ျပင္ သစ္ တဲ့လား

အခုတေလာ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို အသစ္ျပန္ေရးမလား ဒါမွမဟုတ္ ျပင္ဆင္ေရးဆဲြမလား ဆိုၿပီး အသံေတြ ဆူညံေနပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္က အစည္းအေ၀းေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားကို တက္ခဲ့ ပါတယ္။ အဲဒီ အသံေတြက ဘယ္ကေန ဘယ္လို ေပၚေပါက္လာသလဲ ကၽြန္ေတာ္လည္း မစဥ္းစားႏိုင္ေတာ့ ပါဘူး။ အခုဆိုရင္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလာကႀကီးမွာ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို အသစ္ျပန္ေရးဆဲြမဲ့ အဖဲြ႕နဲ႔ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ႏုတ္ပယ္မဲ့ အဖဲြ႕ဆိုၿပီး အႀကိတ္အနယ္ ေျပာေနဆိုေနၾကတယ္။ သတင္းဌာနေတြကလည္း အဲဒီအခ်က္ကိုဘဲ သည္းသည္းမည္းမည္း သတင္းေတြမွာ ေဖၚျပေနၾကတယ္။ အဲဒါနဲ႔ဘဲ ျပည္သူလူထုႀကီးအတြင္းမွာလည္း ဒီကိစၥကိုဘဲ အေျခအတင္ ေဆြးေႏြးေနတာေတြ ေပၚေပါက္လာခဲ့တယ္။

အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ကဆိုရင္ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို အသစ္ျပန္ေရးဆဲြမွာလား။ ဒါမွမဟုတ္ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္တာကိုဘဲ လုပ္မလားဆိုတာကို ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာထားကို ရယူဖို႔ ၿမိဳ႕နယ္စုံေတြမွာ အစည္းအေ၀းေတြ တစ္ႏိုင္ငံလုံးမွာ က်င္းပေနပါတယ္။ မေန႕တစ္ေန႔က ဆိုရင္ ရန္ကုန္တိုင္းမွာ လူထုေသာင္းခ်ီ တက္ေရာက္တဲ့ သေဘာထားေကာက္ယူမႈပဲြေတြေတာင္ က်င္းပေနခဲ့တာေတြ႕ရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ အေနနဲ႔ကေတာ့ မွားတယ္လို႔ တိုက္ရိုက္ မေျပာခ်င္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီေလာက္ေတာင္ တစ္ႏိုင္ငံလုံးမွာ ေငြကုန္၊ အခ်ိန္ကုန္ခံၿပီး လုပ္ေနတာကေတာ့ အင္အားေတြ ဆုံးရံႈးတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ပါတီအေနနဲ႔ တစ္ျခား ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ရွိေနရင္ေတာ့ မေျပာတတ္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ တစ္ျခားပါတီ အဖဲြ႔အစည္းေတြကလည္း ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ေလ့လာသုံးသပ္ေရး ပူးတဲြေကာ္မတီကို မိမိတို႕ ျပင္ဆင္ခ်င္တဲ့ အခ်က္ေတြကို ေပးပို႔ေနတာေတြေတာင္မွ ရွိေနပါတယ္။ အဲဒီ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေတြကို ကၽြန္ေတာ္ကဘဲ လိုက္မမီတာလားမသိပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ လုံး၀သေဘာမေပါက္ဘူးဗ် ။ ကၽြန္ေတာ္ သေဘာေပါက္ေနတာကေတာ့ အဆင့္ေက်ာ္ေနတယ္လို႔ဘဲ သေဘာေပါက္ထားပါတယ္။

ကိုင္းဗ်ာ ..... ေဆြးေႏြးၾကည့္ရေအာင္။ အသစ္ေရးမယ္ဆိုရင္ ဘယ္မူေတြနဲ႔ အသစ္ေရးမွာလဲ။ ေကာင္းပါၿပီ ။ ျပင္ဆင္မယ္ဗ်ာ . . . . . ဒါဆိုရင္ ဘယ္မူနဲ႔ ဘယ္သေဘာထားကို ကိုင္ၿပီး ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္မွာလဲ။ ကိုယ့္တစ္ဖဲြ႕ထဲရဲ႕ မူေတြနဲ႔ေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ျဖစ္ႏိုင္မွာလဲဗ်ာ . . . ။ စဥ္းစားၾကည့္ၾကပါအုန္း။ အဲဒီလို ကိုယ့္တစ္ဖဲြ႕ထဲရဲ႕သေဘာထားနဲ႔ ေရးခဲ့ လုပ္ခဲ့လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘယ္ဘ၀ကို ေရာက္ခဲ့လဲ ဆိုတာ သခၤန္းစာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ အဲဒီ သခၤန္းစာကို ေမ့ထားၿပီး ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ကိုယ္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ထပ္ ေရးၾကအုန္းမွာလားဗ်ာ။ မလုပ္ၾကပါနဲ႔ေတာ့ ။ ေတာ္ပါေတာ့လို႔ ေမတၱာရပ္ခံခ်င္ပါတယ္။

ဒါဆိုရင္ ၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ဒီအတိုင္းထားလိုက္ၾကေတာ့မွာလား။ ထားလို႔ေတာ့ ဘယ္ ျဖစ္လိမ့္မလဲ။ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုရဲ႕ သေဘာထားကို အမ်ားျပည္သူရဲ႕သေဘာထားလိုလို ဟိုလိုလို ဒီလိုလို လုပ္ၿပီး ကိုယ့္လိုဖတ္အတိုင္း ကိုယ္ေရးခဲ့တာႀကီးကို ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ဒီအတိုင္းထားလို႔ ျဖစ္မလဲ ။ အခုကိုဘဲ အဲဒီအေျခခံဥပေဒကို မလိုေတာ့လို႔ ျပင္မလား - အသစ္ေရးမွာလား ျဖစ္ေနၾကတာကို ၾကည့္ရင္ ဒီအတိုင္းက အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ဘူးဆိုတာ သိသာထင္ရွားေနၿပီးသားပါ။ အခု ကၽြန္ေတာ္ ေဆြးေႏြးေနတာက အသစ္ေရးမွာလား နဲ႔ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ မွာလား ဆိုၿပီး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ႀကီး အျငင္းပြါးေနၾကတဲ့ကိစၥကို ေဆြးေႏြးေနျခင္းဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အမွန္ကေတာ့ အဆင့္ေက်ာ္ေနတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပထမဆုံးစဥ္းစားရမွာက တစ္ႏိုင္ငံလုံးက အဖဲြ႕အစည္းေတြအားလုံးရဲ႕ "ႏိုင္ငံေရး သေဘာတူညီခ်က္" သာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတူညီခ်က္ကသာ အဓိကျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတူညီခ်က္ မရွိဘဲ မျဖစ္ေပၚခဲ့ဘဲ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒတစ္ခုကို ေရးဆဲြတာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ျပင္ဆင္တာဘဲျဖစ္ျဖစ္ လုပ္လို႔ကို မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ လုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး လုပ္ခဲ့ၾကတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို ဇြတ္ထိုးလုပ္ခဲ့လို႔လည္း ဒုကၡ သုကၡေတြ ေတြ႕ခဲ့ၾကရၿပီးပါၿပီ။ ဒီေန႔ လုပ္ရမွာက တစ္ျပည္လုံး အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ တစ္ျပည္လုံးက အဖဲြ႕ အစည္းေတြရဲ႕ ဘုံသေဘာတူညီခ်က္ ျဖစ္တဲ့ တစ္ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီမႈႀကီး ရဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္း သုံးပြင့္ဆိုင္ ႏိုင္ငံေရးေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးပဲြ က်င္းပႏိုင္ေရးကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကတာလည္း ဒီသေဘာ ဒီအဓိပၸါယ္မ်ိဳးဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတူညီခ်က္ မရေသးဘဲ ၊ မျဖစ္ႏိုင္ေသးဘဲနဲ႔ ေရးဆဲြမယ့္ အေျခခံ ဥပေဒကေတာ့ အသစ္ဘဲေရးေရး ၊ ျပင္ဆင္တာဘဲ လုပ္လုပ္ အဆင္မေျပႏိုင္ပါဘူး။ အခုဟာက အဲဒီအဆင့္ကို ေက်ာ္ေနတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ ခံစားမိတယ္ဗ်ာ ..... ။

ႏိုင္ငံေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြရခဲ့ရင္ အခုရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပင္ဆင္ဖို႔အတြက္ ကမၻာေပၚမွာ အခက္ဆုံး ျဖစ္ေအာင္လုပ္ထားတဲ့ ၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ဆိုတာကို အလြယ္တကူ ျပင္/သစ္ ႏိုင္မွာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီမႈက အင္မတန္မွ ရဖို႔ ခက္တယ္လို႔ ေစာဒက တက္ခ်င္တက္ႏိုင္ပါတယ္။ ေရရွည္ေကာင္းဖို႔ဆိုတာကေတာ့ ဒီနည္းလမ္းက အခိုင္မာဆုံးနဲ႔ အေကာင္းဆုံးဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီမႈေတြမွာ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းအသီးသီးရဲ႕ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာရွိၿပီးသားမို႔ (သို႔မဟုတ္) တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားလည္း လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ရွိၿပီးသားမို႔ အေျခခံဥပေဒ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပင္တာဘဲလုပ္လုပ္ ၊ အသစ္ေရးတာဘဲ လုပ္လုပ္ အလြန္ကို လြယ္တဲ့ကိစၥတစ္ခုျဖစ္သြားပါၿပီ။ အခုလို အသစ္ေရးမွာလား ၊ ျပင္ဆင္မွာလားဆိုတာကို အခ်ိန္ကုန္ ေငြကုန္ခံၿပီး လိုက္ေမးေနစရာ မလိုေတာ့ပါ ဘူး။

အားလုံးပါ၀င္တဲ့ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပဲြႀကီး တစ္ရပ္ကို က်င္းပၿပီး သေဘာတူညီခ်က္ရယူဖို႔ဆိုတာ အေတာ္ကို ခက္ပါတယ္။ ဒါလက္ေတြ႕ မက်ဘူးလုိ႔ ဘယ္လိုဘဲ ေျပာေျပာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ေရွာင္လဲြထြက္သြားလို႔ လုံး၀မရပါဘူး။ လုံး၀ မသင့္ပါဘူး။ ၾကည့္ပါေလ။ အခုဆိုရင္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဆိုတဲ့ကိစၥမွာ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ ကေတာင္ သေဘာတူေနပါၿပီ။ မျငင္းေတာ့ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္တာက နီးစပ္မႈ ရွိတဲ့ အေၾကာင္းကို ေျပာခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူခ်က္ဆိုတာကေတာ့ လိုကိုလိုသလို ၊ ရွိကိုရွိရမယ့္ အခ်က္သာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကဲဗ်ာ . . . . . ။ ဘုံသေဘာတူထားတဲ့ ဘုံႏိုင္ငံေရး သေဘာတူညီခ်က္ မရွိေသးဘဲနဲ႔ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေရးဆဲြတာျဖစ္ျဖစ္ ၊ အသစ္ေရးတာဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ မျဖစ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတူညီမႈ ဆိုတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ကသာလွ်င္ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို အသစ္ျပန္ေရးမွာလား ၊ ျပင္ဆင္တာကိုဘဲ လုပ္မွာလားဆိုတာကို ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြက တိုက္ရိုက္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်လို႔ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီေန႔ အေျခအေနကို ၾကည့္လိုက္ရင္ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရကိုယ္တိုင္က တစ္ႏိုင္ငံလုံး အပစ္ရပ္ေရးကို ႀကိဳးစားေနၿပီး အဲဒီေနာက္မွာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ႀကိဳးစားေနတာကို ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လုိဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရွာင္ဖယ္ဖို႔ မသင့္ပါဘူး။ စစ္မွန္တဲ့၊ တရားနည္းလမ္းက်တဲ့၊ တရားမွ်တတဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြ ျဖစ္ဖို႔ဘဲ လိုအပ္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။

ေနာက္ဆုံးေျပာခ်င္တာကေတာ့ အသစ္ေရးမွာလား ၊ ျပင္ဆင္မွာလား ဆိုတဲ့ (မလိုအပ္ေသးတဲ့) ကိစၥမွာ အခ်ိန္မျဖဳန္းသင့္ဘဲ ႏိုင္ငံေရးေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေရး ကိစၥရပ္ ျဖစ္ေပၚလာေစဖို႔ကိုသာ အားသြန္ခြန္စိုက္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြး အေကာင္အထည္ ေဖၚသြားသင့္ေၾကာင္းပါ ဗ်ာ .... ။

Interview with Messenger

၂၀၁၃ ေအာက္တိုဘာ (၇) ရက္ေန႔ထုတ္ (Vol.4 No.20) Messenger ဂ်ာနယ္ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေမးေျဖခန္းကို ျပန္လည္ေဖၚျပလိုက္ပါတယ္။

ေမး- ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို တခ်ိဳ႕ကလည္း မျပင္ဘူး။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ျပင္မယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း အသစ္ေရးဆဲြ မယ္ေပါ့။ ဦးစိုင္းညြန္႔လြင္တို႔ ပါတီအေနနဲ႔ေရာ ဘယ္လို သေဘာထားရွိလဲ။

ေျဖ- ကၽြန္ေတာ္တို႔သေဘာထားကို ဆုံးျဖတ္ထားတာရွိပါတယ္။ SNLD ရဲ႕သေဘာထားပါဘဲ။ SNLD ရဲ႕သေဘာထား ကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုထူေထာင္ေရး၊ ကိုယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ရွိေရး၊ တန္းတူညီမွ်မႈ ရွိမယ္။ အဲဒီအခ်က္ ေတြကို ဦးတည္တဲ့ ဖဲြ႕စည္းပုံျဖစ္ဖို႔ အဓိက ဦးတည္တယ္။ ျပင္ခ်င္လည္း ျပင္ေပါ့။ အဲဒီကို ေရာက္ဖို႔ပဲ လိုပါတယ္။ ျပင္လို႔ မွ မရလည္း အသစ္ျပန္ေရးဆဲြေပါ့။ ဒါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ပါတီရဲ႕ သေဘာထားပါဘဲ။ အဓိက ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရည္မွန္း ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ပန္းတိုင္ကိုေပါ့ဗ်ာ။ ပင္လုံစာခ်ဳပ္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့တဲ့ အတိုင္းေပါ့။ Federated Shan State နဲ႔ ျပည္မ ျဖစ္တဲ့ Burma Proper တို႔ေပါင္းစည္းတဲ့ ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထုိက္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုေပါ့ဗ်ာ ။ တရားဥပေဒ ေဘာင္ အတြင္းက ႏိုင္ငံေရးနည္းလမ္းနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနတယ္။

ေမး- ၂၀၁၅ မတိုင္ခင္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္အတိုင္း ဦးစိုင္းညြန္႔လြင္တို႔ ျပင္ခ်င္တဲ့ ဖက္ဒရယ္က ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလား။

ေျဖ- ၁၉၅၈-၆၀ ေလာက္ကတည္းက ႀကိဳးစားလာၾကတာပါ။ ဒီအမွန္တရားကို တည္ေဆာက္လာၾကတာ။ ၂၀၁၅ မမီ လည္း က်န္တဲ့လူေတြက ဆက္သြားမွာဘဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လက္ထက္မွာ မၿပီးလည္း ေနာက္လက္ထက္မွာ ဆက္သြားမွာ ပါဘဲ။ ၂၀၁၅ လို႔ ပုံေသသတ္မွတ္လို႔ မရပါဘူး။


ေမး- လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕အစည္းေတြကေကာ ၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးနဲ႔ ဘယ္လိုသေဘာထား ရွိပါသလဲ။

ေျဖ- ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တညီတညြတ္ထဲ ရွိတာကေတာ့ ၂၀၀၈ က သုံးလို႔မရဘူးလို႔ တညီ တညြတ္ထဲ ေျပာၾကတယ္။ ကဲြျပားတာကေတာ့ တခ်ိဳ႕ကျပင္ခ်င္တယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း အသစ္ေရးဆဲြခ်င္တယ္။ လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕အစည္းေတြက ေက်ညာထားတယ္။ အမ်ားဆုံးက အသစ္ျပန္ေရးဆဲြခ်င္တာ မ်ားပါတယ္။ သို႔ေသာ္ လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔က ရွင္းေအာင္ မလုပ္ခဲ့ဘူး။ ဒီပဲြမွာ ဘယ္ႏွေယာက္က ျပင္ခ်င္တယ္။ ဘယ္ႏွေယာက္က အသစ္ေရး ဆဲြခ်င္လည္းဆိုတာ သိေအာင္မလုပ္ခဲ့ဘူး။ မဲခဲြတဲ့ စနစ္မ်ိဳးကို မလုပ္ခဲ့ဘူး။ မလုပ္ခဲ့တာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ စိတ္၀မ္းကဲြမွာ စိုးလို႔။ ဒီအခ်ိန္မွာ ကိုယ့္အဖဲြ႕အစည္းရဲ႕ သေဘာထား သီးျခားလြတ္လပ္ခြင့္ မထူေထာင္သင့္ေသးဘူး။ အ ျငင္းပြါးမႈ မလိုေသးဘူး။ ေတာင္ႀကီးေဆြးေႏြးပဲြ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ထဲမွာ အသစ္ျပန္ေရးခ်င္ေရးမယ္ (သို႕မဟုတ္) ျပင္ခ်င္လည္း ျပင္လို႔ ရတယ္။

ေမး- တိုင္းရင္းသားေတြ အခြင့္အေရး ရဖို႔ဆိုရင္ အသစ္ျပန္ေရးဆဲြတာ ျဖစ္မလား။ ျပင္ဆင္တာဟာ ဘယ္ဟာပို ေကာင္းမလဲ။ ဘယ္ဟာက တန္းတူ အခြင့္အေရး ရမလဲ။

ေျဖ- တိုင္းရင္းသားေတြ အခြင့္အေရး ဆိုတဲ့ ဒီစကားလုံးကို ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ သိပ္မႀကိဳက္ပါဘူး။ ဒီစကားလုံးရဲ႕ အဓိပၸါယ္က ဘယ္လုိသက္ေရာက္သလဲဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားေတြမွ အခြင့္အေရးရခ်င္တယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာျဖစ္ေနတယ္။ တိုင္းရင္းသားထဲမွာ ဗမာလည္းပါတယ္။ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ လူမ်ိဳးစုေတြလည္း တန္းတူအခြင့္အေရးဘဲ ျဖစ္ ခ်င္ပါတယ္။ ပိုလည္း မလိုခ်င္ဘူး။ ပိုလိုခ်င္လည္း မႀကိဳက္ပါဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း ေလွ်ာ့ၿပီးရတာလည္း မႀကိဳက္ဘူး။ အားလုံးဟာ တစ္ေျပးညီတည္း ရရမွာ။ ဒါေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးဆိုတာ သိပ္မေျပာတာ ပိုေကာင္း မလားမသိဘူး။ ေလွ်ာ့လိုက္ရင္ ေကာင္းမလားမသိဘူး။ တိုင္းရင္းသားေတြက အခြင့္အေရးလိုခ်င္တယ္လို႔ ထင္လားမသိ ဘူး။ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရး ကာကြယ္ေရးဆိုၿပီး လုပ္ၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ့သေဘာကေတာ့ ဒါသိိပ္မလိုဘူးလို႔ထင္ ပါတယ္။ ႏိုင္ငံသားတိုင္း ဥပေဒအရမွာေရာ ၊ တာ၀န္အရာမွာေရာ ရယူခြင့္ရွိသလို တာ၀န္အရာမွာလည္း တာ၀န္ရွိပါတယ္။ အခုအေျခအေနကေတာ့ ရပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ တာ၀န္ပဲ ရွိေနတယ္။


ေမး- ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႕ဆုံတုန္းက ေဒၚစုက ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုေျပာထား သလဲ။ အသစ္ေရးမွာလား။ ျပင္မွာလားဆိုတာ ဘယ္ဟာကို အေရးသာ သလဲ။

ေျဖ- သူတို႔လည္း မဆုံးျဖတ္တတ္ဘူး။ မဲလည္း မခဲြခ်င္ဘူး။ ဒါ မဲခဲြရမယ့္ ကိစၥလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လူထုဆီကို သြားဖို႔ စလုပ္ေနၿပီ။ NLD က ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တစ္ျပည္လုံးကို ျခံဳမိသြားတာေပါ့။ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ရွိတာ ေပါ့။ သူတို႔ေကာက္ခံတဲ့ စစ္တမ္းက လူထုဆႏၵပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူထုစစ္တမ္းက ဘယ္လိုျဖစ္မလဲ မသိဘူး။


ေမး- ပါတီက ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြအၿပီးမွာ ဖဲြ႕စည္းထားတာဆိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ကိုယ္စားလွယ္မရွိဘူး။ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ေလ့လာဆန္းစစ္ေရး ေကာ္မတီမွာပါတဲ့ ၁၀၉ ဦးထဲမွာလည္း မပါဘူး။ ဒီေတာ့ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္တဲ့အခါမွာ ပါတီအေနနဲ႔ ျပင္ဆင္ခ်င္တဲ့အရာေတြ ပါပါ့မလား။

ေျဖ- ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပါတီ ျဖစ္ေစခ်င္တာက တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု တစ္စုတည္းကိုပဲ မဟုတ္ဘူး။ လူႏွစ္စု အတြက္လည္း မဟုတ္ဘူး။ တစ္ျပည္လုံးအေပၚမွာရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ အားလုံးအတြက္ ျဖစ္ေစခ်င္တာပါ။ ကိုယ္တဖဲြ႕ထဲ တစ္စုတည္းအတြက္ ရခ်င္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္တစ္ဦးထဲရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္အတြက္ တိုက္ပဲြ၀င္တာ မဟုတ္ဘူး။ အားလုံးေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း မွ်မွ်တတ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ ဒီေစတနာအေပၚမွာ အေျခခံၿပီး လုပ္တာ မမွားဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ေနရာဘဲ ေရာက္ေရာက္ လုပ္မွာဘဲ။ လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္မွ ျပင္ရတာ မဟုတ္္ပါဘူး။ လႊတ္ေတာ္ကို ဘယ္သူေတြက ဖဲြ႕စည္းထားတာလဲ။ ျပည္သူလူထုက ဖဲြ႕စည္းထားတာပါ။ ၂၀၁၀ မွာ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ေရြးခဲ့တယ္ဆိုတာေတာ့ မေျပာေတာ့ဘူး။ ဒါက တစ္ပိုင္း။ ဒီလႊတ္ေတာ္ကို ဖဲြ႕စည္းတာက ျပည္သူလူထုက ဖဲြ႕စည္းတာပါ။ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ေျပာေနတာဘဲ။ ျပည္သူ႕အသံ လႊတ္ေတာ္အသံ ၊ ျပည္သူ႕ သေဘာထား လႊတ္ေတာ္သေဘာထား ဆိုၿပီး ေျပာေနၾကတာဘဲ။ ဆိုလိုတာက လႊတ္ေတာ္အတြင္း လႊတ္ေတာ္ျပင္ပကပဲျဖစ္ျဖစ္ ၊ ေခါင္းထဲမွာလည္း မရွိပါဘူး။ စိတ္လည္း မပူဘူး။ ဘာပဲလုပ္လုပ္ ၊ ဘာပဲ ဆုံးျဖတ္ ဆုံးျဖတ္ ၊ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာ ရွိတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာထားကိုေတာ့ မလြန္ဆန္သင့္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပါတီအေနနဲ႔ မႀကိဳက္တာကို လူသိရွင္ၾကား ေျပာၿပီးသြားၿပီ။ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လွ်ိဳ႕၀ွက္ေဆြးေႏြးတာလည္း မရွိဘူး။ သူတို႔ေရးလိုက္တဲ့ စည္းကမ္းေတြပဲ ရွိတယ္။ လွ်ိဳ႕၀ွက္ေဆြးေႏြးမယ္၊ ဒါေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မႀကိဳက္ဘူး။ အေျခခံဥပေဒက တစ္ျပည္လုံးနဲ႕ ဆိုင္တာ။ ရန္သူနဲ႔ တိုက္ေနရတာ မဟုတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း မလွ်ိဳ႕၀ွက္ဘူး။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းနဲ႔ ေျပာင္ေျပာရမွာပါ။ အရိုးသားဆုံးက ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာတာက အရိုးဆုံးပါဘဲ။ ေနာက္တစ္ခ်က္က မဲခြဲဆုံးျဖတ္မယ္ဆိုတာလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ မႀကိဳက္ပါဘူး။ ဘယ္လို စနစ္နဲ႔ မဲခြဲမွာလဲ။ ဒါ မဲခဲြ ရမယ့္ ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ရမွာ။ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို စဥ္းစားရမယ္။ ဒါက ပိုၿပီးအေရးႀကီးတယ္။ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တာခ်ည္း ျဖစ္သြားမယ္ ဗ်ာ။ ျပည္နယ္ေတြမွာ ျဖစ္ခ်င္တာ ျဖစ္ပေစ ဗ်ာ ။ ဒါဆို မရပါဘူး။ ဒီစိတ္က ေကာင္းတဲ့စိတ္ဓါတ္ မဟုတ္ဘူး။ အဖဲြ႕အစည္းေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးရမယ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲ မေရာက္တဲ့ လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕ေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတယ္။ သူတို႕ ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမလုပ္ဘဲ တိုက္ပဲြေတြဘဲ လုပ္ဦးမွာဘဲ။ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးက အမ်ားႀကီးကြာသြား မယ္။ ဒါ gap က ဟၿပီးရင္း ဟသြားလိမ့္မယ္။ ၆၂ ခုႏွစ္က အာဏာသိမ္းတုန္းက အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံက အခ်မ္းသာဆုံး၊ အခု ၂၀၁၀ မွာ အရပ္သား အစိုးရကို အာဏာလဲြတဲ့အခ်ိန္မွာ အဆင္းရဲဆုံးျဖစ္သြားတယ္။ ဒါ ဘာေၾကာင့္လည္း စဥ္းစားရမယ္။ ဒါကို ထည့္မတြက္ေသးဘူးဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေလာက္ မိုက္မဲတဲ့လူ ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ေတြ ဘာဆက္လုပ္ၾကမလဲ။


ေမး- တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္မွ ျဖစ္မွာလား။ ဒါကို ျပင္လိုက္ရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက တကယ္ရမွာလား။

ေျဖ- ၂၀၀၈ က ဘာမွလုပ္လို႔ မရဘူး။ လက္ရွိ အစိုးရ အေနနဲ႔ ဆက္သြားဖို႔ မလြယ္ဘူး။ ဘယ္လိုျပင္မလဲဆိုတာက နည္းနည္းပဲ ျပင္မွာလား။ အားလုံး ႀကိဳက္တာကို ျပင္မွာလား။ ဒါ ေရြးခ်ယ္မႈပဲ။ တကယ္လုိ႔ တိုင္းျပည္နဲ႔လူမ်ိဳး အားလုံး အတြက္ လုပ္မယ္ဆိုရင္ ျပင္ကိုျပင္ရမယ္။


ေမး- ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္တဲ့အခါမွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ ေစဖို႔ဆိုရင္ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြကို ျပင္ဆင္ရမလဲဆိုတာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ေလး ေျပာေပးပါ။

ေျဖ- အခ်က္အလက္ အကုန္ေျပာရရင္ မိုးလင္းသြားလိမ့္မယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာျပမယ္။ အဓိက နံပါတ္တစ္ အလိုအပ္ဆုံးနဲ႔ လက္ငင္းအေရးအႀကီးဆုံးက အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ရဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီ ခ်က္ ရဖို႔လိုတယ္။ ဒီကိစၥက အျမင့္ဆုံးဘဲ။ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတူညီခ်က္ မရလို႔ ဒီလိုျဖစ္ေနတာ။ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီ ခ်က္မရဘဲ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ေရးၿပီးေတာ့ တကယ္သုံးၾကည့္ အဆင္မေျပဘူး။ ဒီဟာကို လက္မခံတဲ့သူ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ နည္းနည္းေႏွာေႏွာ မဟုတ္ဘူး။ တကယ္ေတာ့ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ လုပ္ရမွာ။ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္ရရင္ ဘာမွေျပာစရာ မလိုဘူး။ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္ဆိုတာ အပစ္ရပ္ေနတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြလည္းပါမယ္။ တပ္မေတာ္လည္း ပါရမယ္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြလည္း ပါမယ္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္တယ္ဆိုရင္ မရရေအာင္ ႀကိဳးစားရမယ္။ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္ေတြရေအာင္ လုပ္ရမယ္။ မရလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ ခက္တာေတာ့ ခက္တယ္။ ခင္ဗ်ားက ကၽြန္ေတာ့္ကို ေျပာမွာဘဲ။ မရႏိုင္ဘူး။ စိတ္ကူးယဥ္တာဘဲ ၊ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါေၾကာင့္ ေနာက္ဆုတ္သြားလို႕ မရဘူး။ ရေအာင္လုပ္ဖို႔ စိတ္ေကာင္းေစတနာေကာင္း ႏွစ္ဖက္စလုံး ရွိဖို႔ လိုတယ္။ အားလုံးက စိတ္ေကာင္းေစတနာ ေကာင္း ရွိရင္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ရသင့္ပါတယ္။ ရွိၿပီဆိုရင္ ၾကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ NLD ပူးေပါင္းသေဘာတူတယ္။ တပ္မေတာ္က လည္းသေဘာတူလို႔ ႏုိင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္ရရင္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ သူတို႔လူေတြဘဲ။ ဘာျပင္ခ်င္သလဲ ။ လႊတ္ ေတာ္ထဲ မသြားဘဲ ျပင္ႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႔ပါတီက ညႊန္ၾကားခ်က္ေပးရုံပါဘဲ။ ပါတီညႊန္ၾကားခ်က္ကို ဒီလႊတ္ေတာ္ကိုယ္ စားလွယ္က လက္မခံရင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ကို ပါတီက ထုတ္ေပါ့။ ဒါ ရွင္းရွင္းေလးဘဲ။ ဒါကို ဘယ္လုိေတြးၾက လဲ မသိဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ အျငင္းမသန္ဘူး။


ေမး- တစည ပါတီက ထုတ္ျပန္ထားတယ္။ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒျပင္တဲ့အခါမွာ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ထဲ အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ျပင္တာလည္း မျဖစ္သင့္ဘူးလို႔ ထုတ္ျပန္တယ္။ ဒါကို ဘယ္လို သေဘာထားပါသလဲ။

ေျဖ- မွန္ပါတယ္။ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ေယာက္အတြက္ ျပင္ဆင္ေပးတာ မမွန္ပါဘူး။ လူပုဂၢိဳလ္ တစ္ေယာက္ထဲအတြက္ တား ဆီးထားတာလည္း မမွန္ပါဘူး။ ပါတီတစ္ရပ္အေနနဲ႔ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္အတြက္ မျပင္ခ်င္ဘူး။ လူပုဂၢိဳလ္ တစ္ေယာက္အတြက္ အေျခခံဥပေဒက တားထားတာလည္း မမွန္ဘူး။ ဒါကို ႏွစ္ဖက္ေတြးဖို႔ သင့္ပါတယ္။ တစ္ဖက္ထဲ ေတြးရင္ တိုက္တာ ခုိက္တာ ျဖစ္သြားမွာေပါ့။


ေမး- အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဖို႔ဆိုရင္ တပ္မေတာ္ရဲ႕ အခန္းက႑ ပါ၀င္လာတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူေတြေျပာတာ ကေတာ့ တပ္မေတာ္ကို ပါ၀င္လာေအာင္ စည္းရုံးဖို႔လိုတယ္။ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္တဲ့အခါမွာလည္း တပ္မေတာ္ကို ဘယ္ေလာက္ျပင္ဆင္သင့္သလဲေပါ့။ တစ္ခုက ၂၅% နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ သတင္းေတြ ျဖစ္ေပၚေနေတာ့ေလ။

ေျဖ- တပ္မေတာ္က ၀င္ပါေနတာ ကၽြန္ေတာ္ထင္တာဆိုရင္ စိတ္မခ်ေသးလို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ကို ဒုကၡမေပးႏိုင္ေအာင္ စိတ္ခ်ရတဲ့ အေနအထားအထိ ဒုကၡမေပးႏိုင္တဲ့ အေနအထားအထိ ဖန္တီးမယ္ဆိုရင္ သူတို႔လက္ခံ မွာေပါ့။ သူတို႔တာ၀န္က ႏိုင္ငံကို ကာကြယ္ဖို႔ေလ။ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓါတ္နဲ႔ ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ အဖဲြ႕လို႔ေျပာတယ္ေလ။ ႏိုင္ငံေတာ္ ေကာင္းစားေရးနဲ႔ဆိုရင္ မျငင္းေလာက္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ အသက္ေတာင္ စြန္႔လႊတ္ရဲၾကတာဘဲ။ ရာထူး မ စြန္႔လႊတ္ဘူးဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ရာထူးေလာက္ဆိုတာ အေသးအဖဲြပါ။ အသက္ေတာင္ စြန္႔လႊတ္ရဲေသးတာဘဲ။ ျပည္ပရန္ မရွိဘဲ ျပည္တြင္းစစ္က ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း ေဆာ္ေနၾကတယ္။ အားလုံး ၿပီးဆုံးသင့္ၿပီ ။ တပ္မေတာ္ဖက္ကလည္း နားလည္မႈ ရွိသင့္ၿပီ။ လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕အစည္းေတြကလည္း နားလည္မႈ ရွိသင့္ၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္က အဲဒီမူနဲ႔ သြားေနတာ။ တကယ္တမ္းၾကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔နယ္က လူေတြ အမ်ားႀကီးခံရတာ။ ၿပီးေစခ်င္ၿပီ ။ တစ္ဦးခ်င္း လုပ္ေန တဲ့ကိစၥလည္း ၿပီးဖို႔သင့္ၿပီ။


ေမး- လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းမွာ တပ္မေတာ္ ပါ၀င္သင့္သလား။ ျပည္ပရန္က မရွိေပမဲ့ ျပည္တြင္းစစ္က ျဖစ္ ေနတာ၊ တပ္မေတာ္က ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးၾကားမွာ ပါ၀င္သင့္ေသးလား။

ေျဖ- အခုေတာ့ ပါ၀င္ဆဲေပါ့။ ေနာင္ကာလမွာ ဒီမုိကရက္တစ္တုိင္းျပည္မ်ိဳး ျဖစ္လာရင္ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕အစည္း ေတြလည္း နည္းလာရင္ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးထဲမွာ မပါသင့္ဘူး။ ဘယ္ႏိုင္ငံမွလည္း ဒါမ်ိဳး မရွိဘူး။


ေမး- ကာခ်ဳပ္က KNU ဥကၠဌ မူတူးေစးေဖါ နဲ႔ ႏွစ္ႀကိမ္ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာလည္း ႏိုင္ငံေရးအရလည္း ေဆြးေႏြး တယ္။ တျခား လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕အစည္းေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ဆိုရင္ ဘယ္လိုအခန္းက႑က ပါ၀င္သင့္သလဲ။ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးရင္ တပ္မေတာ္က ဦးေဆာင္ၿပီး ေဆြးေႏြးရင္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလား။

ေျဖ- ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မူတူးေစးေဖါ ေတြ႔တဲ့ကိစၥဟာ အင္မတန္ႀကိဳဆိုရမယ့္ ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ တုန္းက အႀကိတ္အနယ္တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကတဲ့ အဖဲြ႕ေတြ ေပါင္းဆုံေတြ႕တာ ႀကိဳဆိုရမွာပါ။ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးတယ္ဆိုတာ တိုက္တာခုိက္တာမွ မဟုတ္တာ လက္ခံရမွာေပါ့။ တပ္အပိုင္းအေနနဲ႔ကေတာ့ ထိပ္တိုက္ထိေတြ႕မႈ မရွိေအာင္ ေဆြးေႏြး တာပိုၿပီး လက္ေတြ႕က်ပါတယ္။ အဆုံးသတ္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးကိစၥဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္ ရတဲ့ အထဲမွာ တပ္မေတာ္ပါ၀င္သင့္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္ရရင္ တပ္မေတာ္က ကာကြယ္ေရးမွာဘဲ ေနသင့္ ပါတယ္။ လတ္တေလာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ အပစ္ရပ္တဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ သူတို႔နဲ႕ ေဆြးေႏြးရင္ တပ္မေတာ္အပိုင္းက ေခါင္းေဆာင္ေတြပါသင့္တယ္။ ဒါမွလည္း အလုပ္ျဖစ္မွာေပါ့။ ဒါရဲ႕ ေနာက္ပိုင္းၾကရင္ တပ္မေတာ္ က ေအးေအးေနလို႔ ရတယ္။


ေမး- UNFC အဖဲြ႕အစည္းက ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုသေဘာထားရွိမလဲ။

ေျဖ- UNFC က အသစ္ေရးပဲ။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ က်ေနတာကေတာ့ အသစ္ေရးမလား၊ ျပင္ဆင္ေရးမလားေပါ့။ ႏွစ္ခ်က္ ေပါ့။ သိပ္ျပႆနာ မျဖစ္ေအာင္ အားလုံး၀ိုင္းၿပီးထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း ျပင္ဆင္ေရး(သို႔) အသစ္ေရးေပါ့။ ရွစ္ေလးလုံး ေငြရတုသဘင္မွာလည္း ဒီသေဘာဘဲ ေျပာတာဘဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတာင္ႀကီးမွာ လုပ္ေတာ့လည္း ဒီသေဘာပဲ ျပတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္ရက္ႏွစ္ရက္တုန္းက မြန္ကြန္ဂရက္မွာလည္း ဒီသေဘာပဲ ျပတယ္။ အားလုံးက ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း လုပ္ ေနၾကတာပါ။  

ေမး- ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္တဲ့အခါ ဖက္ဒရယ္ကို တကယ္ရရင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕အခ်င္းခ်င္း မွာေရာ ၊ ခုိင္မာတဲ့ ဥပေဒေရာ၊ သေဘာတူခ်က္ေတြေရာ ရွိလား။ ခ်က္ခ်င္းဖက္ဒရယ္ေပးလိုက္ရင္ သူတို႔အခ်င္းခ်င္း ျပႆနာတက္ႏို္င္မယ္ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေရးေလာကမွာလည္း တခ်ိဳ႕ သုံးသပ္ၾကတာ ရွိတယ္။

ေျဖ- ဒါက ျပည္နယ္ေတြကို ေျပာတာေပါ့။ တခ်ိဳ႕ ရန္ကုန္ႏိုင္ငံေရးသမားေတြက ဒါကို အၿမဲေထာက္တယ္။ တခ်ိဳ႕က မေပးခ်င္ဘူး။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ေျပာသလဲဆိုရင္ ဗမာမုန္းတီးေရးအတြက္ လုပ္တယ္လို႔ေတာင္ ေျပာၾက တယ္။ ဒါေတြက ေတာ္ေတာ္ခက္တယ္။ စည္းလုံးညီညြတ္ေရးအတြက္ ဖက္ဒရယ္ယုံၾကည္မႈ ထူေထာင္ဖို႔ ေျပာဖို႔ ခက္တယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ဒါေတြကို ေရွ႕တန္းမတင္သင့္ဘူး။ ျပည္နယ္ေတြမွာ အဆင္သင့္ရွိလား မရွိလားဆိုတာ သူ႔အဖဲြ႕ အစည္းရဲ႕သေဘာထားရွိတယ္။ ဒါေတြက တူခ်င္မွတူမယ္။ တူေနဖို႔ကေတာ့ သိပ္မလြယ္ဘူး။ တစ္ထပ္တည္းက်ဖို႔ မလိုပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဖန္တီးေပးရမယ္။ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးရမယ္။ ညႇိႏိႈင္းရမယ္။ ဒါေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ခြင့္ေပးရမယ္။ ေတာင္ႀကီးမွာ လုပ္တဲ့ပဲြဆိုရင္ ခြင့္ေတာင္းရတယ္။ ၁၅-ရက္ ၂၀ ႀကိဳၿပီးခြင့္ေတာင္းရတယ္။ ဒါေတြက ခက္ခက္ခဲခဲ မျဖစ္သင့္ဘူး။ အခု ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ႕ခ်င္ရင္ တယ္လီဖုန္းနဲ႔ေကာက္ခ်ိန္းလို႔ရတယ္။ ရသင့္တယ္။ ေဆြးေႏြး ပဲြလုပ္ဖို႔ ဒါကိုခြင့္ေတာင္းေနရမယ္ဆိုရင္ ဒီလုိ အတားအဆီးက မမွန္ဘူး။ သေဘာထားကဲြျပားတယ္ဆိုတာ ညိႇႏိႈင္းခြင့္ရ ဖို႔လိုတယ္။ ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးလို႔ ရရင္ သေဘာထားကဲြလဲြတာေတြက ေျပေပ်ာက္သြားႏိုင္တယ္။ ဒါကို ဒီအတိုင္းထားမယ္ ဆိုရင္ ဒီအတိုင္းပဲ ျဖစ္ေနမွာဘဲ။


ေမး- ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေျပာတယ္။ NLD ကေတာ့ ျပင္မလား၊ အသစ္ေရးဆဲြမယ္ဆိုတာကို သူတို႔ေတြက မဆုံးျဖတ္ဘူး။ ျပည္သူအသံေတြကိုသာ ေကာက္ယူၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကို ပို႔မယ္လို႔ေျပာတယ္။ NLD ဒီလို လုပ္ေဆာင္ေနတာဟာ ထိေရာက္မႈ ရွိပါ့မလား။

ေျဖ- သူ႔ပါတီကေတာ့ လူထုေတြထဲမွာ ဘာေတြရွိမယ္ဆိုတာကို စစ္တမ္းေကာက္မယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တားလို႔ရတာ မဟုတ္ဘူး။ တားဖို႔လည္း မသင့္ဘူး။ SNLD ကလည္း ေကာက္ခ်င္ေကာက္မွာပဲေလ။ ဒီကိစၥက ပါတီရဲ႕သေဘာထား ဘဲျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ပါတီ သေဘာထားနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ သေဘာထားကို ညိႇရမွာေပါ့။ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ မညိႇဘဲ နဲ႔လည္း သူတို႔ပါတီက ၁၀၉ ဦးေကာ္မတီကို ပို႔ခ်င္လည္းပို႔မွာေပါ့။ ဒါကေတာ့ သူ႕သေဘာပါဘဲ။ မွန္တယ္ ၊ မမွန္ဘူးဆို တာ ဒီအခ်ိန္မွာ ဆုံးျဖတ္လို႔ မရဘူး။ မမွန္ဘူးလို႔ ေျပာလို႔မွ မရတာ။


ေမး- ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္တာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ၊ အသစ္ေရးတာဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ ၿပီးသြားတဲ့အခ်ိန္ၾကေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြ လုိခ်င္တာေတြ မျပည့္စုံရင္ ဦးစိုင္းညြန္႔လြင္တို႔ ပါတီအေနနဲ႔ ၂၀၁၅ က်ရင္ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။

ေျဖ- ဆက္ၿပီးေတာ့ ျပင္ေအာင္လုပ္ရမယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာထဲက ေစာင့္လာရတာေလ။ အဓိက ကေတာ့ ရည္မွန္း ခ်က္ ယုံၾကည္ခ်က္ကိုဘဲ လုပ္ေဆာင္မယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ယုံၾကည္တာက ပင္လုံစိတ္ဓါတ္နဲ႔ ေပါင္းလာတဲ့ တန္းတူညီမွ် တဲ့ ျပည္ေထာင္စုတစ္ခု ျဖစ္ဖို႔ ရည္မွန္းတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ဖက္က ေဖါက္ဖ်က္ေနတယ္။ လက္ခံတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ေပၚလာတဲ့အထိ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႀကိဳးစားရမယ္။ လက္ခံႏိုင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြေပၚလာရင္ အားလုံး ေျပေျပလည္လည္ ေအးေအး ေဆးေဆး ျဖစ္သြားမွာပါ။


ေမး- ဆရာတို႔ပါတီအေနနဲ႔ေရာ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ဖို႔အတြက္ statement ထုတ္ရုံဘဲလား။ ဒါမွမဟုတ္ ၁၀၉ ဦး ေကာ္မတီကို ေပးပို႔ဖို႔ ေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳးေကာ ရွိလား။

ေျဖ- ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြက ေကာ္မတီနဲ႔ ဘာမွ မပတ္သက္ဘူး။ သူတို႔ေတြကလည္း ဆက္သြယ္လာတာ မရွိဘူး။ သြားေတြ႕ဖို႔လည္း သူတို႔ေတြက လက္ခံခ်င္မွလက္ခံမယ္။ လက္ခံမလား လက္မခံဘူးလား ဆိုတာလည္း မသိဘူး။


ေမး- ေကာ္မတီအေနနဲ႔ကေတာ့ တျခားတိုင္းရင္းသားပါတီေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုေတြ၊ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕အစည္း ေတြ၊ ျပင္ဆင္ခ်င္တဲ့အခ်က္ေတြ ေပးပို႔လာတယ္ဆုိရင္ ေကာ္မတီအေနနဲ႔ ေတာင္းခံသင့္သလား။

ေျဖ- ေကာ္မတီရဲ႕ သေဘာထားပါဘဲ။ အဓိက ကေတာ့ သူတို႔ျပည္သူကို ဘယ္ေလာက္ခ်စ္သလဲ အေပၚမူတည္ ပါတယ္။ တိုင္းျပည္နဲ႔ လူထုကို ခ်စ္တယ္ဆိုရင္ တကယ့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားရင္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အဖဲြ႕အစည္းေတြဆီ က ေတာင္းယူရမယ္။ သူတို႔ဟာသူတို႔ လုပ္ခ်င္တိုင္းလုပ္ေနလို႔ မရဘူး။ မလုပ္သင့္ဘူး။


ေမး- ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီဟာ ပါတီထဲမွာ အင္အားအႀကီးဆုံးပါတီတစ္ခုပါ။ မဲစနစ္နဲ႔ သြားရင္ အဲဒီပါတီက သာတယ္။ လူလည္းမ်ားတယ္ေလ။ ဖက္ဒရယ္စနစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီက စိုးရိမ္မႈ ရွိေနတယ္လို႔ သုံးသပ္မႈေတြရွိေန တယ္။ အဲဒီ အေျခအေနကိုဘာမ်ား ေျပာခ်င္သလဲ။

ေျဖ- ရုိးရိုးေလးေျပာရရင္ လူမ်ားတာ၊ လူနည္းတာကို စိတ္ထဲမွာ မရွိဘူး။ အမွန္တရားကိုဘဲ စိတ္ထဲမွာ ရွိတယ္။ လူနည္းလည္း အမွန္တရားဘက္က ရပ္တည္ေနမွာဘဲ။ အမွန္တရားနဲ႔ မမွန္တရားမွာ နည္းတာမ်ားတာ မဆိုင္ဘူး။ အယူအဆပဲ လိုပါတယ္။ မွန္တယ္ဆိုရင္ တစ္ေယာက္ထဲက်န္ခဲ့လည္း ဆက္လုပ္ေနမွာဘဲ။ လူမ်ားေနတာဟာ အမွန္တ ရားမလာခင္အထိေလာက္ဘဲ အက်ံဳး၀င္တာပါ။ ဇါတ္ကားမၿပီးခင္ေတာ့ ေရႊဘက ခဏေတာ့ ခံေနရမွာဘဲ။ ဇာတ္ကား ၿပီးရင္ မင္းသားျပန္ႏို္င္မွာေလ။ လူမ်ားတဲ့အတြက္နဲ႔ အမွန္တရားကို အၾကာႀကီးဖုံးထားလို႔ မရပါဘူး။ ဒီလိုသာဆိုရင္ တရုပ္ျပည္ကို အၿမဲရံႈးေနမွာဘဲ။ လုံျခံဳေရးေကာင္စီမွာဆုိရင္ တရုပ္လည္း တစ္မဲဘဲ။ အဂၤလန္တို႔ အေမရိကန္တို႕လည္း တစ္မဲဘဲ။ ဘယ္အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံဘဲျဖစ္ျဖစ္ တစ္မဲဘဲ။ လူမ်ားတိုင္း ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာ လုပ္လို႔ရတယ္ဆိုရင္ အဲဒီစနစ္က မေကာင္းပါဘူး။


ေမး- ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒျပင္မွဘဲ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးရမယ္လို႔ သုံးသပ္ၾကတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရ ေကာ ဥပေဒျဖစ္ေရးအတြက္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေကာ ဘယ္အတုိင္းအတာအထိ ယုံၾကည္မႈ ရွိမယ္ထင္ ပါသလဲ။

ေျဖ- ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မေ၀ဖန္ခ်င္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဆႏၵျပဳခ်င္တာ တစ္ခုရွိတယ္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ အစိုးရဘက္က ေအာက္ေျခကစၿပီး ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြ စသင့္ေနၿပီ။ အစိုးရဘက္ကလည္း ဒါေတြကို အားေပးသင့္တယ္။ ျဖစ္ႏို္င္ရင္ အစိုးရဘက္က လမ္းေၾကာင္းေတြ ဖြင့္ေပးရမယ္။ အစိုးရက ကမကထျပဳလုပ္သည္ျဖစ္ေစ၊ အစိုးရက ေကာ္မတီဖဲြ႔ေပးသည္ျဖစ္ေစ ညီလာခံတစ္ခုကို ေကာက္လုပ္ခ်င္တိုင္းေကာက္လုပ္လို႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တစ္ႀကိမ္တက္ခဲ့ၿပီးၿပီ။ ၉၃ အမ်ိဳးသားညီလာခံတုန္းက တက္ခဲ့တယ္။ ေကာက္ခါငင္ခါ ေကာက္လုပ္တယ္။ မေအာင္ျမင္ ဘူး။ ဒီအဆင့္ကို ေအာင္ျမင္ခ်င္ရင္၊ ဒီအဆင့္ကို ေရာက္ခ်င္ရင္ ေအာက္ေျခကစၿပီး ေဆြးေႏြးပဲြေတြ လုပ္ရပါမယ္။ ဒီလို ေဆြးေႏြးလို႔လည္း အုပ္စုဖဲြ႕တယ္ဆိုၿပီး အထင္မမွားေစခ်င္ဘူး။ နီးစပ္ရာေတာ့ ေဆြးေႏြးရမွာဘဲ။ အဖဲြ႕ေတြကလည္း သူတို႔သန္ရာသန္ရာကို ေဆြးေႏြးမွာဘဲေလ။ တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္မသိဘဲနဲ႔ အယူအဆခ်င္းမတူတာ ေဆြးေႏြး လို႔ ဘယ္ျဖစ္မလဲ။ ပါလီမန္ေခတ္တုန္းကလည္း အကဲြအၿပဲေတြ ျဖစ္ခဲ့ဖူးၿပီ။ အကဲြအၿပဲေတြကို သခၤန္းစာ ယူရပါမယ္။ ေအာက္ေျခအဆင့္ေတြကေန တျဖည္းျဖည္း ျမင့္တက္လာသင့္တယ္။ ေနာက္ဆုံးအဆင့္ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ညီလာ ခံတစ္ခု ျဖစ္ေအာင္ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ႀကိဳးစားသြားရပါမယ္။ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြက အမ်ားႀကီး။ ဒါေတြကို အခု စလုပ္သင့္ေနပါၿပီ။


ေမး- ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေကာ ဦးစိုင္းညြန္႔လြင္ ဘာေျပာခ်င္သလဲ။

ေျဖ- ခုနကေျပာသလို အားလုံးက ေစတနာေကာင္းေတြရွိမယ္။ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ လိုလားမယ္။ ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓါတ္ျဖစ္တဲ့ ပင္လုံစိတ္ဓါတ္ကို ဆက္ၿပီး သယ္ေဆာင္မယ္ဆိုရင္ ျဖစ္လာမယ့္ ျပည္နယ္ေတြက ကိုယ္ ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ေတာင္းတယ္ဆိုရင္ ေျမျပန္႔ကလူေတြက ျမင္ေနတာက ျပည္နယ္ေတြကိုဘဲ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ရမယ္လို႔ ထင္ေနတာ အမွန္ကေတာ့ ဒီလိုမဟုတ္ပါဘူး။ ေတာ္ေတာ္ကို လဲြေနတဲ့အခ်က္ပါ။ ျပည္နယ္ေတြ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရရင္ ရန္ကုန္လည္း ရမွာဘဲ။ ႏိုင္ငံသားအားလုံးက တစ္ေျပးညီ ရၾကမွာဘဲ။ ရွမ္းျပည္နယ္သာ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ရမယ္ ဆိုရင္ ရန္ကုန္လည္း ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရမွာပါဘဲ။ မႏၱေလးလည္း ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရမွာဘဲ။ မေကြးလည္း ရမွာဘဲ။ အဲဒီလို ရႈေထာင့္နဲ႔ ၾကည့္သင့္ပါတယ္။ ဒီက ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကလည္း ဒီအခ်က္ကို ေျပာရင္ အခုေျပာတဲ့ ရႈေထာင့္က ေနၾကည့္ျမင္သင့္ပါတယ္။

ေမး- NLD က ျပင္ဆင္တဲ့ အခ်က္ကို ဆရာတို႔ ျပင္ခ်င္တဲ့အခ်က္ေတြမွာ မျဖစ္ႏို္င္တာတို႔ ၊ မတူတာတို႔ သေဘာထား ကဲြတာတို႔ ရွိပါသလား။

ေျဖ- ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အျငင္းမပြါးေသးဘူး။ မေဆြးေႏြးေသးဘူး။ ဘယ္အခ်ိန္ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတာလည္း မသိ ေသးဘူး။ သူတို႔ေတြကလည္း ဘာမွ မေျပာေသးဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘက္ကလည္း ဘာမွ မေျပာေသးဘူး။

Interview with Venus News Weekly

၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ (၁၀) ရက္ေန႔ ထုတ္ vol.-5 , No.11 Venus News Weekly. မွ ၀င္းေဇာ္ႏိုင္ ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္းေျဖၾကားခ်က္မ်ားကို ျပန္လည္တင္ျပလိုက္ပါတယ္။

ေမး- တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕မ်ားနဲ႔ အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖၚေဆာင္ေရးအဖဲြ႕တို႔ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား အေကာင္အထည္ေဖၚမႈမ်ားအေပၚ အားရေက်နပ္မႈ ရွိပါသလား ခင္ဗ်ား။

ေျဖ- တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းကေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခက္အခဲေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီး ရွိေနေသး တယ္ေလ။ မၿပီးႏိုင္ေသးဘူး။ အမ်ားႀကီး ဆက္လုပ္ရအုန္းမွာပါ။


ေမး- ႏွစ္ဖက္ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ တစ္ဘက္နဲ႔တစ္ဘက္ ဘာေတြမ်ား အခက္အခဲျဖစ္ေနတာလဲ။

ေျဖ- ကတိက၀တ္ေတြေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တပ္ေနရာခ်ထားေရးေတြ ေပါ့။ သူက အပစ္ရပ္တာလုပ္ၿပီး ၿပီဆုိရင္ ျဖစ္ႏိုင္သေလာက္ အျမန္ဆုံး ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြစဖို႔ လိုတယ္ေလ။ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ေလာက္ထိ လုပ္ၿပီးၿပီ ဆိုေပမဲ့လည္း ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြက မစႏိုင္ေသးဘူး။ မစႏိုင္ေသးတဲ့အခါၾကေတာ့ ေအာက္ေျခမွာ ထိေတြ႕မႈေတြက မၾကာခဏ ျဖစ္ၾကတယ္။ အဓိက ကေတာ့ တပ္ေနရာခ်ထားေရးေပါ့။ အၿပီး မညႇိႏိုင္ေသးဘူး။ တိတိက်က် ႏွစ္ဘက္လုံး ညႇိႏိႈင္းၿပီးေတာ့ ႏွစ္ဘက္စလုံးက လိုက္နာတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျပႆနာ မရွိပါဘူး။


ေမး- ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြ ၾကန္႔ၾကာေနတာက အစိုးရဘက္ကလား။ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္ကလား သိခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ- အစိုးရဘက္က အစီအစဥ္က အပစ္ရပ္ၿပီးေတာ့မွ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးခ်င္တာကိုး။ ဥပမာ KIO ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြကို အရင္စခ်င္တာ။ အဲဒီမွာ ေျပာင္းျပန္ေတြျဖစ္ေနတာ။ အဖဲြ႕ေတြ အမ်ားႀကီးထဲမွာမွ တစ္ၿပိဳင္နက္ အပစ္ရပ္ဖို႔ဆိုတာ သိပ္လြယ္တာ မဟုတ္ဘူးေလ။ တစ္ဖဲြ႕ရပ္တယ္။ တစ္ဖဲြ႕ကဆက္သြားေနတယ္။ တစ္ျဖည္းျဖည္းနဲ႔ေတာ့ စုံသြားႏို္င္ပါတယ္။ စုံသြားရင္လည္း ေကာင္းသြားပါၿပီ။


ေမး- အလုံးစုံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာကို တိုင္းရင္းသားေတြက ဘယ္လုိသတ္မွတ္တာလဲ သိခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ- အလုံးစုံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာကေတာ့ အရင္ဆုံးအပစ္ရပ္တယ္။ ၿပီးရင္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြစမယ္။ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပဲြစၿပီးေတာ့ အဲဒီ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြက သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရေအာင္လုပ္ရမယ္။ အဲဒီအထိေပါ့ေနာ္။ ရထားတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ကို ႏွစ္ဘက္လုိက္နာၿပီဆိုရင္ေတာ့ အလုံးစုံၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကို ေမွ်ာ္လင့္လို႔ ရၿပီလို႕ ေအာင္းေမ့ပါတယ္။


ေမး- အစိုးရဘက္ကေရာ တိုင္းရင္းသားေတြ အခုသြားေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖၚေဆာင္မႈေတြဟာ အလုံးစုံၿငိမ္း ခ်မ္းေရးအတြက္ ေနာက္ဘယ္ႏွစ္ေလာက္မွ ရႏိုင္မလဲ ခင္ဗ်။

ေျဖ- ျမန္မာႏိုင္ငံက သိပ္ၿပီးေတာ့ ေနာက္မက်ဘူးဗ် ။ ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္တယ္လို႔လည္း ေျပာလို႔မရျပန္ဘူး။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးရဲ႕ ျပႆနာက တစ္ျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔စာရင္ ပိုၾကာေနတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပိုၾကာေတာ့ ခ်က္ ခ်င္းလုပ္ ခ်က္ခ်င္ၿပီးသြားဖို႔ဆိုတာကေတာ့ သိပ္ေမွ်ာ္လင့္လို႔ မရဘူးေပါ့။ ျပႆနာေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေနတာ ကိုး။ ဒီလိုဘဲ မရမခ်င္း လုပ္သြားရမွာဘဲေလ။ အခ်ိန္ ခန္႔မွန္းဖို႔ကေတာ့ မလြယ္ပါဘူး။


ေမး- တိုင္းရင္းသားေတြက ဖက္ဒရယ္ကုိ အဓိကထားေျပာေနတယ္ခင္ဗ် ။ တိုင္းရင္းသားေတြ လိုခ်င္တဲ့ ဖက္ဒရယ္က ဘယ္လိုပုံစံကို ေျပာတာလဲ။

ေျဖ- ဖက္ဒရယ္ဆိုတာ ျခံဳၿပီးေျပာရရင္ေတာ့ တန္းတူညီမွ်ေရးေပါ့။ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္၊ ကုိယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရရွိေရးေပါ့။ ေနာက္ စစ္မွန္တဲ့ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုဆိုတာ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္မူကို ဆိုတာပါ။ ဒီဟာက ဘယ္ကို အေျခခံသင့္သလဲ ဆိုရင္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ဆိုတာ Burma Proper နဲ႔ Federated Shan State ေပါင္းခဲ့ၾကတာကိုး။ အဲဒီစာခ်ဳပ္ထဲမွာ ပါတဲ့ ကတိက၀တ္ေတြ၊ စာခ်ဳပ္ထဲမွာပါတဲ့ လူႀကီးေတြက ေျပာခဲ့ၾကတာေတြ၊ အဲဒါေတြအားလုံးကို လိုက္နာသင့္တာေပါ့။ ဒါေတြက ေမ့ထားလို႔ မရသင့္တဲ့ အခ်က္ေတြပါ။


ေမး- ဖက္ဒရယ္စနစ္ က်င့္သုံးခဲ့ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆိုးက်ိဳးေတြ ဘာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္ထင္ပါသလဲ။

ေျဖ- ဖက္ဒရယ္စနစ္ က်င့္သုံးမယ္ဆိုရင္ ဆိုးက်ိဳးက နည္းမွာပါ။ ေကာင္းက်ိဳးက ပိုမ်ားမွာပါ။ အခုျပည္တြင္း စစ္ေတြရပ္သြားမယ္။ ဆိုးက်ိဳးေလးေတြေတာ့ ရွိေကာင္းရွိမွာေပါ့ေလ။ ဒါေပမဲ့ အခုလက္ရွိ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြနဲ႔စာရင္ေတာ့ နည္းသြားမွာေပါ့။ ဒီလို ကိစၥေတြ မရတဲ့အတြက္လည္း အခုလို ျပႆနာေတြက အမ်ားႀကီးက်န္ေနတာကိုး။


ေမး- ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒအသစ္ ျပန္လည္ေရးဆဲြမယ္ဆိုရင္ ဘယ္သူေတြ ပါ၀င္သင့္သလဲ။

ေျဖ- ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ အသစ္ေရးဆဲြမယ္ဆိုရင္ အားလုံးပါ၀င္သင့္ပါတယ္။ အဖဲြ႕အစည္းေတြ အားလုံးပါ၀င္သင့္ပါတယ္။


ေမး- ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ အခ်က္အလက္ေတြ၊ ပုဒ္မေတြ ျပင္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြကို အဓိကထားၿပီး ျပင္ေစခ်င္တာလဲ။

ေျဖ- ျပင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ တန္းတူညီမွ်ေရး၊ ေနာက္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရွိေရး၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုပုံစံ ျဖစ္ေအာင္ ျပင္ရမွာေပါ့။


ေမး- ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ မတိုင္ခင္ တိုင္းရင္းသားအမ်ားစု ေျပာေနတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ျပင္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ယုံၾကည္ပါသလား။

ေျဖ- အားလုံးေတာ့ ျပင္ၿပီးမယ္လို႔ေတာ့ မထင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ ဒါ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတူညီ ခ်က္ေတြအေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ ႏွစ္ဘက္ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ ညိႇႏိႈင္းတဲ့အခါမွာ အားလုံးေျပေျပလည္လည္ နဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္ ျမန္ျမန္ရသြားရင္ ျမန္ျမန္ၿပီးသြားမွာေပါ့။ သေဘာတူညီခ်က္ မရဘဲ ၾကန္႔ၾကာေနမယ္ဆို ရင္လည္း ၾကန္႔ၾကာသေလာက္ၾကန္႔ၾကာေနဦးမွာဘဲ။


ေမး- ႏိုင္ငံတစ္ခုမွာ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒဟာ ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးတယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။

ေျဖ- အေရးႀကီးတာေပါ့။ အစိုးရ နဲ႔ ျပည္သူလူထု နဲ႔ ဘယ္လုိအုပ္ခ်ဳပ္ရမလဲ ဆိုတဲ့ ကတိက၀တ္က အဲဒီဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမွာဘဲ ရွိတယ္။ ဒါကို ျပည္သူလူထုကလည္း လိုက္နာရမယ္။ အစိုးရကလည္း လိုက္နာရမယ္။ ျပည္သူလူထုနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့အစိုးရတို႔ ႏွစ္ဖက္ထားၾကတဲ့ ကတိက၀တ္ ေတြပါဘဲ။


ေမး- ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား လက္ခံႏိုင္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ရွိပါသလား။

ေျဖ- လက္ခံႏိုင္တာလား။ လက္မခံ ႏိုင္တာလား။ အခုထိေတာ့ လက္ခံႏိုင္တာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္မေတြ႕ ေသးဘူး။ လက္မခံႏိုင္လို႔ စကားမ်ားေနရတာေပါ့။ လက္ေတြ႕က်င့္သုံးတဲ့အခါမွာလည္း အေတာ္ခက္ပါတယ္။


ေမး- ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားအပါအ၀င္ေပါ့ လက္ရွိ အစိုးရ လုပ္ေဆာင္မႈေတြဟာ ဒီမိုကေရစီ စံခ်ိန္စံႏႈန္းနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ညီေနၿပီလဲ ခင္ဗ် ။

ေျဖ- သူက အတတ္ႏိုင္ဆုံး ႀကိဳးစားၿပီးေတာ့ ဒီမိုကေရစီ စံခ်ိန္စံႏႈန္းနဲ႔ ညီေအာင္လုပ္ေနတာဘဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒီမိုကေရစီစံခ်ိန္စံႏႈန္းနဲ႔ အေျခခံဥပေဒမွာ ဘယ္ေလာက္ဘဲ ေရးထားေရးထား ျပည္သူလူထုက လိုက္နာဖို႔လို တယ္ေလ။ ျပည္သူေတြက လိုက္နာတယ္ဘဲထားအုန္း ၊ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့သူေတြကလည္း ဥပေဒနဲ႔ အညီ မအုပ္ခ်ဳပ္ ရင္လည္း မျဖစ္ျပန္ဘူး ဆိုေတာ့ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ဆိုတာက စာရြက္ေပၚမွာ ေရးထားရုံနဲ႔လည္း မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ လူထုကိုယ္တိုင္ကလည္း က်င့္သုံးဖို႔လိုသလို အစိုးရ ဘက္ကလည္း က်င့္သုံးဖို႔ လိုပါတယ္။ တစ္ဖက္ဖက္က မလိုက္နာ မက်င့္သုံးရင္လည္း မေအာင္ျမင္ႏို္င္ပါဘူး။ လူထုက မက်င့္သုံးရင္လည္း ဘယ္အစိုးရကမွ မတတ္ႏိုင္ပါဘူး။


ေမး- ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ၊ ဖက္ဒရယ္ကိစၥ မ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာစရာရွိေသးရင္ေျပာ ေပးပါ။

ေျဖ- မရွိေတာ့ပါဘူး။ အဲဒီေလာက္ဘဲ ေကာင္းပါတယ္။

၁၄ - ျပည္ နယ္ တဲ့ လား ?

၁၄- ျပည္နယ္တဲ့လား ဆိုၿပီး မၾကာခဏ လာလာေမးေနၾကလို႔ တစ္ေယာက္ခ်င္း ေျဖေနရတာ အေတာ္ကို အာေပါက္ေနပါၿပီ။ ေနာက္ဆုံးမေတာ့ မေရးဖို႔ ဆုံးျဖတ္ထားတဲ့ အဲဒီအေၾကာင္းကို မျဖစ္မေန ေရးလုိက္ရပါၿပီ။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရွမ္းျပည္နယ္သားေတြ၊ ရွမ္းအမ်ိဳးသားေတြ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္ကို ၀င္ခဲ့ၾကတာ အေတာ္ကို မ်ားပါၿပီ။ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးကို ဦးစားေပးလုပ္ကိုင္ၾကတဲ့ သူေတြကေတာ့ အားလုံးေလာက္နီးနီးဟာ ၁၉၄၇ ကေန ၁၉၆၂ ႏွစ္ေလာက္အထိ ရွမ္းေခါင္းေဆာင္ေတြ ေလွ်ာက္ခဲ့ၾကတဲ့ လမ္းစဥ္ကိုဘဲ ဆက္ေလွ်ာက္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီ ေခါင္းေဆာင္ ေတြ ခ်မွတ္ခဲ့ၾကတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ကိုဘဲ ဦးတည္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္ေစခ်င္ခဲ့တာကုိဘဲ အမ်ိဳး သားေရးတာ၀န္တစ္ခု အေနနဲ႔ ဆက္လက္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီ လမ္းစဥ္ကိုဘဲ ဆက္လက္က်င့္သုံးႏိုင္ေအာင္ တိုက္ပဲြ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ႏို္င္ငံေရးနည္းလမ္းနဲ႔ အဲဒီပန္းတုိင္ကို မေရာက္ႏို္င္ဘူးလို႔ ယူဆခဲ့ၿပီး လက္နက္ကိုင္ တိုက္ပဲြ၀င္တဲ့ လမ္းစဥ္ကို ကိုင္စဲြၿပီး တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီလိုနည္းနဲ႕ တိုက္ပဲြမွာ က်ဆုံးခဲ့ရတဲ့ သူရဲေကာင္းေတြ အေျမာက္အျမားရွိခဲ့ၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆိုရင္ အခုအထိကိုဘဲ လက္နက္စဲြကိုင္ထားေနဆဲ ဆိုတာ မ်က္၀ါးထင္ထင္ပါဘဲ။

အဲဒီ ဦးတည္ခ်က္ေတြရဲ႕ အခ်ဳပ္ကို ျပန္ၾကည့္လိုက္ရင္ ၁၉၄၇ - ခုႏွစ္တုန္းက ျပည္ေထာင္စုႀကီး ထူေထါင္ဖို႕ ၊ ဖဲြ႕ စည္းဖို႔ ၊ အတူတူလြတ္လပ္ေရးယူၾကဖို႔ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီတုန္းက Federated shan state ႏွင့္ Burma proper တန္းတူရည္တူ ပူးေပါင္းခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီအခ်က္ဟာ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးပါတယ္။ လုံး၀ေမ့လိုုက္လို႔ မရပါဘူး။ ပင္လုံ စိတ္ဓါတ္အေနနဲ႔လည္း အမ်ားက ေလးစားတန္ဘိုးထားခဲ့ၾကတယ္။

ဆိုခဲ့တဲ့ အဲဒီ အခ်က္ေတြကို မႀကိဳက္လို႔ စစ္အာဏာရွင္ အစိုးရ အဆက္ဆက္က ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ျခယ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီ ကိစၥ ကိုေျပာရင္ေတာင္ ျပည္ေထာင္စုထဲက ခဲြထြက္တာဆိုၿပီး တစ္တိုင္းျပည္လုံးနဲ႔ ေသြးခဲြခဲ့တယ္။ အဲဒီကိစၥကို ဘယ္သူမွ မေျပာရဲ ၾကေတာ့ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ရပ္ဆိုင္းသြားသလား။ မရပ္သြားခဲ့ပါဘူး။ တစ္နည္းမဟုတ္ တစ္နည္းနဲ႔ ဆက္လက္ တိုက္ပဲြ ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ အက်အဆုံးေတြ မ်ားေပမဲ့ အဲဒီ ရည္မွန္းခ်က္က ဆက္လက္ ရွင္သန္ရပ္တည္ေနခဲ့တယ္။ ၁၉၆၂ - ခုႏွစ္ရဲ႕ ေနာက္ပိုင္းကာလေတြမွာဆို အဆိုးဆုံး အေျခအေနထိ ျဖစ္သြားခဲ့တယ္။ သို႔ေပမဲ့လည္း ဘယ္သူမွ မူမေျပာင္းခဲ့ၾကပါဘူး။ ရည္မွန္းခ်က္ကို ျပင္လိုက္ၾကတာ မရွိခဲ့ပါဘူး။ ယုံၾကည္ခ်က္ကို အသစ္ျပန္ေရးခဲ့တယ္ဆိုတာမ်ိဳးလည္း လုံး၀ကို မရွိခဲ့ပါ ဘူး။ အဲဒီလို ဇဲြသန္သန္နဲ႔ ဒုကၡအေပါင္းကို ရင္ဆုိင္ေက်ာ္လႊားခဲ့ၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အဲဒီ ဖက္ဒရယ္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ လာရင္ ရွမ္းေတြက ပိုၿပီးခံခဲ့ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးသမားမွန္းသိလို႔ မေတြ႕လိုက္နဲ႔ ၊ ေတြ႕လိုက္တာနဲ႔တင္ ခင္ဗ်ားတို႔ ျပည္ေထာင္စုထဲက ခဲြမထြက္ၾကပါနဲ႔လို႔ အၿမဲလိုလို အေျပာခံရပါတယ္။

ဘယ္တုန္းကမွလည္း ခဲြထြက္ေရး မေျပာခဲ့ၾကပါဘူး။ တန္းတူညီမွ်ေရးနဲ႔ ကိုယ္တိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကိုဘဲ ေတာက္ ေလွ်ာက္ေျပာလာခဲ့ၾကတာပါ။ တကယ္လည္းဘဲ အဲဒီတုန္းက ျပည္ေထာင္စုဟာ တန္းတူညီမွ်မႈွ မရွိခဲ့တာ အမွန္ပါ။ ဒါကို တရားဥပေဒနဲ႔အညီ နည္းလမ္းတက် (ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းတက်) ေဆာင္ရြက္ေျပာဆိုခဲ့ၾကတာပါ။ အဲဒီလုိ ႀကိဳးစားခဲ့ လို႔လည္း ႏွစ္ဖက္သေဘာတူမႈေတြ ရႏိုင္တဲ့ အလားအလာေတြေတာင္ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းက အာဏာ သိမ္းခဲ့တယ္။ တိုင္းျပည္ ေခ်ာက္ထဲက်ဖို႔ လက္တစ္လုံးအလိုမွာ ကယ္တင္ခဲ့တယ္လို႔ မွတ္တမ္းတင္တယ္။ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ တိုင္းျပည္ေကာင္းစားဖို႔ လက္တစ္လုံးအလိုမွာ အာဏာသိမ္းလိုက္တာ သာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက အာဏာမသိမ္း ခဲ့ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္ ဒီေန႔ ဘယ္လိုအေျခအေနမွာ ျဖစ္္ေနမယ္ ဆိုတာ သမိုင္းက သက္ေသျပေနပါၿပီ။ အာဏာမက္ၿပီး ရာထူးမက္ၿပီး ေငြေၾကးမက္ၿပီး ထင္ရာႀကဲခဲ့ၾကလို႔ အခု ဘာျဖစ္ ကုန္ၿပီလဲ ဆိုတာ အမ်ားအသိပါဗ်ာ။

ရွမ္းေတြကို သမိုင္းတရားခံဘ၀ ေရာက္ေအာင္တြန္းပို႔ေပမဲ့ ၾကာၾကာ မစြပ္စဲြႏိုင္ပါဘူးဗ်ာ။ ရွမ္းေတြက စခဲ့တဲ့ ဖက္ဒရယ္မူဆိုတာ အခု ပစၥကၡတ္ အေျခအေနမွာ မေျပာမျဖစ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုေပါင္းစည္းေရး လမ္းစဥ္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ႏိုင္ငံရဲ႕ အႀကီးအမွဴးေတြကိုယ္တိုင္က ေျပာေနၾကလို႔ အစဥ္အဆက္ေျပာလာၾကတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတာင္ ေျပာစရာ မရွိေတာ့သလုိ ျဖစ္ေနရပါၿပီ။ ဒီေန႔မွာေတာ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုထူေထာင္ဖို႔ဆိုတာ အျငင္းမပြါးေတာ့တဲ့ ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ျပည္နယ္တိုင္းက လူမ်ိဳးစုတိုင္းက ဖက္ဒရယ္ကို ေထာက္ခံေနပါၿပီ။ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို ဆန္႔က်င္သူေတြဟာ ဒီ ေန႔မွာေတာ့ ေဘးကို ေရာက္ကုန္ရပါၿပီ။

ကိုင္းဗ်ာ .... ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေက်ာ္ ဒုကၡအေပါင္းၾကားက ေတာင့္ခံလာလိုက္ၾကတာ ဒီကေန႔မွာေတာ့ အမွန္တရားရဲ႕ အလင္းေရာင္က ထြန္းေျပာင္လာရျပန္ေပါ့ လို႔ ေျပာႏို္င္ပါတယ္။ အခုလို ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဆိုတာ အလြန္ကို ေရးပန္းစားေနျပန္ၿပီေပါ့။ ဒါဆို ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ထူေထါင္ေရးဆိုတဲ့ လမ္းစဥ္ စနစ္ဟာ မွားတယ္လို႔ မေျပာႏိုင္တာ ေသခ်ာေနပါတယ္။ မမွားရင္ မွန္လို႔ေပါ့ ။ မွန္ေနတယ္ဆိုရင္ ဘာအေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔မွ ျပင္စရာ မလိုဘူးလို႔ မွတ္ယူရမွာပါ။

ပါတီေတြ ၊ အဖဲြ႕အစည္းေတြက မိမိတို႔ ႀကိဳက္တဲ့ ပုံစံ၊ စနစ္၊ ေတြကို ေျပာၾကဆိုၾကတဲ့အထဲမွာ ၁၄-ျပည္နယ္နဲ႔ ဖဲြ႕ စည္းတာကို လက္ခံတယ္ဆိုတဲ့ အဖဲြ႕ေတြလည္း ေပၚလာၾကတယ္။ အဲဒီ အဖဲြ႕ေတြထဲမွာမွ အထင္ကရ ရွမ္းအဖဲြ႕အစည္း တစ္ခုကလည္း ထိပ္တန္းက ပါေနတယ္။ ဘယ္သူကမွ ေစ်းမဆစ္ရခင္မွာ ေလွ်ာ့ေစ်းနဲ႔ ခ်ေရာင္းသလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနၿပီလို႔ ေ၀ဖန္ေနၾကပါတယ္။ သူ႔အျမင္ ကိုယ့္အျမင္ကို ကၽြန္ေတာ္ေလးစားပါတယ္။ မေ၀ဖန္ခ်င္လို႔ မေ၀ဖန္ဘဲ နဲ႔ကို ေနေနတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္းလိုလို တိုင္းရင္းသား အဖဲြ႕အစည္းေတြ၊ အျခားပါတီ အဖဲြ႕အစည္းေတြ၊ မိတ္ေဆြ ေတြ၊ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ေတြက လာလာေမးေနၾကတယ္။ ေ၀ဖန္ၾကတယ္။ ေမးခြန္းေတြ ထုတ္ၾကတယ္။ အမွန္ကေတာ့ ေျဖရမွာက ကၽြန္ေတာ္မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ မရပါဘူး။ ေမးေနၾကလြန္းလို႔ အခု စာစုကို ေရးလိုက္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ေမးေနတဲ့ လူေတြထဲက မေက်မနပ္ျဖစ္ေနၾကတာက ရွမ္းအဖဲြ႕အစည္းက အဲဒီလို ၁၄-ျပည္နယ္ကို စၿပီး ေျပာလိုက္တာကိုပါ တဲ့။ တျခားလူမ်ိဳးစုေတြ ေျပာရင္ေတာ့ ထားလိုက္ပါေတာ့။ ရွမ္းေတြကိုယ္တိုင္က ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရပ္ခံ လာခဲ့ၾကၿပီးေတာ့မွ အခုလို အခ်ိန္ၾကမွ ရွမ္းေတြကိုယ္တိုင္က လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းလိုက္တာ မသင့္ဘူးလို႔ ေ၀ဖန္ေနတာ ပါ။ ၁၄-ျပည္နယ္နဲ႔ ဖဲြ႕စည္းတာ ဖက္ဒရယ္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလား။ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ တိတိက်က် ေျပာရရင္ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ၁၄- ျပည္နယ္လို႔ ဆိုလိုက္ေတာ့ ပင္လုံစိတ္ဓါတ္ကိုပါ ေမ့လိုက္သလို ျဖစ္သြားတာေပါ့။ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို ဖဲြ႕စည္းဖို႔ ႀကိဳးပမ္း ပါ၀င္ခဲ့ၾကတဲ့ သမိုင္း၀င္ ရွမ္းေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ လမ္းစဥ္ကို ေက်ာခိုင္းလိုုက္တာဘဲေပါ့။

ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဒုကၡခံ ၊ ဆင္းရဲခံ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကတဲ့ မ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ေတြကို မေထာက္ထားတဲ့သေဘာ သက္ေရာက္သြားတာေပါ့။ လက္နက္ကိုင္ တိုက္ပဲြ၀င္ခဲ့ၾကတဲ့ လူေတြ မင္းတို႔မွားေနတယ္လို႔ ေျပာလိုက္သလို ျဖစ္ကုန္တာေပါ့။ တိုက္ပဲြမွာ က်ဆုံးခဲ့ၾကတဲ့ ရဲေဘာ္ေတြရဲ႕ အသက္ေသြးေခၽြးေတြကို လမ္းခင္းလိုုက္ၾကတာဘဲေပ့ါ။ ေျပာလိုက္ၾကတာမ်ား ...... ေအာင္မေလး ေလး ကၽြန္ေတာ္ ဘာမွ မေျပာႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ေၾကာက္စရာႀကီးေတြပါဗ်ာ။

ကၽြန္ေတာ္ေျပာႏိုင္တာေတာ့ ရွိပါတယ္။ သမိုင္းေၾကာင္းကို ျပန္ၾကည့္လိုက္ရင္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို မႏွစ္သက္တဲ့လူေတြ ၊ ရွမ္းထဲမွာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလူေတြက အာဏာအပ္ႏွင္းခံရတဲ့ ရွမ္းေတြျဖစ္ေနတာပါဘဲ။ ဒါေပမဲ့ အဲ့သည္လူေတြဟာ အရင္တုန္းက ရွမ္းေခါင္းေဆာင္ေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ လမ္းေၾကာင္း ၊ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို ျပင္ၿပီး တစ္ျခားစနစ္ကို ေျပာင္းမပစ္လုိုက္ဘူးဗ် ။ မႀကိဳက္တာကေတာ့ မႀကိဳက္တာပါဘဲ။ ဒါေပမဲ့ တစ္ျခားစနစ္ တစ္ခုနဲ႔ အစားထိုး လုိက္တာမ်ိဳး ဘယ္သူမွ မလုပ္ခဲ့ၾကဘူးေလ။ အခုဟာက လူတိုင္းဖက္ဒရယ္စနစ္ကို သြားၾကမယ္လို႔ ေျပာေနတဲ့ကာလၾကမွ ဘယ့္ႏွယ္ စနစ္ေျပာင္းလိုုက္မွန္း မသိေတာ့ပါဘူး။

ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့လူေတြကို ေမးၾကည့္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ အဲဒီလို ဆုံးျဖတ္ၿပီး ေၾကညာလိုက္တာလဲ လို႔ေပါ့ ။ သူတို႔ေျပာတာကေတာ့ " ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ရွိတာကို လုပ္တာပါ " တဲ့။ ဒါကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ လက္မခံႏိုင္ပါဘူး ။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတာကို လုပ္ခ်င္မွေတာ့ ဘာမွ လုပ္စရာ မလိုေတာ့ပါဘူး။ သူ႕ဖာသာသူ ျဖစ္လာမွာမို႔ပါ ။ အခုလည္း ၁၄- ျပည္နယ္ဆိုတာ ျဖစ္ေနၿပီးသားပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါကို ႏိုင္ငံေရးနားလည္သူတိုင္း ေကာင္းေကာင္း သိၾကပါတယ္။ ဗဟို ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ အာဏာ ေလွ်ာ့ခ်ေပးလိုက္တာေလးနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ အားလုံးေျပလည္သြားၿပီလို႔ ဘယ္သူေတြက ေျပာႏို္င္မွလဲ။ အဲဒီလို မဆိုႏိုင္ပါဘူး။

ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတာကိုဘဲ လုပ္ရင္ " ျဖစ္သင့္ ျဖစ္ထိုက္တာ " ကို ဘယ္လို သြားလုပ္မလဲ။ မလုပ္ေတာ့ဘူးလား။ အစဥ္အဆက္လမ္းစဥ္က ေရွးရိုးလမ္းစဥ္ (conservatives) ေတြလို႔ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ ေရွးရိုးစဲြဆိုရင္ အခုေခတ္မွာ ဘယ္သူမွ ဆက္ၿပီး ေထာက္ခံက်င့္သုံးခ်င္ၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေန႔ဒီကာလမွာ ဖက္ဒရယ္ဆိုတာ ခဲြထြက္ေရး မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ပူးေပါင္းေရးဆိုတာ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြအားလုံး လက္ခံထားေနၾကပါၿပီ။ အခုလို အားလုံး ႏွစ္သက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာမွ ကုိယ့္အေပၚမွာ က်ေရာက္လာတဲ့တာ၀န္ကို ေရွာင္ဖယ္လို႔ မရစေကာင္းပါဘူး။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္ဖို႔ ၊ ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီး ျဖစ္ဖို႔ လုပ္တာ မ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့လည္း ကိုယ့္သမိုင္းကိုယ္ေရးတယ္လို႔ဘဲ ေျပာရေတာ့မွာေပါ့။ ကိုယ့္သမိုင္း ကိုယ္ေရးတဲ့ကိစၥမွာ ျပည္သူေတြက ဒီအတိုင္းထိုင္ၾကည့္ေနမယ္လို႔ တြက္ဆရင္ အမွားႀကီးမွားသြားမွာပါ။

၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတာက ကိုယ့္ကို မဲေပးခဲ့တဲ့ ျပည္သူကို မတိုင္ပင္တာပါဘဲ။ မေမးျမန္းတဲ့အျပင္ မသိမေပးတာပါဘဲ။ လ်စ္လ်ဴရႈ ထားလိုက္တာပါဘဲ။ ဒါေခါင္းေဆာင္မႈ လမ္းလဲြေနတယ္လို႔ စြပ္စဲြခဲ့ရင္ ဘယ္လိုလုပ္ ေျဖရွင္းၾကမလဲ။ ဒီလမ္းစဥ္မွားေနတယ္လို႔ ၀ိုင္းေ၀ဖန္ၾကရင္ ဘယ္လိုေျဖရွင္းၾကမလဲ။ သမိုင္းအစဥ္အလာကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲၿပီး လမ္းစဥ္သစ္ကို တီထြင္တယ္ဆိုတာ အေၾကာင္းျပခ်က္ ခိုင္လုံဖို႔ လိုပါတယ္။ လမ္းေၾကာင္း အေဟာင္းထက္ ပိုေကာင္းတဲ့အေၾကာင္း ရွင္းလင္းဖို႔ လိုပါတယ္။ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ဘ၀ေတြကို ျပဌာန္းႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းေတြမို႔ ကိုယ္ဖာသာကိုယ္ ဆုံးျဖတ္ခ်င္သလို ဆုံးျဖတ္လို႔ မရပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခုက ကုိယ့္လမ္းစဥ္ကို ကုိယ္ဘယ္ေလာက္ အာမခံ သလဲဆိုတဲ့ ကိစၥပါ။ ဘယ္ေလာက္ ယုံၾကည္သလဲ ဆိုတဲ့ ကိစၥပါ။ ဘယ္ေလာက္တာ၀န္ယူႏိုင္သလဲ ဆိုတဲ့ကိစၥပါ။ ကိုယ့္အဖဲြ႕အစည္းထဲက ဘယ္ေလာက္ ေထာက္ခံသလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ယုံၾကည္မႈ ခိုင္ခိုင္မာမာ ရွိသလဲ ဆိုတဲ့ကိစၥပါ။ ဒါက ကေလးေတြလို အေပ်ာ္ကစားေနၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဟာ ျပည္သူအားလုံးရဲ႕ ဘ၀ ျဖစ္ပါတယ္။

ကိုယ့္ၿပိဳင္ဘက္ကို ေက်ာဖို႔ ၊ ႏိုင္ဖို႔ ေလာက္ တိမ္တိမ္ေလးေတြးတယ္ဆိုရင္လည္း မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ ေဘးအႏၱရာယ္ တစ္ခုခုအတြက္ ေျပာင္းရတာပါဆိုရင္လည္း ေျပာင္းတာနဲ႔စာရင္ ေဘးထြက္ထိုင္တာက ပိုေကာင္းပါတယ္။ အခုကိစၥက ရည္တုိကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ အလြန္ကို ရွည္လ်ားတဲ့ တကယ့္ေရရွည္ကိစၥပါ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အလြန္သတိထား သင့္တဲ့အခ်က္က အခုကိစၥဟာ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ လူေပါင္းမ်ားစြာရဲ႕ ဘ၀ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္လုပ္ခ်င္ သလိုလုပ္လို႔ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ ကိုယ္က ေကာင္းစားသြားၿပီး အမ်ားျပည္သူကေတာ့ ဒုကၡေရာက္ေနရတယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုလုပ္ သင့္ေတာ္ပါ့မလဲဗ်ာ။

ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ လာေဆြးေႏြးတဲ့ လူေတြကို အဲဒီအတိုင္း ျပန္ေဆြးေႏြးလိုက္တာပါဘဲ။ ဒါေပမဲ့ ကာယကံရွင္ ေတြကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ မေျပာရဲပါဘူး။ ေျပာခြင့္လည္း ရႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ မွန္တယ္ထင္လို႔ အခု လိုေဆြးေႏြးလိုက္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္၍ တစ္ဦးတစ္ေယာက္က သေဘာမတူဘူးဆိုရင္လည္း ျပန္ေဆြးေႏြးတာကို ကၽြန္ေတာ္လက္ခံမွာပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လည္း ဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ရန္ျဖစ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏို္င္ငံေရး ယုံၾကည္ခ်က္ကို ေဆြးေႏြးေနျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္သူျဖစ္ျဖစ္ သေဘာထားကဲြႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ့္ယုံၾကည္ခ်က္ ၊ ကိုယ့္လုပ္ ေဆာင္ခ်က္ကို ကိုယ္တာ၀န္ယူရမွာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ ေရွာင္လဲြလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။

ေထာက္ခံတဲ့လူေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ အဖဲြ႕အစည္း၀င္ေတြ ၊ ပါတီ၀င္ေတြမွာလည္းဘဲ ကန္႔ကြက္ထားမႈ မရွိခဲ့ရင္ ေထာက္ခံတဲ့ သေဘာသက္ေရာက္တာမို႔ တစ္နည္းတစ္ဖုံ တာ၀န္ရွိတာပါဘဲ။ ဒီမုိကေရစီ ပါတီ၊ အဖဲြ႕အစည္းေတြမွာ ပါ၀င္ေနရင္ အနည္းဆုံး အမွားအမွန္ကို ခဲြျခားတတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ မ်က္စိမွိတ္ ေခါင္းညိတ့္ေနလို႔ မရပါဘူး။ ဘာေျပာေျပာ ေခါင္းညိတ့္ေနရ တဲ့ဘ၀ ထဲက ရုန္းထြက္ရပါလိမ့္မယ္။ အဖဲြ႕အစည္း အႀကီးအကဲေတြကလည္း ေ၀ဖန္ေျပာၾကားခြင့္ေတြ ေပးထားရပါမယ္။ ပိိတ္ပင္ထားလို႔ မရပါဘူး။ ကိုယ့္လမ္းစဥ္ကို ကိုယ္ယုံၾကည္တယ္ဆိုရင္ ေ၀ဖန္ခြင့္ ၊ ေဆြးေႏြးခြင့္ ေပးကို ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္လမ္းစဥ္ကိုမွ ကိုယ္မယုံၾကည္ရင္ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး အေ၀ဖန္ခံရဲေတာ့မွာလဲ။ ေ၀ဖန္ခြင့္ ပိတ္ထားခဲ့တဲ့ သာဓကေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြေလာက္ကိုဘဲ ျပန္ၾကည့္ရင္ ေတြ႕ႏိုင္ပါေသးတယ္။

အမွန္ကေတာ့ အမ်ားျပည္သူနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးကိစၥမို႔ ေျပာေနရတာပါ။ ေမးေနၾကတဲ့သူေတြကိုလည္း ရွင္းမျပဘဲ မထားႏိုင္လို႔ ရွင္းျပေနရတာပါ။ တကယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေျဖဖို႔ ဘာတာ၀န္မွ မရွိပါဘူး။ အခုလို ေ၀ဖန္သုံးသပ္ေပးတာနဲ႔တင္ တာ၀န္တစ္ခုေလာက္ ၿပီးသြားၿပီလို႔ ယူဆမိပါတယ္။ ကာယကံရွင္ေတြကိုလည္း မေမးရဲတဲ့လူေတြ ၊ ကိုင္းဗ်ာ ...... ေမးခ်င္ၾကတဲ့လူေတြ လူကိုယ္တိုင္ ကၽြန္ေတာ့္ဆီ လာမေမးၾကပါနဲ႔ေတာ့ ။ ဒီစာစုေလးကိုဘဲ ဖတ္ၿပီး ကိုယ့္ဖာသာ ဆက္လက္ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားၿပီး ဘယ္ဟာအမွန္လဲ ဘာလုပ္ၾကမလဲဆိုတာ ဆုံးျဖတ္ၾကပါေတာ့ဗ်ာ . . . . . ။ 

စိုင္းညြန္႔လြင္

ပဲ့တင္သံ ဂ်ာနယ္ႏွင့္ ေမး-ေျဖ ျခင္း

၁။       ပင္လုံစာခ်ဳပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ခဲြထြက္ခ်င္စိတ္မရွိေအာင္ လုပ္ဖို႔က တို႔တေတြရဲ႕ တာဝန္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခဲ့တယ္လို႔ အန္ကယ္ေရးသားခဲ့ဖူးတယ္။ အခု ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမွာကို ႏိုင္ငံေတာ္ကေန ဘယ္ေတာ့မွ ခဲြမထြက္ဘူးဆိုတာ ပါလာတယ္။ ဒီေတာ့ အန္ကယ္တို႔အေနနဲ႔ ခဲြမထြက္ခ်င္ေလာက္ေအာင္  ဘယ္လို အခင္းအက်င္းေတြလိုမလဲ ေျပာျပေပးပါ။

 

ေျဖ-     အဲဒီစကားကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေျပာခဲ့တယ္လို႔ မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြမွာ ရွိပါတယ္။  ဒါကုိျပန္ေျပာရတာက "ပင္လုံစိတ္ဓာတ္" ကို မေမ့ၾကဖို႔ပါ။  အခုအခါ ျပည္ေထာင္စုကိစၥ ေျပာၾကရင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ပင္လုံစိတ္ဓာတ္အေျခခံကို ေမ့ထားတတ္ၾကလို႔ပါ။ ဘယ္ေတာ့မွ ခဲြမထြက္ရ ဆိုတာကို ဝန္ခံလက္မွတ္ထိုး ခိုင္းတာေတြရွိတယ္။ ကိစၥမရွိပါဘူး။ နကိုယ္ကလည္း ခဲြထြက္ဖို႔မရွိေတာ့ လက္မွတ္ထိုးတာဟာ ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ခု စိတ္ထဲမေကာင္းတာက နကိုယ္ထဲက ခဲြထြက္ဖို႔ မရွိခဲ့ဘူး။ ျပည္ေထာင္စုႀကီးထဲ ေပါင္းဝင္ခဲ့လို႔ ခုလိုျပည္ေထာင္စုႀကီး ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ေဟာ ေနာက္ၾကေတာ့မွ ခဲြထြက္မဲ့အႏၱရာယ္ေၾကာင့္ အာဏာသိမ္းရတယ္ဆိုၿပီး ေျပာတယ္။ တစ္ေလွ်ာက္လုံးမွာလည္း ႏိုင္ငံသားအားလုံးက တကယ္ထင္ သြားေအာင္ လိမ္ခဲ့တယ္။ အခုအခါမွာေတာ့ ဒါမဟုတ္ဘူးဆိုတာ ႏိုင္ငံေရးသမားေလာကမွာ အားလုံးက သိသြားၾကၿပီ။  လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ကိုယ္တိုင္လည္း  ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကိုဘဲ တည္ေဆာက္သင့္တယ္၊ ဖယ္ဒရယ္ဆိုတာ ခဲြထြက္ျခင္းမဟုတ္ဘူးလို႔ အေမရိကမွာ ေျပာေနၿပီ။

          အဲဒီေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ ခဲြမထြက္ပါဘူးဆိုတာကို လက္မွတ္ထိုးဝန္ခံေနရတာကိုက က်ေနာ့္စိတ္ထဲမွာ အရင္တစ္ခ်ိန္တုန္းက အမွန္တကယ္ ခဲြထြက္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့လို႔ အခုခါမွာ ေနာင္တရၿပီး မလုပ္ေတာ့ပါဘူးလို႔ ဝန္ခံကတိျပဳ လက္မွတ္ထိုးရသလို ခံစားရတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ စဥ္းစားၾကည့္ေပါ့။  လက္မွတ္ထိုးရတာကလည္း တစ္ဖက္ထဲက ဝန္ခံထိုးရတာဗ် ။ တစ္ျခားတစ္ဖက္က ခဲြမထြက္ခ်င္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ဘာေတြ ဘာေတြ လုပ္ထားပါတယ္ဆိုတဲ့ အျပန္အလွန္ ကတိကဝတ္မ်ိဳးက လုံးဝမရွိဘူး။  ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သေဘာတူညီမႈဆိုရင္ ႏွစ္ဖက္စလုံးက တာဝန္ယူမႈဆိုတာ ရွိကိုရွိရပါမယ္။ တစ္ဖက္ထဲကို ဝန္ခံထိုးခိုင္းေနတာကေတာ့ သိပ္မဟန္လွဘူးလို႔ ထင္တယ္။ ဒါေတြက အင္မတန္မွ သိမ္ေမြ႕တဲ့ သတိထားရမယ့္ အခ်က္ေတြေပါ့။

          က်ေနာ္တို႔ ေျပာေနတဲ့ တန္းတူညီမွ်ေရးဆိုတာကလည္း ရွင္းရွင္းေလးပါ။ ႏိုင္ငံသားတိုင္း ရေနတဲ့ အခြင့္အေရးမ်ိဳးကို လူတိုင္းတန္းတူ ရေစခ်င္တာပါ။ တိုင္းရင္းသားေတြက ေတာင္းေနလို႔ တိုင္းရင္းသားေတြ ပိုရဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ပိုလည္းမလိုခ်င္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေလွ်ာ့ၿပီးေတာ့လည္း မလိုခ်င္ပါဘူး။  ကုိယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ဆိုတာလည္း ရွမ္းျပည္တစ္ခုထဲ ရဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးေတြအားလုံးကပါ ရၾကရမွာပါ။  ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈေတြနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေနလာခဲ့ၾကတယ္။ ဘာမွ တိုးတက္မႈ မရွိခဲ့ဘူး။ ဒါကို ျပင္ဖို႔လိုတယ္။ အေရွ႕မွာ က်ေနာ္ေျပာခဲ့တာရွိတယ္။ "ပင္လုံစိတ္ဓာတ္" ဆိုတာေျပာခဲ့တယ္။ တကယ္ေတာ့ ပင္လုံစိတ္ဓာတ္ဆိုတာ ေပါင္းစည္းေရးကို  မ်က္ျခည္မျပတ္ဖို႔ အၿမဲႏွလုံးသြင္းရမယ့္ အခ်က္ပါ။ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီး ႏွစ္ေပါင္းဘယ္ေလာက္ရွိၿပီလဲ။ ျမန္မာျပည္ မတိုးတက္ဘူး၊ ဆင္းရဲတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ တကယ္ဆိုရင္ ျပည္နယ္ေတြမွာ ပိုၿပီးဆင္းရဲတဲ့အျပင္ ေခတ္ေတာင္ေနာက္က်ေနပါေသးတယ္။ ၿမိဳ႕ေပၚကိုဘဲ မၾကည့္ပါနဲ႔။ လူမ်ားစု ေနထိုင္တဲ့ ေတာရြာေတြကို ၾကည့္မွသိႏိုင္မွာပါ။ ျပည္မမွာဆို စက္ရုံအလုပ္ရုံမွာ လုပ္ကိုင္တဲ့ အလုပ္သမား လူတန္းစားဆိုတာ ရွိေပမဲ့ ျပည္နယ္ေတြမွာေတာ့ အလုပ္သမားလူတန္းစားဆိုတာ အေတာ့္ကို ရွားရွားပါးပါး ပါဘဲ။  ခင္ဗ်ားက ခြဲမထြက္ခ်င္ေအာင္ ဘာလုိသလဲလို႔ေမးတယ္။  က်ေနာ္သိသေလာက္ဆုိ ခဲြထြက္ဖို႔ အခုမရွိဘူး၊ အရင္ကလည္း မရွိခဲ့ဘူး၊ ခဲြထြက္လို႔လည္း မရႏိုင္ဘူး၊ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ ျပည္ေထာင္စုထဲမွာဘဲ ဆက္ရွိေနမွာပါဘဲ။ အဲဒီလို ရွိေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ဖန္တီးခြင့္ ရွိဖို႔ ၊ တန္းတူတဲ့ အခြင့္အေရးေတြရွိဖို႔ဘဲ အဓိကအေရးႀကီးပါတယ္။ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ျခယ္မႈေတြ၊ အႏိုင္က်င့္မႈေတြ၊ မတရားသျဖင့္ သိမ္းပိုက္မႈေတြ၊ ရက္စက္မႈေတြ မရွိေစခ်င္ပါဘူး။

၂။       တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြ လက္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေတာင္းဆိုေနၾကတဲ့ အခ်က္ေတြထဲမွာ ဘုံတူညီခ်က္အျဖစ္ တန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္  ျဖစ္ေနတာကိုေတြ႕ရတယ္။အဲလို ဘုံသေဘာတူညီခ်က္လည္း ရၿပီဆိုေတာ့ အဲဒီဘုံသေဘာတူညီခ်က္ ပန္းတိုင္ေရာက္ေရးအတြက္ တိုင္းရင္းသားေတြေရာ လက္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြေရာ ဘယ္လိုထိေရာက္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ျပဳလုပ္သြားမည္လဲ။

ေျဖ-     တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြကေတာ့ ဘဝတူေတြမုိ႕ သေဘာထားတူေအာင္ ညႇိႏိႈင္းရတာ လြယ္ပါတယ္။ ျပည္မျဖစ္တဲ့ တိုင္းေဒသႀကီးေတြက ႏိုင္ငံေရးသမားေတြနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစားေတြကို ရွင္းျပရတာ အေတာ္ကို လက္ဝင္ပါတယ္။ ေရဒီယုိတိုက္ရိုက္ေဆြးေႏြးခန္းတစ္ခုမွာ ဦးသုေဝ က ဗမာမုန္းတီးေရးေတြလုပ္ေနတယ္ လို႔ေတာင္ စြပ္စြဲတာၾကားရတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မ်က္စိပိတ္နားပိတ္ၿပီး သမိုင္းအမွားႀကီးကို အမွန္လုပ္ထားခဲ့တဲ့ ဒဏ္က ခုထိ မေပ်ာက္ေသးပါဘူး။ အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အခုအခ်ိန္မွာ သေဘာေပါက္လက္ခံ လာၾကပါတယ္။ ေထာက္ခံမႈေတြလည္း စိတ္ေစတနာ အမွန္နဲ႔ ေပးေနၾကပါတယ္။ ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့ ထိေရာက္တ့ဲ လုပ္ေဆာင္မႈ ဆိုတာေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ မေျပာတတ္ဘူး။ က်ေနာ့္ အျမင္ကေတာ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလာကမွာ ျပည္ေထာင္စုတစ္ဝွမ္းလုံး တန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ရွိဖို႕လိုတယ္ ဆိုတာကို ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြ နားလည္ သေဘာေပါက္ လက္ခံလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ထင္ပါတယ္။  အက်ိဳးသင့္ အေၾကာင္းသင့္ ရွိတဲ့အေၾကာင္း၊ အဓိပၸာယ္ ရွိတဲ့အေၾကာင္း  နားလည္ေအာင္ ရွင္းျပဖို႔လိုပါတယ္။  တစ္ခ်ိဳ႕က ရွင္းျပတာကို နားမေထာင္ဘူး။ သူတို႔ သိတာ တတ္တာကိုဘဲ ေျပာေနတယ္။ သူတို႔ထင္တာကိုဘဲ ေျပာေနတယ္။ "ပင္လုံစိတ္ဓာတ္" ဆိုတာကို ေမ့ထားလိုက္ၾကတယ္။ ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ တျဖည္းျဖည္းနဲ႕ေတာ့ ႀကိဳးပမ္းသြားရ မွာေပါ့ေလ။

၃။       ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပုံမွာကေတာ့  ျပည္နယ္ေတြကို သတ္မွတ္အာဏာေပးထားၿပီး ႀကြင္းက်န္အာဏာကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ရယူထား၍  ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ အာဏာခဲြေဝမႈ ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ ၂၀၀၈ ဥပေဒကို ျပည္မေတာင္တန္း တန္းတူညီမႈ ရွိေအာင္ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြကို အဓိက ျပင္ခ်င္တာလဲ ဆိုတာေလးေျပာျပေပးပါ။

ေျဖ-     တန္းတူတဲ့ ျပည္ေထာင္စု၊ တနည္းအားျဖင့္ စစ္မွန္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုဆိုရင္ ျပည္နယ္နဲ႕ တိုင္းေဒသႀကီးေတြမွာ သူ႔အေျခခံဥပေဒနဲ႔သူ ရွိေနရပါမယ္။ ၾကြင္းက်န္အာဏာကိုလည္း က်င့္သုံးႏိုင္ခြင့္ရွိ ရပါမယ္။ အားလုံးနဲ႕ဆိုင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွာေတာ့ သတ္မွတ္အာဏာကို က်င့္သုံးရပါမယ္။ ဥပမာ ႏိုင္ငံျခားေရး၊ ဘ႑ာေရး၊  စာတိုက္ေၾကးနန္း၊ တပ္မေတာ္ စတဲ့ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးေတြ အားလုံးနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ဘုံအလုပ္ေတြကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္သြားတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႕ ဒါေတြခ်ည္းေျပာေနရင္ ခက္မယ္။ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ဆိုတာရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ အေရးတႀကီး လုိအပ္ခ်က္ေတြထဲမွာ "အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး" ဆိုတာကလည္း အဓိကလိုအပ္ခ်က္ ျဖစ္ေနတယ္။ ေအးခ်မ္းသာယာတဲ့ ျပည္ေထာင္စု၊ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈနဲ႔ ျပည့္စုံတဲ့ ျပည္ေထာင္စု၊ ေခတ္မီဖံြ႕ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု၊ ဒါေတြကို ေမွ်ာ္လင့္ ထားရင္ေတာ့ အားလုံးနဲ႔ သေဘာတူမႈ မရ ရေအာင္ေတာ့ ညႇိႏိႈင္းသြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၄။       ဒီမိုကေရစီအေရး ႀကိဳးပမ္းေနစဥ္မွာ ဖယ္ဒရယ္ဝင္လာရင္  ေႏွာင့္ေႏွးမွာစိုးတယ္။ ခဲြထြက္မွာစိုးတယ္ ဆိုတဲ့ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ေတြအေပၚမွာ အန္ကယ္ေျပာလိုတဲ့ စကားေလးသိပါရေစ။

ေျဖ-     ခက္ေတာ့ ခက္ကုန္ၿပီ။ ေမးတဲ့ ေမးခြန္းတိုင္းမွာကိုက ခဲြထြက္တဲ့ကိစၥက မၿပီးႏိုင္ေသးဘူး။ ရွမ္းႏိုင္ငံေရးသမားလို႔ ဆိုလိုက္တာနဲ႔ ခဲြထြက္တာကို တဲြၿပီး တန္းျမင္လိုက္ၾကတာဘဲ ျဖစ္ေနတယ္။ ခဲြထြက္မွာ စိုးတယ္ ဆိုတာကိုေတာ့  က်ေနာ္ ရွင္းျပခဲ့ ၿပီးပါၿပီ။ ဖယ္ဒရယ္ေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီအေရး မထိခိုက္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ဖို႔ရာ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဟာလည္း လိုအပ္ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ လူႀကီးေတြကေတာ့ ဒီမိုကေရစီအေရးနဲ႔ ဖက္ဒရယ္အေရးဟာ  ဒဂၤါးတစ္ျပားရဲ႕ ေခါင္းနဲ႔ပန္းလိုဘဲ တဲြေနတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီး တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြက ဒီမိုကေရစီအေရးနဲ႔ ဖက္ဒရယ္အေရးကို တစ္ၿပိဳက္နက္တည္း ႀကိဳးပမ္းသြားမယ္လို႔ ေျပာထားၾကပါတယ္။ တစ္ခုၿပီးမွ ေနာက္တစ္ခုေဆာင္ရြက္တာဟာ နည္းလမ္းမမွန္ဘူးလို႕ သူတို႔ ခံယူထားၾကတယ္။

၅။       ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ အသံေတြ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာေရာ  ျပင္ပမွာပါ ၾကားေနရပါၿပီ။ အဲလို ျပင္ဆင္ဖို႔လည္း  ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ အေရးကို ေၾကေၾကလည္လည္ ေဆြးေႏြးဖို႔ ဘယ္ေတာ့ေလာက္ စတင္ေဆြးေႏြးျဖစ္မလဲ။

ေျဖ-     ဟုတ္ပါတယ္။ အားလုံးေလာက္နီးနီးက ျပင္ဖို႔ ေျပာေနၾကပါၿပီ။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ မ်ားလာပါၿပီ။ အရင္က ျပင္ဖို႔ဆို လုံးဝလက္မခံတဲ့လူေတြေတာင္ အခုဆို ျပင္ဖို႔ေျပာလာၾကပါၿပီ။ အခက္အခဲက လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာ ျပင္ဖို႔ အေတာ့္ကိုခက္တဲ့ကိစၥပါ။  အေျခခံဥပေဒ ကိစၥကို ေဆြးေႏြးတာကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးစလုပ္တဲ့အခ်ိန္ကတည္းက ေဆြးေႏြးတာပါ။ အခုအေျခခံဥပေဒကို မေရးရေသးတဲ့အခ်ိန္ကတည္းက ေဆြးေႏြးခဲ့တာပါ။ အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ ေဆြးေႏြးတယ္ဆိုတာကလည္း အခု ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း ေကာက္လုပ္လို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္ခ်င္တဲ့ အေျခခံဥပေဒက အားလုံးႏွစ္သက္လက္ခံတဲ့ အေျခခံဥပေဒမ်ိဳးကို လိုခ်င္တာပါ။ လူတစ္စု၊ အဖဲြ႕တစ္ဖဲြ႕ေလာက္က သူတို႔လိုခ်င္သလို ေရးသြားတာမ်ိဳးကို လက္မခံႏိုင္ပါဘူး။ အားလုံးညႇိႏိႈင္းၿပီး အားလုံးေလာက္က လက္ခံတဲ့ အေျခခံဥပေဒမ်ိဳးကို လိုတာပါ။

၆။       ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို  ျပင္မယ္ဆိုရင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ မတိုင္မီ ျပင္ဖို႔လိုအပ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြနဲ႔ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို အျမန္ဆုံး အေကာင္အထည္ေဖၚ သြားမလဲ။

ေျဖ-     ခင္ဗ်ားက ၂၀၁၅ မတိုင္မီ ျပင္ဖို႔လိုတယ္လို႔ ဘာေၾကာင့္ ေျပာတာပါလဲ။ အခုဆို တစ္ခ်ိဳ႕က ေျပာေနၿပီ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တစ္ေယာက္ထဲ သမၼတျဖစ္ဖို႕ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ေပးတာမ်ိဳးကေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာမ်ိဳးေတြ ေျပာေနတာ ၾကားေနရတယ္။ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ အေရးအႀကီးဆုံးကေတာ့ "ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီမႈ" ေတြ ရဖို႔လိုတာပါဘဲ။ ပါတီေတြ၊  တပ္မေတာ္ စတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးၿပီး ရလာတဲ့ သေဘာတူညီမႈကသာလွ်င္  အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးမွာ အလြယ္ဆုံးနဲ႔ အႏၱရာယ္ အကင္းဆုံးျဖစ္မွာပါ။ အဲဒီ သေဘာတူညီမႈမ်ိဳးကေတာ့ လြယ္လြယ္နဲ႔ ဘယ္ရႏုိင္ပါ့မလဲ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ လမ္းကေတာ့ အေကာင္းဆုံးဘဲလို႔ က်ေနာ္ယူဆတယ္။ အဓိက ကေတာ့ "ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီမႈ" ရဖို႕ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သေဘာတူၾကရင္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးဟာ အလြန္ေခ်ာေမြ႕တဲ့လမ္းကေန ဆက္သြား ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္ဟာလည္း အေတာ္ကို လွပေနပါလိမ့္မယ္။  ခင္ဗ်ား ေျပာသလို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ဆိုတဲ့  အခ်ိန္ကာလကေတာ့ က်ေနာ္ ကံေသကံမ  မေျပာတတ္ပါဘူး။

၇။       ဦးခြန္ထြန္းဦးက လက္နက္ကိုင္ေတြ လက္နက္စြန္႔ လႊတ္ေတာ္ထဲဝင္ၿပီးမွ အေျခခံဥပေဒျပင္ဖို႔ဆိုတာ မလြယ္ဘူးလို႔ ေျပာခဲ့တယ္။ အဲဒါအေပၚမွာ အန္ကယ့္ရဲ႕ အျမင္ေလးကို ေျပာျပေပးပါ။

ေျဖ-     လႊတ္ေတာ္ထဲဝင္ဖို႔ဆိုတာ ဒီအတိုင္းလမ္းေလွ်ာက္ၿပီး ဝင္သြားလို႔ရတာမွ မဟုတ္တာ။ ေရြးေကာက္ပဲြ ဝင္ရအုန္းမွာ။ ေရြးေကာက္ပဲြဝင္ေပမဲ့  ႏိုင္လည္းႏိုင္ဖို႔ လိုပါေသးတယ္။ မႏိုင္ရင္လည္း ဘယ္လိုလုပ္ လႊတ္ေတာ္ထဲ ဝင္ႏိုင္မလဲ။ ေနာက္လက္နက္စြန္႔ဖို႔က လႊတ္ေတာ္ထဲဝင္ဖို႔ သက္သက္နဲ႔ေတာ့ လက္နက္စြန္႔ႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္မထင္ဘူး။ လက္နက္စြန္႔ဖို႔ ဆိုတာက ႏိုင္ငံေရးေျပလည္မႈ ရဖို႔ ၊ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတူညီမႈေတြ ရဖို႔ လိုတယ္ေလ။ ဒါမွ လက္နက္စြန႔္ခိုင္းလို႔ ရမွာေပါ့။  သူတို႔တေတြလည္း နားလည္ၾကပါတယ္။ အခုဆို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္ေနၿပီ။ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဖို႔ဆိုတာ ဘာမွကို မလုပ္ႏိုင္ေသးဘူး။ သူတို႔ဆိုရင္ ပိုဆိုးမယ္ဆိုတာ သူတို႔ သိတာေပါ့။ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ လမ္းစဥ္ကို ခ်ျပေနေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ လိုက္သြားဖို႔ အေတာ္ကို ခက္မွာပါ။ ဒါကေတာ့ မေျပလည္ႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြကို သက္ဆိုးရွည္ေနေစမွာေပါ့။  လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ႏို္င္တာကေတာ့ တပ္မေတာ္ရဲ႕ သေဘာတူညီမႈကို USDP ပါတီက ရယူႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕ဥပေဒေတြ ျပင္ႏို္င္ပါတယ္။ ဒါက တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းျဖစ္ပါတယ္။ ခင္ဗ်ားျပင္ခ်င္တဲ့ အတိုင္း ျပင္ေပးႏိုင္ေအာင္ USDP  နဲ႔ တပ္မေတာ္ကို ဘယ္လို စည္းရုံးမလဲ။

၈။       တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကို္င္ေတြအတြက္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြ မလုပ္ဘဲ လက္မွတ္ထိုးခိုင္းတာ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဦးစိုင္းလိတ္ ေျပာထားပါတယ္။ အဲဒါအေပၚမွာေရာ ဘယ္လိုျမင္မိလဲ။ အကယ္လို႔ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပဲြျဖစ္ေျမာက္ဖို႔ ဘယ္အဆင့္ေတြ ေက်ာ္လြန္ဖို႕ လိုအပ္ပါသလဲ။

ေျဖ-     တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြ ျဖစ္ေျမာက္ဖို႔က အဓိက အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ အဖဲြ႕အစည္းေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေျပလည္မႈရမွာ အပစ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထိုးမယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆရွိ ပါတယ္။ ဘယ္သူမွန္သလဲ ဆိုတာေတာ့ ေျပာလို႔မတတ္ပါဘူး။ ဘယ္သူမွလည္း အေတြ႕အႀကံဳ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပဲြ ျဖစ္ေျမာက္ဖို႔ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ တကယ့္ကို ေသေရးရွင္ေရးကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရရွည္တည္တ့ံခိုင္ၿမဲတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရဖို႔ဆိုတာ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူမႈေတြ ရဖို႔လိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီမႈေတြ ရဖို႔ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပဲြေတြ မရွိလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြကေန သေဘာတူညီမႈ ရဖို႔ အလြန္ဘဲခက္ခဲႏိုင္သလို တစ္ဖက္ကလည္း အလြန္ကို လိုအပ္ပါတယ္။ မျဖစ္မေန စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ဇဲြနဲ႔ ႀကိဳးစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၉။       တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ရွိဖို႔ကိစၥ၊ ႏိုင္ငံေရးကိစၥ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကိစၥ၊ ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာကြာဟ ေနမႈကိစၥ၊ ပညာေရး ကိစၥ၊ က်န္းမာေရး ကိစၥ၊ အခြန္အေကာက္ ကိစၥ၊ ေတြကို အေျဖထုတ္ဖို႕ ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြမ်ား စဥ္းစားထားၿပီး ဘယ္လိုမ်ိဳး အခ်က္ေတြကို အစိုးရဘက္ကေန လိုက္ေလ်ာ လုပ္ေဆာင္ေပးေစလိုပါသလဲ။

ေျဖ-     ေမးတဲ့ "ကိစၥ" ေတြက အေတာ္ကိုမ်ားတာဘဲ။ ေခါင္းစဥ္ေတြ အားလုံးေပါင္းလိုက္ရင္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ေလာက္ကို ျဖစ္ေနၿပီ။ အေျဖထုတ္ေပးဖို႔ဆိုတာ မရွင္းပါဘူး။ ဘာကို အေျဖထုတ္ေပးရမလဲ။ လက္တေလာကေတာ့ က်ေနာ္က သာမန္ ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ေယာက္သာ ျဖစ္ေနတယ္။ အေသးစိ္တ္ က်ေနာ္နားမလည္ဘူးဆိုတာကို ဝန္ခံရမွာဘဲ။ တစ္ခ်ိဳ႕ကိစၥေတြက ပညာရွင္ကသာ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဘယ္သူမွ ကိုယ္တစ္ေယာက္ထဲ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမွာ ဘက္ေပါင္းစုံက ပညာရွင္ေပါင္းစုံလိုအပ္တယ္ ဆိုတာ လက္ခံထားရပါမယ္။ အဲဒီလုိ လက္မခံခဲ့လို႔ ဒီေန႔ က်ေနာ္တို႔ ဘာျဖစ္ေနသလဲ။ အားလုံးအသိဘဲ။

၁၀။     လတ္တေလာ ေရပန္းစားေနတဲ့ PR  စနစ္ေခၚ အခ်ိဳးအစားအလိုက္ ကိုယ္စားျပဳမႈ စနစ္ကို ဆရာ့အေနနဲ႕ သေဘာတူညီမႈ မရွိဘူးလို႔ ေျဖထားတာေတြ ေတြ႕ရတယ္။ ဘာေၾကာင့္သေဘာမတူရတာလဲ။

ေျဖ-     ဟုတ္ပါတယ္။ သေဘာမတူပါဘူး။ ျပည္နယ္ေတြမွာရွိတဲ့ ျပည္သူေတြအဖို႔ သေဘာေပါက္ဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။ အမွားမွား အယြင္းယြင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကဲဗ်ာ ...... PR စနစ္ကို ေျပာင္းခ်င္တယ္။ အခုသုံးေနတဲ့ စနစ္က သုံးလုိ႕မျဖစ္တဲ့ အေျခအေနမွာ ျဖစ္ေနသလား။ အဲလိုလည္း မဟုတ္ျပန္ဘူး။ က်ေနာ္ထင္တာကို ေျပာရရင္ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ မႏိုင္ဖူးတဲ့လူနဲ႔ မ်ားမ်ားႏိုင္ခ်င္တဲ့လူေတြ ေပါင္းလုပ္တယ္လို႔ ထင္တာဘဲ။ လုပ္ခ်င္လည္း လုပ္ေပါ့ လုပ္ခြင့္ရွိတာဘဲ။ ေျပာခြင့္ရွိတာဘဲ။  အေျခခံဥပေဒနဲ႔လည္း ကိုက္ညီမႈ ရွိ-မရွိ ျပန္စစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္ေတြကေတာ့ ကိုယ့္နယ္က ကိုယ္တိုင္ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ သူတို႔ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေပ်ာက္သြားရင္ ဘယ္သူ႕ကို သြားအားကိုးရမလဲဆိုၿပီး အားကိုးရာမဲ့သြားမွာကို စိတ္ပူေနၾကပါတယ္။

၁၁။     ၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒအစား က်ေနာ္တို႔အားလုံးလိုလားတဲ့ တန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကိုအေျခခံတဲ့ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ဖဲြ႕စည္းပုံနဲ႔ အစားထိုးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ - လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဆထဲန္ကေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ၂၀၀၈ ဥပေဒကို ေျပာင္းလဲရုံမဟုတ္ဘဲ အစားထိုးျပင္ဆင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ သေဘာသက္ေရာက္ေနပါတယ္။ အန္ကယ့္အေနနဲ႔ အစားထိုးျခင္း၊ ျပန္လည္ေရးဆဲြျခင္း၊ ျပဳျပင္ျခင္းေတြထဲက ဘယ္ဟာက အသင့္ေတာ္ဆုံးလို႔ ျမင္မိပါသလဲ။ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ အမ်ားစုကေရာ ဘယ္အခ်က္ကို ပိုလိုလား ပါသလဲ။

ေျဖ-     အဓိက ကေတာ့ ရည္မွန္းခ်က္ကို ေရာက္ဖုိ႔ပါဘဲ။ အစားထိုးလို႔ ၿပီးမယ္ဆိုရင္လည္း အစားထိုးေပါ့။ ျပဳျပင္တာ လုပ္လို႔ အဆင္ေျပျပည့္စုံမယ္ဆိုလည္း ျပဳျပင္တာလုပ္ေပါ့။ ဒါမွမဟုတ္ အစားထိုးဖို႔ လိုတယ္ဆိုလည္း အစားထိုးေပါ့။ ဒါက ခ်က္ခ်င္းေျပာလို႕ မရႏိုင္ပါဘူး။ ေဆြးေႏြးပဲြကရတဲ့ သေဘာတူညီမႈေတြ အေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။  ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီမႈအေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။

၁၂။     ဖယ္ဒရယ္စနစ္ဆိုတာကို အန္ကယ္ ဘယ္လိုယုံၾကည္လက္ခံမိလဲဆိုတာေလး ျပည္သူလူထုနားလည္ ေအာင္ မွ်ေဝေပးပါ။

ေျဖ-     အဲဒီစနစ္ကို ေျပာရရင္ အခ်က္ႀကီး သုံးခ်က္ကို မူတည္ၿပီး ေျပာရပါမယ္။ တစ္က- ပင္လုံစိတ္ဓာတ္ပါ။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံႀကီးကို ေပၚထြန္းေစခဲ့တာ ပင္လုံစိတ္ဓာတ္ပါ။ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈနဲ႔ ကတိကဝတ္ ေတြထားခဲ့တာ ပင္လုံးစိတ္ဓာတ္ပါ။ ဒါေတြကို ေမ့ထားလို႔ မရပါဘူး။ ကတိကဝတ္ကို ဖ်က္ခ်င္စိတ္ရွိတဲ့လူေတြကေတာ့ ဒါကိုေမ့ထားခ်င္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ သမိုင္းေၾကာင္းဆိုတာ မေမ့သင့္ပါဘူး။  ႏွစ္က- တန္းတူညီမွ်ေရးပါ။ အားလုံး တစ္ႏိုင္ငံလုံး ႏိုင္ငံေရးအရ ၊ စီးပြါးေရးအရ၊ လူမႈေရးအရ၊ ပညာေရး က်န္းမာေရးအရ စသျဖင့္  တန္းတူညီမွ်မႈ ရွိဖို႔လိုပါတယ္။ သုံးက- အားလုံး တစ္ႏိုင္ငံလုံး ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြါးေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ စသျဖင့္ အားလုံးကို ျပည္သူေတြကိုယ္တိုင္က ကိုယ္ဖာသာ ျပဌာန္းႏိုင္ခြင့္ ရွိၾကရပါမယ္။ ဒီအခ်က္သုံးခ်က္ကို က်င့္သုံးရာမွာ လူနည္းစုလူမ်ိဳးေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ အျပန္အလွန္ထိန္းညိႇတဲ့ စနစ္တစ္ရပ္လည္း ရွိထားရပါမယ္။ က်ေနာ္ေတာ့ ဒီလုိ ယုံၾကည္ပါတယ္။

၁၃။     ဖယ္ဒရယ္ပုံစံနဲ႔ ဖဲြ႕စည္းမယ္ဆိုရင္ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္ေတြမွာ ကိုယ္ပိုင္ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒေတြ ရွိသင့္တယ္လို႔ ယူဆသလား။ အဲဒီ ကိစၥကို ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္သင့္လဲ။

ေျဖ-     ဟုတ္ကဲ့။ ရွိရပါမယ္။ အားလုံးညိႇႏိႈင္းၿပီး ေရးယူရမွာေပါ့။

၁၄။     အခု တေလာ မတရားအသင္းနဲ႔ ဆက္သြယ္မႈ ဥပေဒ ပုဒ္မ - ၁၇ (၁) ဖ်က္သိမ္းဖို႔ ႀကိဳးစားတာဟာ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအတြက္ ဘယ္ေလာက္ထိ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိႏို္င္မလဲ။

ေျဖ-     ၁၇ (၁) ကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔ ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္မွာ အေျခအတင္ ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ မတရားသင္းအျဖစ္ ေက်ညာထားတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြကို မတရားအသင္းအျဖစ္ေက်ညာထားတဲ့ စာရင္းထဲကေန ပယ္ဖ်က္လိုက္ရင္ ၁၇(၁) နဲ႔  ၿငိစြမ္းဖို႔ မရွိေတာ့ပါဘူး။ မတရားအသင္း မရွိေတာ့ရင္ ၁၇(၁) ကိုလည္း က်င့္သုံးဖို႔ မလိုေတာ့ပါဘူး။ ေရွ႕မွာေျပာခဲ့သလို ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖဲြ႕စည္းဖို႔  ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြ က်င္းပ ရပါမယ္။ အဲဒီမွာ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကိုလည္း တပါးတည္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ လုိအပ္ပါမယ္။ အဲဒီလို ေဆြးေႏြးပဲြေတြက ပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ အမ်ားအျပား လုပ္ၾကရမွာပါ။  အဲဒီအခါမွာ မတရားသင္းေက်ညာခံထားရတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ အတားအဆီးျဖစ္ေနတာက ၁၇(၁) ပါ။ အဲဒါ  မရွိေတာ့ရင္ ေဆြးေႏြးပဲြ တံခါးကိုဖြင့္လိုက္တာနဲ႔ အတူတူပါဘဲ။  ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ဖဲြ႕စည္းဖို႔ကိစၥ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပႏိုင္ေတာ့မွာမို႕ အေတာ္ကို အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိမွာေသခ်ာပါတယ္။

(၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၄) ရက္ေန႔ ပထမဆုံးထုတ္ေဝသည့္ "ပဲ့တင္သံ" ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖၚျပပါသည္။ ထိုသို႔ ေဖၚျပရာတြင္ ခ်န္လွပ္ထားသည္မ်ားလည္း ရွိခဲ့ပါသည္။ ယခု စာမ်က္ႏွာမ်ားသည္ မူလ ေမး-ေျဖခ်က္မ်ား ျဖစ္ပါေၾကာင္း)

ရန္ကုန္တိုင္း(မ္) ေန႔စဥ္ သတင္းစာႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျခင္း

''ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕ အဓိကျပႆနာက
အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုတဲ့ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီးရိွေနတယ္ဆိုတာကိုေမ့ထား လို႔မရပါဘူး''
ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးစိုင္းညြန္႔လြင္နွင့္ ေတြ႕ဆံုျခင္း

ေဝမာသိမ့္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းသည္

ျမန္မာ့နိုင္ငံေရး၏ လက္ရိွအေျခအေနတြင္ နိုင္ငံေရးပါတီမ်ားအၾကား ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး စိုင္းျပင္းေနသကဲ့သို႔ ေရြးေကာက္ပဲြစနစ္ျပင္ဆင္နိုင္ေရးအေပၚလည္း အျမင္မတူ အျငင္းပြားလွ်က္ရိွၾကသည္။ တစ္ဖက္တြင္လည္း ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးလမ္းေၾကာင္းကို ဦးတည္ေနျပီး စစ္မွန္ေသာဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္နိုင္ရန္လည္း တိုင္းရင္းသားနိုင္ငံေရးပါတီမ်ား အပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား၏ အသံမ်ားကိုလည္း က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ၾကားလာရသည္။ လက္ရိွတြင္လည္း နိုင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ရပ္တည္ကာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားနွင့္ နီးစပ္ထိေတြ႕မႈရိွေနၿပီး ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ နိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ လက္နက္ကိုင္မ်ား၊အရပ္ဘက္လူမႈအဖဲြ႕အစည္းမ်ားနွင့္ ညီလာခံမ်ား ဦးေဆာင္က်င္းပေပးလွ်က္ရိွသည့္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးစိုင္းညြန္႔လြင္နွင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနွင့္ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ဆက္စပ္မႈမ်ား၊ ညီလာခံ၏ရလဒ္မ်ားနွင့္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား၏ ဘံုတူညီေသာဆႏၵသေဘာထားမ်ား၊ ဖဲြ႕စည္းပံုဘယ္လိုျပင္ဆင္မလဲစသည့္အေၾကာင္းမ်ားကိုေတြ႕ဆံု ေမးျမန္းခဲ့သည္မ်ားကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါသည္။ (အယ္ဒီတာ) 

ေမး။ ။ ဖဲြ႕စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရးဟာ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ ဘယ္ေလာက္အထိ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြရိွမလဲ႐ွင့္။ ဖဲြ႕စည္းပံုကို ျပင္ရမယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြကို ျပင္ဆင္ေစခ်င္လဲ။

ေျဖ။ ။ ၂၀၀၈ဖဲြ႕စည္းပံုကို ျပင္နိုင္သေလာက္ေတာ့ ျပင္ရမွာပဲ။ အခုေလာေလာဆယ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က နံပါတ္-၁ ပင္လံုစိတ္ဓာတ္၊ နံပါတ္-၂ က တန္းတူေရး၊ နံပါတ္-၃ က ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ေပါ့။ ဒီအေျခခံ(၃)ခ်က္ခ်ထားတယ္။ ပင္လံုစိတ္ဓါတ္ကို ဘာေၾကာင့္ေျပာရတာလဲဆိုေတာ့ ၁၉၄၇ခုနွစ္မွာ ျပည္ေထာင္စုေပၚေပါက္ဖို႔အတြက္ ရွမ္းျပည္နယ္က ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့တယ္။ ပင္လံုစိတ္ဓာတ္ေပၚလာခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုေပၚလာတယ္။ အဲ့ဒီမွာ ကတိကဝတ္ေတြရိွခဲ့တယ္။ တန္းတူရည္တူပူးေပါင္းမယ္လို႔ ဆိုခဲ့တယ္။ ဒါကိုလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသိတယ္။ အေျခခံဥပေဒမွာလည္း ၁ဝနွစ္ျပည့္ရင္ ခဲြထြက္ပိုင္ခြင့္ရိွတယ္လို႔ ရွမ္းနဲ႔ကယားကို ေပးထားခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီကတိကဝတ္ေတြက ယံုၾကည္မႈရိွေအာင္ တမင္ထည့္ထားတာျဖစ္တယ္။ အေၾကာင္းမဲ့ ဘယ္သူမွ ထည့္မထားပါဘူး။ ဒါဟာ သမိုင္းေၾကာင္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကတိကဝတ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒါဟာပင္လံုရဲ႕အေျခခံ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဓိကထားရမွာျဖစ္တယ္။ တန္းတူေရးဆိုတာကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္မွာ အခုက ေခတ္ေျပာင္းသြားၿပီ။ ျပည္နယ္ေတြခ်ည္းပဲ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ျပည္နယ္ေတြမွာလည္း ရွမ္းျပည္နယ္ တစ္ခုတည္းေတာင္းလို႔ မရေတာ့ဘူး။ အားလံုးရမွရမယ္။ ျပည္နယ္ေတြ အကုန္လံုး ရဖို႔လိုသလို၊ တိုင္းေဒသႀကီးေတြလည္း ရဖို႔လိုတယ္။ အခု ဖဲြ႕စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရးမွာ ေထာက္ျပလို႔ရတာက အခုလႊတ္ေတာ္မွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရိွတယ္၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ရိွတယ္၊ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ရိွတယ္။ အခုဟာ Tricameral ျဖစ္ေနတယ္။ တကယ္ျဖစ္သင့္တာက Bicameral ျဖစ္သင့္တယ္။ တကယ္ေတာ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ဆိုၿပီးပဲ လုပ္ရမွာျဖစ္တယ္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဆိုတာက လူဦးေရေပၚမွာ အေျခခံထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္မွာ ဗမာက အမ်ားစုပဲ။ ဒါက ျငင္းလို႔မရဘူး။ ဆိုေတာ့ လူမ်ိဳးစုေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ၊ ထိခိုက္လာမယ့္ ကိစၥေတြကို ဘယ္လႊတ္ေတာ္က အကာအကြယ္ေပးမလဲ။ အခုေတာ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္၊ အရင္က လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ ၇၄အေျခခံဥပေဒမွာေတာ့ နိုင္ငံေရးေကာင္စီ၊ အဲ့ဒီေနရာမွာလည္း တိုင္းခုနစ္တိုင္းအေရအတြက္က ျပည္နယ္ေတြနဲ႔အညီျဖစ္ေနေတာ့ အျပန္အလွန္ မထိန္းေၾကာင္းနိုင္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ အခု အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ထားလည္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကို ဘာမွမထိန္းေၾကာင္းနိုင္ဘူး။ Balance လုပ္လို႔ မရဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ပိုဆိုးတာက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ ဆံုးျဖတ္ရင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကပဲနိုင္မွာပဲ။ ပိုက္ဆံေတြအကုန္ခံျပီး ဘာေၾကာင့္ထားမွာလဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က မႀကိဳက္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဗမာျပည္နယ္ဖဲြ႕စည္းေရးကို မေျပာေတာ့ဘူး။ တိုင္းခုနစ္တိုင္းဟာ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ မွာ One Unit ပဲယူသင့္တယ္။ အဲဒီသေဘာထားကို တင္ျပေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး။ ။ အန္ကယ္တို႔ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕အစည္းေတြ၊ ပါတီနဲ႔ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားအဖဲြ႕အစည္းေတြ ပါဝင္ၿပီး ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးပဲြေတြ လုပ္လာတာေတြ႕ရပါတယ္။ အဲ့ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးလည္း ေျပာပါဦး႐ွင့္။

ေျဖ။ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မၾကာခင္က ေဆြးေႏြးပဲြနွစ္ႀကိမ္ လုပ္ခဲ့တာကေနၿပီး မၾကာခင္မွာ review ျပန္လုပ္မယ္။Trust Building အတြက္ မွတ္တမ္းေတြ ႐ိုက္ေနတယ္။ ၿပီးရင္ ျဖန္႔ေဝမယ္။ ျပီးရင္ လူထုထဲဆင္းၿပီး လူထုေတြရဲ႕အသံကို ျပန္နားေထာင္မယ္။ အခု ကိစၥမွာ ရွမ္းျပည္နယ္တစ္ခုလံုးရယ္၊ ကယားျပည္နယ္ တစ္ခုလံုးရယ္၊ လက္နက္ကိုင္အားလံုး၊ နိုင္ငံေရးပါတီ အားလံုးပါပါတယ္။

ေမး။ ။ အန္ကယ္တို႔ ဦးေဆာင္က်င္းပတဲ့ ညီလာခံက ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ျခင္းတစ္ခုတည္းကို ဦးတည္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာေပါ့။ က်န္တဲ့ အမ်ိဳးသားသင့္ျမတ္ေရးတို႔၊ ဖဲြ႕စည္းပံု ျပင္ေရးတို႔ကို မသြားေသးဘူးေပါ့။

ေျဖ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီတစ္ခုတည္းကို ပဲသြားေနေသးတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ လြယ္လြယ္ကတိေပး လြယ္လြယ္လုပ္ ဆိုတာမ်ိဳးေတြျဖစ္ျပီး တကယ့္လက္ေတြ႕မွာ ပါမလာတာမ်ိဳးေတြကို မႀကိဳက္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လုပ္မယ္ေဟ့ဆိုရင္ စိတ္ေရာကိုယ္ေရာ လက္ခံတာမ်ိဳးျဖစ္ဖို႔ပဲ ဒီတစ္ခုကို အရင္ဆံုးလုပ္ေဆာင္ေနတာပါ။

ေမး။ ။ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕အစည္းေတြေရာ၊ နိုင္ငံေရးပါတီေတြေရာ ဘံုတူညီတဲ့ လိုအပ္ခ်က္က ဘာမ်ားျဖစ္မလဲ႐ွင့္။

ေျဖ။ ။ လက္နက္ကိုင္အားလံုးကေတာ့ မဆိုးဘူး။ အားလံုးအတူတူပဲ သေဘာတူၾကတယ္။ ဘာလဲဆိုေတာ့ တန္းတူေရးနဲ့ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ပဲ။

ေမး။ ။ရွမ္းျပည္နယ္မွာလည္း ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ျပည္နယ္ေတြ၊ မ်ိဳးႏြယ္စုေတြလည္းရိွေတာ့ အခုဆိုရင္ ''ဝ''ကျပည္နယ္အျဖစ္ ေတာင္းလာတာမ်ိဳးေတြရိွေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ေတြ ေပးလာတဲ့အခါမွာ ႐ႈပ္ေထြးမႈေတြ ရိွလာနိုင္လား။

ေျဖ။ ။ မရိွေလာက္ဘူးလို႔ ထင္တယ္။ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္က အားလံုးျပဌာန္းခြင့္ရမွာပဲေလ။ အားလံုးဟာ ရွမ္းျပည္သားပါပဲ။ နစ္နာမလားလို႔ စိတ္ပူၾကေပမယ့္ အခုထက္ပိုၿပီးေတာ့ မနစ္နာပါဘူး။ အကယ္၍ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ရရင္လည္း Bi-cameral နဲ႔ပဲ ႐ွမ္းျပည္နယ္ကိုသြားရမယ္။ လူနည္းစုေတြကို သူတို႔ အခြင့္အေရးမထိခိုက္ရေအာင္ေတာ့ ေနာက္လႊတ္ေတာ္တစ္ရပ္ထားေပးရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္လိုတယ္လို႔ ေျပာတာပါ။ ျပည္နယ္တိုင္း ျပည္နယ္တိုင္းမွာ သီးျခားဖဲြ႕စည္းပံုရိွဖို႔ လိုတယ္။

ေမး။ ။ အစိုးရအဆက္ဆက္ကလည္း ဖဒရယ္ဆိုရင္ ခဲြထြက္ေရးလိိုု႔ ေျပာၾကတယ္။ အခုတိုင္းရင္းသားေတြ ဘက္ကလည္း ခဲြထြက္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုၾကေတာ့ အန္ကယ္တို႔သြားလိုတဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ ဆိုတာက ဘယ္လိုမ်ိဳးလဲ႐ွင့္။

ေျဖ။ ။ ခဲြထြက္ဖို႔အေၾကာင္း ဘာမွမရိွပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ကိုယ့္ျပည္နယ္ ကိုယ့္ဖဲြ႕စည္းပံုနဲ႔ဆိုေတာ့ အလုပ္ေတြရႈပ္ေနမွာပဲ။ ခဲြထြက္ခ်င္တဲ့ဆႏၵ ရိွဦးေတာ့ ခဲြထြက္လို႔မရပါဘူး။ လက္ရိွ ပထဝီနိုင္ငံေရးအေျခအေန၊ လက္ရိွ ျပည္တြင္းနိုင္ငံေရးအေျခအေန အရေရာ၊ စီးပြားေရးအေျခအေနအရေရာ ခဲြထြက္လို႔ လံုးဝမရပါဘူး။ ခဲြထြက္တဲ့သူက ဘယ္သူနဲ႔သြားေပါင္းမလဲ။ တကယ္ေတာ့ ခဲြထြက္ေရးဆိုတာက နိုင္ငံေရးသမားေတြ နိုင္ငံေရးစကားေျပာၿပီး နိုင္ငံေရးကစားတဲ့ သေဘာပါ။ ခဲြထြက္ဖို႔ဆိုတာ လံုးဝမျဖစ္နိုင္ပါဘူး။ ခဲြထြက္ခြင့္ေပးရင္ေတာင္ ထြက္သြားတဲ့သူက ေတာ္ေတာ္ေလး ဒုကၡေရာက္လိမ့္မယ္။ အရင္ ၁၉၄၇ခုနွစ္တုန္းက အေျခအေနကေတာ့ တစ္မ်ိဳးေပါ့။ အခုက တစ္မ်ိဳးေျပာင္းသြားၿပီေလ။ ခဲြထြက္ေရးဆိုတာ အေမြဆိုးႀကီးအျဖစ္ က်န္ေနတာ။ တကယ္တမ္းက်ရင္ မျဖစ္နိုင္ေတာ့တဲ့ စကားလံုးႀကီးပါ။ တကယ့္တကယ္လည္း ဘယ္တုန္းကမွ မႀကံစည္ခဲ့ၾကပါဘူး။ စကားလံုး သက္သက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး။ ။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ အစိုးရအၾကားၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား ေျပာတဲ့အခါမွာလည္း လက္ရိွမွာေရာ ခဲြမထြက္ဖို႔ ကတိကဝတ္ေတြ ေတာင္းတာမ်ိဳးေတြ ရိွေသးလား။

ေျဖ။ ။ အခုလည္း တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြကို ခဲြမထြက္ပါဘူးဆိုၿပီး လက္မွတ္ထိုးခိုင္းတာေတြရိွတယ္။ တစ္ဖက္ကိုေတာ့ ခဲြမထြက္ပါဘူး ဆိုၿပီး လက္မွတ္ထိုးခိုင္းတယ္။ တစ္ဘက္မွာေတာ့ ခဲြမထြက္ဖို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဘက္က ဘာေတြေတာ့ လုပ္ေပးပါမယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတြမရိွဘူး။ ဥပမာ-မဖိနိွပ္ဘူး ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့။ အခုေတာ့ တဘက္သက္ႀကီးျဖစ္လြန္းတယ္။ နွစ္ဖက္သေဘာတူညီမႈဆိုတာ နွစ္ဖက္စလံုးက တာဝန္ယူမႈေတြ ရိွသင့္တာဘဲ။ တစ္ဖက္ကိုေတာ့ တာဝန္ယူခိုင္းၿပီး က်န္တစ္ဖက္ကေတာ့ ဘာမွ တာဝန္မရိွသလိုမ်ိဳးကေတာ့ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။

ေမး။ ။ အခုလႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ ဖဲြ႕စည္းပံု ေလ့လာေရးအတြက္ ေကာ္မတီဖဲြ႕ဖို႔ လုပ္လာၿပီ။အန္ကယ္တို႔ပါတီဆိုလည္း လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တစ္ေယာက္မွမရိွဘူး ဆိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္တြင္း ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးမွာေတာ့ အန္ကယ္တို႔ ပါဝင္လို႔မရေတာ့ ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ဘယ္လိုႀကိဳးစား သြားမလဲ။

ေျဖ။ ။ အခု လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာ ျပင္ဆင္ဖို႔ႀကိဳးစားတယ္ ဆိုတဲ့ေနရာမွာလည္း ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီက အခုျပင္ဖို႔ (၂၁) ခ်က္ ရိွတယ္လို႔ သိရေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးအင္အားက ပိုမ်ားေတာ့ အခုျပင္မယ္ဆိုလည္း အစိုးရအတြက္ လုပ္ကိုင္ဖို႔ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနတဲ့ ဥပေဒပုဒ္မေတြကိုပဲ ျပင္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ မွားခ်င္လည္း မွားနိုင္ေပမယ့္ အဲ့ဒါျဖစ္ဖို႔မ်ားတယ္။ ျပည္ေထာင္စုႀကီး တစ္ခုလံုး ညီညႊတ္ေအာင္ေတာ့ ျပင္ဆင္မယ္လို႔မထင္ဘူး။ အားလံုးက လႊတ္ေတာ္ကိုပဲျမင္ေနၾကတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕ အဓိကျပႆနာက အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရး စတဲ့ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီးရိွေနတယ္ဆိုတာကို ေမ့ထားလို႔မရပါဘူး။ လက္ရိွသမၼတရဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ Rode-map (၈)ခ်က္ ကလည္း လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးမွာ မျဖစ္နိုင္ဘူး။ UNFC မွာလုပ္တဲ့ WGEC ဆိုတဲ့အဖဲြ႕က Framework တစ္ခုလုပ္ေနတယ္။ အဲ့ဒီမွာ နိုင္ငံေရးပါတီေတြပါတယ္၊ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕ေတြ ပါတယ္၊ အစိုးရပါၿပီး ေဆြးေႏြးၾကမယ္။ အဲ့ဒီကေန နိုင္ငံေရးသေဘာတူညီမႈေတြ ထြက္လာၿပီးရင္ ဆက္လုပ္ဖို႔ လြယ္မယ္ေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အျမင္က အေျခခံဥပေဒကို လႊတ္ေတာ္ထဲမွာသြားၿပီး အရင္ျပင္ဖို႔ မလိုဘူး။ နိုင္ငံေရးျပႆနာကို အရင္ရွင္းဖို႔လိုတယ္။ နိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြ ျဖစ္ဖို႔လိုတယ္။ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတူညီမႈေတြ ရခဲ့ရင္ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္လည္း ေျပလည္သြားႏိုင္တယ္။ ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးလည္း သိပ္ၿပီး အခက္အခဲ ရိွေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ နိုင္ငံေရး သေဘာတူညီမႈ မရေသးဘဲ ဖဲြ႕စည္းပံုကို ျပင္ေနရံုနဲ႔ ျပႆနာက ေျပလည္သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ေမး။ ။ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြ ျဖစ္လာဖို႔ အလားအလာေတြ ရိွေနၿပီလား။

ေျဖ။ ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ သမၼတႀကီးကို တင္ျပေတာ့ သူ႔အေနနဲ႔လည္း ဒီလိုသေဘာမ်ိဳး ရိွတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အခုေကအိုင္အိုနဲ႔ လက္မွတ္ထိုးနိုင္ၿပီးရင္ လက္နက္ကိုင္ေတြ အားလံုးနဲ႔ တစ္ျပည္လံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ လက္မွတ္တစ္ခါထပ္ထိုးမယ္။ တစ္ျပည္လံုး အပစ္ရပ္မယ္လို႔ ေၾကညာမယ္။ ဒါနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္တည္း မတရားအသင္း ေၾကညာထားတဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕ေတြကို စာရင္းထဲကေန ပယ္ဖ်က္ေပးၿပီးရင္ နိုင္ငံေရးတံခါး ပြင့္လာၿပီ။ အဲ့ဒီအခါၾကရင္ အားလံုးေဆြးေႏြးလို႔ၿပီ။ အဲ့ဒီအခါၾကရင္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြအတြက္ စျပီး လုပ္ေဆာင္လို႔ရျပီ။ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးတယ္ဆိုတာက လူႀကီးခ်င္းေတြ႕ေန႐ံုနဲ႔မၿပီးဘူး။ ေအာက္ေျခအဆင့္ေတြမွာလည္း အဆင့္ဆင့္ေဆြးေႏြးညိႈနိႈင္းဖို႔ လိုေသးတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္ၾကရင္ အားလံုးပါဝင္ၿပီး ေဆြးေႏြးၾကမယ္။ အဲ့ဒီအခိ်န္ၾကမွ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြက စမွာျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သေဘာထားကေတာ့ ပါတီစံုပါတဲ့ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြ လုပ္သင့္တယ္။ သေဘာတူညီမႈရေအာင္ေတာ့ အေတာ္ကိုခက္ခက္ခဲခဲ ႀကိဳးပမ္းၾကရပါလိမ့္မယ္။ အဲ့ဒီမွာ ေဆြးေႏြးလို႔ သေဘာတူညီခ်က္ရရင္ က်န္တာက ဘာမွမခက္ေတာ့ဘူး။ အဲ့ဒီလိုေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာေတာ့ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ တကယ္လိုလားတဲ့ စိတ္မ်ိဳးေတြေတာ့ အမွန္တကယ္ရိွဖို႔ လိုတယ္၊ ပင္လံုစိတ္ဓာတ္မ်ိဳးဆိုတာလည္း လိုပါတယ္။ အဲ့ဒီအခါၾကရင္ ကိုယ့္ဘက္က ကိုယ္လိုခ်င္တာခ်ည္းလည္း မရေတာ့ဘူး။ ပါတီေတြ အားလံုးကေန နိုင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္ရၿပီဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ျပင္ဖို႔ဆိုတာ သိပ္မခက္လွေတာ့ဘူးလို႔ ယူဆပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ လိုလားတာကေတာ့ နိုင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္ကို အေျခခံၿပီးေတာ့မွ အေျခခံဥပေဒကို ျပန္ေရးသင့္ေရး၊ ျပင္သင့္တာေတြျပင္ေပါ့။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ နိုင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္က ဘာေတြျဖစ္မလဲဆိုတာ ႀကိဳတင္ျပီး မသိတဲ့အတြက္ပါ။ လုပ္လို႔ရတဲ့ နည္းလမ္းေတြရိွပါတယ္။ ပါတီေတြက ဘယ္ေလာက္ထိ ကိုယ့္အတၱေတြ ေလွ်ာ့ခ်နိုင္မလဲ ဆိုတဲ့အေပၚမွာလည္း မူတည္ပါတယ္။

ေမး။ ။ လက္ရိွပါတီေတြနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ေတြ၊ အစိုးရဘက္နဲ႔ ေတြ႕ဆံု ေျပာဆိုၾကတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးမွာ ဘံုလက္ခံနိုင္မယ့္ နိုင္ငံေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရဖို႔ေရာ ျဖစ္နိုင္ပါ့မလား။

ေျဖ။ ။ ျဖစ္နိုင္ေအာင္ ညိွရမွာဘဲ။ တစ္ျခားနည္းလမ္း မရိွပါဘူး။ အရင္ေ႐ြးခဲ့ၾကတဲ့ တစ္ျခားနည္းလမ္းေတြက အဆိုးအပ်က္ေတြဘဲ ျဖစ္ခဲ့တာ သင္ခန္းစာ ရိွပါတယ္။ အခု ဦးယြက္ဆစ္နဲ႔ သမၼတေတြ႕တဲ့အခါမွာ သမၼတဘက္ကေျပာတာ နည္းနည္းထူးဆန္းတယ္။ အေျခခံျပင္ေရးတို႔၊ နိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေရးတို႔ကို ေျပာတဲ့အခါမွာ ျပည္သူေတြေ႐ြးေကာက္တင္ေျမာက္ထားတဲ့ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ေတြပါတဲ့ လႊတ္ေတာ္က အဖဲြ႕ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးပါလို႔ ေျပာတယ္။ ဒီကိစၥဟာ အေတာ္ကို ထူးဆန္းတယ္။

ေမး။ ။ လက္နက္ကိုင္ေတြအေနနဲ႔ေရာ၊ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာ ရိွတဲ့နိုင္ငံေရးပါတီေတြ အေနနဲ႔ေရာ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာေဆြးေႏြးသြားဖို႔ကိစၥ လက္ခံဖို႔ ျဖစ္နိုင္လား။

ေျဖ။ ။ မျဖစ္နိုင္ဘူးဆိုတာ အခုအပစ္ရပ္စဲေရးကိစၥေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေတြကို လႊတ္ေတာ္က ဘာမွမွ မေျပာတာ။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ဖို႔ ဘတ္ဂ်က္လည္း မရိွဘူး။ ဒါေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကလည္း ေျပာတယ္။ သူတို႔တအားလုပ္ခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔မလုပ္နိုင္ဘူး။ လႊတ္ေတာ္ဟာ ဥပေဒျပဳေရးကိုပဲ လုပ္ခြင့္ရိွတာဆိုေတာ့ Excutive Power မရိွဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မလုပ္နိုင္တာ။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္ေမးၾကည့္တယ္။ တစ္ခိ်န္မွာ အခုလို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေတြကို လႊတ္ေတာ္က ကန္႔ကြက္လာရင္ေရာလို႔ေမးေတာ့ သူတို႔မွာ ကတိကဝတ္ ေကာ္မတီမွာ တင္ထားတဲ့ မွတ္တမ္းေတြေတာ့ရိွတယ္ လို႔ေျပာတယ္။

ေမး။ ။ အန္ကယ္တို႔အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ၾကည့္တဲ့အခါ အစိုးရအေပၚသေဘာထား ဘယ္လိုရိွလဲ။

ေျဖ။ ။ သူတို႔က သိပ္ၿပီးမတင္းမာပါဘူး။ နိုင္ငံေရး အရ မတင္းမာပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ သူတို႔နဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလးနီးနီးစပ္စပ္ ရိွတယ္။ သူတို႔နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆီသြားဖို႔ မခက္ေလာက္ဘူး။ ခက္တာက သူတို႔နွစ္ဘက္ ေျပလည္ၿပီဆိုရင္ အစိုးရတပ္ေတြ ေလ်ာ့ဖို႔လိုတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ေတာ့ ခက္မယ္ထင္တယ္။ အခု တပ္ေတြက အစိုးရေအာက္မွာ မရိွသလိုျဖစ္ေနတယ္။ တပ္ေတြေလ်ာ့လိုက္ရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အဆင္ေျပသြားမယ္။ အခုဟာက အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ သူပုန္မထနဲ႔၊ သူပုန္မထရင္ေအးခ်မ္းသြားျပီ။ အဲသလိုေျပာၾကတာ ရိွတယ္။ ဒါေပမဲ့ခက္တာက အဲ့ဒီသူပုန္ေတြ ေမြးဖြားလာတာက ဖိနိွပ္မႈေတြ၊ မတရားမႈေတြေၾကာင့္ ေပၚလာတာ။ တပ္ေတြေလ်ာ့ခ်သြားမယ္ ဟိုလူေတြလည္းမလုပ္နဲ႔ေတာ့ အဲ့ဒါဆိုရင္ အားလံုး အဆင္ေျပသြားမယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္မွာက လက္နက္ကိုင္အမ်ားဆံုးပဲ။ လက္နက္ကိုင္ေတြမ်ားေလ ဒုကၡေရာက္ေလပဲ။

ေမး။ ။ အခုဆို နိုင္ငံေရးပါတီေတြက ၅၃-ခု ေတာင္ ရိွေနျပီ။ ပါတီေတြကလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားလာတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေရြးေကာက္ပဲြစနစ္ကိုလည္း ျပင္ဆင္ဖို႔လည္း တာဆူေနၾကၿပီဆိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြစနစ္ေျပာင္းလဲလာရင္ ဘယ္လိုျဖစ္လာနိုင္လဲ။

ေျဖ။ ။ ပီအာ စနစ္သာက်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ ပါတီေတြ ဒီ့ထက္ပိုမ်ားလာမယ္။ လူမ်ိဳးစုေတြကလည္း သူတို႔လူမ်ိဳးစုေတြ အခ်ိဳးက်ပါဝင္လာဖို႔ လုပ္လာၾကမယ္။ ပါတီမရိွတဲ့ လူမ်ိဳးစုေတြက နစ္နာမွာေပါ့။ ထပ္ေထာင္ၾကမွာေပါ့။ လူမ်ိဳးစုေတြဘက္ကေတာ့ ျပႆနာမရိွပါဘူး။ အခု အေျခအေနထိေတာ့ ရွမ္းေတြက ရွမ္းမဲပံုးပဲထည့္မွာပဲ။ ရခိုင္ဆိုလည္း ရခိုင္မဲပံုးထဲပဲထည့္မွာပဲ နည္းနည္းပါးပါးေလာက္ပဲ အန္အယ္ဒီတို႔၊ ၾကံခိုင္ေရးတို႔ရနိုင္မယ္။ အတင္းအက်ပ္လုပ္ရင္ေတာ့ မသိဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ လာမယ့္ေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔ေတြလည္း ဝင္လာမယ္ထင္ေတာ့ အဲ့လိုေတာ့ မလုပ္ေလာက္ေတာ့ဘူး။ ပါတီစံုကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ လက္ခံခဲ့ၿပီဆိုေတာ့ ေအာင္ျမင္တာ၊ မေအာင္ျမင္တာကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ညိွရမွာေပါ့။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ပါတီက လုပ္ေနတဲ့နိုင္ငံေရးက အာဏာရရိွေရးက အဓိကမဟုတ္ဘူး။ အေျခခံ ဥပေဒေကာင္းဖို႔ပဲ။ ေကာင္းတဲ့ဥပေဒကို အားလံုးလိုက္နာဖို႔ပဲ။ အဲ့လိုဆို ဥပေဒစိုးမိုးမႈရိွမယ္။ ဘယ္သူေတြဘဲရရ၊ နိုင္နိုင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဘာမွစိတ္မပူေတာ့ဘူး။ အရည္အခ်င္းရိွတဲ့သူေတြ ရဖို႔ပဲလိုပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔က လႊတ္ေတာ္ထဲမသြားရလည္းကိစၥ မရိွပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အဲ့ဒီအခိ်န္က်ရင္ လႊတ္ေတာ္ထဲသြားျပီး အေျခခံဥပေဒကိုလည္း ျပင္စရာမလိုေတာ့လို႔ဘဲ။

ေမး။ ။ အန္ကယ္ဆိုလိုတာက ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ မတိုင္ခင္ကို ဖဲြ႕စည္းပံုဥပေဒက ျပင္ဆင္ၿပီးသား ျဖစ္မယ္လို႔ ဆိုတာလား။

ေျဖ။ ။ ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြေရာ၊ နိုင္ငံေရးပါတီေတြေရာ၊ အရပ္ဘက္အဖဲြ႕အစည္းေတြေရာ ပါဝင္တဲ့၊ ဖဲြ႕စည္းပံု ျပင္ဆင္တဲ့၊ ညီလာခံႀကီးတစ္ခု ၂ဝ၁၅ မတိုင္မီမွာ လုပ္နိုင္မယ္လို႔ထင္တယ္။ အဲ့ဒီအတြက္လည္း ျပင္ဆင္ေနၾကတယ္။ အဲ့လို နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြမ်ိဳးက ျဖစ္လာမယ္လို႔ထင္တယ္။ ဘယ္သူကမွ ကံေသကံမေတာ့ ေျပာလို႔မရဘူးေပါ့။ ဒီလို ျဖစ္လာေအာင္ေတာ့ ဝိုင္းျပီးႀကိဳးစားသြားဖို႔ လိုတာေပါ့။

အခုလိုေျဖၾကားေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

(ရန္ကုန္တိုင္းမ္ ေန႔စဥ္ အတဲြ(၁) အမွတ္(၅၁) ေသာၾကာေန႔ ၊ ၂ဝ၁၃ ခုနွစ္ ဇြန္-၂၈ ရက္ ေန႔ထုတ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္)

သတင္းေကာင္းမ်ား ႏွင့္ မ်က္စိလည္ျခင္း

အခုတေလာ သတင္းေကာင္းေတြ ၾကားေနရပါတယ္။ သတင္းေကာင္းေတြဆိုေတာ့ မေနႏိုင္ မထိုင္ႏိုင္ ျဖစ္လာလို႔ အခုလို စာတစ္ပိုဒ္အျဖစ္ ေရးလုိက္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ပထမဆုံးေျပာခ်င္တာကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီးရဲ႕ ျပည္သူေတြဆီကို ေရဒီယုိကေနေျပာၾကား လုိက္တဲ့ မိန္႔ခြန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ပါ။ သမၼတႀကီးေျပာသြားတဲ့အထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူေတြကို တစ္ေယာက္မက်န္ ျပန္လႊတ္ေပးမယ္ဆိုတဲ့အခ်က္က အက်ဥ္းက်ခံေနရတဲ့ မိသားစုေတြနဲ႔ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြၾကားမွာ အေတာ္ႀကီးကို ေက်နပ္အားရ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ျဖစ္ရတဲ့သတင္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆုိရင္ က်ေနာ္ဆီကို ဖုန္းဆက္ၿပီးေမးေနၾကပါတယ္။  ျပန္လႊတ္ေပးၿပီး ပုဒ္မ-၄၀၁ အရ ျပစ္ဒဏ္ လက္က်န္ကိုလည္း ဆက္ၿပီး မသုံးေတာ့ပါဘူးဆိုေတာ့ ပိုၿပီး ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ျဖစ္သြားၾကရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူေတြအဖို႔ လြတ္ရက္ကို ေမွ်ာ္ရတာ မၾကာေတာ့ဘူးဆိုေတာ့ အားလုံးလည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဝမ္းသာေနၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သတင္းေကာင္း တစ္ပုဒ္ ေပါ့ဗ်ာ။

 ႏိုင္ငံေရးအသိုင္းအဝိုင္းထဲက မိတ္ေဆြေတြက ဖုန္းဆက္လာၾကပါတယ္။ ယူနတီဂ်ာနယ္ (ဇြန္လ-၁ ရက္ေန႔ နဲ႔ ဇြန္လ-၈ ရက္ေန႔ထုတ္) ဖတ္ၿပီးၿပီလား ဖတ္ၾကည့္ပါအုန္း။ ၿပီးရင္ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အျမင္ျခင္း ဖလွယ္ပါအုန္း ဆိုလို႔ အသည္းအသန္ ရွာဖတ္ရပါတယ္။ ဟုတ္တာဘဲ။ အေတာ္ကို ဝမ္းသာစရာသတင္းေတြကို ေတြ႕ရလို႔ပါ။ မိတ္ေဆြေတြ ျပန္ဆက္လာေတာ့ ျပန္ေျပာရတာေပါ့။ ရွင္းျပစရာႏွစ္ခ်က္ဘဲ ရွိပါတယ္။ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္မွာ အေျခခံဥပေဒကို မယုံလို႔ ေရြးေကာက္ပဲြကို မဝင္ခဲ့ဘဲနဲ႔ ေနာက္မွျပန္မွတ္ပုံတင္ခဲ့တဲ့ပါတီေတြကို ေရွ႕စကားေနာက္စကား ညီသင့္တယ္ဆိုတဲ့သေဘာမ်ိဳး ေဝဖန္ထားတာပါ။ မယုံၾကည္ဘူးေျပာခဲ့ၿပီး ေနာက္မွ မွတ္ပုံျပန္တင္တာ ဆိုတဲ့သေဘာေပါ့ဗ်ာ။ အေျပာနဲ႔ လုပ္ရပ္နဲ႔ မညီဘူးေပါ့။ အဲဒီသေဘာမ်ိဳးေရးပါတယ္။ ရွင္းျပခ်င္တာကေတာ့ မယုံၾကည္တာနဲ႔ မလိုက္နာတာက တစ္ျခားစီပါ။ ဥပေဒ ျဖစ္လာရင္ လိုုက္နာရမွာပါ။ ယုံၾကည္ခ်င္မွ ယုံၾကည္မွာေပါ့။ မယုံၾကည္တာက တစ္ပိုင္းပါ။ သတ္သတ္စီပါ။ ဒါကို ျမန္မာစာ တတ္သူတိုင္း ခဲြျခားနားလည္ပါတယ္။

 ႏိုင္ငံေရးေလာကမွာ မၾကာခဏ သုံးတတ္ၾကတဲ့ စာသားတစ္ေၾကာင္း ရွိပါတယ္။ "အၿမဲတမ္း မိတ္ေဆြ မရွိသလို အၿမဲတမ္းရန္သူလည္း မရွိပါဘူး" ဆိုတာပါဘဲ။ အဲဒီစကားကို ပထမဆံုးေျပာတဲ့သူက "ႏိုင္ငံေရးေလာကမွာ" ဆိုတာကို ထည့္ထားပါတယ္။ အဲဒီစကားဟာ ႏိုင္ငံေရးေလာကအတြက္ သက္သက္ျဖစ္ပါတယ္။ အၿမဲတမ္းရန္သူ မရွိ ၊ အၿမဲတမ္းမိတ္ေဆြ မရွိ ။ ဆိုတာကို ႏိုင္ငံေရးေလာက ျပင္ပ အျခားေနရာေတြမွာ မေတာ္တဆ သြားသုံးမိရင္ ဒါမွမဟုတ္ သြားက်င့္သုံးလိုက္မိရင္ျဖင့္ ငါးပါးေမွာက္ၿပီသာ မွတ္ေပေတာ့။ ႏိုင္ငံေရး ေလာကမွာ ကိုယ့္ႏိုင္ငံနဲ႔ ကိုယ့္ျပည္သူရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြါးသာ ပထမဦးစားေပးလို႔ ဆိုလိုတာပါ။ ဒါႀကီးကို တစ္ျခားမွာ သြားသုံးရင္ေတာ့ ........ စဥ္းစားသာ ၾကည့္ေပေတာ့။ ဘယ္ေလာက္ ကတိသစၥာပ်က္ယြင္းသူ ျဖစ္မလဲ။ ဘယ္ေလာက္ကိုယ္က်ိဳးစီးပြါး ၾကည့္သူျဖစ္ေနမလဲ။ ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးတစ္ေယာက္က - ေၾကာင္ဆိုတာ ျဖဴရင္ျဖဴ မည္းရင္မည္းပါေစ အေရးမႀကီးဘူး။ အေရးႀကီးတာ ၾကြက္ဖမ္းတတ္ဖို႔ဘဲ - ဆိုတာထက္ ပိုဆိုးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကဲ.......... ထားပါေတာ့။ ဝမ္းသာစရာ ဆက္ေျပာၾကတာေပါ့။

မၾကာခင္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ တိုင္းရင္းသားပါတီ ၁၃- ပါတီ ေတြ႕ဆုံၾကၿပီး "ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ပါတီ" ဆိုတဲ့ပါတီႀကီး တစ္ခုကို ဖဲြ႕စည္းဖို႔ တိုင္ပင္ၾကမယ္ဆိုတာပါဘဲ။ ရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ တတိယအင္အားစုတစ္ခု အေနနဲ႔ ရပ္တည္ႏိုင္ေအာင္ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံပါဝင္တဲ့ ပါတီႀကီးတစ္ခုကို ထူေထာင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ေတာ္ရုံအေမွ်ာ္အျမင္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္တာ မဟုတ္ႏိုင္ပါဘူး။ တိုင္းရင္းသား ၁၃-ပါတီကေနၿပီး ျပည္ေထာင္စုတစ္ဝွမ္းလုံးမွာရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံတို႔ဟာ တစ္စည္းတစ္ရုံးထဲ တစ္ပါတီထဲ အျဖစ္ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔ ဆိုတာ လြယ္ကူတဲ့ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး။  ေတာ္ရုံ စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံမႈ မဟုတ္ပါဘူး။ ေတာ္ရုံသတၱိလည္းမဟုတ္ ပါဘူး။ အနစ္နာခံမႈလည္းမရွိဘူး .... ေနာက္ၿပီးေတာ့ သတၱိလည္း မရွိဘူးဆိုရင္ အဲဒီလိုမ်ိဳး ပါတီႀကီးတစ္ခု ဆိုတာ လုံးဝ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ အနစ္နာခံႏိုင္ျခင္းနဲ႔ သတိၱရွိျခင္းမ်ားကိုလည္း ေလးေလးနက္နက္ ခ်ီးက်ဴးလိုက္ပါတယ္။

ၿပီးေတာ့ အခုတေလာ ေရဒီယိုေတြမွာ လုပ္တဲ့အင္တာဗ်ဴးေတြနဲ႔ စာေစာင္ေတြထဲမွာ တိုင္းရင္းသား ပါတီအခ်ိဳ႕ရဲ႕ ပါတီဥကၠဌေတြ ကိုယ္တိုင္ ထုတ္ေျပာလာတာ ျမင္ရ ၾကားရတာ အင္မတန္မွ အားရစရာ ေကာင္းတာေတြလည္း ရွိလာပါတယ္။ သူတို႔ဟာ အရင္တုန္းက ျပည္ေထာင္စုဖဲြ႕စည္းရာမွာ ၁၄-ျပည္နယ္ ထူေထာင္ဖို႔ ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒါမွ လက္ေတြ႔က်တယ္။ ဒါမွာသာလွ်င္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတယ္ လို႔ သူတို႔ ယုံၾကည္ခဲ့ၾကတယ္။ အခုအခါမွာေတာ့ သူတို႔ေျပာေနၾကတာက ရွစ္ျပည္နယ္ျပည္ေထာင္စု ဆိုၿပီး ေျပာလာၾကတယ္။ အဲဒီလို ရွစ္ျပည္နယ္ျပည္ေထာင္စု ဖဲြ႕စည္းႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြကို အခုလာမယ့္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ က်င္းပမယ့္ အစည္းအေဝးမွာ ေဆြးေႏြးၾကမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆက္ခံၿပီး ေဖၚေဆာင္ေနတဲ့ အယူအဆမ်ိဳးကို နားလည္လက္ခံ ေဆြးေႏြးၾကမွာကိုေတာ့ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ႀကိဳဆိုရမွာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အားလုံးက သေဘာထား တူညီစြာနဲ႔ ပူးေပါင္းလက္ခံႏိုင္ၾကလိမ့္မယ္လို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။

ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ ဒီအယူအဆေတြေၾကာင့္ဘဲ က်ေနာ္တို႔ဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဖိႏွိပ္ကန္႔သတ္ခံခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ဘယ္သူမွ မေထာက္ခံရဲၾကပါဘူး။ ေထာက္ခံရင္လည္း အဖမ္းခံရမွာ ေသခ်ာတယ္လို႔ ထင္ခဲ့ၾကတာပါ။ အခုေတာ့ ဘယ္လိုကေန ဘယ္လိုျဖစ္ၾကသလဲ မသိလိုက္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ သြားခ်င္တဲ့လမ္းကို သူတို႔ေလွ်ာက္လာၾကၿပီဆိုေတာ့ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ႀကိဳဆိုရမွာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာင္ျမင္ၾကပါေစလို႔လည္း ဆုမြန္ေကာင္းေတာင္းလိုက္ပါတယ္။

PR ေရြးေကာက္ပဲြ စနစ္ကို ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ နည္းနည္းမ်က္စိလည္ရတယ္ ခင္ဗ်ာ့။ ဒီမိုကေရစီ မိတ္ေဆြ ၁၀-ပါတီက ေရြးေကာက္ပဲြက်င္းပေရးေကာ္မရွင္ဆီကို လာမယ့္ေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာ PR စနစ္ကို  ေျပာင္းလဲက်င့္သုံးဖို႔ စာတင္ထားတယ္ဗ်ာ။ အခု တိုင္းရင္းသားပါတီ ဥကၠဌေတြ ေျပာေနတာက PR စနစ္ကို လက္မခံဘူး။ မႀကိဳက္ဘူး ေျပာပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ မိတ္ေဆြမ်ား ၁၀-ပါတီ ရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ တင္ျပစာကို ေတာင္းၾကည့္လိုက္ေတာ့ အဲဒီတိုင္းရင္းသားပါတီေတြက ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးထားတာ ေတြ႕လိုက္ရျပန္တယ္။ ခုနကေျပာသလို နည္းနည္း မ်က္စိလည္သြားလို႔ အဲဒီအစုထဲက ပါတီႀကီးတစ္ခုရဲ႕ ပါတီအလုပ္အမႈေဆာင္ တစ္ေယာက္ကို ေမးၾကည့္ေတာ့ "ဒါက အားလုံးေက်ေက်လည္လည္ ေဆြးေႏြးၿပီး သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးထားတာပါ" လို႔ေျဖျပန္တယ္။ ပိုၿပီး မ်က္စိလည္သြားတာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမဲ့လည္း ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ပါ။ PR စနစ္ကို မႀကိဳက္ဘူး၊ သေဘာမတူဘူးဆိုမွေတာ့ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ သေဘာထားျခင္း တူသြားျပန္ပါေလေရာ။ သေဘာထားျခင္း တူရင္ေတာ့ ေထာက္ခံႀကိဳဆိုရမွာဘဲ မဟုတ္လားဗ်ာ။

မ်က္စိလည္တယ္ဆိုလို႔ ေျပာစရာက ရွိလာျပန္တယ္။ ဇြန္လ ၈-ရက္ေန႔ထုတ္ ယူနတီဂ်ာနယ္ အခ်ပ္ပို ကိုဖတ္လိုက္ေတာ့ အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုေတြ႔တယ္။ အဲဒီ အင္တာဗ်ဴးခံသူကို အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးႏွင့္ေတြ႕ဆုံျခင္းလို႔ ေဖၚျပထားတယ္ဗ်။ က်ေနာ္သိတဲ့ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္းႀကီး ဘာျဖစ္လို႔ ဘယ္ေရာက္သြားပါလိမ့္လို႔ မ်က္စိလည္သြားတာဗ်။ ဂ်ာနယ္ေတြက မွားတတ္တယ္ဆိုတာကို သိၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခု ေရးတဲ့ ယူနတီဂ်ာနယ္ဆိုတာ အဲဒီပါတီနဲ႔က တစ္ရုံးထဲလို ဝင္ထြက္ သြားလာေနၾကတာ။ အဲဒီ အင္တာဗ်ဴးခံသူ ကိုယ္တိုင္က အဲဒီဂ်ာနယ္မွာ အေရးႀကီးေနရာကေန ပါေနတာပါ။ တစ္ျခား ဂ်ာနယ္ေတြသာ အဲဒီ ပါတီအေၾကာင္းမွားခ်င္မွားမယ္။ ယူနတီဂ်ာနယ္ကေတာ့ မွားစရာအေၾကာင္း လုံးဝမရွိလို႕ က်ေနာ္ အေတာ္ကို မ်က္စိလည္ေနတာ ခင္ဗ်ားတို႔ နားလည္ေပးၾကပါဗ်ာ။

စိုင္းညြန္႔လြင္

၂၀၁၃ ခု ဇြန္လ - ၇ -ရက္