္းနဲ႔ ဖိတ္ၾကားတယ္။ ဖိတ္စာကေတာ့ ေနာက္မွ ပို႔မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေန႔လယ္ပိုင္းေလာက္ ၾကေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲက လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို အဲဒီေန႔ ညေနပိုင္းမွာ ေထြ/အုပ္႐ုံးကို အစည္းအေဝး ဖိတ္တယ္။ အဲဒီမွာ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ ေဆြးေႏြးေပးဖို႔ တိုက္တြန္းတယ္။ ၂ဝ ရက္ေန႔မွာ ခရိုင္အဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္တယ္။ က်ိဳင္းတုံဘက္ကဆိုရင္ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲလို႔ ေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီး ဖိတ္စာထြက္တယ္။

၂ဝ ရက္ေန႔ မနက္ပိုင္းအထိ အမ်ိဳးသားအဆင့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ႀကီးၾကပ္မွုေကာ္မတီဝင္တဦးကို ေမးေတာ့ သူ ဘာမွ မသိရေသးေၾကာင္း ေျပာတယ္။ ေနာက္ထပ္ေမးေတာ့ မြန္းလြဲပိုင္းေက်ာ္ေတာ့မွ သူ႔ဆီကို ဖုန္းဆက္အေၾကာင္း ၾကားတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ပါတီေတြကိုေတာ့ ၂ဝ ရက္ေန႔မြန္းလြဲမွာ ဖုန္းဆက္ဖိတ္ၾကားၿပီး ကိုယ္စားလွယ္သုံးဦးကို ၂၁ ရက္ေန႔ မနက္ ၉ နာရီ စာရင္းေပးရမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ အိပ္ခ်ိန္ထည့္တြက္လိုက္ရင္ လူေရြးခ်ိန္က ၁၀ နာရီ ေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ ၂၂ ရက္ေန႔ ညေနကို ေဆြးေႏြးမယ့္ စာတမ္း (ဆယ္မိနစ္စာ) ကို စိစစ္ဖို႔ ေပးပို႔ရမယ္လို႔ ဆိုျပန္ပါတယ္။

၂၁ ရက္ေန႔ ညေနမွာေတာ့ ပါတီကိုယ္စားလွယ္နာမည္ေတြနဲ႔ ဖိတ္စာထြက္လာတယ္။ ပါတီေတြကိုလည္း ဖိတ္စာ ပို႔ေပးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အခ်ိန္တြက္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ၁၉ ရက္ေန႔က စတင္လုပ္လိုက္တာ ေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပမယ့္ ၂၃ ရက္ေန႔အထိဆိုရင္ စုစုေပါင္း ၄ ရက္ပဲ အခ်ိန္ရလိုက္ပါတယ္။

ေဆြးေႏြးပြဲ ေခါင္းစဥ္ကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ” ရွမ္းျပည္နယ္ ေဒသ အလိုက္ က်င္းပေသာ အမ်ိဳးသားအဆင့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ” ဆိုတဲ့ အလြန္ႀကီးက်ယ္ခန္းနားတဲ့ ေခါင္းစဥ္ႀကီးကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ၿမိဳ႕နယ္အလိုက္ ေဆြးေႏြးပြဲ၊ ခရိုင္အလိုက္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ အပါအဝင္ ဆက္တိုက္လုပ္ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အလြန္ႀကီးေလးတဲ့ တာဝန္ႀကီးတခုကို ၄ ရက္ထဲနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖၚလိုက္နိုင္တာကို ဂုဏ္ယူစရာလို႔ ျမင္ခဲ့ရင္ အမွားႀကီး မွားပါလိမ့္မယ္။ ျမန္ျခင္းေႏွးျခင္း ဆိုတာေတြထက္ ရလဒ္ ေကာင္းမေကာင္းက အမ်ားႀကီး ပို အေရးႀကီးတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ျမန္ျမန္ ရလဒ္ မေကာင္းရင္ အက်ိဳးမဲ့တာပါဘဲ။ အခုကိစၥက နိုင္ငံေရးကိစၥ ျဖစ္တာမို႔ အမွားအယြင္းကင္းေအာင္ ပိုၿပီးဂ႐ုစိုက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မလိုအပ္ဘဲနဲ႔ အေလာသုံးဆယ္ မလုပ္သင့္ပါဘူး။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံကို လက္ရွိ ျပည္နယ္နဲ႔တိုင္းေဒသႀကီး ၁၄ ခု နဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားရာမွာ ရွမ္းျပည္နယ္ဟာ အႀကီးဆုံးျဖစ္သလို ျပႆနာေတြလည္း အမ်ားဆုံးျဖစ္ပါတယ္။ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္း ေတြရွိသလို ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြလည္း ရွိေနၾကပါတယ္။ နိုင္ငံေရးပါတီေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ ၂၄ ပါတီေလာက္ ရွိပါတယ္။ လက္နက္ကိုင္ထားတဲ့ ျပည္သူ႔စစ္ေတြလည္း အမ်ားအျပား ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္ကလည္း စစ္တိုင္းႀကီးေလးတိုင္းနဲ႔ အေျခခ်ထားတာမို႔ နည္းတဲ့အင္အားစု မဟုတ္ပါဘူး။

၁၉၆၂ တုန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း စစ္အာဏာသိမ္းေတာ့ ရွမ္းေတြက ဖက္ဒရယ္မူနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုႀကီးထဲက ခြဲထြက္မွာမို႔ အာဏာသိမ္းရတာပါ ဆိုတဲ့ေျပာဆိုခ်က္ကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဇြတ္မွိတ္ယုံၾကည္ခဲ့ၾကရတာလည္း ရွမ္းျပည္နယ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတာလည္းပဲ ရွမ္းျပည္နယ္တခုတည္း က်န္ေနတယ္လို႔ ေျပာရင္လည္း မျငင္းသာပါဘူး။

ဒီေလာက္ ရွုပ္ေထြးေနတဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္ ေဒသမွာ အမ်ိဳးသားအဆင့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲႀကီးကို ေလးရက္အတြင္း က်င္းပဖို႔ ႀကိဳးစားတာဟာ မစဥ္းစားတတ္ေလာက္ေအာင္ အံ့အားသင့္စရာျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္ေတြကပဲ အကဲျဖတ္ခ်က္ညံ့ေနလားေတာ့ မသိပါ။ လက္ရွိျမန္မာ့နိုင္ငံေရးအေျခအေန အရပ္ရပ္အေနနဲ႔လည္း ရွမ္းျပည္မွာ အဲဒီေလာက္ အျမန္လိုေနတဲ့ အေျခအေနကိုလဲ မျမင္မိပါဘူး။ ျမန္မာစကားမွာ တက္သုတ္ရိုက္တယ္။ အပူတျပင္းလုပ္တယ္။ လက္ပူတိုက္တယ္။ ကမန္းကတန္းလုပ္တယ္။ အမ်ိဳးမ်ိဳးၾကားဖူးေပမယ့္ အခုကိစၥမွာ တြဲသုံးၾကည့္ဖို႔ ဆိုတာ အေတာ့္ကို မဆီေလ်ာ္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဘာေတြကမ်ား ေနာက္ကလိုက္ေနလို႔လဲ။ ၂၁ ပင္လုံ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ ဒုတိယအႀကိမ္ က်င္းပမယ့္ရက္ေတာင္ မသတ္မွတ္ရေသးပါဘူး။

အဖြဲ႕အစည္းေတြအတြက္ေတာ့ အေတာ္ကို အက်ပ္ရိုက္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္၊ ခရိုင္အဆင့္ ေတြကို က်င္းပရာမွာ နာရီပိုင္းကေလးပဲ ႀကိဳတင္ဖိတ္ၾကား က်င္းပခဲ့ၾကတာျဖစ္ေပမယ့္ တက္ေရာက္လာတဲ့ ပါတီေတြ၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ေျမယာကိစၥေတြကို ခ်က္ခ်င္းတင္ျပခိုင္းခဲ့တာမို႔ အဖြဲ႕အစည္းဝင္ေတြဟာ ဗဟိုက သေဘာထားကို မေမးနိုင္ၾကေတာ့ပါဘူး။ အဲဒီလိုနဲ႔ ဗဟိုနဲ႔ေအာက္ေျခေတြ သေဘာထားမတူၾကတာေတြ ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုကိစၥမ်ိဳးက ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ၾကတာေတာင္ အေတာ္လုပ္ယူရတဲ့ ကိစၥေတြပါ။ ဒါက ခေလးေတြ ကစားတဲ့ ကစားစရာမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူးဗ်ာ။ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ နိုင္ငံေရးကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးကို အထူးအေလးထား ေဆာင္ရြက္ေနရတဲ့ကာလေတြမွာ ပိုလို႔ေတာင္ သတိထားရမယ့္ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ကြမ္းမစားရ အမိန႔္ထုတ္တာမ်ိဳးက ဘာမွျဖစ္မသြားေလာက္ေပမယ့္ အခုလို နိုင္ငံေရးကိစၥမ်ိဳးမွာေတာ့ သတိခ်ပ္ၿပီး လုပ္သင့္တယ္လို႔ ျမင္မိပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက ေအာက္ေျခေတြမွာ လုပ္သြားခဲ့တဲ့ လက္ပူတိုက္ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို တက္လိုက္ရတဲ့ လူတခ်ိဳ႕ကို ေမးစမ္းၾကည့္ပါတယ္။ ဘယ္သူမွ ေက်နပ္အားရတယ္ ဆိုတာကို မေတြ႕ရပါဘူး။ တခ်ိဳ႕မ်ားဆိုရင္ “အင္းေလ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ လူထုေထာက္ခံမွု မရခဲ့တာကို တုန႔္ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ မင္းတို႔ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ငါတို႔ ဒီလိုအုပ္ခ်ဳပ္ နိုင္တယ္။ ဒီလိုစီမံနိုင္တယ္ဆိုတာ သိေအာင္ျပလိုက္တာ ျဖစ္နိုင္တယ္” ဆိုၿပီးေတာ့ေတာင္ ျပစ္တင္ေဝဖန္တာေတြ ရွိလာတယ္။

တနည္းအားျဖင့္ ေျပာရရင္ ယုံၾကည္မွု ေပ်ာက္ဆုံးကုန္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ယုံၾကည္မွု ပ်က္ျပားတာဟာ အသံ မၾကားရပါဘူး။ က်ည္ဆံလို အေကာင္အထည္ မျမင္ရပါဘူး။ ထိခ်က္ အလြန္ျပင္းထန္ၿပီး ကုသရ အလြန္ခက္တဲ့ ဘာမွန္း မသိတဲ့ ေရာဂါတခုလို ျဖစ္ပါတယ္။ နိုင္ငံေရးသမားေတြဟာ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ နိုင္ငံေရးလုပ္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကိုမွ ျပႆနာ ပိုမ်ားလာေအာင္ လုပ္ရင္ေတာ့ လမ္းမွားေနၿပီလို႔ ေျပာနိုင္ပါတယ္။

ရွမ္းျပည္နယ္ ေဒသအလိုက္က်င္းပတဲ့ အမ်ိဳးသားအဆင့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကို က်င္းပမယ္ဆိုရင္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပနိုင္ဖို႔အတြက္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စည္းမ်ဥ္းစနစ္ေတြ ရွိထားပါတယ္။ လုပ္ငန္းလမ္းညႊန္လို႔လဲ ေခၚပါတယ္။ အခုလို ေဒသအလိုက္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ လူမ်ိဳးအလိုက္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အေၾကာင္းအရာ အလိုက္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပမယ္ဆိုရင္ သက္ဆိုင္ရာ က်င္းပခြင့္ရွိတဲ့ အစုအဖြဲ႕က အဆင္သင့္ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလာတဲ့အေပၚ UPDJC အတြင္းေရးမွူးအဖြဲ႕က စိစစ္ၿပီး UPDJC ဒုတိယဥကၠဌ သုံးဦးပါဝင္တဲ့အဖြဲ႕ကို တင္ျပရပါမယ္။ အစုအဖြဲ႕တခုစီက ဒုတိယဥကၠဌ တဦးစီပါဝင္တဲ့ ဒုတိယဥကၠဌ သုံးဦးပါတဲ့အဖြဲ႕က ေဆြးေႏြးၿပီး ခြင့္ျပဳခ်က္ေပးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုေတာ့ အဲဒီအဆင့္က လူေတြေတာင္ ဘာမွ မသိလိုက္ရဘူး လို႔သိရပါတယ္။ အားလုံးသေဘာတူထားၾကတဲ့ လုပ္ငန္းလမ္းညႊန္ (ToR) ေတြကို ဂ႐ုစိုက္ဖို႔ေတာ့ လိုပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံကို ဒီမိုေရစီနိုင္ငံအျဖစ္ ေပၚထြန္းလာေအာင္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေနတဲ့ကာလမွာဆို ပိုလို႔ေတာင္ ဂ႐ုစိုက္ လိုက္နာဖို႔ လိုပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ကာလတုန္းကလို လူတဦး တေယာက္ထဲရဲ့ ညြန္ၾကားခ်က္ကို စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းထက္ ပိုလိုက္နာရတာမ်ိဳးကို ဆက္မျဖစ္ေစသင့္ေတာ့ပါဘူး။

ေတာင္ႀကီးမွာ ေတြ႕ဆုံခဲ့ၾကတဲ့ အခုေဆြးေႏြးပြဲမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ နဲ႔ NRPC က ပုဂၢိဳလ္ေတြ ေတြ႕ဆုံပြဲမွာ NCA လက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္တေယာက္က လက္မွတ္မထိုးရေသးတဲ့ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြကိုလည္း ပထမညီလာခံမွာတုန္းကလို ဖိတ္ၾကားသင့္ေၾကာင္း တိုက္တြန္းတင္ျပခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ NCA ကို လက္မွတ္မထိုးရင္ေတာ့ တက္ခြင့္မေပးနိုင္ေၾကာင္း ျပန္ရွင္းတယ္လို႔ သိရတယ္။ အဲဒီ အေျပာမ်ိဳးကို မၾကာခဏ ၾကားေန ရပါတယ္။ NCA သေဘာတူညီခ်က္ထဲမွာ ျပန္ဖတ္ေတာ့လည္း အဲလို ေရးထားတာ မေတြ႕ရပါဘူး။

အခန္း(၁) အေျခခံမူ ေခါင္းစဥ္ေအာက္က ပုဒ္မ(၁) ပုဒ္မခြဲ(ဆ)မွာ ” ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ျမဲသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိရန္ ရည္မွန္း၍ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ လိုလားခ်က္မ်ားႏွင့္ သေဘာထားဆႏၵမ်ားကို အေျခခံၿပီး ပါဝင္သင့္သူအားလုံး ပါဝင္သည့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို က်င္းပသြားရန္” ဆိုတဲ့ စာပိုဒ္ကိုပဲ ေတြ႕ရပါတယ္။ ပုဒ္မ (၂၂) မွာလဲ အားလုံးပါဝင္ေရးမူကိုသာ အေျခခံၿပီး နိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို က်င္းပသြားမယ္ဆိုတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

NCA သေဘာတူညီခ်က္ေတြမွာ အခုလို ေဖၚျပေရးသားထားေပမယ့္ NCA သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ ေရးထိုးမွ ၂၁ ရာစု ပင္လုံ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ တက္ေရာက္ဖို႔ ခြင့္ျပဳနိုင္မယ္ဆိုတဲ့ စကားက ဘယ္က ဘယ္လို ထြက္ေပၚလာမွန္း မသိေတာ့ပါဘူး။ ဒါေတြက နိုင္ငံေရး အေျမာ္အျမင္နဲ႔ အေတာ္ကို သက္ဆိုင္ပါတယ္။

ေနာက္တခုက ရွမ္းျပည္နယ္ ေဒသအလိုက္ က်င္းပေသာ အမ်ိဳးသားအဆင့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမွာ တင္ၿပ ေဆြးေႏြးမယ့္ (ဆယ္မိနစ္စာ) စာတမ္းကို ၂၂ ရက္ ေန႔ ေနာက္ဆုံးထား ေပးပို႔ရမယ္ဆိုတဲ့ကိစၥပါ။ ပါတီေတြကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုကို ထိခိုက္နစ္နာေစမယ့္ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြကို ေဆြးေႏြးၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္စာတမ္းကို စိစစ္မယ္ဆိုရင္လည္း လက္ခံနိုင္စရာ မရွိပါဘူး။ ဘယ္သူေတြက ဘယ္လိုမူနဲ႔ စိစစ္မယ္ဆိုတာလဲ မသိရေတာ့ ပိုၿပီး လက္မခံနိုင္တာပါ။ လုပ္ငန္းလမ္းညႊန္ေတြထဲမွာလည္း အဲဒီလို စိစစ္ရမယ္ဆိုတာလဲ မပါပါဘူး။

က်ေနာ္တို႔ဟာ ကိုယ့္နိုင္ငံရဲ့အစိုးရအေနနဲ႔ မွန္ကန္တဲ့လုပ္ရပ္မ်ိဳး ၊ အေျမာ္အျမင္ႀကီးတဲ့ လုပ္ရပ္မ်ိဳးကိုပဲ လုပ္ေစခ်င္ၾကသလို အဲဒီကိုယ့္နိုင္ငံရဲ့အစိုးရ ဒုကၡေရာက္တာမ်ိဳးကိုလည္း မျမင္ခ်င္ၾကပါဘူး။ ကိုယ့္အစိုးရ ဒုကၡေရာက္တာဟာ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ဒုကၡေရာက္တာနဲ႔ အတူတူပါဘဲ။ ကိုယ့္အစိုးရကို လူေတာ္လူေကာင္းေတြ ဝန္းရံကူညီေနတာမ်ိဳးကိုပဲ ျမင္ခ်င္ပါတယ္။ အစိုးရက သိပ္အတင္းအက်ပ္ ပုံစံမ်ိဳးလုပ္ရင္ လူေတာ္လူေကာင္းေတြဟာ အနားမကပ္ခ်င္ၾကေတာ့ဘဲ တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္နဲ႔ ဆုတ္ခြာသြားတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလို လူမသိသူမသိ ခြဲထြက္သြားတာ တိုင္းျပည္အတြက္ အင္မတန္မွ ထိခိုက္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီ လူေတာ္လူေကာင္းေတြရဲ့ေနရာကို လူလည္လူနပ္ေတြက အစားထိုးဝင္ လာရင္ေတာ့ အစိုးရအဖို႔ က်ဆုံးခ်ိန္ နီးလာၿပီလို႔ ေျပာနိုင္ပါလိမ့္မယ္။ တနည္းအားျဖင့္ တိုင္းျပည္ဒုကၡေရာက္မယ့္ လကၡဏာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို မျဖစ္ေအာင္ အားလုံးက ဝိုင္းဝန္းကာကြယ္ခ်င္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒါေတြကေတာ့ မလိုအပ္ဘဲ အလြန္ကို အေလာသုံးဆယ္ လုပ္လိုက္ရင္ ျဖစ္လာတတ္တဲ့ အက်ိဳး သက္ေရာက္မွုေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ့္ရဲ့ ျမန္မာစာဆရာ ေျပာျပတဲ့ ”အေလာသုံးဆယ္” ဆိုတဲ့စကားကို ရွင္းျပရရင္ လူေတြေသဆုံးခါနီးၾကရင္ “ေဇာခုနစ္ေဇာ” ျဖစ္ေပၚပါသတဲ့။ အဲဒီ ေဇာခုနစ္ေဇာထဲမွာ အလယ္က သုံးေဇာက အလြန္ဆိုးဝါးတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အေလာသုံးဆယ္ဆိုတာ အဲဒီ “အလယ္သုံးေဇာ ” ကို ေျပာျခင္းျဖစ္ပါသတဲ့။ အဲဒီေဇာေတြ မျဖစ္ေအာင္ သတိျပဳဖို႔ လိုပါေၾကာင္း။

(စိုင္းညြန႔္လြင္သည္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွူး ျဖစ္သည္)

https://burma.irrawaddy.com/opinion/viewpoint/2017/04/22/133689.html