ယူကရိန္းၿမိဳ႕ေတာ္ ကိယဖ္ၿမိဳ႕မွာ ေလ့လာေတြ႕ရသမၽွ

ယူကရိန္းၿမိဳ႕ေတာ္ ကိယဖ္ၿမိဳ႕မွာ ေလ့လာေတြ႔ရသမၽွ

By စိုင္းညြန႔္လြင္ 16 July 2017


အေရွ႕ဥေရာပက ယူကရိန္း ဆိုတာ သာမန္ျမန္မာနိုင္ငံသားတေယာက္အတြက္ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ေရာက္ဖို႔ အေတာ္ခက္တာမို႔ ဆရာ ေဒါက္တာေက်ာ္သူ စေခၚကတည္းက စိတ္ဝင္စားၿပီး ခ်က္ခ်င္းပဲ လိုက္ဖို႔ သေဘာတူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အတူသြားရမယ့္ လူေတြကလည္း ရင္းႏွီးၾကၿပီးသားမို႔ ခရီးစဥ္ကို မစမီကတည္းက အလိုလို ေပ်ာ္ရႊင္ေနမိပါတယ္။

က်ေနာ့္ စိတ္ကူးထဲမွာ ယူကရိန္းဆိုတာ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုႀကီးထဲက ခြဲထြက္လာတယ္။ ခြဲထြက္ခဲ့ၿပီး သူ႔နိုင္ငံထဲမွာ အႏုျမဴဒုံး လက္နက္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနခဲ့တယ္။ ခ်ာနိုဘိုင္း အႏုျမဴ ယိုစိမ့္မွု ျဖစ္ခဲ့တယ္။ သူ႔ရဲ့ေဆာက္လက္စ ေလယာဥ္တင္ စစ္သေဘၤာႀကီးကို တ႐ုတ္နိုင္ငံဆီ ေရာင္းခ်ခဲ့တယ္။ ၂၀၀၄ မွာ ကမၻာေက်ာ္ လိေမၼာ္ေရာင္ေတာ္လွန္ေရးကို ဆင္ႏြဲခဲ့ၾကတယ္။ ၁ဝ ႏွစ္အၾကာမွာ ၂၀၁၄ ေမဒမ္ျပည္သူ႔ေတာ္လွန္ေရးႀကီးကို ထပ္ ဆင္ႏြဲခဲ့ၾကတယ္။ ခရိုင္းမီးယားေဒသကို အိမ္နီးခ်င္း ႐ုရွားနိုင္ငံက စစ္အင္အားနဲ႔ သိမ္းပိုက္ျခင္း ခံရတယ္။ သိပ္မၾကာခင္ကပဲ မေလးရွား ခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္ကို စစ္သုံးဒုံးကၽည္နဲ႔ ပစ္ခၽခံရတယ္။ ကိယက္ဖ္ဆိုတာ ကၽေနာ္ ငယ္ငယ္တုန္းက ေအာင္ဆန္းကြင္းမွာ လာကန္တဲ့ “ဒိုင္နမို” ေဘာ္လုံးအသင္းရဲ့ ၿမိဳ႕ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေလာက္ပဲ သိထားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကၽဆုံးသြားခဲ့ေသာ သူရဲေကာင္းမၽား၏ ပုံေတြကို တပုံခၽင္းစီ စီတန္းၿပီး ျပသထားသည္ (ဓာတ္ပုံ - ရဲနည္/ဧရာဝတီ)

တကယ္လက္ေတြ႕ေရာက္သြားေတာ့လည္း ထင္ထားတဲ့အတိုင္း ဆိုဗီယက္လကၡဏာေတြ လႊမ္းမိုးေနဆဲျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕လိုက္ရတယ္။ က်ေနာ့္ ေလ့လာမွုက လူကို အေျချပဳၿပီးပဲ ေလ့လာဖို႔ စိတ္ကူးၿပီး အကဲခတ္ခဲ့တယ္။ သူမၽားနဲ႔ေတာ့ မတူဘူးလို႔ ေျပာနိုင္ပါတယ္။ ပညာရပ္ေတြကိုကၽေနာ္ကိုယ္တိုင္က မနိုင္နင္းတာရယ္ ကိုယ့္ထက္ေတာ္တဲ့လူေတြက ေလ့လာေပးေနမွာမို႔ သိပ္ၿပီး အဓိက မထားခဲ့ေတာ့ပါဘူး။ လူေတြကို ေလ့လာၿပီး ကိုယ့္နိုင္ငံအတြက္ ဘယ္လို အသုံးခၽမယ္ဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႔ဘဲ ေလ့လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလယာဥ္ကြင္းေရာက္ၿပီး taxi ဒရိုင္ဘာက ကိုယ့္ကားေပၚပါလာတဲ့ ခရီးသည္ကို ကားရပ္ၿပီး ဆင္းခိုင္းလိုက္ကတည္းက သူတို႔တေတြရဲ့ စိတ္ဆတ္ပုံကို သိျမင္ခဲ့တယ္။ သူတို႔ taxi စီးေတာ့ ေမာင္းပုံေမာင္းနည္းကို ထိတ္လန႔္မိတယ္။ အေတာ္ကို စည္းကမ္းမဲ့တာ ေတြ႕ရတယ္။ ျမန္မာျပည္က taxi ဆရာေတြထက္ ပိုဆိုးတယ္လို႔ ထင္မိတယ္။ ထူးတာက ယာဥ္ထိန္းရဲလည္း သိပ္မေတြ႕ရပါဘူး။ ရွိခဲ့ရင္လည္း ဖမ္းလို႔ ျဖစ္မယ္ မထင္ပါဘူး။ ဖမ္းခဲ့ရင္လည္း အေတာ္ကို ရန္ျဖစ္ရမယ့္ကိန္းမ်ိဳး။ အားလုံးက ခပ္မိုက္မိုက္ပုံစံေတြနဲ႔ပါ။

ေနာက္ၿပီး ခရီးစဥ္တေလၽွာက္ သတိထားမိတာက ခပ္တည္တည္ လာမိတ္ဆက္ၿပီး ေငြေၾကး နည္းနည္းေလး ေတာင္းတဲ့ ေကာင္မေလးေတြပါ။ ဓါတ္ပုံအရိုက္ခံဖို႔ အ႐ုပ္ပုံ အဝတ္ဝတ္ၿပီး ဆရာေကၽာ္သူကို သူေဌးထင္လို႔ ေငြလိုက္ေတာင္းတာေတြက သူတို႔မွာ ေငြရွာရတာ မလြယ္ကူတဲ့သေဘာေတြကို ျပသေနတာပါ။ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုကေန ၿပိဳကြဲလာတဲ့နိုင္ငံေတြဆီက မိန္းမပၽိဳေတြဟာ တျခား ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး နိုင္ငံေတြဆီသြားၿပီး ခႏၶာကိုယ္ေရာင္းၾကတယ္ဆိုတာ ဟုတ္ေလာက္တယ္လို႔ မွတ္ခၽက္ေပးနိုင္ပါတယ္။

ေရငတ္ ဘီယာေသာက္ဆိုတာ ကိယက္ဖ္ေရာက္မွ တကယ္ၾကဳံရေတာ့တယ္။ ဘီယာထုတ္လုပ္ရတာက ေရသန႔္ထုတ္လုပ္ရတာထက္ ပိုလြယ္ စရိတ္ပိုနည္းလို႔ ေရသန႔္က ဘီယာထက္ ေဈးႀကီးေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ေရသန႔္တစ္ဗူး သူတို႔ေငြ UAH-20 ေပးရၿပီး ဘီယာက UAH-11 ပဲေပးရတယ္။ UAH- တစ္ကၽပ္က အၾကမ္းအားျဖင့္ ျမန္မာေငြ ၅ဝ ေက်ာ္ေလာက္ တန္ဘိုးရွိပါတယ္။ ဥေရာပဘီယာကို ျမန္မာေငြ ၅၀၀ ေကၽာ္ပဲ ေပးရတယ္။

ေနရာလြတ္ေကာင္းေကာင္းေတြနဲ႔ အရိပ္ေကာင္းေကာင္းေတြမွာ ေယာကၤ်ားမိန္းမ ထိုင္ၿပီး ဘီယာအရက္ေသာက္ ေနၾကတာ ေနရာတိုင္းလိုလို ေတြ႕ရတယ္။ ယူကရိန္းျပည္သူေတြဟာ စိတ္ဓာတ္ပၽက္စီးေနတာလား။ ကိုယ့္စိတ္ကို ကိုယ္ကုစားေနၾကတာလား။ ထြက္ေပါက္ေတြ ပိတ္ေနၾကလို႔လား။ ျမန္မာျပည္ အေျခအေန၊ ျမန္မာျပည္ အေတြ႕အၾကဳံနဲ႔ စဥ္းစားမိပါတယ္။

ျမန္မာျပည္လည္းပဲ ၁၉၉ဝ ျပည့္ေနာက္ပိုင္းေရာက္မွ လူမၽားစုႀကီးဟာ ဘီယာ အရက္ အႀကီးအကၽယ္ ေသာက္လာၾကတာ သတိထားမိရင္ သိနိုင္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ယူကရိန္းေတြလို ျမန္မာေတြလည္း ဘီယာအရက္ အႀကီးအကၽယ္ကို ေသာက္ေနၾကတာ အတူတူပဲမို႔ အဲလို ေမးခြန္းထုတ္မိတာပါ။ ျမန္မာက ယူကရိန္းထက္ သာနိုင္တာ တစ္ခုေတာ့ရွိပါတယ္။ ကၽေနာ္႕ တစ္သက္ ေလယာဥ္ေပၚမွာ အရက္အလြန္မူးေနတဲ့ခရီးသည္မၽိဳး ျမန္မာျပည္မွာ မေတြ႕မိတာပါ။

အခု ယူကရိန္းေလယာဥ္ေပၚမွာ မူးေနသူကို ၾကဳံခဲ့ရတယ္။ သူတို႔ေလယာဥ္က သူတို႔လူမ်ိဳးကို အေတာ္ဂ႐ုစိုက္ပါတယ္။ အမူးလြန္ေနတဲ့ သူတို႔လူကို ေလယာဥ္ေပၚပါလာတဲ့ ခရီးသည္ ဆရာဝန္နဲ႔ သူနာျပဳဆရာမကို ေခၚၿပီး ေမးျမန္းကုသေနလိုက္တာ အမူးသမားေဘးထိုင္ၿပီး အေငြ႕နဲ႔လိုက္မူးေနတဲ့ ကိုမင္းဇင္ကိုေတာ့ လုံးဝေမးျမန္းေဖၚ မရတာကေတာ့ မၽက္ကန္းမၽိဳးခၽစ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကို ေဖၚေဆာင္ေနသလိုပါပဲ။

ကၽေနာ္တို႔ထက္ သူတို႔သာတာကေတာ့ လမ္းကို ျမန္ျမန္ေလၽွာက္တတ္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမေအာက္ရထား ဒီဇိုင္းပုံစံဟာ ေမာ္စကိုက ဒီဇိုင္းအတိုင္း အားလုံးအတူတူပဲလို႔ ဒီခရီးကို ဖိတ္တဲ့ ခၽက္နိုင္ငံသား မိတ္ေဆြ အီေဂါက ကၽေနာ္႔ကို ေျပာျပတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ ေနာက္မွာ လူေတြက တုန႔္တုန႔္ဆိုင္းဆိုင္းနဲ႔ တန္းစီလိုက္ေနၾကတာ သတိထားမိတယ္။  ကၽေနာ္တို႔ ေလၽွာက္တဲ့ႏွုန္းက သိသိသာသာႀကီး ေႏွးေကြးေနလို႔ လမ္းပိတ္သလို ျဖစ္ေနတာပါ။ ဒီေလာက္မၽားျပားတဲ့ လူအုပ္ႀကီးမွာ ေအးေအးေဆးေဆး လမ္းေလၽွာက္ေနတာ ကၽေနာ္တို႔ တစ္အုပ္စုပဲ ရွိပါတယ္။ အားထုတ္မွုခ်င္း ကြာျခားေနသလားလို႔ေတာင္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ေဝဖန္မိေသးတယ္။

မတူတာတစ္ခုကေတာ့ ေလယာဥ္အဆင္းမွာ ျမန္မာေတြက သမၺဳေဒၶ ဂါထာနဲ႔ အဆုံးသတ္တတ္ၾကၿပီး ယူကရိန္းေတြကေတာ့ ေလယာဥ္မွူးကို လက္ခုပ္တီး ခၽီးၾကဴးၾကတာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔လည္းပဲ ဘုရားစာေတြ မရြတ္ဘူးလို႔ေတာ့ အာမ မခံနိုင္ျပန္ပါဘူး။ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕ရဲ့ ၾကည့္ရွုစရာေတြထဲမွာ မသြားမျဖစ္တဲ့ေနရာေတြက ဘုရားေကၽာင္းေတြ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ အခုလိုေျပာရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽေနာ္တို႔ဆီမွာလို လည္ပတ္စရာေတြထဲမွာ အမ်ားစုက ဘာသာေရးနဲ႔ သက္ဆိုင္ေနတဲ့ေနရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဘုရားေက်ာင္းေတြဟာ ပုဂံေခတ္နဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ေတြဆိုတာလည္း ေတြ႕ရတယ္။ ေရွးအယူကို စြဲစြဲျမဲျမဲ က်င့္သုံးခဲ့ၾကတဲ့၊ ဆက္ခံခဲ့ၾကတဲ့လူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ေတြရဲ့ ဘာသာေရးအေပၚ ခံယူခၽက္ေတြက ေလးစားေလာက္တဲ့ အေျခအေနမၽိဳး ျဖစ္ပါတယ္။

ေဆးလိပ္ေသာက္တာေတာ့ ျမန္မာထက္ ပိုမၽားတယ္လို႔ ထင္မိတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့ မိန္းကေလးေတြမၽားသလို ငယ္ရြယ္တဲ့ မိန္းမပၽိဳ အားလုံးဟာ ေခၽာေမာတာ သတိထားမိတယ္။ သူတို႔ဖက္ရွင္ကလည္း အမိုက္စားလို႔ ေျပာနိုင္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္တဲ့ မိန္းမႀကီးေတြကို သတိထားၾကည့္လိုက္ျပန္ေတာ့ အားလုံးလိုလိုက ဝတုတ္တုတ္ ႐ုပ္ဆိုးဆိုးေတြ ျဖစ္ေနျပန္ပါေရာ။ ကိုမင္းဇင္က ဒီမွာေျပာင္းေနရင္ ေကာင္းမလား မသိဘူးလို႔ ေျပာလိုက္ခ်ိန္မွာ စဥ္းစားမိတာက ယူကရိန္းသူေတြဟာ ငယ္ရြယ္ခ်ိန္မွာ ေခၽာေမာလွပၿပီး အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ခ်ိန္မွာ အ႐ုပ္ဆိုး တတ္ၾကတယ္လို႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။ ကိုမင္းဇင္ကိုလည္း ယူကရိန္းမွာ ေနမယ္ဆိုရင္ ၁၅-ႏွစ္ထက္ ပိုၿပီး မေနဖို႔ အႀကံျပဳမိပါေသးတယ္။ အ႐ုပ္ဆိုးဆိုး အဖြားႀကီးနဲ႔ တသက္လုံးဆက္ေပါင္းေနရမွာ ပူပန္မိလို႔ပါ။ ၿမိဳ႕ထဲမွာ Men’s Club ဆိုၿပီး ေရးထားတဲ့ အေဖာ္အခၽြတ္ဆိုင္ေတြကလည္း အေတာ္မ်ားတာ သတိျပဳမိပါတယ္။

ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕ထဲမွာ ဘတ္စ္ကားလိုင္း မေတြ႕မိလို႔ ကြီးၿဖိဳးကိုေတာင္ မဆီမဆိုင္ သတိရမိပါေသးတယ္။ YBS အတြက္ ေလ့လာခၽင္တယ္ဆိုရင္ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕မွာ အဆင္မေျပပါဘူး။ ေျမေအာက္ရထားရဲ့ အစြမ္းေၾကာင့္လားေတာ့ မသိပါဘူး။ ရန္ကုန္မွာလို ဘတ္စ္ကားေတြ ပၽားပန္းခတ္ တိုးေဝွ႕ေနတာမ်ိဳး မေတြ႕ခဲ့ပါဘူး။ ဓာတ္ရထားေတြကလည္း ကၽေနာ္တို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အလုံ ေထာ္လီေကြ႕ကေန သိမ္ႀကီးေဈး၊ စေကာ့ေဈး၊ ရန္ကုန္အေရွ႕ပိုင္းအထိ စစ္ႀကိဳေခတ္က ရွိခဲ့သလိုမ်ိဳးလို႔ ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ပ်က္စီးသြားၿပီး သူတို႔ကေတာ့ အေဟာင္းအတိုင္း ယေန႔တိုင္ဆက္ကၽန္ေနတယ္လို႔ ေတြးမိတယ္။ ရန္ကုန္မွာ taxi ငါးေသာင္းေလာက္ရွိတယ္ဆိုတာေၾကာင့္ ကိယဖ္ၿမိဳ႕နဲ႔ ယွဥ္လိုက္ေတာ့ အံ့အားသင့္စရာ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ ရန္ကုန္တစ္ၿမိဳ႕လုံးမွာ ေလၽွာက္ေမာင္းေနတဲ့ taxi ေတြဟာ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕နဲ႔ေတာ့ ဘာမွမဆိုင္ဘူးလို႔ေတာင္ ေျပာနိုင္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့ အငွါးယာဥ္စနစ္က Uber တို႔လို Oway တို႔လို ေနာက္ဆုံးေပၚ တက္စီစနစ္ကိုပဲ သုံးေနၾကတယ္လို႔ ထင္ရပါတယ္။ လမ္းေပၚမွာ ေလၽွာက္ေမာင္းေနၿပီး ဓာတ္ဆီကုန္တာထက္စာရင္ ပိုၿပီး ထိေရာက္မွု ရွိနိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔လို ဧည့္သည္ေတြအဖို႔ကေတာ့ အိမ္ရွင္ရဲ့ အကူအညီမပါဘဲနဲ႔ taxi စီးရဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။

အထိမ္းအမွတ္ ေၾကး႐ုပ္ေတြကို သတိထားၾကည့္ေတာ့ တစ္႐ုပ္မွ ေဆးမသုတ္ထားပါဘူး။ ေရႊခ်ထားတာလည္း မေတြ႕ရပါဘူး။ ေၾကး႐ုပ္ကို ေၾကး႐ုပ္ပီပီျပင္ျပင္ ဒီအတိုင္း ထားတာ သတိထားမိတယ္။ ေၾကးသြန္းပညာကေတာ့ သိၾကတဲ့အတိုင္း အလြန္ကို အႏုပညာလက္ရာ ေျမာက္လွပါတယ္။ အခၽိဳးအစား ဟန္ပန္အမူအရာ သူတို႔ေျပာခၽင္တဲ့ အဓိပၸါယ္ကို ျမင္လိုက္႐ုံနဲ႔ တန္းၿပီး သေဘာေပါက္နိုင္ပါတယ္။ အခုတေလာ ျမန္မာျပည္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေၾကး႐ုပ္စိုက္ထူပြဲေတြ ေခတ္စားေနလို႔ သတိထားၾကည့္မိတာပါ။ ျမန္မာျပည္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေၾကး႐ုပ္ေတြကေတာ့ ေရႊပိန္းသုတ္ထားၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေၾကး႐ုပ္ကို ေရႊပိန္းခ်ၿပီး ျပည္သူေတြကို လွည့္လွည္ျပသတာကို က်ေနာ့္ အသက္အရြယ္နဲ႔ အခု ပထမဆုံး ျမင္ဖူးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕မွာ ကၽေနာ္ထင္ထားသလို လီနင္ စတာလင္တို႔ရဲ့ ေၾကး႐ုပ္ေတြကို မေတြ႕ခဲ့ရပါဘူး။ ဒါမွမဟုတ္ လမ္းျပလုပ္တဲ့ အီေဂါကိုယ္တိုင္က မျပခၽင္လို႔ မပို႔ေပးတာလည္း ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။

အႏုပညာေျမာက္ ေၾကး႐ုပ္ေတြအျပင္ သံထည္ေလာင္း ပစၥည္းေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားေတြ႕ရေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ရန္ကုန္က ရိုးကုမၸဏီလိုမၽိဳး ကိုလိုနီေခတ္ အေဆာက္အဦေတြကို ျပန္သတိရမိတယ္။ ဓာတ္တိုင္ကိုလည္း သံပန္းသံထည္ပုံ သြန္းေလာင္းထားတာ ေတြ႕ရတယ္။ ပန္းၿခံထဲ ခုံတန္းရွည္ကအစ ေရေျမာင္းအဖုံး အဆုံး သံနဲ႔ ပုံေလာင္းထားတာမ်ိဳး ထုနဲ႔ ထည္နဲ႔ ခိုင္ခိုင္ခန္႔ခန္႔ႀကီး လုပ္ထားတယ္။ ဒါက ခုေခတ္ေတာ့ မလုပ္ေလာက္ေတာ့လို႔ ေရွးက အေမြေတြပဲ ျဖစ္နိုင္မယ္လို႔ ထင္မိတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဘာသာေရး အေဆာက္အအုံေတြမွာ သံပုံေလာင္းပစၥည္းေတြ ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ေခတ္ အဆက္ဆက္ ျပင္းထန္တဲ့ စစ္ပြဲေတြၾကားမွာ ထိန္းသိမ္းနိုင္ခဲ့တာကေတာ့ ခၽီးကၽဴးစရာျဖစ္ပါတယ္။ သံနိုင္ေတာ့ တစ္ျပည္ဝ ဆိုတာ အမွန္ပါဘဲ။

ေၾကး႐ုပ္ဆိုလို႔ ဒီနိပရို (Dnipro) ျမစ္ကို မၽက္ႏွာမူထားတဲ့ ေၾကး႐ုပ္ (သူတို႔ေရးထားတာကေတာ့ သတၱဳသြန္း အ႐ုပ္) ကို အေဝးကေနလွမ္းၾကည့္မိတယ္။ အဲဒီေနရာကို အီေဂါက တမင္သက္သက္ မပို႔တာ ျဖစ္မယ္။ ဒီသတၱဳသြန္း႐ုပ္ႀကီးကေတာ့ဗၽာ ေရႊေရာင္နဲ႔ ေတာက္ပေနလို႔ ကိုျမင့္ေဇာ္ဆီက guidebook ကိုေတာင္းၾကည့္မိတယ္။ ၃၆ မီတာ အျမင့္ရွိတဲ့ ခုံေပၚမွာ အျမင့္ဆုံးအထိ ၁ဝ၂ မီတာ အျမင့္ရွိတဲ့ အ႐ုပ္ႀကီးဗၽ ။ Mother motherland လို႔ ေခၚပါသတဲ့။ ဘယ္လက္က ဒိုင္းကိုကိုင္ ၿပီး ညာလက္က ဓါးရွည္ကိုကိုင္၊ လက္ႏွစ္ဖက္ကို ေျမႇာက္ၿပီး ဒီနိပရို ျမစ္ဖက္ကို မ်က္ႏွာမူထားပါတယ္။ အ႐ုပ္ရဲ့ အေလးခ်ိန္က တန္ ၄၅ဝ ျဖစ္ပါသတဲ့။ တြက္ၾကည့္ေတာ့ ပိႆာခ်ိန္ ၂၇,ဝဝဝ ေက်ာ္ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒီအ႐ုပ္ႀကီးရဲ့ သတၱဳခ်ိန္ဟာ ပိႆာခ်ိန္ ၁၃ဝ ေက်ာ္နဲ႔ သြန္းခဲ့ၾကတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေၾကး႐ုပ္ေပါင္း ၂ဝဝ ေက်ာ္ ရနိုင္တယ္လို႔ ေတြးမိပါတယ္။ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္မွာ ဆိုဗီယက္ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဘရက္ဇညက္ ကိုယ္တိုင္လာဖြင့္သြားတယ္ ဆိုပါတယ္။

သိမ္းပိုက္အုပ္ခ်ဳပ္သြားသူေတြရဲ့ အထိမ္းအမွတ္ျဖစ္ေပမယ့္ သူတို႔ ဘာေၾကာင့္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားသလဲ ဆိုတာ စဥ္းစားၾကည့္ဖို႔ လိုမယ္ ထင္ပါတယ္။ ေကၽာင္းသားသမဂၢအေဆာက္အဦ ေနရာေဟာင္းအေပၚမွာ အသစ္ျပန္ေဆာက္မယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ကူးနဲ႔ မတူဘူးေနာ္။ ကၽေနာ္သာဆိုရင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢအေဆာက္အဦ အုတ္ျမစ္ေတြကို ျမင္သာေအာင္ ေဖာ္ထားၿပီး ၿခံခတ္ထားလိုက္ပါမယ္။ သမိုင္းမွတ္တမ္းတခုေပါ့။ ဘာလို႔ ဖုံးကြယ္လိုက္မလဲ။ အခု ေကၽာင္းသားေတြအတြက္ သမဂၢ အေဆာက္အဦ အသစ္ကို ေခတ္မီတဲ့ အေဆာက္အဦတခု တျခားေနရာတခုမွာ အသစ္ေဆာက္လုပ္ေပးလိုက္မယ္။ အရင္ဆုံးကေတာ့ အေဆာက္အဦထက္ သမဂၢကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ဖြဲ႕ခြင့္ရဖို႔က ပိုအေရးႀကီးတယ္။ သမဂၢေတြက အစိုးရဘက္ ယိုင္တဲ့သမဂၢေတြ မျဖစ္ဖို႔လိုတယ္။ ေမြးစားသားမျဖစ္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္။ စဥ္းစားမိတာကို ေျပာတာပါ။

ေမာ္စကိုၿမိဳ႕ကအတိုင္း အတူတူပဲလို႔ဆိုတဲ့ ေျမေအာက္ရထားလမ္းေတြမွာေတာ့ လူေတြဟာ ပၽားပန္းခတ္ ေနတာပါပဲ။ ကၽေနာ္ေရာက္ဖူးသမၽွ ေျမေအာက္ရထားေတြထဲမွာေတာ့ ကိယဖ္ၿမိဳ႕ရဲ့ ေျမေအာက္ရထားက အျမန္ဆုံးပါပဲ။ ပထမ ထင္မိတာက ေမာင္းတဲ့လူမၽား အရက္မူးေနသလား ေတြးမိတယ္။ အရက္မူးသမားေမာင္းသလို ထြက္ေတာ့ ေဆာင့္ထြက္၊ ရပ္ေတာ့ ေဆာင့္ရပ္။ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ အရက္မူးေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ရထားအစင္းတိုင္း အားလုံး တစ္ပုံတည္းပါပဲ။ စထြက္တာနဲ႔ ဂၽံဳးဂၽံဳးဂၽက္ဂၽက္ အသံႀကီး ျမည္ဟီးၿပီး အရွိန္ျမႇင့္လိုက္တာ ကၽေနာ္႔အထင္ ၁၅ စကၠန႔္အတြင္း တစ္နာရီ မိုင္ ၄ဝ ႏွုန္းေလာက္ ေရာက္သြားတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ သိပ္ကိုျမန္ပါတယ္။ ရပ္ေတာ့လည္း ဘရိတ္အတင္းနင္းၿပီး အျမန္ရပ္လိုက္တာပါဘဲ။ အထြက္လည္းျမန္ အရပ္လည္းျမန္ အေတာ္ကို ျမန္လွပါတယ္။ တစ္လမ္းသြားေတြမို႔လားမသိပါဘူး။ အရွိန္ကိုေတာ့ လုံးဝမေလၽွာ႔ပါဘူး။ အေတာ္ကို စိတ္ျမန္လက္ျမန္တဲ့ ရထားပါ။

ကၽေနာ္တို႔ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕ရဲ့ အနက္ဆုံး အနက္ေပေပါင္း ၃၄၆ ေပရွိတဲ့ ေျမေအာက္ရထားဘူတာကို သြားၾကည့္ေတာ့ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ေျပာတဲ့ ေျမေအာက္ၿမိဳ႕ေတာ္ကို သြားသတိရမိတယ္။ စက္ေလွခါးနဲ႔ အဆင္းအတက္ကို အၾကာဆုံးစီးခဲ့ရတာ အမွတ္တရပါပဲ။ ေနာက္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လူစု ေျမေအာက္က ထြက္လာတဲ့ ရထားေပၚကအဆင္း ဒီနိပရိုျမစ္ကူးတံတားကို ေတြ႕ေတာ့လည္း ရန္ကုန္-ဒလ ျမစ္ကူးတံတားကို ျမင္ေယာင္မိတယ္။ မတူေပမယ့္ အဲဒီလိုျဖစ္ရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပဲလို႔ မဆီမဆိုင္ စိတ္ကူးယဥ္မိခဲ့ပါတယ္။ သူမၽားေတြလုပ္ထားတာကို ျမင္ေတာ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ျပန္ျမင္မိတာ၊ ျပန္ဆင္ျခင္မိတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကၽေနာ္တို႔ ေရာက္ခဲ့တာ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕ရဲ့ ငါးရာခိုင္ႏွုန္းေတာင္ ရွိမယ္မထင္ပါဘူး။ ေရာက္ခဲ့သေလာက္နဲ႔ သုံးသပ္ေတာ့ မွားတာေတြ ပါနိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ႏွိုင္းယွဥ္ၿပီး ၾကည့္တာက ပိုအကၽိဳးရွိမယ္ ထင္မိလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့ ပါတီစုံကို ကၽေနာ္တို႔ မျမင္ခဲ့ပါဘူး။ သူတို႔ရဲ့ အေဆာက္အအုံေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ အျပင္ပန္းက အိုမင္းေဟာင္းႏြမ္းေနေပမယ့္ အတြင္းမွာေတာ့ အေတာ္ကို ေခတ္မီတာ ေတြ႕ရမွာပါ။ အဲဒီလိုမၽိဳး သူတို႔ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ့ သစ္လြင္တဲ့ အတြင္းပိုင္းေတြကိုေတာ့ တိုေတာင္းတဲ့အခ်ိန္အတြင္းမွာ သိရွိနိုင္ဖို႔ကေတာ့ မလြယ္လွပါဘူး။ ေသခၽာတာကေတာ့ သူတို႔ဟာ ဥေရာပပုံစံ အတိုင္း ဘယ္အရာမဆို သြက္သြက္လက္လက္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ တိတိကၽကၽ လုပ္တတ္တာကေတာ့ အတုယူစရာပါ။ ကၽေနာ္တို႔ရဲ့ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးဟာ ႏွုန္းေျမသဲေျမေတြနဲ႔ ဝါထိန္ေနသလိုပဲ သူတို႔ရဲ့ ဒီနိပရိုျမစ္ႀကီးဟာလည္း ဆီေခၽးေတြလို ျပာႏွမ္းႏွမ္းနဲ႔ ညစ္ေထးေနတာေတြ႕ရေတာ့ အဲဒီ “ျပာႏွမ္းႏွမ္း” နဲ႔ “ဝါထိန္ထိန္” ေတြရဲ့ ေနာက္ကြယ္က အျဖစ္အပၽက္ေတြကို မိတ္ေဆြ စဥ္းစားၾကည့္လိုက္ပါလား။ ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္က ေသေသခၽာခၽာ ရွိေနၾကတာ ျမင္လာပါလိမ့္မယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းကၽင္ဆရာ ကိုျမင့္ေဇာ္ကေတာ့ Climate change ေၾကာင့္ ကမၻာပၽက္ေတာ့မွာမို႔ ဘာလုပ္လုပ္ မထူး၊ ျမစ္ေဘးမွာ ဘီယာေသာက္ရင္း အလွအပေတြ ေငးေမာျခင္းအားျဖင့္ ဘဝကို ျဖတ္သန္းသင့္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

ယူကရိန္းေတြရဲ့ ခက္ခဲတဲ့ ျဖတ္သန္းမွုမ်ားဟာ ကၽေနာ္တို႔ ျဖတ္သန္းမွုေတြနဲ႔ ခက္ခဲပုံခၽင္း သိပ္မကြာျခားပါဘူး။ သူတို႔ဟာ နိုင္ငံေရးအရ ေအာင္ျမင္ေနၿပီလို႔လည္း ကၽေနာ္တို႔နည္းတူ မဆိုနိုင္ေသးပါဘူး။ ကၽေနာ္တို႔နိုင္ငံက ၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပုံႀကီးဟာ ကမၻာမွာ ေကၽာ္ၾကားခဲ့တယ္။ ကမၻာႀကီးကို ေျပာင္းလဲဖို႔ “အစျပဳ” ခဲ့တယ္လို႔ေတာင္ ေျပာနိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းၾကမွ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုၿပိဳကြဲတာေတြ၊ ဘာလင္တံတိုင္းၿပိဳဆင္းတာေတြ တစ္မၽ်ိဳးၿပီးတစ္မၽိဳး ျဖစ္လာခဲ့ တာ သိထားၾကတဲ့အတိုင္းပါဘဲ။ ဒါေပမယ့္ ကၽေနာ္တို႔ ျမန္မာနိုင္ငံကေတာ့ ေအာင္ျမင္တယ္လို႔ မေျပာနိုင္ပါဘူး။ စစ္အစိုးရ တက္လာၿပီး ေနာက္ထပ္ ၂၂ ႏွစ္တိုင္ေအာင္ လူထုႀကီးဟာ ဆက္ၿပီး ႀကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့ရတယ္။ အားထုတ္ေနရဆဲလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ကၽေနာ္တို႔ ကိယက္ဖ္ၿမိဳ႕ကိုေရာက္ေတာ့ မျဖစ္မေနသြားခဲ့ၾကတဲ့ေနရာကေတာ့ Revolution of Dignity လို႔ နာမည္ႀကီးခဲ့တဲ့ “ေမဒမ္ ေတာ္လွန္ေရး အေရးေတာ္ပုံ” ျဖစ္ပၽက္ခဲ့တဲ့ ေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလမ္းကို ကားသြားခြင့္ပိတ္ ထားပါတယ္။ လမ္းေဘးအုတ္ရိုးတေလၽွာက္မွာ ကၽဆုံးသြားခဲ့တဲ့ သူရဲေကာင္းေတြရဲ့ ပုံေတြကို တပုံခၽင္းစီ စီတန္းၿပီး ျပသထားပါတယ္။ အဲဒီပုံေတြေရွ႕ကို မီးလာထြန္းတဲ့လူ ၊ ပန္းလာခၽတဲ့ လူေတြလည္း တစ္ဖြဲဖြဲေတြ႕ရတယ္။ ၃ ႏွစ္ၾကာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေပမယ့္လည္း မေန႔တေန႔က ျဖစ္ပၽက္ခဲ့သလိုမၽိဳး အားလုံးဟာ တိတ္ဆိတ္ၿပီး ဝမ္းနည္းေၾကာင္း ေဖၚျပေနသလိုပါဘဲ။ ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ စြန႔္လႊတ္စြန႔္စားမွုမ်ိဳး ျဖစ္ေအာင္ ဂုဏ္ျပဳထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လည္း ဂုဏ္ယူစရာေကာင္းေအာင္ လက္မရြံ့လုံထိန္းေတြ၊ လက္ေျဖာင့္တပ္သားေတြ၊ သံခ်ပ္ကာကားေတြနဲ႔ ကၽည္ဆံေတြ၊ မၽက္ရည္ယိုဗုံးေတြၾကား ၃ လၾကာေအာင္ ႀကံ့ႀကံ့ခံ အၾကမ္းမဖက္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာအတြက္ ကေလး လူႀကီး စစ္သား ဘုန္းႀကီးေတြရဲ့ တိုက္ပြဲ ဗီဒီယိုမွတ္တမ္းကို ၾကည့္ရၿပီး အခုလို သူတို႔ကၽဆုံးခဲ့တဲ့ေနရာကို ေရာက္ေတာ့ စိတ္ထဲမွာ တစ္မၽိဳးႀကီး ခံစားရတယ္။

သူတို႔ဟာ စြန႔္လႊတ္သြားခဲ့တဲ့လူေတြကို အဓိပၸါယ္ျပည့္ျပည့္ဝဝ ေလးေလးနက္နက္ ဂုဏ္ျပဳထားၾကပါလား။ ၁၉၈၈ တုန္းက ကၽေနာ္တို႔ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ စြန႔္လႊတ္သြားၾကတဲ့လူေတြအတြက္ ေတြးမိၿပီး စိတ္ထဲမွာ အေတာ္ေလး ဝမ္းနည္းမိပါတယ္။ “ေမဒမ္” အေရးအခင္းကလူေတြလို ကၽေနာ္တို႔ လူေတြကို ဂုဏ္မျပဳနိုင္ေသးပါဘူး။ ထုတ္ေဖၚေျပာၾကားၿပီး ေၾကညာဖို႔ေတာင္ မလြယ္ေသးပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ဆို ဂုဏ္ျပဳခံရဖို႔ ေနေနသာသာ စာရင္းေပၽာက္ အင္းေပၽာက္ ဘယ္ေရာက္လို႔ ဘယ္ေပါက္ကုန္မွန္း မသိခဲ့ရဘူး။ ထင္ရွားတဲ့ ကိုဖုန္းေမာ္ ၊ ကိုစိုးနိုင္ ၊ မဝင္းေမာ္ဦး တို႔ေလာက္ပဲ လူသိခဲ့ၾကရတယ္။ ကိုမင္းဇင္စကားနဲ႔ဆို ၈၈ က ဝိညာဥ္ေတြ အခုထိ နားခိုရာ မရၾကေသးဘူးလို႔ ေျပာရမယ္။ အဲဒီတုန္းက မေသဘဲ ကၽန္ရစ္သူတခၽိဳ႕ဟာ ဒီကေန႔မွာ အာဏာပိုင္ႀကီးေတြအျဖစ္ ေရာက္ရွိေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္နဲ႔ ရင္းၿပီး စြန႔္လႊတ္ခဲ့တဲ့သူေတြအတြက္ သူတို႔ ဘယ္လိုမၽား ခံစား စဥ္းစားၾကသလဲဆိုတာ ကၽေနာ္ေတြးၾကည့္ေနမိပါတယ္။ ဘုရားၿပီး ျငမ္းဖၽက္ခဲ့ၾကၿပီလား မသိႏိုင္ေတာ့ပါ။

လူထုလွုပ္ရွားမွုေတြဟာ ေတာ္႐ုံအရည္အခၽင္းနဲ႔ ေအာင္ျမင္တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ လူညီဖို႔လိုသလို အေျမာ္အျမင္ႀကီးတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မၽိဳး လိုအပ္ပါတယ္။ ကၽေနာ္တို႔ အားထုတ္မွုနဲ႔ စြန႔္လႊတ္မွုေတြဟာ သူတို႔ရဲ့အားထုတ္မွုနဲ႔ စြန႔္လႊတ္မွုေတြေလာက္ကို တူညီေကာင္းတူညီနိုင္ေပမယ့္ ထိေရာက္ေအာင္ျမင္မွုေတြမွာေတာ့ ကြာျခားေနသလိုမ်ိဳး ခံစားမိခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဟာ အင္အားအလြန္ႀကီးတဲ့ အိမ္နီးနားခ်င္း ရွိေနၾကတာခ်င္းလည္း တူပါတယ္။ ယူကရိန္း အေရွ႕ဘက္ျပည္နယ္ေတြမွာ ေနေနတဲ့ ႐ုရွလူမ်ိဳးေတြကို ႐ုရွက ကၽားကန္ေပးသလို ကၽေနာ္တို႔ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲမွာလည္း အလားတူပါပဲ။ တျဖည္းျဖည္း တစိမ့္စိမ့္နဲ႔ လႊမ္းမိုးခံရတာခ်င္းလည္း တူနိုင္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ နိုင္ငံျခားသားေတြ အေသအခၽာရွိေနေပမယ့္ FRC ဆိုတာကေတာ့ မရွိသေလာက္ ျဖစ္သြားၿပီဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ၾကည့္ရင္ပဲ သိနိုင္ပါတယ္။

ကၽေနာ္တို႔နဲ႔တူတာ ေနာက္တစ္ခုက ယူကရိန္းမွာလည္းပဲ ေအာ္လီဂါ (Oligarch) လို႔ေခၚတဲ့ ခရိုနီေတြ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါသတဲ့။ သူတို႔ဟာ ႐ုရွားမွာ ခရိုနီေတြ ေပၚေပါက္လာခ်ိန္မွာ ေပၚလာၾကၿပီး တိုင္းျပည္စီးပြားေရးကို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ထားၾကပါသတဲ့။ ယူကရိန္း စီးပြားေရး မဖြံ႕ၿဖိဳးရျခင္းဟာ ဒီေအာ္လီဂါေတြေၾကာင့္ဆိုတာ ကၽေနာ္တို႔ ေရာက္ေနခ်ိန္ ကိယက္ဖ္ ေဘာဂေဗဒေကၽာင္းမွာ သူတို႔ ဥေရာပ အေရွ႕ဖၽားနိုင္ငံေတြက သုေတသီေတြ စုၿပီး လက္ခၽာရိုက္တာ ေဆြးေႏြးတာေတြ လုပ္ေနၾကလို႔ ဝင္နားေထာင္ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က ခရိုနီေတြကေတာ့ လူအမၽားအကၽိဳးရွိနိုင္မယ့္ အလုပ္မၽိဳးေတြကို ခုထိ လုပ္ကိုင္ၾကတာ မေတြ႕ရေသးပါဘူး။ ေရသန႔္လုပ္မယ္။ အခ်ိဳရည္လုပ္မယ္။ ဘဏ္လုပ္ငန္းလုပ္မယ္။ သစ္ခုတ္မယ္။ ေရႊတူးမယ္။ ေငြရလြယ္ၿပီး ျမန္တဲ့အလုပ္ေတြကိုဘဲ လုပ္ကိုင္ေနဆဲျဖစ္တယ္။ လူထု (အလုပ္သမား) အလုပ္မ်ားမ်ားရမယ့္ (လူထုအကၽိဳးကိုၾကည့္တဲ့) အလုပ္မၽိဳး လုပ္ကိုင္တဲ့ ခရိုနီ မေတြ႕မိေသးပါဘူး။ ခပ္ငယ္ငယ္က ဆရာျမသန္းတင့္ စာအုပ္ “ေလ႐ူးသုန္သုန္” လို႔ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ေငြရွာလို႔ အလြယ္ဆုံး၊ သူေဌးျဖစ္ဖို႔ အလြယ္ဆုံးအခ်ိန္ကေတာ့ တိုင္းျပည္ပၽက္ခၽိန္ ၊ တိုင္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္တဲ့အခ်ိန္ ဆိုၿပီး ေျပာျပထားတာကို ျပန္လည္အမွတ္ရမိပါတယ္။ ျမန္မာလိုကေတာ့ ေခတ္ပၽက္သူေဌးလို႔ ဆိုၾကေလမလား။

ယူကရိန္းခရီးစဥ္က အကၽိဳးရွိခဲ့ပါတယ္။ တစ္ေန႔ေန႔ေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံအတြက္ လက္ေတြ႕အကၽိဳးျပဳနိုင္လိမ့္မယ္လို႔လည္း ယူဆပါတယ္။ ဒီခရီးကို စီစဥ္ေပးတဲ့ အီေဂါကို အထူးေကၽးဇူးတင္ပါတယ္။ ကိုေကၽာ္သူ ဖၽားေပးတဲ့အတြက္ လမ္းမၽားမၽား မေလၽွာက္ရလို႔ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ မွတ္မွတ္သားသား ဆိုးဝါးမွုကေတာ့ တစ္ပတ္ေကၽာ္ကိုင္တြယ္ သုံးစြဲခဲ့တဲ့ ယူကရိန္းေငြ (အတိုေကာက္ UAH) ကို ဘယ္လို အသံထြက္ရမယ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွ မတတ္ခဲ့ျခင္းပါပဲ။

(စိုင္းညြန႔္လြင္သည္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွူး ျဖစ္သည္)